Yavuz Tellioğlu: KIYAMET, CENNET VE CEHENNEMİN SIFATI / EL-LU'LUU VE'L-MERCAN (Buharî ve Müslim'in ittifak ettikleri Hadis'ler)

Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:
Allah Resulü (a.s.) şöyle buyurdu: "Kıyamet gününde iri cüsseli, semiz bir kişi gelir. Fakat Allah yanında, bir sivrisineğin kanadı kadar ağırlığı olmayacaktır." Şu ayeti okuyunuz: Biz de onlar için hiç bir tartı tutmayacağız.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4991

Abdullah b. Mesûd (r.a.)
Hz. Peygamber'in huzuruna bir alim geldi ve: Ey Muhammed! yahut da: Ey Ebu'l-Kasım! Hiç şüphesiz yüce Allah Kıyamet gününde gökleri bir parmağında, yerleri bir parmağında, bütün dağları, ağaçları bir parmağında, suları ve toprakları bir parmağında, diğer mahlukları da bir parmağında tutacak. Sonra onları sallayarak: Melik benim! Melik benim! buyurur dedi. Allah Resulü (a.s.), alimin söylediklerine şaşarak onu tasdik olmak üzere güldü. Sonra şu ayeti okudu: Onlar Allah'ı hakkıyla takdir edemediler. Halbuki Kıyamet günü bütün yer onun bir elindedir. Gökler de onun sağ elinde dürülmüştür. Tenzih ederim; O, onların koştukları ortaklardan münezzehtir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4992

Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:
Allah Resulü (a.s.) şöyle buyurdu: "Yüce Allah Kıyamet günü bütün yeri avucuna alır. Göğü de sağ elinde dürer. Sonra: "Melik benim. Hani yeryüzünün hükümdarları neredeler!" diye hitap eder."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4994

Abdullah b. Ömer (r.ahm.),
Allah Resulü'nün (a.s.) şöyle buyurduğunu bildirmiştir: "Aziz ve Celil Allah Kıyamet günü bütün gökleri dürer. Sonra onları sağ eli ile tutar. Sonra da: "Melik benim! Zalimler nerede? Mütekebbirler nerede?" buyurur. Sonra sol eliyle de gökleri dürer. Ardından: "Melik benim! Zalimler nerede, mütekebbirler nerede?" buyurur."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4995

Sehl b. Sa'd (r.a.)
Allah Resulü'nün (a.s.): "Kıyamet günü insanlar beyaz unun çöreği gibi bembeyaz, kızıl beyaz bir yerde toplanacak. Orada hiç bir kimse için bir alâmet olmayacak" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4998

Ebu Saîd Hudrî (r.a.)
Allah Resulü'nün (a.s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Kıyamet gününde yer, tek bir çörek gibi olur. Cebbar olan Allah, onu herhangi birinizin yolculukta çöreğini evirip çevirdiği gibi Cennet ahalisi için bir ikram olmak üzere çevirir." Ebu Saîd dedi ki: Bu sırada Yahudilerden biri geldi ve: Ey Ebu'l-Kasım! Rahman olan Allah sana bereket versin! Cennet ahalisinin Kıyamet gününde azığının ne olduğunu sana haber vereyim mi? dedi. Allah Resulü: Evet, buyurdu. Yahudi Allah Resulü'nün dediği gibi: Yer, bir tek çörek olur dedi. Bunun üzerine Allah Resulü bizlere baktı, azı dişleri görülünceye kadar güldü. Sonra Yahudi: Sana onların katığını da haber vereyim mi? dedi. Allah Resulü: Evet dedi. Yahudi: Onların katığı balam ve nun'dur dedi. Sahabeler: Bunlar nedir? diye sordular. Yahudi: Öküz ile balıkdır. Bunların ciğerinin kenarından yetmiş bin kişi yiyecektir, dedi.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5000

Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlatır:
Bir gün Peygamber'le birlikte bir tarlada yürüyordum. Kendisi bir hurma dalına dayanıyordu. Derken bir kaç Yahudiye tesadüf ettik. Birbirlerine: Ona ruhu sorun dediler ve şöyle konuştular: Neden O'na sorma gereği duyuyursunuz? Sizin karşınıza hoşunuza gitmeyen bir şeyle çıkmıyor ki. Fakat yine de O'na sorun dediler. Bunun üzerine biri kalktı ve Peygamber'e ruhu sordu. Peygamber sükut etti. Anladım ki kendisine vahy geliyor. Yerimde durdum. Vahy nazil olunca: Sana ruh hakkında soruyorlar. Onlara de ki: Ruh, Rabbimin işidir. Sizlere ancak pek az bir bilgi verilmiştirbuyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5002

Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:
Ebu Cehil Allahım! Eğer bu hakikaten senin tarafından gelen hak bir (din) ise, bize gökten taş yağdır veya bize acı bir azap ver! dedi. İşte bunun üzerine şu ayetler nazil oldu: Sen aralarındayken Allah onlara azap edecek değildir. İstiğfar ettikleri müddetçe de Allah onlara azap edecek değil. Onlar Mescid-i Haram'dan menedip dururken Allah ne diye kendilerine azap etmeyecekmiş.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5004

Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:
Biz Abdullah'ın yanında oturuyorduk. Abdullah aramızda yaslanmıştı. Derken kendisine bir kimse geldi ve: Ey Ebu Abdurrahman! Hikayeci bir adam Kind'e kapıları yanında hikaye anlatıyor ve Duman mucizesi gelerek kâfirlerin nefesini keseceğini, müminlerin ise ondan nezle kadar etkileneceklerini iddia ediyor, dedi. Abdullah b. Mesûd kızgın bir halde oturarak şöyle dedi. Ey insanlar! Allah'tan korkun. Sizden her kim bir şey biliyorsa bildiğini söylesin. Bilmeyen de "Allah bilir" desin. Çünkü O, birinizin bilmediği bir şey için Allah bilir demesini en iyi bilendir. Aziz ve Celil Allah Peygamber'ine: Ben buna karşı sizden hiçbir ücret istemiyorum. Ve ben yapmacık davrananlandan da değilim de!buyurdu. Allah Resulü (a.s.) insanlarda İslâm'a karşı bir gerileme görünce: "Allahım! Yusuf'un yedi (kıtlık) yılı gibi yedi (kıtlık yılı olsun)!" buyurmuştu. Bunun üzerine Kureyş'i şiddetli bir kıtlık yılı yakaladı ki her şeyi silip süpürdü. Hatta açlıktan hayvan derilerini, leşleri yediler. Onlardan biri gökyüzüne bakardı da duman şeklinde bir şey görürdü. Ebu Süfyan hemen Peygamber'in yanına geldi ve: Ey Muhammed! Sen geldin, Allah'a itaati ve akrabalık bağlarını gözetmeyi emrediyorsun. Kavmin ise helak oldular. Artık onlar için Allah'a dua et! dedi. Aziz ve Celil Allah: Şimdi sen, Sema'nın insanları bürüyecek apaşikâr bir duman getireceği günü gözetle. Bu pek yaman bir azap!"ayetini, "Siz hiç şüphe yok ki tekrar döneceksinizsözüne kadar buyurdu. Allah'ın: Fakat biz büyük bir şiddetle yakalayacağımız gün, kesinlikle intikamımızı alırızbuyurulan günde Ahiret azabı kaldırılır mıydı? Ayetindeki batşe (yakalamak) günü, Bedr günüdür. Demek ki Duhânayeti, batşe, lizam ve Rum ayeti geçmişlerdir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5006

Abdullah b. Mesûd (r.a.)
Allah Resulü (a.s.) zamanında ay iki parçaya bölündü de Allah Resulü: "Şahid olunuz!" buyurdu, demiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5010

Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:
Mekke halkı Allah Resulü'nden (a.s.) kendilerine bir mucize göstermesini istemişler. O da onlara ayın yarılmasını iki kere göstermiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5013

İbn Abbas (r.a.)
Allah Resulü'nün (a.s.) zamanında ay yarıldı demiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5015

Ebu Musa (r.a.)
Allah Resulü (a.s.) şöyle buyurdu, demiştir: "İşitmekte olduğu ezaya karşı Aziz ve Celil Allah'tan daha sabırlı kimse yoktur. Kendisine şirk koşulur, çocuk nisbet edilir de sonra Allah onları yine selamette kılar ve rızıklandırır."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5016

Abdullah b. Kays'ın (r.a.) anlattığına göre:
Allah Resulü (a.s.) şöyle buyurmuştur: "İşittiği ezaya karşı Yüce Allah'tan daha sabırlı hiç bir kimse yoktur. Onlar Allah'a eş koşuyorlar, ona çocuk isnat ediyorlar da bununla beraber, Allah onları rızıklandırıyor, selamette kılıyor ve onlara veriyor."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5017

Enes b. Malik'ten (r.a.) rivayet edildiğine göre:
Hz. Peygamber (a.s.) şöyle buyurmuştur: "Yüce Allah Cehennemliklerin en hafif azablısına: Dünya ve dünyadaki her şey senin olsa onu fidye eder miydin? buyurur. O kul: Evet, der. Bunun üzerine Allah: Sen Adem'in sulbünde iken ben senden daha hafif bir şeyi: Bana ortak tanımamanı istemiştim. (Ravi, şöyle dediğini de zannediyorum dedi) Ben de seni ateşe atmayacaktım. Fakat sen şirkten başkasını kabul etmedin, buyurur."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5018

Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:
Bir adam: Ey Allah'ın Resulü! Kâfir Kıyamet gününde yüzüstü nasıl haşrolunur? diye sordu. Allah Resulü: Dünyada onu iki ayağı üzerine yürüten Kıyamet gününde yüzüstü yürütmeğe kadir değil midir? buyurdular.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5020

Ebu Hureyre (r.a.)
Allah Resulü'nün (a.s.) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Müminin misali ekin gibidir. Rüzgâr onu sallar durur. Mümine de bela ve sıkıntı gelmeye devam eder. Münafığın misali de sedir ağacı gibidir ki kesilmedikçe sallanmaz."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5024

Kaab b. Malik (r.a.)
Allah Resulü (a.s.): "Müminin misali, bir deste ekin gibidir. Rüzgâr onu eğiltir durur. Bazen yere vurur, bazen doğrultur. Kâfirin misali ise, kökü üzerinde dimdik duran sedir ağacı gibidir. Kökünden bir defada sökülünceye kadar, onu hiç bir şey eğiltemez."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5025

Abdullah b. Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:
Allah Resulü (a.s.): "Ağaçlardan bir ağaç vardır ki yaprağı düşmez. O ağaç müslümanın benzeridir. O nedir? Bana söyleyiniz" buyurdu. İnsanların aklı kırlardaki ağaçlara takıldı. Abdullah Bunun hurma ağacı olduğu hatırıma geldi. Fakat utandım. Ondan sonra insanlar: Ey Allah'ın Resulü! Bize söyle, o nedir? diye sordular. Allah Resulü: "O hurma ağacıdır" cevabını verdi. Ben bunu Ömer'e söyledim. O hurma ağacıdır deseydin, benim için şundan ve şundan daha makbul olurdu, dedi, demiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5027

Ebu Hureyre'den (r.a.) bildirildiğine göre:
Allah Resulü (a.s.): "Sizden hiç kimseyi ameli kurtaramayacaktır" buyurdu. Bir kimse: Ey Allah'ın Resulü! Seni de mi? diye sordu. Allah Resulü: "Evet beni de. Şu kadar ki Allah'ın beni kendinden bir rahmet ile örtmesi vardır. Lâkin sizler daima doğruyu isteyin," buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5036

Muğire b. Şu'be'nin (r.a.) anlattığına göre:
Hz. Peygamber (a.s.) ayakları şişinceye kadar namaz kıldı. Kendisine: Allah senin gelmiş geçmiş bütün günahlarını mağfiret eylemiş iken, niçin bu külfete katlanıyorsun? denildi. Allah Resulü buna: "Şükreden bir kul olmayayım mı?" diye cevap verdi.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5044

Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:
Allah Resulü (a.s.) namazı kıldığı zaman ayakları çatlayıncaya kadar kıyam yapardı. Aişe "Ey Allah'ın Resulü! Senin gelmiş geçmiş bütün günahların mağfiret edildiği halde, bunu niçin yapıyorsun?" diye sordu. Peygamber: "Ey Aişe! Ben Allah'a çok şükreden bir kul olmayayım mı?" buyurdular.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5046

Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) rivayetinde Şakik şöyle anlatır:
Abdullah b. Mesûd'un kapısı yanında onu beklerken oturuyorduk. Derken yanımızdan Yezid b. Muaviye Nehai geçti. Ona: Abdullah'a burada bulunduğumuzu bildiriver dedik. Yezid, Abdullah'ın huzuruna girdi. Çok geçmeden Abdullah bizim yanımıza çıktı ve: Sizlerin burada bulunduğunuzu haber aldım. Fakat yanınıza çıkmama sizleri bıktırırım endişesi engel oldu. Çünkü Allah Resulü (a.s.) vaaz ve nasihat hususunda bıktırır endişesiyle bazı günler bizden söz alırdı, dedi.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5047

EL - LU ' LUU VE ' L- MERCAN

(Buharî ve Müslim'in ittifak ettikleri Hadis' ler)

A T —

Q^D

I.I.A YAYINLARI - E RAYKITAP - AL-ISLAM.COM

Muhammed Fuad Abdülbaki

KISIM 1

0^0

İÇİNDEKİLER

- Giriş

- iman

- Taharet

- Hayız

- Namaz

- Mescitler ve Namaz Kılma Yerleri

- Yolculann Namazı ve Bunun Kısaltılması

- Zekât

- Oruç

- Itikaf

- Hac

- Evlenme (Nikâh)

- Süt Emme (Rada)

- Boşanma

- Lian

- Köle Azat Etme

- Alım- S atım

- Feraiz (Miras Üzerindeki Belirli Paylar)

- Hibe ve Diğer Bağışlar

- Vasiyet

- Adak

- Yemin

- Kasâme, Islâma Karşı Savaşanlar, Kısas ve Diyet

- Had Cezaları

- Yargıya Ait Hükümler

- Buluntu Eşya

- Cihat ve Milletlerarası ilişkiler (Siyer)

- Yönetimle ilgili Hükümler

- Av ve Hayvan Kesimine Ait Hükümler ile Eti Yenen Hayvanlar - Kurban

- içecekler

- Faziletler

- Sahabelerin Faziletleri

- İyilik, Sıla ve Edepler

- Kader

- ilim

- Zikir, Dua, Tevbe ve istiğfar

- Tevbe

- Münafıkların Sıfatları ve Hükümleri

- Kıyamet, Cennet ve Cehennemin Sıfatı

- Cennet, Cennet Nimetleri ve Cennetliklerin Sıfatı

- Fitneler ve Kıyamet Alâmetleri

- Zühd ve Rekaik

- Tefsir

KISIM 2

EL-LU'LUUVE'L

MERCAN

GİRİŞ

Hz. Ali (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Benim ağzımdan yalan
uydurmayınız! Her kim benim ağzımdan yalan söylerse ateşe girsin!"
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2

İMAN

Ebu Hureyre (r.a.) bir hadisinde şöyle anlattı:
Hz. Peygamber (a. s.) bir gün insanların arasında oturuyordu. O sırada ona bir zat
geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! iman nedir?" dedi. "Allah'a, meleklerine,
kitaplarına, Allah'a kavuşmaya, peygamberlerine inanman ve keza son dirilmeye
iman etmendir" buyurdu, islâm nedir? dedi. "islâm, Allah'a kulluk etmen ve ona
hiç bir şeyi ortak yapmaman, Farz namazı dosdoğru kılman, farz kılınmış olan
zekâtı vermen ve Ramazanda oruç tutmandır" buyurdu. Ey Allah'ın Resulü! ihsan
nedir? dedi. "Allah'a onu görürcesine ibadet etmendir. Her ne kadar onu
görmüyorsan da o seni muhakkak görür" buyurdu. Ey Allah'ın Resulü, Kıyamet
ne zamandır? dedi. (Cevaben Efendimiz) Buyurdu ki: "Bu konuda sorulan
sorandan daha çok bilgiye sahip değildir. Fakat onun alâmetlerini sana haber
vereceğim: Cariyenin efendisini doğurması, onun alâmetlerindendir. Yalınayak ve
çıplak kimseler, insanların idarecileri oldukları zaman, işte bu da onun
alâmetlerindendir. Koyun çobanlan yüksek bina kurmakta birbirleriyle yarışa
başladıkları zaman, işte bu da onun alâmetlerindendir. (Kıyametin vakti) Allah'tan

başka kimsenin bilemeyeceği beş şeye dahildir." Bundan sonra Peygamber:
Kıyamet vakti hakkındaki bilgi ancak Allah'ın karındadır. Yağmuru O yağdırır,
rahimlerde olanı O bilir. Hiç kimse yarın ne kazanacağını bilemez, yine hiç kimse
nerede öleceğini bilemez, şüphesiz Allah her şeyi bilendir, herşeyden
haberdardırayetlerini okudu. Ebu Hureyre der ki: Sonra o şahıs dönüp gitti.
Arkasından Allah Resulü (a. s.): "O adamı bana geri getiriniz" diye emretti. Bunun
üzerine sahabeler onu geri getirmek için aramaya başladılar, fakat birşey
göremediler. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.): "işte o, Cebrail'dir, insanlara
dinlerini öğretmek için gelmiştir" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 10

Talha b. Ubeydullah (r.a.) şöyle anlatır:
Necid ahalisinden saçı darmadağın bir kimse Allah Resulü'ne (a. s.) geldi. Uzaktan
sesinin uğultusunu duyuyor, fakat ne söylediğini anlayamıyorduk. Nihayet Allah
Resulü'ne yaklaştı. Anladık ki islâm'ın ne olduğunu soruyor. Allah Resulü de (a. s.):
"Gündüz ve gecede beş namaz (var) " buyurdu. (O kimse:) Üzerimde bu
namazlardan başka da var mı? diye sordu. "Hayır. Meğer ki kendiliğinden kılasm"
cevabını verdi. (Allah Resulü:) "Bir de Ramazan ayı orucu" buyurdu. (O kimse:)
"Üzerimde bundan başkası da olacak mı?" diye sordu. O da: "Hayır, meğer ki
kendiliğinden tutasm" cevabını verdi. (Talha der ki:) Allah Resulü ona zekâtı da
söyledi. (O zat yine:) "Üzerimde bundan başkası da olacak mı?" dedi. Yine Allah
Resulü: "Hayır, ancak kendiliğinden vermen müstesnadır" buyurdu. Bunu takiben
o (Necidli) adam: "Vallahi bunun üzerine ne arttırırım, ne de bundan eksiltirim"
diyerek arkasına dönüp gitti. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.): "Eğer doğru
söylüyorsa kurtulmuştur" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 12

Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:
Allah Resulü'ne (a. s.) bir şey hakkında soru sormamız yasaklanmıştı. Bundan
dolayı bedeviden akıllı bir kimsenin gelmesi ve bizler dinlerken Peygamber'e soru
yöneltmesi hoşumuza giderdi. (Bir keresinde) Bedevilerden bir kimse geldi ve şöyle
dedi: "Ey Muhammedi Elçin bize geldi ve, Allah'ın seni Resul olarak gönderdiğini,
senin söylediğini iddia etti (doğru mu?)." (Allah Resulü:) "Doğru söylemiştir"
buyurdu. O zat, göğü yaratan kimdir? diye sordu. (Hz. Peygamber) "Allah'tır"

buyurdu. Yine o, yeri yaratan kimdir? dedi. (Efendimiz), "Allah'tır" cevabını verdi.
O zat: Bu dağları diken ve onların aralarında (bunca) yaratıkları yaratan kimdir?
dedi. Allah Resulü yine "Allah'tır" buyurdu. Bu sefer de o zat: Semayı yaratan,
arzı halk eyleyen ve şu dağları yükseltip diken Allah'a yeminle soruyorum, Seni
Allah mı Resul olarak gönderdi? dedi. Peygamber: "Evet" buyurdu. O zat: Ve
elçin, gündüzümüzde ve gecemizde üzerimize beş (vakit) namaz farz olduğunu
söyledi? Peygamber: "Doğru söylemiştir" buyurdu. O zat: Seni, Resul olarak
gönderene yemin olsun ki: Bunları sana Allah mı emretti? dedi. Allah Resulü:
"Evet" buyurdu. O zat: Elçin mallarımıza, zekât farz olduğunu söyledi, dedi. Hz.
Peygamber yine "Doğru söylemiştir" buyurdu. O zat: Seni Resul gönderene yemin
ediyorum: Bunu sana Allah mı emretti? dedi. Peygamber: "Evet" buyurdu. O zat:
Senin elçin, senemiz içinde üzerimize Ramazan ayı orucunun farz olduğunu
söyledi, dedi. Peygamber: "Doğru söylemiştir" buyurdu. O zat: Seni, Resul
gönderene yemin ediyorum: Bunu sana Allah mı emretti? dedi. Peygamber: "Evet"
buyurdu. O zat yine: "Senin elçin, yoluna gücü yetene Beyt'i haccetmenin
üzerimize farz olduğunu söyledi?" dedi. Peygamber: "Doğru söylemiştir" buyurdu.
(Enes) der ki: Sonra da o zat: "Seni hak ile gönderene yemin olsun ki bunların
üzerine ne bir arttırır, ne de bunlan eksiltirim" dedi. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (a. s.) "Eğer doğru söylüyorsa mutlaka Cennete girecektir" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 13

Ebu Eyyûb Ensarî (r.a.) şöyle rivayet etti:

Allah Resulü (a. s.) bir seferde iken karşısına bir bedevi çıktı ve hemen
Peygamber'in devesinin yularını, yahut dizginini tuttu. Sonra: "Ey Allah'ın Resulü"
yahut "Ey Muhammedi beni Cennete yaklaştıracak ve Cehennemden
uzaklaştıracak şeyi bana haber ver" dedi. Allah Resulü (a. s.) hemen durakladı ve
ashabı arasında göz gezdirdi, sonra da şöyle buyurdu: "Andolsun ki şüphesiz
başarıya ulaştırıldı" yahut "Yemin ederim ki muhakkak doğru yola ulaştırıldı"
buyurdu. Sonra o kimseye: "Nasıl demiştin?" diye sordu. (Ravi) Dedi ki: O zat
sorusunu tekrar etti. Bunun üzerine Hz. Peygamber (a. s.): "Kendisine hiçbir şeyi
ortak koşmayarak Allah'a kulluk edersin, namazı dosdoğru kılarsın, zekâtı
(hakkıyla) verirsin, hısımların ile (her türlü) ilişkilerini sürdürürsün. Artık deveyi de
bırak" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 14

Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:
Allah Resulü'ne (a. s.) bir bedevi geldi ve "Ey Allah'ın Resulü! Bana bir davranış
söyle ki onu işlediğim zaman Cennete gireyim" dedi. Allah Resulü: (a. s.)
"Kendisine hiç bir şeyi ortak koşmayarak Allah'a kulluk edersin, farz olan namazı
dosdoğru kılarsın, farz kılman zekâtı verirsin ve Ramazan orucunu tutarsın"
buyurdu. O kimse: "Nefsim kudret elinde bulunana yemin ederim ki hiç bir
zaman bunun üzerine ne bir şey arttırırım, ne de eksiltirim" dedi. Dönüp gidince
Peygamber (a. s.): "Cennet ehlinden bir kimseye bakması kimi sevindirecek ise, işte
o zata baksın" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 16

Ibn Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:
Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "islâm beş esas üzerine kurulmuştur:
Allah'ın tekliğini kabul etmek, namaz kılmak, zekât vermek, Ramazan orucunu
tutmak ve haccetmek."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 19

İbn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:
Abdulkays heyeti Allah Resulü'nün huzuruna geldi ve şöyle dedi: "Ey Allah'ın
Resulü! Biz, Rabîa'dan şu kabileyiz. Senin ile bizim aramızda Mudar kâfirleri bir
engel durumundadır. Bu yüzden sana sadece Haram aylarda gelebiliyoruz. O
halde bize bir iş emret ki onu yapalım ve arkamızdakileri ona davet edelim." Allah
Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Size dört şeyi yapmanızı ve dört şeyden de
sakınmanızı emrediyorum: Size Allah'a iman etmenizi, (sonra bunu kendilerine
açıklayarak şöyle buyurdu:) Allah'tan başka ilah olmadığı ve Muhammed'in Allah
Resulü olduğuna şahadet etmenizi; namazı kılmanızı, zekâtı vermenizi ve savaşta
ele geçirdiklerinizin beşte birini vermenizi emrediyor ve sizleri (içine şıra konan ve
mayalanarak içki olmasını sağlayan) dubba'dan, hantem'den, nakir'den ve
mukayyar'dan nehyediyorum."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 23

Muaz b. Cebel (r.a.) şöyle anlatır:
Allah Resulü (a. s.) beni (Yemen'e) gönderdi ve (gönderirken) şöyle buyurdu: "Sen

Ehl-i Kitap bir topluma gidiyorsun, onları Allah'tan başka ilah olmadığına ve
benim Allah'ın elçisi olduğuma şahitlik etmeye çağır. Eğer onlar bu isteğini yerine
getirirlerse onlara, Allah'ın (c.c.) onlar üzerine her gündüz ve gecede beş (vakit)
namaz farz kıldığını, onlar bunu da kabul ederlerse, kendilerine Allah'ın onlar
üzerine zenginlerinden alınıp fakirlerine verilen zekâtı farz kıldığını bildir. Onlar
bunu da kabul ederlerse, seni onlann mallarının en iyilerini almaktan sakındırırım.
Zulme uğramışın (bed) duasından da korun. Çünkü, zulme uğrayanla Allah
arasında perde yoktur."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 27

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlattı:
Allah Resulü (a. s.) vefat edip de ondan sonra Ebu Bekr Halife yapılınca Arapların
bir kısmı tekrar küfre döndükleri zaman Ömer b. Hattab, Ebu Bekr'e "Allah
Resulü (a. s.) Allah'tan başka ilah yok deyinceye kadar insanlarla savaş etmem bana
emredildi. Her kim La ilahe illallah derse, haksız olması dışında benden malını ve
nefsini korumuştur, onun hesabı ise Allah'a aittir," demiş olduğu halde sen insanlar
ile nasıl savaşıyorsun? dedi. Ebu Bekr "Vallahi namazla zekât arasını
ayırdedenlerle savaşacağım. Çünkü zekât malın hakkıdır. Vallahi bunlar Allah
Resulü'ne verdikleri bir sicimi bile bana vermezlerse, onlarla hiç şüphesiz harp
ederim."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 29

Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "La ilahe illallah" deyinceye kadar
insanlarla savaşa devam etmem bana emredildi. (Ancak) her kim "La ilahe illallah
derse, haksız olması dışında benden malını ve canını korumuştur."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 30

Abdullah b. Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah'tan başka ilah olmadığına ve
Muhammed'in Allah Resulü olduğuna şahadet edinceye, namazı dosdoğru
kılmcaya ve zekâtı verinceye kadar insanlarla savaşmak bana emredildi. Onlar
bunları yapınca kanlarını ve mallarını, haksız olması dışında benden korumuş
olurlar, insanların bunlardan başka işlerden hesaba çekilmeleri ise Allah'a

kalmıştır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 33

Museyyeb b. Hazn (r.a.) şöyle anlattı:
Ebu Talib'e ölüm yaklaşınca Allah Resulü (a. s.) ona geldi ve onun yanında Ebu
Cehil ile Abdullah b. Ebu Umeyye b. Muğire'yi buldu. Allah Resulü (a. s.): "Ey
Amca! Allah'tan başka ilah yok kelimesini söyle ki bununla Allah yanında senin
lehine şahitlik edeyim" dedi. Bunun üzerine Ebu Cehil ve Abdullah b. Ebu
Umeyye "Ey Ebu Talib! Abdulmuttalib'in dinini terk mi ediyorsun?" dediler. Allah
Resulü (a. s.) o sözü amcasına arzetmekte devam etti. Ötekiler de (durmadan) kendi
sözlerini ona tekrar ediyorlardı. Nihayet Ebu Talib bunlara söylediği son söz
olarak: "O, (kendini kastediyor), Abdulmuttalib dini üzeredir" dedi ve la ilahe
illallah demekten çekindi. Allah Resulü (a. s.): "iyi bil, Allah'a yemin ediyorum ki
nehyedilmediğim müddetçe muhakkak senin için Allah'tan bağışlanma
dileyeceğim" dedi. Bunun üzerine Şanı Yüce Allah: (Kâfir olarak ölüp Cehennem
ehli oldukları onlara açıkça belli olduktan sonra, akraba dahi olsalar) Allah'a ortak
koşanlar için af dilemek ne peygambere yaraşır ne de inananlaraayetini indirdi.
Yüce Allah Ebu Talib hakkında da (şu ayeti) indirdi ve Resulüne şöyle buyurdu:
(Resulüm!) Sen sevdiğini hidayete erdiremezsin; bilakis, Allah dilediğine hidayet
verir ve hidayete girecek olanları en iyi o bilir
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 35

Ubade b. Samit'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Her kim eşsiz, ortaksız bir tek Allah'tan
başka ilah olmadığına, Muhammed'in onun kulu ve Resulü olduğuna, isa'nın
Allah'ın kulu, Meryem'in oğlu ve ona ilka ettiği kelimesi ve kendisinden (kendi
tarafından yaratılmış) bir ruh olduğuna, Cennetin bir hakikat, ateşin bir hakikat
olduğuna şahadet ederse, Allah o kimseyi Cennetin sekiz kapısının hangisinden
dilerse oradan Cennete girdire çektir."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 41

Muaz b. Cebel (r.a.) şöyle buyurmuştur:
Ben Hz. Peygamber'in (a. s.) bineğinin arkasına binmiştim. Onunla aramda sadece
semerin arka kaşı vardı. Bana: "Ey Muaz b. Cebel!" diye seslendi. Ben, "Buyur ey
Allah'ın Resulü, sana icabet eder, emrine koşarım dedim. Sonra bir süre yürüdü.

Yine: "Ey Muaz b. Cebel!" diye seslendi. "Buyur ey Allah'ın Resulü, sana icabet
eder, emrine koşarım" dedim. Sonra bir süre daha gitti ve: "Ey Muaz b. Cebel!"
diye seslendi. Ben: "Ey Allah'ın Resulü sana icabet eder, emrine koşarım" diye
cevap verdim. "Allah'ın, kulları üzerindeki hakkı nedir, biliyor musunuz?" diye
sordu. "Allah ve Resulü en iyi bilendir," dedim. "Muhakkak ki Allah'ın, kulları
üzerindeki hakkı, kendisine hiç bir şeyi ortak koşmaksızm ona kulluk etmeleridir"
buyurdu. Sonra bir zaman daha yürüdü, sonra yine: "Ey Muaz b. Cebel!" diye
seslendi. Ben yine: "Ey Allah'ın Resulü sana icabet eder, emrine koşarım" dedim.
"Bunu yaptıkları zaman kulların Allah üzerindeki hakları nedir, bilir misin?"
buyurdu. Ben yine: "Allah ve Resulü en iyi bilendir" dedim. "Onlara azap
etmemesidir" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 43

Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:
Muaz b. Cebel binek üzerinde Hz. Peygamber'in arkasında iken Peygamber (a. s.)
ona: "Ey Muaz!" diye nida etti. Muaz: "Buyur ey Allah'ın Resulü! Hazırım," dedi.
Peygamber yine: "Ey Muaz!" buyurdu. Muaz: "Buyur! Ey Allah'ın Resulü
hazırım," dedi. Hz. Peygamber tekrar: "Ey Muaz!" buyurdu. Muaz: "Buyur! Ey
Allah'ın Resulü, hazırım," dedi. Allah Resulü: "Allah'tan başka ilah olmadığına ve
Muhammed'in onun kulu ve elçisi olduğuna şahadet eden her kula Allah kesin
olarak ateşi haram kılmıştır" buyurdu. Muaz: "Ey Allah'ın Resulü bunu insanlara
haber vereyim mi ki sevinsinler?" dedi. Allah Resulü: "O takdirde (bu güvenceye)
güvenerek tembellik ederler (de amel yapmazlar) " buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 47

Itban b. Malik'in (r.a.) rivayetinde Mahmud b. Rabi şöyle anlattı:
Medine'ye geldim ve (orada) Itban ile karşılaştım ve ona: "Senden bana bir hadis
ulaştı" dedim. (Bunun üzerine) Bana şunlan anlattı: "Gözümden bana bir arıza
isabet etmişti. Bunun üzerine Allah Resulü'ne (a. s.) yanıma gelmesini, evimde
namaz kılmasını arzu ettiğimi, (şayet gelirse namaz kıldığı yeri) namaz yeri
edinmek istediğimi bildiren bir haberci yolladım. Bunu takiben Peygamber (a. s.),
ashabından

Allah'ın dilediği kimselerle beraber geldi, içeri girdi. O, evimde namaz kılarken,
ashabı da kendi aralarında konuşuyorlardı. Bu konuşulanların büyük bir kısmı

Malik b. Duhşum ile alâkalı idi. Peygamber'in ona beddua etmesini, onun helak
olmasını istediklerini, onun başına bir kötülüğün gelmesini arzuladıklarını
söylediler." Sonra Allah Resulü namazını bitirdi ve: "Allah'tan başka ilah
olmadığına ve benim Allah'ın elçisi olduğuma şahadet ediyor değil mi?" buyurdu.
"O, bunu kalbinde olmadığı halde söyler" dediler. "Allah'tan başka ilah olmadığına
ve benim Allah'ın elçisi olduğuma şahadet etmeyen kişi ateşe girer, yahut onu
tadar" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 48

Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.): "iman, yetmiş küsur şubedir ve utanma imandan bir
şubedir" buyurduğunu rivayet etmiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 50

Ibn Ömer'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:
Hz. Peygamber (a. s.), kardeşine utanma nasihati vermekte olan bir adamı duyunca
"utanmak imandandır" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 52

Imran b. Husayn'm (r.a.) naklettiğine göre:
Hz. Peygamber (a. s.), "Utanmak hayırdan başka bir şey getirmez" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 53

Abdullah b. Amr'm (r.a.) naklettiğine göre:
Bir zat Hz. Peygamber'e (a. s.): "islâm'da hangi işler daha hayırlıdır?" diye sordu.
(Hz. Peygamber cevaben), "Yemek yedirirsin ve tanıdığın, tanımadığın herkese
selam verirsin" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 56

Abdullah b. Amr b. As'm (r.a.) anlattığına göre:
Bir kimse Hz. Peygamber'e (a. s.): "Hangi müslüman daha hayırlıdır?" diye sordu.
(Hz. Peygamber) "Dilinden ve elinden müslümanlarm emniyette olduğu kimsedir"
cevabını verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 57

Ebu Musa (r.a.)

Ey Allah'ın Resulü! islâm'ın hangisi en faziletlidir? diye sormuş, (Hz. Peygamber
de) "Müslümanların dilinden ve elinden emniyette olduğu kimsedir" cevabını
vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 59

Enes'in (r.a.) anlattığına göre:
Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Şu üç özellik kimde bulunursa o kimse
imanın gerçek tadını alır: Allah ve Resulü kendisine başkalarından daha sevimli
olması, sevdiklerini yalnız Allah için sevmek, Allah'ın kendisini dinsizlikten
kurtardıktan sonra ateşe atılmaktan nasıl hoşlanmıyorsa o derecede küfre
dönmekten uzak durması."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 60

Enes'in (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Hiçbir kul, (Abdul Varis'in hadisinde: Kişi)
ben kendisine aile efradından, malından ve bütün insanlardan daha sevgili
olmadıkça iman etmiş olmaz."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 62

Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:
Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Hiç biriniz kendisi için arzu ettiğini,
(mümin) kardeşi yahut komşusu için de istemedikçe (gerçek manada) inanmış
olmaz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 64

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah'a ve son güne (Ahiret gününe) iman
eden, ya hayır söylesin, yahut sussun. Allah'a ve son güne iman eden komşusuna
ikram etsin. Allah'a ve son güne iman eden konuğuna ikram eylesin."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 67

Ebu Şurayh Huzai (r.a.)
Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: "Allah'a ve son güne
iman eden, komşusuna iyilik etsin. Allah'a ve son güne iman eden konuğuna ikram

1 1

etsin. Allah'a ve son güne iman eden iyi söz söylesin, yahut sussun."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 69

Ebu Saîd (r.a.) şöyle anlatır:
Bayram günü namazdan önce hutbe okumaya başlayanların ilki Mervan'dır. (O
bunu ilk defa yaptığında) Hemen biri ayağa kalktı ve: "Namaz hutbeden öncedir"
dedi. Mervan "Burada namazın öne geçirilmesi terkedilmiştir" dedi. Bunun
üzerine Ebu Saîd (r.a.) "Bu (uygulamaya karşı çıkan) şahsa gelince, işte o, Allah
Resulü'nden (a. s.) işittiğim şu hadisi yerine getirmiştir." Allah Resulü (a. s.) şöyle
buyurmuştu: "Sizden her kim bir kötülük görürse onu eliyle düzeltsin. Eğer eliyle
değiştirmeye gücü yetmezse diliyle, ona da gücü yetmiyorsa kalbiyle. Ve işte bu,
imanın en düşük mertebesidir."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 70

Ebu Mesûd (r.a.) ve Ukbe b. Amr'm (r.a.) naklettiklerine göre:
Hz. Peygamber (a. s.) eliyle Yemen tarafına doğru işaret ederek şöyle buyurdu:
"Bana bakın, hiç şüphesiz iman, şu taraftadır. Taş gibi sertlik ve yüreklerin katılığı
da, develerin kuyrukları dibinde onlara haykıranlar da, şeytanın iki boynuzunun
doğacağı yönde bulunan Rabîa ve Mudar kabilelerindedir." Sahih-i Müslim'deki
hadis numarası: 72

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Yemen halkı gelmiştir. Onlar ince
gönüllüdürler, iman, Yemenlidir, dinde ince anlayışlılık Yemenlidir. Hikmet de
Yemen'e mensubdur."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 73

Gerir b. Abdullah (r.a.)
"Ben, Allah Resulü (a. s.) ile namaz kılmak, zekât vermek ve her Müslümana
nasihat etmek (hayır ve iyilik öğretmek) üzere sözleştim" demiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 83

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Zinakar kişi zina ettiği zaman (kâmil bir)
mümin olduğu halde zina edemez, içki içen de içtiği zamanda (kâmil bir) mümin

olarak içemez. Hırsız da çaldığı zaman (kâmil bir) mümim olduğu halde çalamaz."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 86

Abdullah b. Amr'ın (r.a.) anlattığına göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Dört şey her kimde bulunursa katıksız
münafık olur. Her kimde bunların bir parçası bulunursa onu bırakmcaya kadar
kendisinde münafıklıktan bir huy kalmış olur: Konuştuğu zaman yalan söyler,
taahhüdde bulununca taahhüdünde durmaz, vaat ettiği zaman vadini yerine
getirmez, düşmanlık beslediği zaman da haktan ayrılır."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 88

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Münafığın alâmeti üçtür: Konuşunca yalan
söyler, vaat ettiği vakit vaadinde durmaz, kendisine bir şey emanet edildiği zaman
hıyanetlik eder."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 89

Abdullah b. Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:
Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Kişi (din) kardeşine kâfir dediği zaman
muhakkak ikisinden biri o küfür kelimesini üzerine alarak dönmüştür (Küfür
kelimesi ikisinden birisi üzerinde kalır)."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 91

Ebu Zerr (r.a.)

Allah Resulü'nü (a. s.) şöyle derken işittiğini nakletmiştir: "Herhangi bir kimse bile
bile babasından başkasına ait olduğunu ileri sürerse muhakkak nankörlük etmiş
olur. Kendisine ait olmayan bir şeyi iddia eden, bizden değildir ve o kişi ateşte
oturacağı yere hazırlanmalıdır. Her kim öyle olmadığı halde bir kimseyi kâfirlikle
itham eder yahut ona Allah'ın düşmanı derse, dediği söz kendisine döner." Sahih-i
Müslim'deki hadis numarası: 93

Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Babalarınızı terk
etmeyiniz. Her kim babasını reddederek terk ederse, nankörlük yapmış olur."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 94

Sa'd b. Ebu Vakkas (r.a.) şöyle anlatır:
Ben şu kulaklarımla, Allah Resulü'nün (a. s.), "Her kim müslüman olduğu halde
babasından başkasına, babası olmadığını bilip dururken babalık nesebi iddia
ederse, o kişiye Cennet haramdır" buyurduğunu duymuşumdur.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 95

Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Müslümana sövmek fasıklık ve onu
öldürmek için dövüşmek küfürdür."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 97

Cerir'in (r.a.) bildirdiğine göre:
Hz. Peygamber (a. s.) Veda haccmda kendisine: "Halkı sustur da beni dinlesinler"
diye emretti. Sonra da şöyle buyurdu: "Benden sonra birbirlerinizin boyunlarını
vuran kâfirler durumuna dönüşmeyiniz." Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 98

Zeyd b. Halid Gühenî'nin (r.a.) anlattığına göre:
Allah Resulü (a. s.) Hudeybiye'de geceleyin yağmış olan yağmurdan sonra
kendilerine sabah namazı kıldırdı. Namazı bitirince yüzünü cemaate döndürdü ve:
"Bilir misiniz, Rabbiniz ne buyurdu?" diye sordu. Allah ve Resulü en iyi bilendir,
dediler. Allah Resulü: "Allah, kullarımdan kimi bana iman etmiş, kimi de kâfir
olarak sabahladı. Her kim Allah'ın ihsanı ve rahmetiyle üzerimize yağmur yağdı
dediyse işte o, bana iman etmiş, yıldıza iman etmemiştir. Her kim de şu şu
sebeplerle üzerimize yağmur yağdı dediyse işte o, bana değil, yıldıza iman etmiştir,
buyurmuştur" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 104

Enes'in (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Münafığın alâmeti Ensar'a buğzetmesi,
müminin alâmeti ise Ensar'ı sevmesidir."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 108

Berâe (r.a.)

Hz. Peygamber' den (a. s.) şu hadisi naklederek Ensar hakkında şöyle buyurmuştur:
"Ensar'ı ancak mümin olan sever ve onlara münafık olandan başkası da buğz

etmez. Onları seveni Allah sever, onlara buğzedene ise Allah da buğzeder."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 110

Abdullah b. Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Ey kadınlar topluluğu! Sadaka verin ve
çokça bağışlanma dileyin. Çünkü ben Cehennemliklerin çoğunun sizlerden
olduğunu gördüm" buyurdu. Bunun üzerine onlardan aklı başında ve vakarlı bir
kadın: "Bizim neyimiz var ki Cehennemliklerin çoğu olmuşuz! Ey Allah'ın
Resulü?" diye sordu. Allah Resulü: "Çünkü siz (ötekine berikine) çokça lânet eder,
kocalarınızın yaptığı iyiliklere nankörlük (küfran) gösterirsiniz. Akıllı ve ihtiyatlı bir
kimsenin aklını sizin kadar eksik akıllı, eksik dinli hiç bir kimsenin çelebileceğini
görmedim" buyurdu. Kadın: "Ey Allah'ın Resulü! (Peki) Akıl ve din noksanlığı
nedir?" dedi. Allah Resulü buyurdu ki: "Akıl noksanlığına gelince, iki kadının
şahadeti bir erkeğin şahadetine denk olur. işte bu, akıl noksanlığıdır. Birçok geceler
bekler, namaz kılmazsın, Ramazanda da (bir müddet) oruç tutmazsın, işte din
noksanlığı da budur."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 114

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü'ne (a. s.) hangi amel daha faziletlidir? diye soruldu. Allah Resulü:
"Allah'a imandır" buyurdu. Sonra nedir? denildi: "Allah yolunda cihat etmektir"
buyurdu. Bundan sonra nedir? denildiğinde: "Kabul olunan hacdır" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 118

Ebu Zerr'in (r.a.) naklettiğine göre:
Hz. Peygamber'e: Ey Allah'ın Resulü! Amellerin en faziletlisi hangisidir? diye
sordum. (Efendimiz de),

"Allah'a iman etmek ve onun yolunda cihat etmektir" buyurdu. Hangi köleyi
hürriyete kavuşturmak daha faziletlidir? dedim. "Sahibine göre en güzel ve en
pahalı olanı" buyurdu. Eğer bunları yapamaz isem? deyince, "Yapana yardım
edersin, yahut beceriksiz olan kimseye iş yapıverirsin" buyurdu. Ey Allah'ın
Resulü! Amelin bazısını yapamazsam ne buyurursunuz, dedim. "Kendini
insanlara kötülük yapmaktan alıkoyarsm. işte bu da nefsine karşı senden bir
sadakadır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 119

Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle nakletmiştir:
Allah Resulü'ne (a. s.): Hangi amel en faziletlidir? diye sordum. "Vaktinde namaz
kılmaktır" buyurdu. Sonra hangisidir? dedim: "Ebeveyne iyilik etmektir" buyurdu.
Sonra hangisidir? dedim: "Allah yolunda cihat etmektir" buyurdu. Kendilerine
sıkıntı vermiş olmasaydım daha çok soru soracaktım.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 120

Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlattı:
Allah Resulü'ne (a. s.), Allah katında hangi günah en büyüktür? diye sordum. "Seni
yaratmış olduğu halde Allah'a bir ortak (eş) uydur mandır" buyurdu. Muhakkak
bu, çok büyüktür, dedim. Sonra hangisidir? dedim. "Sonra seninle beraber
yemesinden korktuğun için çocuğunu öldürmendir" buyurdu. Sonra hangisidir?
dedim. "Sonra komşunun hanımı ile zina etmendir" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 124

Ebu Bekra (r.a.) şöyle anlatır:
Allah Resulü'nün (a. s.) yanında bulunuyorduk. Üç defa "Büyük günahların en
büyüğünü size söyleyeyim mi?" buyurdu. Sonra onları şu şekilde saydı: "Allah'a
şirk koşmak, ebeveyne eziyet etmek ve yalan yere şahadet etmektir (yahut: Yalan
söylemektir)." Allah Resulü dayanmakta iken doğrulup oturdu ve bu son sözü
durmadan tekrar ediyordu. O derece tekrarladı ki hatta biz; keşke sussa, diyorduk.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 126

Enes'in (r.a.) naklettiğine göre:
Hz. Peygamber (a. s.) büyük günahlar olarak şunları saydı: "Allah'a ortak koşmak,
ebeveyne eziyet etmek, cana kıymak ve yalan söylemektir."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 127

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.), "Helak edici olan yedi şeyden uzak durunuz" buyurdu. Ey
Allah'ın Resulü! Onlar nedir? denildi. Allah Resulü: "Allah'a şirk koşmak, sihir
yapmak, bir hak karşılığı olması dışında Allah'ın haram kıldığı bir cana kıymak,
yetim malı yemek, faiz (yoluyla elde edilen kazancı) yemek, düşmana hücum
sırasında harpten kaçmak, zinadan uzak durmuş (onu hatırından bile geçirmeyen)

müslüman kadınlara zina isnat etmek" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 129

Abdullah b. Amr b. As'm (r.ahm.) anlattığına göre:
Allah Resulü (a. s.): "Kişinin ebeveynine sövmesi büyük günahlardandır" buyurdu.
Ey Allah'ın Resulü! Kişi ebeveynine söver mi? dediler. "Evet, bir kimse başkasının
babasına söver, o da onun babasına söver. Yine bir kimse, başkasının annesine
söver, o da, onun annesine söver" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 130

Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) "Herhangi bir şeyi Allah'a ortak koşarak ölen kimse
Cehenneme girer" buyurdu. Ben de: Herhangi bir şeyi Allah'a ortak koşmayarak
ölen kimse de Cennete girer, dedim.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 134

Ebu Zerr (r.a.) anlatmıştır:
Hz. Peygamber (a. s.) "Cebrail (a. s.) bana gelip, Ümmetimden hiç bir şeyi Yüce
Allah'a ortak koşmadan ölenin, Cennete gireceğini müjdeledi" buyurmuştur.
Bunun üzerine ben, o adam zina etmiş ve hırsızlık yapmış olsa da mı? dedim. Hz.
Peygamber, "Zina etmiş ve hırsızlık yapmış olsa da" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 137

Mikdad b. Esved (r.a.)
Hz. Peygamber'e (a. s.) şu şekilde bir soru sorduğunu nakletti: Ey Allah'ın Resulü!
Şöyle bir mesele hakkında ne buyurursun? Ben kâfirlerden bir kişi ile karşılaşsam,
benim ile vuruşsa da benim iki elimden birini kılıcı ile kesip koparsa, sonra benden
kaçıp bir ağaca sığmsa ve: Ben Allah için müslüman

oldum, la ilahe illallah dese, ben onu bu tevhit kelimesini söyledikten sonra
öldürebilir miyim? Allah Resulü (a. s.): "Hayır, onu öldürme" buyurdu. Ben, ey
Allah'ın Resulü, o benim elimi kesti, sonra da bu sözü söyledi. Onu öldüremez
miyim? dedim. Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Sakın onu öldürme. Eğer
öldürürsen o senin onu öldürmezden evvelki vaziyetindedir, (Çünkü müslüman
olmuştur, kanı korunmuştur). Sen de onun söylediği tevhit kelimesini
söylemesinden evvelki vaziye tindesin (çünkü kanın kısas ile mubah olmuştur)."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 139

Usame b. Zeyd (r.a.) şöyle nakletmiştir:
Allah Resulü (a. s.) bizi bir seriye hâlinde (cihada) göndermişti. Guheyne
kabilesinden Hurakat'a bir sabah baskın yaptık. O sırada ben bir adama yetiştim.
O, la ilahe illallah, dedi. Ben kargımı ona sapladım. Bu işten gönlüme bir şüphe
düştü. Sonra bunu Hz. Peygamber'e anlattım. Allah Resulü (a. s.): "La ilahe illallah
dediği halde onu niçin öldürdün?" diye sordu. Ben, ey Allah'ın Resulü! O, bunu
ancak silahtan korktuğu için söylemiştir, dedim. "Onu kalbinden söyleyip
söylemediğini bilmen için kalbini mi yardın?" buyurdu ve bu soruyu bana karşı hiç
durmadan tekrar ediyordu. Nihayet ben o gün müslüman olaydım (da bunları
duymasaydım) diye temenni ettim. (Hadisi rivayet eden dedi ki) Sa'd Allah'a yemin
ederim ki, Usame'yi kastederek, iki karıncıklı öldürmeye kalkışmadıkça ben hiç bir
müslümanı öldürmem, dedi. (Ravi der ki) Birisi ona: Allah, fitne ortadan kalkıp
din tamamiyle Allah'ın oluncaya kadar onlarla savaşmbuyurmadı mı? dedi. Bunun
üzerine Sa'd "Biz, hiç bir fitne kalmaymcaya kadar savaştık. Sen ve arkadaşların
ise bir fitne meydana gelsin diye harp etmek istiyorsun" karşılığını verdi. Sahih-i
Müslim'deki hadis numarası: 140

Abdullah b. Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:
Hz. Peygamber (a. s.): "Bize silah çeken bizden değildir" buyurmuştur. Sahih-i
Müslim'deki hadis numarası: 143

Ebu Musa'nın (r.a.) naklettiğine göre:
Hz. Peygamber (a. s.), "Bize silah çeken bizden değildir" buyurmuştur. Sahih-i
Müslim'deki hadis numarası: 145

Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.): " (Ölü için) yanaklara vuran yahut yakaları yırtan yahut
cahiliye âdeti üzere feryad- u figan eden bizden değildir" buyurmuştur.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 148

Huzeyfe (r.a.)

Resulü'nün (a. s.), "Cennete hiçbir kovucu giremez" buyurduğunu işittiğini
nakletmiştir. Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 151

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Üç kimse vardır, Kıyamet günü Allah
onlarla konuşmaz, onlara bakmaz, onları temize çıkarmaz ve onlar için şiddetli bir
azap vardır: Biri, susuz bir sahrada fazla suyu vardır ve o suyu yolculara
vermekten kaçınır, ikincisi, ikindi üzeri bir kimseye bir mal satar, satarken ona
karşı Allah'a yemin ederek, gerçek bunun hilafına olduğu halde, malı şu şu fiyata
aldığını söyler ve müşteri de onu doğrular (ve malı satın alır). Üçüncüsü de, bir
devlet başkanına yalnız dünyalığı için biat eder, başkan ona dünyalıktan verdiği
zaman biatmda sadık kalır, ona dünyalıktan vermediği zaman sözüne sadakat
göstermez."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 157

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Her kim kendini bir demir parçasıyla öldürürse
kendisi o demiri elinde karnına vuruyor vaziyette sonsuza kadar ve sürekli olarak
Cehennem ateşinde acı çekecektir. Her kim zehir içerek kendini öldürürse o kimse
de zehrini içer bir halde sonsuza kadar ve sürekli olarak Cehennem ateşinde
olacaktır. Her kim bir dağdan kendini aşağıya atıp, kendini öldürürse bu (şekilde
intihar eden) kimse de Cehennem ateşinde sonsuza kadar ve sürekli olarak
kendisini yüksekten aşağıya bırakır olacaktır."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 158

Sabit b. Dahhak (r.a.)
Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletti: "Her kim islâm'dan başka bir
din adına yalan yere yemin ederse, o kimse (yalanında) söylediği gibidir. Her kim
bir şeyle kendini öldürürse Kıyamet

gününde intihar ettiği nesne ile azap olunur. Bir kimsenin sahip olmadığı bir
şeyi adaması doğru (geçerli) değildir."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 159

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlattı:
Allah Resulü (a. s.) ile beraber Hayber'de bulunuyorduk. Allah Resulü (a. s.),
müslüman diye isimlendirilenlerden birisi için: "Bu, Cehennem ehlindendir"
buyurdu. Nihayet biz savaşa giriştiğimiz zaman o zat çetin bir şekilde savaştı.

Arkasından da yaralandı. Bunun üzerine Allah Resulü'ne, ey Allah'ın Resulü!
Biraz evvel kendisi hakkında, "O, Cehennem ehlindendir" buyurduğunuz zat,
bugün çok çetin bir harp yaptı ve öldü denildi. (Yine) Hz. Peygamber: " (Onun
yolu) Cehennemedir" buyurdu. Nerede ise müslümanların bazısı şüpheye
düşeceklerdi. Onlar bu hâl üzerine bulunurlarken birdenbire, "O ölmedi, ancak
kendisinde ağır yaralar vardır" denildi. Gece vakti olunca, yaralarının şiddetine
dayanamayıp kendini öldürdü. Bu olay Hz. Peygamber'e haber verilince Hz.
Peygamber (a. s.), "Allah'ü Ekber, şahitlik ederim ki ben Allah'ın kulu ve elçisiyim."
Daha sonra Bilâl'e emrederek, insanlara, Cennete müslüman olmayan hiç bir
kimsenin giremeyeceğini, Allah'ın bu dine facir kimsenin eliyle de yardım
edeceğini (kesin bir şekilde ortaya koyduğunu) duyurmasını istedi.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 162

Sehl b. Sa'd Saidî (r.a.) şöyle anlatır:
Allah Resulü (a. s.) Hayber'de müşriklerle karşılaştı ve iki taraf kıyasıya savaştı.
Harbin sonunda Allah Resulü karargâhına, öbürleri de kendi karargâhlarına
dönmüşlerdi. Fakat Allah Resulü'nün ashabı arasında bir kişi vardı ki, düşman
ordusundan ayrı kalmış (orduya katılmamış) birini, peşinden amansız bir şekilde
takip ediyor ve ona kılıcı ile (durmadan) vuruyordu. (Bunu gören sahabeler) Bugün
bizden hiç kimse falancanın gösterdiği yiğitlik derecesinde bir yiğitlik
göstermemiştir; dediler. Bunun üzerine Allah Resulü: "Fakat O,
Cehennemliklerden!" buyurdu. Ashabtan bir kişi "Öyle ise ben devamlı olarak onu
takip eder, gözetlerim" dedi. Hadisi nakleden ravi der ki: O adam ile beraber harp
sahasına çıktı ve harp safının neresinde durdu ise, o da onunla beraber durdu. O,
harpte ne derece çeviklik gösterdiyse o da aynı şekilde çeviklik gösterdi. Yine ravi
(Ibn Sa'd) der ki: "Nihayet adam ağır şekilde yaralandı. Acıya dayanamayıp ölümü
acele isteyerek kılıcının kabzasını yere, keskin ağzını da iki memesi arasına koydu.
Sonra kılıca yüklendi ve bu şekilde kendini öldürdü." Bunun üzerine (Eksum
isimli) sahabe, Allah Resulü'nün yanma vardı ve: Ben şahadet ediyorum ki sen
muhakkak Allah'ın elçisisin, dedi. Allah Resulü: Sana ne oldu? diye sordu. Huzai
şöyle dedi: Biraz önce zikretmiş olduğun kimse hakikaten Cehennemliklerdendir,
insanlar bu adamın Cehennemlik olduğu haberini büyütmüşlerdi. Ben bu adamın
durumunu (sizin için takip eder) gözetlerim, dedim. Nihayet bu adam ağır surette

yaralandı, ölümünü acele isteyerek kılıcının kabzasını yere, keskin ağzını iki
memesi arasına koydu, sonra kılıcının üstüne yüklendi ve bu suretle kendini
öldürdü. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "insanlar arasında
böyle kimse vardır ki, halka göre Cennet ehline yaraşan hayırlı işler yapar. Halbuki
o, Cehennemliklerdendir. Yine insanlardan öyle kimse de vardır ki görünüşte
Cehennemliklere ait kötü işler yapar, halbuki o, Cennetliklerdendir."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 163

Cundeb'in (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Sizden önceki ümmetlerden birisinde bir kimse
vardı. Kendisinde bir şişkin yara meydana gelmişti. Yara kendisine çok ızdırap
verince, deriden yapılmış ok muhafazasından bir ok çekerek onunla vücudundaki
şişkinliği yardı. Ancak kan dinmedi ve nihayet öldü." (Bunun üzerine) Rabbiniz:
"Ona Cenneti haram kıldım" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 164

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:
Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber Hayber harbine çıktık. Neticede Allah bize zafer
ihsan etti. Bu fetihte altın gümüş değil, sadece eşya, yiyecek ve giyecek maddeleri
ganimet aldık. Sonra (Kura) vadisine gittik. Hz. Peygamber'in yanında, Cüzam
kabilesinden bir kimsenin hibe ettiği, Dubeyb oğullarından Rifaa b. Zeyd adlı bir
kölesi vardı. Vadiye indiğimiz vakit, Resulüllah'm kölesi kalktı ve devesinin
üstündeki eyerini çözüyordu. Tam bu sırada kendisine bir ok isabet etti ve oracıkta
öldü. Bunun üzerine biz: Ey Allah'ın Resulü! Ona şahadet mübarek olsun, dedik.
Allah Resulü: "Hayır, Muhammed'in nefsi kudreti elinde olan Allah'a yemin
ederim ki Hayber harbinde taksim edilmemiş olan ganimetlerden aldığı kısa bir
örtü, onun üstünde bir ateş olarak alev alev yanmaktadır" buyurdu. Ebu Hureyre
der ki: Bundan insanlar korktu, bir zat bir tek yahut çift pabuç tasması getirdi de:
Ey Allah'ın Resulü! Bunu Hayber gününde almıştım, dedi. Bunun üzerine Allah
Resulü: "Ateşten bir ayakkabı tasması, yahut ateşten iki tane ayakkabı tasması"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 166

Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:
Ey iman edenler! Seslerinizi Peygamber'in sesinin üstüne yükseltmeyin... ayeti

(sonuna kadar) indiği zaman Sabit b. Kays evinde oturdu ve ben Cehennem
ehlindenim diyerek kendisine Peygamber'in yanma çıkmayı yasakladı. (Bir süre
sonra) Hz. Peygamber ( a. s.) Sa d b. Muaz'a "Ey Ebu Amr! Sabit ne halde, rahatsız
mı?" diye sordu. Sa'd O benim komşumdur, rahatsızlığını bilmiyorum, dedi. Sa'd
ona gitti ve Allah Resulü'nün sözünü anlattı. Bunun üzerine Sabit dedi ki: Bu ayet
indirildi. Halbuki bilirsiniz ben, sizin en yüksek seslinizim, demek ki ben
Cehennemlik birisiyim, dedi. Sa'd bunu Peygamber'e söyleyince Allah Resulü
(a.s.): "Hayır o, Cennet ehlindendir" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 170

Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) anlattığına göre:
insanlar Allah Resulü'ne (a.s.): "Ey Allah'ın Resulü! Cahiliyette iken yaptığımız
kötülüklerden hesaba çekilecek miyiz?" dediler. Allah Resulü: "Muhsin
derecesinde müslüman olanlarınız cahiliyetteki kötülüklerinden hesaba
çekilmezler. Ancak müslüman olduktan sonra da kötülük yapanlar, hem
cahiliyetteki ve hem de müslüman olduktan sonraki kötü amellerinden hesaba
çekilirler" buyurdu. Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 171

Ibn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:
Müşriklerden birtakım kimseler insan öldürmüşler ve bunda çok ileri gitmişler,
zina etmişler ve bunda da çok ileri gitmişlerdi. Sonra bunlar Hz. Muhammed'e
(a.s.) geldiler ve şöyle dediler: "Şüphesiz ki senin tebliğ ettiğin ve kendisine davet
eylediğin islâm dini güzeldir. Keşke bize vaktiyle işlediğimiz bunca cinayetin bir
kefareti bulunduğunu haber verseydin!" Bunun üzerine şu ayet indi: Ve onlar
Allah'ın yanında başka tanrı tutup ona yalvarmazlar, Allah'ın haram kıldığı cana
haksız yere kıymazlar. Zina etmezler. Bunları kim yaparsa cezasına çarptırılır. Bir
de şu ayet indi: De ki: Ey kendi nefisleri aleyhine haddi aşan kullarım! Allah'ın
rahmetinden ümit kesmeyin, çünkü Allah bütün günahları bağışlar. Şüphesiz ki o,
çok bağışlayan çok esirgeyendir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1 74

Hakim b. Hizam'm (r.a.) naklettiğine göre:
Kendisi Allah Resulü'ne (a.s.), cahiliye devrinde yapageldiğim birtakım ibadetler
hakkında ne buyurursunuz, bu ibadetlerden dolayı benim için bir sevap var mıdır?
diye sormuştu. Allah Resulü ona: "Sen mazide işlediğin hayırlar üzerine

müslüman oldun" cevabını vermiştir. (Ravi der ki hadiste geçen) "tahannüs"
kelimesi, taabbud (kulluk) demektir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 175

Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlattı:
iman edip inançlarına hiç bir haksızlık karıştırmamış olanlar, işte onlar güvenlik
içindedir, doğru yolda olanlar da onlardırayeti indiği zaman bu, Allah Resulü'nün
sahabelerine ağır geldi ve ey Allah'ın Resulü, bizim hangimiz nefsine zulmetmez
dediler. Allah Resulü de onlara: "Ayetteki zulüm sizin sandığınız gibi değildir. O
ancak Lokman'm oğluna söylemiş olduğu, Ey oğulcuğum! Allah'a ortak koşma.
Ortak koşmak elbette büyük bir zulümdüraye tinde geçen şirktir" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 178

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.): "Allah Teala, ümmetimin söylemedikleri veya yapmadıkları
müddetçe içlerinden geçirdikleri kötülükleri bağışlamıştır" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 181

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Şanı Yüce Allah, (Meleklerine) şöyle
buyurmuştur: Kulum bir kötülük yapmaya niyetlenirse, aleyhine onu hemen
yazmayın. Eğer o işi yaparsa onun adına tek bir kötülük yazın. Kulum iyi bir işe
niyetlenir de yapamaz ise, niyetini bir iyilik olarak yazın. Niyetini gerçekleştirir ise
on iyilik yazın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 183
Ibn Abbas (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) Şanı Yüce Rabbinden rivayet ettiği bir kudsi hadiste şöyle
buyurduğunu anlatmıştır: "Allah, iyi ve kötü şeyleri tayin etmiştir. Sonra da
bunları açıklamıştır. Kim bir iyilik yapmaya niyetlenir de yapamaz ise, Allah o kişi
adına tam yapılmış bir iyilik yazdırır. Eğer niyetlendiği bu iyiliği yapabilirse, Şanı
Yüce olan Allah, o kişi adına on iyilikten başlayarak yediyüz katı ve hatta daha çok
kat

iyilik yazdırır. Kim de bir kötülük yapmaya niyetlenir de yapmazsa, Allah o kişi
adına tam yapılmış bir iyilik yazdırır. Eğer o kişi bir kötülük yapmaya niyetlenir de

yaparsa, Allah onun adına tek bir kötülük yazdırır."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 187

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "insanlar birbirine bir takım sorular yöneltmeye
devam edecekler, hatta işte (sonunda) şunu da söyleyecekler: Mahlûkatı Allah
yarattı, fakat Allah'ı kim yaratmıştır? Her kim bu türden batıl bir şeyi kendisinde
hissederse o hemen: Ben Allah'a iman ettim, desin."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 190

Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: Aziz ve Celil olan Allah şöyle buyurdu: "Hiç
şüphe yok senin ümmetin, bu nedir, şunun hâli nedir? diye pek çok sorular
sormaktan vazgeçmeyecekler. Hatta (sonunda): Mahlûkatı Allah yarattı, fakat
Allah'ı kim yaratmıştır? diyeceklerdir."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 195

Abdullah İbn Mesûd'un (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Her kim müslüman bir kimsenin malını
almak için yemin eder de, yemininde yalancı olduğu halde bu yemin ile herhangi
bir malı hakederse, Allah'ın gazabına çarpılarak Allah'a kavuşur."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 197

Abdullah b. Amr (r.a.) işittiğine göre:
Allah Resulü'nün (a. s.): "Her kim malı uğrunda öldürülürse o şehittir,"
buyurduğunu nakletmiştir. Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 202

Makıl b.Yesar (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:
Ben Allah Resulü'nü (a. s.) şöyle buyururken işittim: "Herhangi bir kul ki Allah onu
bir halkı görüp gözetmek ve himaye etmek üzere vali yapar, o da idare ettiği halkı
hiyanet ederek aldatmış olduğu halde ölürse, Allah o kula Cenneti kesinlikle
haram eder."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 203

Huzeyfe (r.a.) şöyle nakletmiştir:
Allah Resulü (a. s.) bize iki hadiseyi haber verdi. Bunlardan birinin gerçekleştiğini

gördüm, diğerini de görmeyi gözlüyorum. Allah Resulü (emanetle ilgili olarak)
bize şöyle anlattı: "ilk önce emanet (iman, adalet, emniyet duygusu) iyi kimselerin
gönüllerinin derinliğine inmiş, sonra Kur'an nazil olmuştur. Sonra da o kullar
Kur'an'dan ve Sünnet'ten bilgi almışlardır."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 206

Huzeyfe (r.a.) şöyle anlattı:
(Bir gün müminlerin emîri) Ömer'in yanmdaydık. Allah Resulü fitnelerden
bahsederken hanginiz işitti, diye sordu. Orada bulunanlar: Onu bizler işittik,
dediler. Ömer: Muhtemel ki sizler, kişinin ehli ve komşusu (sebebiyle uğratılacağı)
fitneyi kastediyorsunuz, dedi. Evet, dediler. Ömer: Bu sizin kastettiğiniz, fitneye,
namaz, oruç ve sadaka kefaret olur. Fakat ben, denizlerin dalgalanması gibi
dalgalanacak olan fitneden bahsederken; Hz. Peygamber'i (a. s.) hanginiz işitmiştir?
diye soruyorum, dedi. Huzeyfe dedi ki: Bu sual üzerine cemaat sustu. Ben (işittim),
dedim. Ömer: Sana ve (seni meydana getiren) babana aşkolsun, dedi. (Bundan
sonra) Huzeyfe (r.a.) şöyle demiştir: Allah Resulü'nden (a. s.) işittiğime göre şöyle
buyuruyordu: "Fitneler kalblere hasır çubukları gibi tekrar tekrar gelirler. Hangi
kalbe bunlar tamamiyle içirilmiş olursa, o kalbte siyah bir leke meydana gelir.
Bunları reddeden kalbe gelince, onda beyaz bir leke oluşur. Hatta iki kalbe
işleyecek derecede beyazlaşır bembeyaz cilalı taş gibi olur. Bu takdirde, semalar ve
yer devam ettiği müddetçe ona hiç bir fitne zarar vermez. Diğeri ise, meyilli bir
testi gibi kırmızımtrak siyah renklidir. O, kendisine içirilmiş bulunan nevasından
başka hiç bir iyi olan şeyi tanımaz ve hiç bir kötülüğü de geri çevirmez."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 207

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Yılan, yuvasında toplandığı gibi iman (ehli) da
Medine'de toplanır." Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 210

Huzeyfe (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) ile beraber bulunuyorduk. Allah Resulü: "islâm kelimesini
telaffuz edenlerin adedi kaçtır, bana sayın" buyurdu. Huzeyfe der ki: Ey Allah'ın
Resulü! Biz, beşyüz ile altıyüz arasında bulunduğumuz halde sen bize (bir kötülük
dokunur diye) korkuyor musun? dedik. Bunun üzerine Efendimiz buyurdu ki:

"Muhakkak ki sizler bilmezsiniz. Bir belaya düşürülmeniz ihtimal dahilindedir."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 213

Sa'd (r.a.) şöyle anlatır:
Allah Resulü (a. s.) bir defasında insanlar arasında (ganimet olarak) bazı şeyler
taksim etmişti. Bu sırada ben, ey Allah'ın Resulü! Filana da ver, çünkü o,
mümindir, dedim. Bunun üzerine Peygamber: Öyle deme, Müslim (de), buyurdu.
Ben sözümü üç defa aynen söyledim. Allah Resulü'de: "Öyle deme, muslim de"
sözünü üç defa bana karşı tekrar ediyordu. Sonra Allah Resulü: "Ben bir kimseye
(başkası bana ondan daha sevgili olduğu halde) Allah onu yüzükoyun ateşe
atmasın diye mal veririm" buyurdu. Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 214

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Biz şüphe etmekte İbrahim'den (a. s.) daha
haklıyız, (ibrahim): Ey Rabbim! Ölüleri nasıl dirilttiğini bana göster, dediği vakit,
Allah: Yoksa inanmıyor musun? buyurdu. O da inanıyorum, fakat kalbimin yatışıp
rahat bulması için soruyorum demişti. Sonra Allah Resulü: Allah Lut Peygamber'e
de rahmet etsin. Yemin ederim ki o, sarp bir kaleye sığmıyordu, buyurdu. Sonra
yine Resulüllah: Eğer ben zindanda Yusuf un kaldığı gibi uzun zaman hapiste
kalsaydım, (onu) oradan çıkarmaya gelen kişinin davetine hemen icabet ederdim"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 216

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Peygamberlerden hiç bir Peygamber yoktur ki,
ona beşerin inandığı (bir mucize) verilmiş olmasın. Mucize olarak bana verilmiş
bulunan şey ise ancak Allah'ın bana vahyetettiği Kur'an'dır. Bunun için Kıyamet
gününde Peygamberlerden en çok ümmetlisi olacağımı ümit ederim."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 217

Ebu Musa'nın (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Mükâfatları kendilerine ikişer kere verilen üç
kişi vardır: (Birincisi) Ehl-i Kitap'tan bir kimse kendi Peygamberine iman eder,
sonra Muhammed'e erişir, ona da iman eder, ona tabi olur ve onu tasdik ederse,
işte bu kimsenin iki mükâfatı vardır, (ikincisi) Köle olmuş bir kul hem Yüce

Allah'ın hakkını, hem de efendisinin hakkını gerektiği gibi yerine getirirse işte onun
için de iki mükâfat vardır, (Üçüncüsü de) cariyesi olan herhangi bir kimse
cariyesine giyecek verir ve bunu da güzel yapar, sonra onu edeblendirir ve edebini
de güzel yapar, daha sonra onu hürriyete kavuşturur ve onunla evlenirse, işte bu
kimse için de iki mükâfat vardır."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 219

Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Hayatım kudret elinde olan Allah'a yemin
ederim ki, Meryem oğlu isa'nın âdil bir hakim olarak sizin içinize inmesi şüphesiz
çok yakındır. O, kesinlikle haçı kıracak, domuzu öldürecek, cizyeyi kaldıracaktır.
(O zaman) mal o kadar çoğalıp artacak ki, hiç kimse mal kabul etmez olacaktır."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 220

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:
Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: Güneş, battığı yerden doğmadıkça Kıyamet
kopmayacaktır. Güneş Batı tarafından doğduğu zaman, toptan bütün insanlar
iman edecekler. Fakat işte o gün, Önceden iman, etmemiş veya imaniyle bir iyilik
kazanmamış olan hiç bir kimseye (o günkü) imanı fayda vermeyecektir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 226

Ebu Zerr'in (r.a.) naklettiğine göre:
Hz. Peygamber (a. s.) bir gün: "Bu güneş nereye gider biliyor musunuz?" buyurdu.
Oradakiler: Allah ve Resulü en iyi bilendir, dediler. Allah Resulü (a. s.) şöyle
buyurdu: "Bu güneş, altındaki (her zamanki) mekânına varıncaya kadar gider ve
secde eder vaziyette kapanır ve bu halde kalır. Sonra kendisine: Yüksel, geldiğin
yerden dön! denilir, o da döner ve doğduğu yerden tekrar doğar. Sonra yine Arşın
altındaki (her zamanki) mekânına varıncaya kadar seyrine devam eder ve secdeye
kapanır.

TAHARET

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Herhangi biriniz abdestsizlik durumu içinde
bulunursa, abdest almadıkça kılacağı namazı kabul edilmez" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 330

Hz. Osman b. Affan'dan (r.a.) nakledildiğine göre:

"Osman b. Affan abdest almak için su istedi ve abdesti şöyle aldı: Üç defa
ellerini yıkadı. Sonra ağzını çalkaladı ve burnuna su verip çıkardı. Sonra üç kere
yüzünü yıkadı. Sonra üç kere dirseğe kadar sağ elini yıkadı. Sonra sol elini aynı
şekilde yıkadı. Sonra başını meshetti. Sonra üç kere topuklara kadar sağ ayağını
yıkadı. Sonra bu şekilde sol ayağını da yıkadı. Sonra şunu söyledi: Allah
Resulü'nün (a. s.) şu benim abdest alışım gibi abdest aldığını gördüm." Sonra Allah
Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Her kim şu abdestim gibi abdest alır, sonra kalkar,
içinde kendi kendine namazla ilgisi olmayan şeyler konuşmaksızm iki rekât namaz
kılarsa, geçmiş günahları bağışlanır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 331
Ebu Enes'in (r.a.) anlattığına göre

Hz. Osman (r.a.) Mescid'in yakınında Mekaid denilen yerde abdest aldı ve:
Sizlere Allah Resulü'nün (a. s.) abdest alışını göstereyim mi? dedikten onra üçer
üçer abdest aldı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 337
Abdullah b. Zeyd b. Asım Ensarî'ye (r.a.):

Bize Allah Resulü'nün (a. s.) abdest alışı gibi bir abdest alıver, denildi. Bunun
üzerine o, bir su kabı istedi. Ondan iki eline döktü, ellerini üç defa yıkadı. Sonra
elini kaba soktu ve onunla su çıkarıp ağzını çalkaladı. Tek avucu ile burnuna su
çekip yıkadı. Bunu üç defa yaptı. Sonra elini soktu ve su alarak yüzünü üç defa
yıkadı. Sonra elini soktu ve onunla su çıkarıp iki elini dirseklere kadar ikişer kere
yıkadı. Sonra elini sokup çıkardı ve ellerini öne ve arkaya doğru gezdirerek başını
meshetti. Sonra topuklara kadar iki ayağını yıkadı ve Allah Resulü'nün (a. s.) abdest
alışı işte böyle idi, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 346
Ebu Hureyre'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Biriniz istincâ için taş kullanırsa taş
adedini tek yapsın (hiç olmazsa üç taş kullansın). Herhangi biriniz abdest alacak
olduğu zaman burnuna su alsın, sonra çıkarsın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 348
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Herhangi biriniz uykusundan
uyandığı zaman üç defa burnuna su alıp çıkarsın. Çünkü şeytan burnunun
içindeki yumuşak kemikler üzerinde geceler."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 351
Abdullah b. Amr (r.a.) şöyle anlatır:

Biz Allah Resulü (a. s.) ile beraber Mekke'den Medine'ye dönüyorduk. Nihayet
yolda bir su başına gelmiştik, ikindi vakti cemaat acele ettiler ve çabuk çabuk
abdest aldılar. Biz onların yanma vardık. Ayaklarının arkalarına suyun
dokunmadığı görünüyordu. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.): "Vay şu ökçelerin
ateşteki hâline! Abdesti tam ve eksiksiz alınız" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 354

Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) iki ayağının arka uçlarını yıkamamış bir kimse gördü ve
şöyle buyurdu: "Vay şu ökçelerin ateşteki hâline!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 356
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Sizler abdesti tam almaktan dolayı Kıyamet
günü, elleri ve ayakları nurlulardansınız. Artık sizlerden her kimin gücü yeterse,
yüz parlaklığını, el ve ayak beyazlığını daha çok arttırsm."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 362
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü kabristana gelerek şöyle buyurmuştur: "Selam sizlere! Bizler
inşaallah sizlere kavuşacağız. Kardeşlerimizi görmüş olmamızı arzu ederdim."
Sahabeler: Bizler senin kardeşlerin değil miyiz? Ey Allah'ın Resulü! dediler. "Sizler
benim ashabımsınız. Kardeşlerimiz ise henüz daha gelmemiş olanlardır" buyurdu.
Bunun üzerine Sahabeler: Ey Allah'ın Resulü! Ümmetinden henüz daha gelmemiş
olanları nasıl tanırsın? dediler. Allah Resulü: "Ne dersin? Bir kimsenin alınları
beyaz, ayakları sekili birçok atları olsa, bunlar da, renklerine başka bir renk
kanşmamış simsiyah birtakım atlar arasında bulunsa, o zat kendi atlarını tanımaz
mı?" buyurdu. Sahabeler: "Evet, ey Allah'ın Resulü, tanır" dediler. Allah Resulü
şöyle buyurdu: "Çünkü onlar abdest almaktan dolayı yüzleri nurlu, el ve ayakları
sekili halde gelirler. Ben Havuz üzerinde onların öncüsüyüm. Dikkat edin!
Kaybolmuş devenin kovulması gibi, birtakım insanlar da benim Havzımm
başından muhakkak kovulacaklardır. Ben onları: Hey! Geliniz, diye çağırırım."
Bunun üzerine bana: Onlar senden sonra dinde değişiklikler yapmışlardır, denilir.
Ben de: "Allah onları uzak eylesin uzak, derim."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 367

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Eğer müminler üzerine (Züheyr
hadis'inde ise; ümmetime) meşakkat verme endişem olmasaydı, onlara her bir
namaz sırasında misvak kullanmayı muhakkak emrederdim."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 370
Ebu Musa (r.a.) şöyle anlattı:

Ben Peygamber'in (a. s.) huzuruna girdim, misvağmm bir ucu dilinin üzerinde
bulunuyordu, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 373
Huzeyfe (r.a.) şöyle anlattı:

Allah Resulü (a. s.) geceleyin teheccüd namazı kılmak için kalktığı zaman ağzını
misvak ile ovalardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 374
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Fıtrat beştir, yahut beş şey fıtrattandır:
Sünnet olmak, etek tıraşı olmak, tırnakları kesmek, koltuk altı kıllarını gidermek ve
bıyıkları kısaltmak."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 377
Ibn Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bıyıkları kısaltın, sakalları çokça ve
uzunca bırakın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 380
Ebu Eyyûb Ensarî"nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu; "Tuvalet ihtiyacı için gittiğiniz zaman,
küçük yahut büyük abdest bozarken kıbleyi karşınıza ve arkanıza almayın. Fakat
(Medine'nin) doğusuna veya batısına doğru dönünüz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 388
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle anlattı:

Birtakım insanlar: Senin tabii hacetin olup, hacetini def için oturduğunda sakın
kıbleyi ve Beytu'l-Makdis'i karşına alma, derler. Abdullah da der ki: Ben bir evin
damına çıktım ve Allah Resulü'nü (a. s.) Beytu'l-Makdis'e yönelmiş vaziyette
hacetini def için iki kerpiç üzerine oturur halde gördüm.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 390
Ebu Katâde'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Biriniz küçük abdestini yaparken erkeklik
organını sağ eliyle tutmasın, temizlenirken sağ elini kullanmasın, birşey içerken
kabın içine solumasın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 392
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlattı:

Allah Resulü (a. s.) temizleneceği zaman temizlenmeye, taranacağı zaman
taranmaya, ayakkabı giyeceği zaman giymeye muhakkak sağdan başlamayı
severdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 395
Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) bir bahçeye girdi. Onu, beraberinde bir ibrik bulunan bir
genç takip etti. O, bizim en küçüğümüzdü. O genç, ibriği bir sidre ağacının yanma
koydu. Sonra Allah Resulü (a. s.) ihtiyacını giderdi ve o su ile temizlenmiş olduğu
halde yanımıza geldi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 398
Hemmam (r.a.) şöyle anlatır:

Cerir küçük abdestini bozmuş sonra abdest almış ve mestleri üzerine
meshetmişti. O'na: Böyle mi yaparsın? denildi O da; "Evet, Allah Resulü'nü (a. s.)
gördüm. Abdestini bozdu, sonra abdest aldı ve mestleri üzerine mesh etti," dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 401
Huzeyfe (r.a.) şöyle anlattı:

Hz. Peygamber (a. s.) ile beraberdim. Bir kavmin (kül döktükleri) çöplüğüne
vardı ve ayakta durarak küçük abdestini bozdu. Ben kenara çekilmiştim. Allah
Resulü: "Yakmlaş" dedi. Ben de yakma geldim. Ta ki topuğunun yanında durdum.
Kendisi abdest aldı ve mestleri üzerine meshetti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 402
Muğire b. Şu'be'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) hacetini gidermek için dışarı çıktı. Muğire de içinde su
bulunan bir kapla ounla gitti. Allah Resulü hacetini giderdikten sonra abdest aldı
ve mestleri üzerine mesh etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 404

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Biriniz uykusundan uyandığı zaman, elini
üç kere yıkamadıkça su kabına daldırmasın. Çünkü elinin nerede gecelediğini
bilmez."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 416
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Köpek herhangi birinizin kabının içindekini
yalarsa onu döksün, sonra o kabı yedi defa yıkasın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 418
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Hiçbiriniz durgun suya işedikten sonra
ondan (su alıp) yıkanmasın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 424
Enes'in (r.a.) anlattığına göre:

Bir Bedevi Mescide işedi. Cemaatin bir kısmı hemen ona doğru (hücuma)
kalktı. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.): "Onu serbest bırakınız, sidiğini
kestirmeyiniz" buyurdu. Enes: Bedevi işini bitirince Allah Resulü bir kova su istedi
ve suyu sidiğin üzerine döktü, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 427

Hz. Peygamber'in (a. s.) zevcesi Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü'ne bebekler getirilir idi. O da bu bebeklere bereket duası eder ve
hurma çiğneyerek bebeğin ağzını onunla ovardı. Bir defa (yine) bir bebek
getirilmişti. Bebek Peygamber'in üstüne işedi. Peygamber hemen su istedi ve suyu
bebeğin sidiğinin üstünden döktü ve onu yıkamadı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 430
Ümmü Kays bt. Mihsan,

henüz yemek yemeyen bir oğlan çocuğunu Allah Resulü'ne (a. s.) getirdi ve
çocuğu onun kucağına koydu. Çocuk da işeyiverdi. Allah Resulü suya işaret etti ve
suyu (onun üzerine) serpelemekten fazla bir şey yapmadı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 432
Alkarna (r.a.)

Hz. Aişe'nin yanında bir kimse elbisesini yıkamaya başladı. Aişe bu zata şöyle
dedi: Eğer onu (meniyi) gördünse, sadece yerini yıkaman yeterlidir. Şayet
görmediysen onun etrafını ıslatırsın. Ben kendim, onu Allah Resulü'nün (a. s.)
elbisesinden ovalayıp sürttüğümü biliyorum. Sonra da kendisi bu elbise içinde
namaz kılardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 434
Esma (r.ah.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber'e (a. s.) bir kadın geldi ve: Bizden birimizin elbisesine hayız kanı
bulaşırsa onu nasıl yapsın? diye sordu. Allah Resulü: "Elbiseni (eliyle) ovalar, sonra
onu su ile (yıkayıp) sıkar. Sonra azar azar üzerine su döker. Daha sonra onunla
namaz kılar" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 438

Ibn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) iki kabrin yanından geçerken şöyle buyurdu: "Dikkat edin.
Bunlara muhakkak azap ediliyor. Hem de büyük bir şeyden dolayı azap
edilmiyorlar. Onlardan biri kovuculuk yapardı. Diğeri ise bevlinden çekinmez,
sakınmazdı." Ravi dedi ki: Allah Resulü sonra yaş bir hurma değneği istedi. Sonra
bu değneği iki parça etti. Sonra şunun üzerine bir değnek ve ötekinin üzerine de
bir değnek dikti. Sonra: "Bunlar taze kaldıkça belki onlardan azabları hafifletilir"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 439
HAYIZ

Aişe (r.ah.) şöyle anlattı:

içimizden (müminlerin annelerinden) birisi hayızlı olduğu zaman Allah Resulü
(a. s.) ona emrederdi. O da bir izar (fûta) bağlardı. Sonra kendisi kadınla mübaşeret
ederdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 440
Meymune (r.ah.) şöyle anlattı:

Allah Resulü (a. s.), kadınlar hayızlı bulundukları zaman onlarla izar üstünden
mübaşeret ederdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 442
Müminlerin annesi Ummü Seleme (r.ah.) şöyle anlattı:

Allah Resulü (a. s.) ile beraber bir abaya bürünmüş yatıyorduk. Derken âdetimi
gördüm. Yavaşçacık sıvışıp hayızlı iken giydiğim elbisemi giydim. Allah Resulü

bana: Adetin mi geldi? diye sordu. Evet, dedim. Bunun üzerine beni çağırdı.

Saçaklı kadifenin altında kendileriyle birlikte yattım. (Ümmü Seleme) kendisi dedi
ki: Ümmü Seleme ve Allah Resulü (a. s.) cünüplükten çıkmak için bir kap içinde
yıkanırlardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 444
Aişe (r.ah.) şöyle anlattı:

Hz. Peygamber (a. s.) itikâfa girdiği zaman başını bana yaklaştırırdı da, ben de
onu tarardım, insan için zaruri olan ihtiyaçları dışında kendisi eve girmezdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 445
Aişe (r.ah.) şöyle anlattı:

Ben hayızlı iken Peygamber (a. s.) (mübarek) başını kucağıma yaslar, sonra
Kur'an okurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 454
Hz. Ali (r.a.) şöyle anlattı:

Ben mezisi çok bir erkek idim. Kızının (benimle olan evlilik) durumundan
dolayı ben Hz. Peygamber'e (a. s.) bunu sormaktan haya ediyordum. Mikdad b.
Esved'e emrettim de o, kendisine bunu sordu. Bunun üzerine: "Zekerini yıkar ve
abdest alır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 456
Ibn Abbas'm anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) geceleyin kalktı. Hacetini giderdi. Sonra yüzünü ve
ellerini yıkadı, sonra da (tekrar) uyudu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 459

Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) cünüp iken uyumak istediği vakit, yatmadan önce namaz
ab desti gibi ab dest alırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 460
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Ömer (r.a.) Ey Allah'ın Resulü! Bizden birimiz cünüp olduğu halde uyur mu?
diye sordu. Allah Resulü de: "Evet, abdest aldığı zaman uyur" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 462
Ummü Süleym'den (r.ah.) nakledildiğine göre:

Ümmü Süleym (r.ah.), Hz. Peygamber'e (a. s.) erkeğin gördüğü şeyi, uykusunda
iken gören kadının durumunu sordu. Allah Resulü (a. s.): "Kadın bunu gördüğü
zaman yıkansın" buyurdu. Ummü Süleym, "Kadının görmesi olur mu?" demekten
utandığım halde bunu sordum. Bunun üzerine Allah'ın peygamber'i: "Evet, yoksa
(çocuktaki annesine) benzerlik nereden olur? Erkeğin suyu galiz (koyu) ve beyazdır.
Kadının suyu ise ince ve sarıdır. Bu iki sudan hangisi baskın gelir, yahut ileriye
geçerse işte benzerlik ondan olur" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 469
Ümmü Seleme (r.ah.) şöyle anlattı:

Ummü Süleym, Hz. Peygamber'in yanma geldi ve: Ey Allah'ın Resulü!
Şüphesiz Allah gerçeği söylemekten çekinmez. Bir kadın ihtilam olursa gusül
etmesi gerekir mi? diye sordu. Allah Resulü (a. s.): "Suyu (meniyi) gördüğünde,
evet" cevabını verdi. Hemen Ummü Seleme Ey Allah'ın Resulü! Kadınlar da
ihtilam olur mu? dedi. Bunun üzerine Allah Resulü: "iki eli toprakla dolasıca! (Bu
olmasa) çocuğu kendisine ne ile benzeyebilir?" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 47 1
Hz. Aişe'nin (nah.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) cünüplükten dolayı gusül abdesti alırken, abdeste evvela
ellerini yıkayarak başlar, sonra sağ eliyle sol eline boşalttığı suyla avret mahallini
yıkar, sonra namaz abdesti gibi ab dest alır, sonra suyu alır ve parmaklarını saç
diplerine sokar, tamamiyle suyun ulaştığından emin olunca başına üç defa avuç
dolusu su döker, sonra vücudunun kalan yerlerini, ardından da ayaklarını yıkardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 474
Meymune (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

Allah Resulü'ne (a. s.) cünüplükten çıkması için suyunu yakınma getirdim. Önce
ellerini iki yahut üç defa yıkadı. Sonra elini kaba sokarak oradan su aldı. Sonra
bunu avret mahalline döküp orasını sol eliyle yıkadı. Sonra sol eliyle yere vurdu ve
elini sert bir şekilde sürtüp ovaladı. Sonra namaz için aldığı gibi abdest aldı. Sonra
avuçları dolusu suyu üç defa başına boşalttı. Sonra bedenin kalan yerlerini yıkadı.
Sonra bulunduğu yerden aynldı ve ayaklarını yıkadı. Sonra kendisine havlu
getirdim de o, bunu reddetti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 476
Ebu Seleme b. Abdurrahman anlatıyor:

Ben ve Hz. Aişe'nin süt kardeşi Hz. Aişe'nin yanma girdik, kardeşi O'na Hz.
Peygamber'in cünüplükten nasıl yıkandığını sordu. Hz. Aişe: Bir sa' mikdan su
alan bir kap su istedi, onunla yıkandı. Bizimle onun arasında bir perde vardı.
Başının üzerine üç defa su boşalttı. (Ebu Seleme) dedi ki: Peygamber'in (a. s.)
zevceleri, başlarından saç alırlardı. Hatta saçları kulak yumuşağını aşardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 481

Ibn Abbas

Hz. Meymune (r.ah) bana Hz. Peygamber (a. s.) ile aynı su kabından
yıkandıklarını haber verdi demektedir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 486

Hz. Peygamber'in (a. s.) Meymune'nin guslettiği kaptan artakalan su ile
yıkandığını haber verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 487

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 488
Enes (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) beş tas (mikdarı su) ile yıkanır, bir tas (miktarı su) ile de
ab dest alırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 489
Cübeyr b. Mut'im'in anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.), "Ben başımın üzerinden üç avuç su dökerim" buyurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 493

Gabir b. Abdullah'ın (r.a.) naklettiğine göre:

Ümmü Seleme kızı Zeyneb'in (r.ah.) anlattığına göre:

Ümmü Seleme ve Allah Resulü (a. s.) her ikisi de cünüplükten (çıkmak için) bir
kaptan yıkanırlardı.

Sakif heyeti Hz. Peygamber'e (a. s.), bizim arazimiz soğuk bir yerdir.
Binaenaleyh yıkanma nasıl yapılcak? diye sordular. Bunun üzerine Allah Resulü:
"Ben, başımın üzerine üç kere su dökerim" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 495
Ubeyd bn. Umeyr'in (r.a) naklettiğine göre:

Hz. Aişe'ye (r.ah.) Abdullah b. Amr'm kadınlara, yıkandıkları zaman başlarının
örgüsünü bozmalarını emrettiği haberi ulaşmıştır. Onun üzerine Hz. Aişe (r.ah.)
şöyle demiştir: "Hayret şu Amr'm oğluna! Kadınlara, yıkandıkları zaman başlarını
bozmalarını emreder! Kadınlara, başlannı tıraş etmelerini de emretmez mi ki?
Yemin olsun ben ve Allah Resulü bir tek kabta yıkanırdık da ben başımın üzerine
üç defa su boşaltmaktan fazla birşey yapmazdım."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 498
Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

Bir kadın Peygamber'e (a. s.), hayızdan sonra nasıl yıkanacağını sordu: (Ravi der
ki) Yine Aişe, Peygamber'in o kadına nasıl yıkanacağını öğrettiğini zikretti. Sonra
Peygamber: Misklendirilmiş bir parça alırsın ve onunla temizlenirsin, buyurdu.
Kadın: Ben onunla nasıl temizleneyim? dedi. Peygamber de: "Sübhanallah!
Onunla temizlen işte!" buyurdu ve yüzünü örttü. (Burada Sufyan b. Uyeyne eliyle
yüzü üzerinde işaret ederek bizlere o örtüşü gösterdi). Aişe şöyle dedi:
Peygamber'in ne kastettiğini anladım ve kadını kendime doğru çektim. Ona:
"Kanın izince onu gezdir," dedim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 499
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlattı:

Ebu Hubeyş'in kızı Fatıma Peygamber'e (a. s.) geldi ve: Ey Allah'ın Resulü! Ben
özür kanı gören bir kadınım, temizlenemiyorum. Namazı bırakayım mı? diye

sordu. Allah Resulü (a. s.): "Hayır, bu bir damar kanından ibarettir, hayız değildir.
Hayzm geldiği zaman terket. Hayız müddeti bittiği zaman ise namazını kıl"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 501
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlattı:

Cahş kızı Ümmü Habibe Allah Resulü'ne (a. s.): Ben özür kanı görüyorum, dedi
ve ondan fetva istedi. Allah Resulü (a. s.): "Bu bir damar (kanın) dan ibarettir.
Binaenaleyh, yıkan, sonra namaz kıl" buyurdu. Bu sebeple Ümmü Habibe her
namaz sırasında yıkanırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 502
Hz. Aişe'ye

Bir kadın bizlerden birimiz hayızlı günlerindeki namazı kaza etmeli mi? diye
sordu. Bunun üzerine Aişe (r.ah.) Sen Harûralı mısın? Bizden birimiz Allah Resulü
(a.s.) zamanında hayız olurdu da sonra namazı kaza etmekle emrolunmazdı, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 506
Ebu Talib kızı Ümmü Hani (r.ah.) şöyle anlatır:

(Mekke'nin) fethi senesinde Allah Resulü'nün (a.s.) yanma gittim. Onu
yıkanıyor, buldum. Kızı Fatıma da onu bir bez ile perdeliyordu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 509
Meymune (r.ah.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a.s.) için su koydum ve onu perdeledim, o da yıkandı.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 511

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "İsrail oğulları çıplak olarak ve birbirlerinin
avret yerine baka baka yıkanırlardı. Musa (a. s.) ise yalnız yıkanırdı, israil oğulları:
Vallahi Musa'yı bizimle beraber yıkanmaktan meneden şey mutlaka kasığı çıkık
olmasıdır, derlerdi. (Musa) bir defa yıkanmaya gitti. Elbisesini de bir taşın üstüne
koydu. Taş elbisesini alıp kaçtı. Musa Aman taş! Elbisemi. Aman taş! Elbisemi,
diyerek taşın arkasından alabildiğine koştu. O kadar ki israil oğulları Musa'nın
avret mahallini gördüler. Ebu Hureyre Vallahi Musa'da bir kusur yokmuş, dediler.
Nihayet taş durdu, kendisi de bu surette tamamen görünmüş oldu. Elbisesini aldı
ve taşı dövmeye başladı."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 513
Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle anlatır:

Kâbe bina edildiği zaman Peygamber (a. s.) Abbas ile birlikte taş taşıyorlardı.
Abbas Hz. Peygamber'e: Izarını (fûtanı) omuzun üstüne koy da taştan korusun,
dedi. O da bunu yaptı. Fakat kendisi hemen yere düştü ve iki gözü semaya dikildi.
Sonra: "Izarım, Izarım!" diyerek kalktı ve izarını kendi üzerine bağladı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 514
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) ensardan bir kimsenin yanma uğradı ve onu çağırttı. O zat
da başı damlaya damlaya çıkageldi. Allah Resulü: Galiba seni aceleye getirdik,
buyurdu. Evet, ey Allah'ın Resulü! dedi. Allah Resulü: "Şayet işin aceleye gelir,
yahut meni gelmez tutulursa sana gusül değil, yalnız namaz abdesti alman gerekir"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 521

Ubey b. Kaab (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü'ne (a. s.), kadından nasibini almakta iken, sonra meni getiremeyen
erkeğin hükmünü sordum. "Kadından kendisine isabet eden şeyi yıkar, sonra
abdest alır ve namaz kılar" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 522
Hz. Osman b. Affan'nm şöyle dediğini

Halid b. Zeyd Cühenî anlatmaktdır. Osman b. Affan'a: Eşiyle cinsi münasebet
yaptığı zaman meni getirememiş olan kimse hakkında ne dersin? diye sormuştum.
Osman Namaz abdesti alır gibi abdest alır, zekerini de yıkar, dedi. Osman ilâve
edip: Bunu ben Allah Resulü'nden işittim, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 524
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Erkek kadının dört ucu arasına oturup da
gayret sarfedince ona yıkanmak vacip olmuştur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 525
Ibn Abbas (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) koyun küreği eti yedikten sonra abdest tazelemeden namaz
kıldı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 531
Amr b. Umeyye (r.a.)

Allah Resulü'nü (a. s.) pişmiş koyun küreğinden et kesip yerken gördüğünü,
sonra abdest tazelemeden namaz kıldığını haber vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 533

Peygamber'in zevcesi Meymune'den (r.ah.) nakledildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.), Meymune'nin yanında bir kürek kemiğinin etinden
yemiş, sonra abdest tazelemeden namaza durmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 535
Ibn Abbas (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) süt içti, sonra su isteyip ağzını çalkaladı ve: "Bunun yağı
vardır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 537
Abdullah b. Zeyd b. Asım Ensarî (r.a.) şöyle anlatır:

Namazda iken kendisine bir şey (hades) olduğunu hayal eden kimsenin hâli
Peygamber'e soruldu. Allah Resulü (a. s.): "Bir ses veya bir koku duymadıkça
(namazdan) çıkmasın" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 540
İbn Abbas (r.a.) şöyle anlattı:

Meymune'nin bir azatlısına sadaka malından bir koyun verilmişti. Bu koyun
öldü. Allah Resulü (a. s.) o ölü koyunun yanından geçti de: "Bunun derisini alsanız
da, onu tabaklayıp faydalansanız ya" buyurdu. O ölü bir hayvandır, dediler.
Bunun üzerine: "Ölü hayvanın, ancak etini yemek haram olmuştur" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 542
Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü'nün (a. s.) yaptığı seferlerin birinde birlikte yola çıkmıştık. Beyda,
yahut Zatu'l Ceyş'e vardığımızda (yanımda ödünç olan) gerdanlığım koptu.
Aransın diye Allah Resulü o yerde bekledi. Herkes de beraber bekledi. Halbuki bir
su başında değildiler. Yanlarında da suları yoktu. Halk Ebu Bekr' e gelip: Aişe'nin
ettiğini gördün mü? Allah Resulü'nü de, onunla beraber halkı da yollarından
alıkoydu. Su başında değiller, yanlarında da su yok, dediler. Ebu Bekr yanıma
geldi. Allah Resulü de, başını dizime koymuş uyuyordu. Ebu Bekr: Sen Allah
Resulü'nü de, diğerlerini de yolundan alıkoydun. Su başında değiller, yanlarında
da su yoktur, dedi. Aişe dedi ki: Ebu Bekr beni azarladı ve bir hayli söylendi. Eliyle
de böğrüme vurmaya başladı. Beni kıpırdamaktan, Allah Resulü'nün dizimin
üzerinde bulunmasından başka hiçbir şey alıkoymuyordu. Allah Resulü uyudu,
nihayet sabah oldu. Hiç su yoktu. Yüce Allah teyemmüm ayetini indirdi. Bunun
üzerine herkes teyemmüm etti. Useyd b. Hudayr Ey Ebu Bekr ailesi! Bu sizin ilk
bereketiniz değildir, dedi. Aişe dedi ki: Sonra (gideceğimiz sırada) üzerine bindiğim
deveyi kaldırdık ve gerdanlığı altında bulduk.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 550
Ammar (r.a.) Şakik'ten rivayetle şöyle anlattı:

Ben, Abdullah (b. Mesûd) ve Ebu Musa Eşarî ile oturuyordum. Ebu Musa Ey
Ebu Abdurrahman! Bir kimse cünüp olsa da bir ay su bulamasa ne dersin? Bu
insan nasıl namaz kılacaktır? diye sordu. Abdullah: Bir ay su bulamazsa da
teyemmüm etmez, dedi. Ebu Musa Eğer su bulamamışsanız temiz toprakla
teyemmüm edinayetini ne yapacaksın? dedi. Abdullah da: Bu adamlara böyle bir
ruhsat verilirse nerede ise suyu soğuk bulunca da onu bırakıp, toprak ile
teyemmüme kalkışacaklar, dedi. Bu sefer Ebu Musa Abdullah'a Sen Ammar'm şu
sözünü işitmedin mi? Allah Resulü (a. s.): Beni bir iş için göndermişti. Ben de
cünüp oldum ve su bulamadım. Bunun üzerine ben toprakta hayvanın
yuvarlandığı gibi yuvarlandım. Sonra Peygamber'e geldim ve bunu kendisine
zikrettim. "Sadece iki elinle şöylece yapman sana yeterli olurdu" buyurdu. Sonra

iki eliyle yere bir defa vurdu. Sonra sağ el ile solunu, iki avucunun dış tarafını ve
yüzünü meshetti? dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 552

Ebu Gehm b. Haris b. Sımme Ensarî (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) Gemel kuyusu tarafından geliyordu. Kendisini bir kimse
karşılayıp selam verdi. Allah Resulü (a. s.) oradaki bir duvara yönelip; yüzünü ve
ellerini meshettikten sonra o kimsenin selamını aldı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 554

Ebu Rafi'nin (r.a.) anlattığına göre:

Ebu Hureyre cünüp iken Medine sokaklarının birinde Hz. Peygamber'e
rastlamış ve onun yanından hemen uzaklaşarak gusül abdesti almıştı. Hz.
Peygamber de bu sırada onu aradı ve geri döndüğünde: Nerede idin? Ey Ebu
Hureyre! diye sordu. Ebu Hureyre Ey Allah'ın Resulü! Bana rastladığınızda cünüp
idim. Bu sebeple yıkanmadan sizinle oturmak istemedim, dedi. Bunun üzerine
Allah Resulü (a. s.): "Sübhanallah! Mümin (hiç) pis olmaz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 556

Enes'ten (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) tuvalete, Huşeym'in hadisinde ise, kenefe gireceği zaman "Ey
Allahım! Her türlü pislik ve kötülükten sana sığınırım" buyururdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 563

Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) birisine yavaş sesle konuşurken kamet getirildi. Fakat O,
cemaat (oturdukları yerde) uyuklaymcaya kadar namaza durmadı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 564

NAMAZ

Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle anlatır:

Müslümanlar (muhacir olarak) Medine'ye geldikleri zaman toplanırlar ve
namazların vakitlerini gözetlerlerdi. Namaz vakitlerini hiçbir kimse ilan etmezdi.
Bir gün bu hususta konuştular, bazıları Hıristiyanların çanı gibi bir çan edinin;
diğer bazıları da Yahudilerin borusu gibi bir boru olsun dediler. Ömer (Halkı)
namaza çağırmak için niye bir adam göndermiyorsunuz? dedi. Allah Resulü (a. s.):
"Ey Bilâl! kalk namaz için çağrıda bulun" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 568

Enes (r.a.) şöyle anlattı:

Bilâl'e Ezan lafızlarını ikişer ikişer, kamet lafızlarını da birer birer söylemesi
emredildi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 569

İbn Ömer (r.a.) şöyle anlattı:

Allah Resulü'nün (a. s.) iki müezzini vardı. Birisi Bilâl, Birisi de a'ma olan Ibn
Ummü Mektum idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 573

Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Müezzinin çağrısını işittiğiniz zaman siz de
onun dediği gibi deyiniz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 576
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Namaza çağrıldığını işittiği vakit şeytan
müezzin sesini duymamak için yellenerek hızla kaçar, müezzin susunca döner
vesvese verir. Kameti işittiği zaman, sesini duymamak için yine kaçar. Müezzin
susunca tekrar döner ve vesvese vermeye çalışır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 582
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle anlattı:

Allah Resulü'nün (a. s.) namaz kılışını gördüm. Allah Resulü, namaza başladığı
zaman rükuya gitmeden evvel ve bir rükudan doğrulduğu zaman ellerini omuzları
hizasına getirinceye kadar kaldırırdı. Secdelerde ise ellerini kaldırmazdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 586
Ebu Kılâbe (r.a.)

Malik b. Huveyris'i şu şekilde namaz kılarken gördüğünü haber vermiştir: O,
namaza durduğu zaman tekbir alır, sonra ellerini kaldırırdı. Rükuya varmak
istediği zaman ellerini yine kaldırır, rükudan başını kaldırınca da ellerini tekrar
yükseltirdi. Hem de Malik b. Huveyris Allah Resulü işte böyle yapardı diye anlattı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 588
Ebu Seleme b. Abdurrahman'm (r.a.) göre:

Ebu Hureyre insanlara namaz kıldırırdı da her eğilip kalktıkça "Allah'ü Ekber"
der idi. Namazdan çıktığı zaman Ebu Hureyre: "Allah'a yemin ederim ki, şüphesiz
içinizde namazı Allah Resulü'nün namazına en çok benzeyeni benim" derdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 590

Imran b. Husayn'in (r.a.) Mutarrıf b. Abdullah'tan rivayetinde Mutarrıf şöyle
anlattı:

Ben Imran b. Husayn'la beraber Ali b. Ebu Talib'in ardında namaz kıldım. Ali,
secde ettiği zaman, başını kaldırdığı zaman, iki rekâtın sonunda kalktığı zaman,
her defasında "Allah'ü Ekber" demişti. Namazdan çıktığımız vakit Imran elimi
tuttu, sonra: Vallahi bu zat bize Muhammed'in (a. s.) kıldırdığı namazı kıldırdı,
dedi. Yahut da: bu zat bana Muhammed'in namaz kıldırışını hatırlattı, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 594
Ubade b. Samit'in (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: " (Namazda) Fatihatu'l-Kitab'ı
okumayanın namazı olmaz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 595
Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kıraatsız hiç bir namaz yoktur"
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 599

Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) Mescide girdi. Derken biri de girip namaz kıldı. Sonra Allah
Resulü'ne gelip selam verdi. Allah Resulü selamı aldıktan sonra: "Dön de yeniden
kıl. Çünkü sen namaz kılmış olmadın," buyurdu. O kimse dönüp evvelce kıldığı

gibi namazı tekrar kıldı. Sonra Peygamber'e gelip selam verdi. "Sana da selam
olsun," dedikten sonra: "Dön de yeni baştan kıl. Çünkü sen namaz kılmış
olmadın," buyurdu. Ta ki Allah Resulü bunu üç kere yaptı. Nihayet o kimse: seni
hak ile gönderen Allah'a yemin ederim ki bundan daha iyisini bilmiyorum. Bana
(doğrusunu) öğret dedi. Allah Resulü (a. s.) buyurdu ki: "Namaza durduğun vakit
başlangıç tekbirini al, sonrada Kur'an'dan kolayına geleni oku. Sonra rükuya varıp
ta beden azaların yerleşmiş oluncaya kadar dur. Sonra başını kaldırıp ayakta
(büsbütün) doğruluncaya kadar dur. Sonra secdeye var ve azalann yerleşinceye
kadar kal. Sonra başını kaldırıp ta azaların yerleşinceye kadar otur. Sonra
namazının bütününde de (aynen böyle) yap."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 602
Enes (r.a.) şöyle anlattı:

Ben Allah Resulü, Ebu Bekr, Ömer ve Osman ile namaz kıldım. Fakat onların
hiçbirisinden Besmeleyi açıktan okuduğunu işitmedim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 605
Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlattı:

Bir gün Allah Resulü (a. s.) aramızda bulunduğu sırada birden hafifçe uykuya
dalmıştı. Sonra gülümseyerek başını kaldırdı. Biz: Seni güldüren nedir? Ey Allah'ın
Resulü! dedik. "Hemen az önce bana bir sure indirildi" buyurdu ve: Biz sana
gerçekten kevseri verdik, bunun için Rabbine ibadet et ve kurban kes; Asıl soyu
kesik olan, o seni kötüleyendirayetlerini okudu. Bitirdikten sonra: "Kevser nedir
bilir misiniz?" diye sordu. Allah ve Resulü en iyi bilendir dedik. Buyurdu ki: "O,
bir nehirdir. Şanı yüce olan Rabbim onu bana vaat etti. Onun üzerinde pek çok
hayır vardır. O bir havuzdur ki ümmetim Kıyamet günü onun başına gelecek.
Onun kapları yıldızlar sayısmcadır. Derken içlerinden bir kul hızla çekilir, atılır. Ey
Rabbim! O benim ümmetimdendir, derim. Hak Teala buyurur ki: Bilmezsin o
(ümmet veya nefis) senden sonra neler neler uydurdu."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 607
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlattı:

Allah Resulü'nün (a. s.) ardında namaz (oturuşun) da: Allah'a selam olsun,
falana selam olsun der idik. Allah Resulü bir gün bize şöyle buyurdu: "Selam
Allah'ın kendisidir. Herhangi biriniz namazda oturduğunda: Her türlü övgüler
Allah'a döner ve ona aittir. Dualar Allah'adır. Güzellikler de ona aittir. Ey
Peygamber, Allah'ın rahmeti ve bereketleri senin üzerine olsun. Bize ve Allah'ın
salih kullarına selam olsun desin. Zira bu "Allah'ın salih kullarına" sözünü
söylediği vakit göklerde ve yerde olan her salih kulu kapsamış olur. (Bundan sonra
da:) Şahadet ederim ki Allah'tan başka mabud yoktur. Yine şahadet ederim ki
Muhammed onun kulu ve elçisidir. Bundan sonra istemekten (duadan) dilediğini
seçer, yapar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 609

Kaab b. Ucra'nm Abdullah b. Ebu Leyla'dan rivayetinde, Abdullah b. Ebu
Leyla:

Bir kere Kaab b. Ücra benimle karşılaşınca şöyle dedi: Ey Ibn Ebu Leyla!
Peygamber'den işittiğim bir selat-u selamı sana hediye edeyim mi? (Bir gün) Allah
Resulü (a. s.) yanımıza geldi. Bunun üzerine Ey Allah'ın Resulü! Sana nasıl selam
vereceğimizi öğrendik. Fakat sana nasıl dua edeceğiz? diye sorduk. O bize şöyle
deyiniz buyurdu: "Allahümme salli ala Muhammedin ve ala ali Muhammed.
Kema sallayte ala ali ibrahim. Inneke hamîdun mecîd. Allahümme barik ala
Muhammedin ve ala ali Muhammed. Kema barekte ala ali ibrahim. Inneke
hamîdun mecîd."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 614

Ebu Humeyd Saidî (r.a.) şöyle haber verdi:

Kendileri: Ey Allah'ın Resulü! Sana nasıl salat getirip dua edelim diye
sormuşlardı. Allah Resulü: Şu duayı okuyunuz buyurdu: Ey Rabbim!
Muhammed'e (şeriatını ve şefaatini) kutlu kıl, ailesine ve bütün ümmetine de
rahmet eyle! nasıl ibrahim ailesine kutlu kıldın, rahmet ettinse! Muhammed
üzerine şeref ve saadeti daim ve mübarek kıl. Kadınlarının ve bütün ümmetinin
üzerinde de sabit ve mübarek kıl. Nasıl ibrahim ailesi üzerinde sabit ve mübarek
kıldmsa. Ey Rabbim! Sen Hamîd'sin mecîd'sin!.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 615
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "İmam, Semiallahu limen hamideh dediği
zaman sizler, Allahümme Rabbena leke'l hamd, deyiniz. Çünkü her kimin (böyle)
demesi meleklerin (böyle) demesi ile aynı anda olursa geçmiş günahlan bağışlanır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 617
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "İmam, amin dediği zaman arkasından siz de
amin deyiniz. Çünkü her kimin amin demesi meleklerin amin demesine uyarsa
geçmiş günahları bağışlanır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 618
Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber bir attan düştü de sağ yanı sıyrıldı. Biz hasta ziyareti yapmak
için huzuruna girdik. Derken namaz vakti geldi. Pegamber (a. s.) bize oturarak
namaz kıldırdı. Biz de onun arkasında oturarak namaz kıldık. Namazı bitirdiği
vakit şöyle buyurdu: "imam ancak kendisine uyulsun diye imam yapılmıştır. Öyle
olunca o tekbir aldığı zaman siz de tekbir alınız, o secdeye gittiği zaman siz de

secdeye gidiniz, o kalktığında siz de kalkınız, o semiallahu limen hamideh dediği
zaman sizler, Rabbena ve leke'l-hamd deyiniz. O, oturduğu halde namaz kıldığı
vakit hepiniz oturarak kılınız."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 622
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) hastalandı. Sahabelerinden bir kısım halk ziyaret için yanma
girdi, arkasından Allah Resulü (a. s.) oturduğu halde namaz kıldı. Hasta ziyaretine
gelenler de ayakta dikilerek onun namazına uyup namaz kıldılar. Allah Resulü
onlara: Oturunuz diye işaret etti. Onlar da oturdular. Namazı bitirdiğinde: "imam
ancak kendisine uyulsun diye imam yapılmıştır. Öyle olunca o, rükuya gittiği
zaman siz de rükuya varınız, başını kaldırdığı zaman siz de başınızı kaldırınız.
Oturduğu halde kıldığı vakit siz de oturarak kılınız" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 623
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "İmam ancak kendisine uyulmak içindir.
Öyle ise imama muhalif hareket etmeyiniz. O, tekbir aldığı zaman siz de tekbir
alınız. O rükuya vardığı zaman siz de rükuya varınız. Semiallahu limen hamideh
dediği zaman siz: Allahümme! Rabbena leke'l-hamd deyiniz. Secde ettiği zaman,
secde ediniz. Oturduğu halde kıldığı zaman hepiniz oturarak kılınız."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 625

Aişe'nin (r.ah.) Ubeydullah b. Utbe'den (r.a.) rivayet ettiğine göre, Ubeydullah b.
Utbe şöyle anlattı:

Aişe'nin huzuruna girdim ve ona: Allah Resulü'nün (a. s.) hastalığından
bahseder misiniz? dedim. Evet diyerek şöyle anlattı: Peygamber'in hastalığı
ağırlaştığı zaman, "insanlar namazı kıldılar mı?" diye sordu. Hayır, seni bekliyorlar

ey Allah'ın Resulü! dedik." (Öyle ise) benim için leğene su koyunuz" diye emretti.
Su koyduk, o yıkandı. Sonra kalkmağa davranırken bayıldı. Sonra ayıldı. Yine:
"insanlar namazı kıldılar mı?" diye sordu. Hayır, seni bekliyorlar Ey Allah'ın
Resulü! dedik. Yine: "Benim için leğene su koyunuz," buyurdu. Biz suyu koyduk,
(oturup) yıkandı. Sonra kalkmağa davranırken yine bayıldı. Sonra ayıldı. Yine:
"insanlar namazı kıldılar mı?" diye sordu. Hayır, seni bekliyorlar Ey Allah'ın
Resulü! dedik. Yine: "Benim için leğene su koyunuz" buyurdu. Biz suyu koyduk, o
yıkandı. Sonra kalkmağa davranırken tekrar bayıldı. Sonra ayıldı ve: "insanlar
namazı kıldılar mı?" diye sordu. Hayır, onlar seni bekliyorlar Ey Allah'ın Resulü!
dedik. O sırada halk mescitte Allah Resulü'nü yatsı namazına bekleyip
duruyorlardı. Bunun üzerine Allah Resulü, halka namaz kıldırması için Ebu Bekr'e
(haber) gönderdi. Haberci Ebu Bekr'e gidip Allah Resulü sana insanlara namaz
kıldırmanı emrediyor dedi. Ebu Bekr (ki yüreği yufka bir zat idi): Ey Ömer!
insanlara sen kıldır, dedi. Ömer ona: Sen bunu yapmaya daha layıksın cevabını
verdi. (Allah Resulü'nün hasta olduğu) O günlerde halka namazı Ebu Bekr
kıldırdı. Sonra Allah Resulü vücudunda hafiflik hissedip birisi Abbas olan iki kişi
arasında öğle namazını kılmak için çıktı. Ebu Bekr halka namaz kıldırıyordu. Ebu
Bekr Peygamber'i görünce geriye çekilmek için davrandı. Peygamber ona: Geriye
çekilme, diye işaret etti. Peygamber kendisini götüren iki kişiye: "Beni onun yanma
oturtunuz," dedi. Onlar Peygamber'i Ebu Bekr'in yanma oturttular. Ebu Bekr
ayakta olduğu halde Peygamber'in namazına uyarak namaz kıldırıyordu. Cemaat
da Ebu Bekr'in namazına uyarak namaz kılıyorlardı. Halbuki Peygamber oturduğu
yerde namaz kılıyordu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 629
Enes b. Malik (r.a.) şöyle haber verdi:

Hz. Peygamber'in vefatı ile neticelenen hastalığı günlerinde Ebu Bekr
kendilerine namazı kıldırıyordu. Nihayet (vefatının tesadüf ettiği) pazartesi günü
oldu. Ashap(sabah) namazı içinde saf saf durmuşlardı. Allah Resulü Aişe'nin
odasının kapı perdesini açtı ve ayakta durarak bizlere baktı. Yüzü Mushaf yaprağı
gibi bembeyazdı. Sonra (onların namazda saf bağlayarak durduklarını görüp çok

sevindi ve) tebessüm ederek güldü. Enes der ki: Biz namazda olduğumuz halde
Allah Resulü'nün çıkışı ile sevincimizden şaşırdık. Ebu Bekr, Allah Resulü'nün
namaz kılmak arzusu ile çıktığını sanarak topuklan üzerinde geri ilk safa ulaşmak
için çekildi. Allah Resulü onlara eliyle: Namazınızı tamamlayınız diye işaret etti.
Sonra (Aişe'nin odasına) girdi ve kapı perdesini indirdi. Enes der ki: işte Allah
Resulü göründüğü bu pazartesi günü vefat etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 636
Ebu Musa (r.a.) şöyle anlattı:

Allah Resulü (a. s.) hasta oldu. Hastalığı şiddetlenince, "Ebu Bekr'e söyleyin de
halka namazı kıldırsın" buyurdu. Aişe Ey Allah'ın Resulü! Ebu Bekr pek yufka
yürekli bir kimsedir. Ne vakit senin makamında durursa halka namaz kıldıramaz,
dedi. Bunun üzerine (tekrar): "Ebu Bekr'e söyle namazı o kıldırsın! Şüphesiz ki siz
Yusuf un (a. s.) Sahibelerisiniz (yani onun günündeki kadınlar gibisiniz) " buyurdu.
Böylece Allah Resulü hayatta iken Ebu Bekr halka namaz kıldırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 638
Sehl b. Sa'd Saidî'nin, anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) aralarını düzeltmek için (bir kere) Amr b. Avf oğullarının
yurduna gitmişti. Namaz vakti geldi. Müezzin (Bilâl) Ebu Bekr'e gelip: Halka
namaz kıldırır mısın, ikamet edeyim mi? diye sordu. O da, evet, dedi. Arkasından
Ebu Bekr namaza başladı. Halk namazda iken Allah Resulü çıkageldi. Safları yara
yara birinci safa vardı. Onu gören cemaat el çırptılar. Ebu Bekr namazı kılarken
başını çevirmezdi. Arkasındaki cemaat el çırpmayı çoğaltınca başını çevirdi ve
Allah Resulü'nü gördü. Allah Resulü: "Yerinde dur!" diye kendisine işaret etti. Ebu
Bekr ellerini kaldırıp Allah Resulü'nün kendisine olan bu emrinden dolayı Aziz ve
Gelil Allah'a hamd etti. Sonra Ebu Bekr birinci safa girinceye kadar geri gitti.
Allah Resulü de ileriye geçip namazı kıldırdı. Sonra namazdan çıktı ve: "Ey Ebu
Bekr! Sana emrettiğim vakit yerinde kalmaktan seni engelleyen ne idi?" diye sordu.
Ebu Bekr de: Ebu Kuhafe'nin oğlu için Allah Resulü'nün önünde (durup) namaz

kılmak layık olmaz, dedi. Allah Resulü cemaate dönüp: "Size ne oluyordu? El
çırpmayı neden bu kadar çoğalttınız? Namazda iken her kim farklı birşey
olduğunu görürse sübhanallah desin. Teşbih ettiği vakit elbette kendisine (imam
tarafından) iltifat ve dikkat olunur. El çırpmak kadınlara mahsustur" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 639
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Sübhanallah demek erkeklere, el çırpmak kadınlara
mahsustur" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 641
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlattı:

Bir gün Allah Resulü (a. s.) bize namaz kıldırdı. Sonra namazdan çıkınca şunları
söyledi: "Ey falanca! namazını niye güzel kılmazsın? Namaz kılan kimse, namaz
kıldığı zaman nasıl namaz kıldığına bakmaz mı? Çünkü namaz kılan, ancak
kendisi için namaz kılar. Vallahi ben önümden gördüğüm gibi muhakkak
arkamdan da görürüm (yahut: Önümdekini gördüğüm gibi arkamdakini de
muhakkak görürüm)."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 642
Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Rükuyu ve sücudu dosdoğru yapınız.
Vallahi ben sizi rüku ettiğiniz ve secdeye vardığınız zaman arkamda iken de
(yahut: sırtımın arkasından da) muhakkak görüyorum."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 644
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Muhammed (a. s.) şöyle buyurdu: "Namazda başını imamdan evvel
kaldıran kimse, Allah'ın onun başını eşek başına dönüştürmeyeceğinden emin
olamaz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 647
Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Saflarınızı doğru tutunuz, çünkü safların
doğru tutulması namazın kemalindendir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 656
Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Namazda saflarınızı tamamlayınız. Çünkü
ben sizi arkamda iken görmekteyim" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 657
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) buyurdu ki: "Namazda safları doğrultunuz. Çünkü saf
doğrultmak namazın güzelliğindendir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 658
Numan b. Beşir (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü'nden (a. s.) işittiğime göre şöyle buyurdu: "Ya saflarınızı düzeltiniz,
ya da Allah Teala'nm yüzlerinizi ayrı ayn taraflara çevireceğini muhakkak
bilesiniz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 659

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Ezan okumakta ve birinci safta ne (bereket
ve) hayırlar olduğunu bilseler de (onlara nail olmak için) kura atmaktan başka çare
bulmasalar, muhakkak kura atarlar, (her namazın) ilk vaktinde olan fazileti bilseler
(ona yetişmek için) muhakkak yarış ederler ve yatsı ile sabah (cemaatlerin) daki
ilahî lütufları bilseler emekliyerek de olsa onlara giderlerdi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 661
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Eğer öndeki safta olan (hayır) lan bilseydiniz
(yahut bilselerdi) mutlaka kura atmak gerekirdi" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 663
Sehl b. Sa'd (r.a.) şöyle anlattı:

Vallahi ben (bazı) kimseleri bellerindeki fûtaları dar oldukları için çocuklar gibi
boyunlarına bağlamış olarak Peygamber'in arkasında namaz kılarlarken gördüm.
Bir sözcü (kalkarak cemaate gelen kadınlara): Ey kadınlar topluluğu! Erkekler
doğrulup kalkmadıkça başlarınızı secdeden kaldırmayınız, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 665
Abdullah b. Ömer (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletti: "Herhangi birinizden
hanımı mescide gitmek için izin isterse sakın onu engellemesin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 666
Hz. Peygamber'in eşi Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.), şimdiki kadınların yaptıklarını bir görseydi, mutlaka israil
oğullarının kadınlarının engellendiği gibi, onlann mescide gitmesini de engellerdi.
Ravi der ki: Ben Amre'ye, israil oğulları kadınları mescitlerden menolunmuşlar
mıdır? diye sordum, Amre: Evet, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 676
İbn Abbas (r.a.)

Namazını kılarken sesini yükseltme, o kadar da kısma, ikisinin ortasında bir yol
tutîayeti hakkında şöyle dedi: Bu ayet indiği sıralarda Allah Resulü (a. s.) Mekke'de
gizli yaşıyordu. Fakat ashabıyle namaz kıldığı zaman Kur' an okurken sesini
yükseltiyordu. Müşrikler ise, Kur'an'ı duyunca hem Kur'an'a, hem onu gönderene,
hem de kendisine Kur' an gelene küfrediyorlardı. Bunun üzerine Yüce Allah
Peygambere: Namazda kıraatini yüksek sesle okuma,sonra müşrikler kıraatini
işitirler. Kıraatini ashabından tamamen de gizleme. Kur'an'ı onlara işittir, fakat
bunu bağırmak derecesine de vardırma. Bunun ikisi arası bir yol tut,bağırmakla
gizlemek arası, buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 677
Hz. Aişe (r.ah.)

Namazını kılarken sesini yükseltme, o kadar da kısma, ikisinin ortası bir yol
tutîayeti hakkında şöyle dedi: Bu ayet, dua hakkında indirilmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 678
Ibn Abbas (r.a.)

Onu tekrarlayıp dilini kımıldatmaayeti hakkında şöyle dedi: Peygamber (a. s.),
Cebrail vahyi getirdiği zaman, onları ezberleyip zaptetmek kendisine güç gelir ve
bundan dolayı çok kereler dilini ve dudaklarını oynatırdı. Vahy'in geldiği,
durumundaki değişikliklerden anlaşılırdı. Bunun üzerine Allah Teala ona meâlen

şöyle dedi: Onu acele kavrayıp ezberlemek için dilini onunla kımıldatma! Çünkü
onu toplamak ve okutmak şüphesiz bizim işimizdir. Şüphesiz onu göğsünde
toplamak ve dilinde akıtıp okutmak bizim işimizdir. Sen onu okuyacaksın. Öyle ise
biz onu okuduğumuz vakit, sen onun okunuşuna uyîDedi ki: Onu indirdiğimiz
vakit onu dinle. Sonra onu açıklamak da şüphesiz bizim işimizdir. Onu senin dilinle
beyan etmek bizim işimizdir, işte bundan sonra Cebrail ona geldiğinde susardı.
Cebrail gittiği zaman ise Allah'ın ona vadettiği gibi gelen vahyi okur idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 679
Ibn Abbas (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.), ne cinne Kur'an okudu ne de onları gördü. Allah Resulü
(a. s.) ashabından birkaç kişi ile birlikte Ukaz çarşısına doğru yürüyorlardı ki o
tarihte şeytanlar, semadan haber almaları yasaklanmış, (haber almaya çıktıkça)
üzerlerine yıldızlar atılmaya başlanmış bulunuyordu. (Semaya doğru çıkıp da
kovulan) şeytanlar kavimleri yanma döndüklerinde kendilerine: Ne oluyorsunuz?
(neden hiç bir haber getirmiyorsunuz) dediler. Onlar da: (Ne yapalım?) gökten
haber almamız yasaklandı. Üzerimize yıldızlar döktüler, dediler. (Bunun üzerine)
Onlar da: Sizin haber almanıza engel olan her halde yeni meydana gelmiş bir
şeydir. Yeryüzünün doğusu ve batısını dolaşın da gökten haber almanıza engel
olan (bu yeni şey) ne imiş öğreniniz denildi. Daha sonra bunlar yerin doğu
taraflarını ve batı taraflarını dolaşmaya gittiler, işte bunların içinden Tihame
yönünü (araştırmayı üzerine) almış olan takım, Ukaz panayırına gitmek üzere
Nahle'de bulunan Hz. Peygamber'in bulunduğu yere uğradılar. O sırada
Peygamber ashabına sabah namazı kıldırıyordu. (Namazda okuduğu) Kur'an'ı
işitince bunlar kulak verdiler ve birbirine: Gökten haber almaktan sizi alıkoyan
Vallahi işte budur, dediler, işte o zaman bu haberciler kendi kavimlerine
döndüklerinde: Ey kavmimiz! Gerçekten biz hayranlık uyandıran, doğru yolu
gösteren bir Kur'an dinledik ve ona iman ettik; Artık Rabbimize kimseyi ortak
koşmayacağızdediler. Yüce Allah da Peygamber'i Muhammed'e (a. s.) De ki: Bana,
cinlerden bir zümrenin Kur'an okuyuşumu dinleyip şöyle dedikleri
vahyolundu... şeklinde başlayan Cin suresi indirildi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 681
Ebu Katâde (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.) bize namaz kıldırdı (Namaz kıldırırken) öğlen ve ikindi
namazlarındaki ilk iki rekâtlarda Fatihatu'l-Kitap ile birer sure okurdu. Bazen bize
(sessiz okuduğu) ayeti de duyururdu. Öğlen namazının ilk rekâtını uzatır, ikinciyi
kısaltırdı. Sabah namazında da böyle (yapardı).

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 685
Ebu Berze (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) sabah namazında altmıştan yüz ayete kadar okurdu.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 702

Berâe b. Azib (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Allah Resulü bir seferde idi, (günün son namazı olan) yatsı namazını kıldırdı,
iki rekâtın birinde "ve't-tîni ve'z-zeytûni" suresini okudu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 706
Gabir b. Abdullah (r.a.) şöyle anlattı:

Muaz b. Cebel her defa Peygamber'in arkasında (yatsı) namazını kılar sonra
kavmine (yani Seleme oğullarına) gelir, onlara imamlık yapardı. Bir gece yine
Peygamber'le beraber yatsıyı kıldı. Sonra kavmine gelip, onlara imam oldu.
Bakara suresini okumaya başladı. Bunun üzerine cemaatten bir kimse selam verip
ayrıldı, sonra namazı yalnız başına kılıp çıktı. Namazdan sonra o kimseye: Ey
Falanca! Sen münafık mı oldun? dediler. O da: Hayır, münafık değilim. (Hele
sabah olsun) vallahi, Allah Resulü'nün (a. s.) huzuruna muhakkak gideceğim ve ona
mutlaka haber vereceğim, dedi. Ertesi gün Allah Resulü'ne gelerek şunları söyledi:

Ey Allah'ın Resulü! Biz su çeker develer sahibiyiz. Bütün gün işimizin başında
didiniriz, (akşam olunca gelip namaz kılarız). Muaz sizinle birlikte yatsıyı kıldı
sonra geldi ve Bakara suresinden başlayıp okumaya kalktı. Bunun üzerine Allah
Resulü (a. s.) Muaz'a dönüp: "Ey Muaz! Sen dinden nefret ettirici misin? Falanca
sureyi oku, falanca sureyi oku!" buyurdu. Sufyan der ki: Amr'a Ebu Zubeyr'in
Cabir'den naklen kendilerine Hz. Peygamber (a. s.): "ve'ş-şemsi ve duhaha" yı,
"ve'd-duha" yı, "ve'l-leyli iza yağşa" yı, "ve sebbih isme rabbike'l-a'la" yı oku
buyurmuştur, dedim. Bunun üzerine Amr işte bunlar gibi sureler, cevabını verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 709
Ebu Mesûd Ensari (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü'ne biri gelip: Falanca bize (namaz kıldırırken) o kadar uzatıyor ki,
sabah namazına gitmekten (adeta) geri kalıyorum, dedi. Allah Resulü'nü (a. s.)
hiçbir konuda o günkü kadar kızgın görmedim. Bunun üzerine şöyle buyurdu: "Ey
insanlar! içinizde bazı kimselerde cemaatı nefret ettirme hasleti vardır. Herhangi
biriniz insanlara imam olursa hafif tutsun. Çünkü arkasındaki cemaatte yaşlı
olanı, zayıf olanı ve iş güç sahibi olanı var."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 713
Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Herhangi biriniz halka imamlık yapacak
olursa hafif tutsun. Çünkü içlerinde küçük olanı var, yaşlı olanı var, zayıf olanı var,
hasta olanı vardır. Yalnız başına namaz kıldığında ise namazını nasıl isterse öyle
kılsın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 714
Enes (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) namazı hem kısa, hem de tamam surette kıldırırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 719

Enes (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.) kendisi namaz kıldırırken saflarda annesiyle beraber bulunan
çocuğun ağlamasını işitirdi de hemen hafif bir sure okur, yahut kısa bir sure okur
idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 722
Berâe b. Azib (r.a.) şöyle dedi:

Muhammed (a. s.) ile birlikte kılman namazı gözetleyip dikkat ettim. Kıyamını,
rükuunu, rükudan sonraki ayakta bekleyişini, secdelerini, iki secde arasındaki
oturuşunu, tekrar secdesini, selam vermekle kalkıp gitmesi arasındaki oturuşunu,
(ve bunları vakit olarak) birbirine denk buldum.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 724
Enes (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü'nü (a. s.) bize nasıl namaz kıldırırken gördüysem size de öylece
namaz kıldırmaktan vazgeçmeyeceğim. Enes'in namazını tarif eden ravi Sabit b.
Eşlem Bünani şöyle dedi: Enes (r.a.), sizde görmediğim bir şey yapardı: Başını
rükudan kaldırdığı zaman, gören secde etmeği unuttu diyecek kadar ayakta
dikilirdi. Başını secdeden kaldırdığı zaman iki secde arasında da yine gören unuttu
diyecek kadar dururdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 726
Bera'nm (r.a.) anlattığına göre:

Kendileri Allah Resulü'nün arkasında şöyle namaz kılıyorlardı: Allah Resulü
(a. s.) başını rükudan kaldırdığı zaman, o alnını yere koymadıkça hiç bir kimseyi

(secdeye varmak için) belini büker görmedim. Sonra Allah Resulü'nün
arkasındakiler secdeye vararak yere kapanırlardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 728
Aişe (r.ah.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.) rükuunda ve sucudunda: "Ey Allahım! Seni tesbîh ederim.
Ey Rabbim seni, senin övgünle överiz. Ey Allahım! Beni mağfiret eyle! teşbih ve
istiğfarını çokça söylerdi. Allah Resulü bunu demekle Kur'an'ı imtisal ediyordu."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 746
Ibn Abbas (r.a.) şöyle nakletti:

Hz. Peygamber'e (a. s.) yedi aza üzerine secde etmesi emredildi, saçlarını ve
elbisesini eliyle gidermesi (toplaması) de yasaklandı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 755
Enes'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Secdede itidal üzere bulununuz. Hiç biriniz de kolunu
(secde esnasında) köpeğin ayaklarını yaydığı gibi yaymasın" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 762

Abdullah b. Malik b. Buhayne'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) namazı kılarken koltuklarının aklığı görünecek derecede
pazılarının arasını açardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 764
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) bayram günü (namaza) gideceği zaman bir mızrak
getirilmesini emreder ve derhal bir mızrak önüne dikilirdi, arkasındaki cemaatle
birlikte ona doğru namaz kılardı. Seferi iken de aynı şeyi yapardı. Emirlerin
(bayram namazlarında) önlerine mızrak dikmeleri bundan dolayıdır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 773
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) binek devesini kendisiyle kıble arasına alır ve ona doğru
namaz kılardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 775
Ebu Guhayfe (r.a.) şöyle dedi:

(Bir seferde) Mekke'de iken Peygamber'e geldim. Kendisi (Mina'ya yakın) Ebtah
denilen yerde kızıl sahtiyandan bir kubbe içinde idi. Bilâl, Allah Resulü'nün abdest
suyunu dışarı çıkardı, insanlardan kimisi o sudan ele geçirdi, kimisi de ele
geçirenlerin serpintilerine ve ıslaklığına ulaşabildi. Akabinde Peygamber kırmızı
bir cübbe giymiş olarak çıktı. Bacaklarının aklığı hâlâ gözümün önündedir. Abdest
aldı, Bilâl de ezan okudu. Ben onun ağzına şuraya buraya dönerek takip ettim
(sağa ve sola yönelerek) "hayye ale's-salati, hayye ale'l-felahi" diyordu. Sonra Allah
Resulü için bir mızrak dikildi. Allah Resulü ileri geçip öğleni iki rekât kıldırdı.
Önünden eşek, köpek geçerdi de engel olunmazdı. Sonra ikindiyi iki rekât kıldırdı.
Sonra da Medine'ye dönünceye kadar hep ikişer rekât kıldırdı durdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 777
İbn Abbas (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.) Mina'da insanlara namaz kıldırdıği sırada dişi bir merkebe
binerek karşıdan geldim. Ben o zaman bulûğ yaşma yaklaşmıştım. Safın önünden

geçtim. Merkebi otlasın diye salıverdim, ondan sonra safa girdim. Bu yaptığıma
kimse ses çıkarmadı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 780
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "içinizden biri namaza durduğu zaman,
önünden geçecek olan hiçbir kimseyi bırakmasın. Gücü yettiği nisbette onun
geçmesine engel olsun. Eğer dinlemezse onunla döğüşsün. Çünkü o ancak bir
şeytandır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 782
Ebu Guheym'in naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) "Namaz kılanın önünden geçen kimse, ne kadar günah
işlediğini bilse, önünden geçmektense kırk (...) durması daha hayırlıdır."
buyurmuştur. Hadisin ravilerinden Ebu'n Nadr kırk rakamıyla kastedilen gün mü,
ay mı, yıl mı bilmiyorum demektedir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 785
Sehl b. Sa'd Saidî (r.a.) şöyle anlattı:

Allah Resulü'nün (a. s.) namazgâhı ile (kıble cihetindeki) duvar arasında bir
davar geçebilecek kadar yer vardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 786
Seleme b. Ekva'dan (r.a.) nakledildiğine göre:

Kendisi Mushaf sandığının konduğu yeri araştırır orada nafile namaz kılardı.
Ve zikretti ki Allah Resulü de (a. s.) bu yerde namaz kılmayı tercih ederdi. Kıble
duvarı ile minber arasında bir davar geçebilecek kadar uzaklık vardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 787
Aişe (r.ah.)

Hz. Peygamber (a. s.) geceleyin, kendisi ile kıblesi arasında ben, cenazenin
uzanması gibi karşısında uzanmış olduğum halde namaz kılardı, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 791

Hz. Peygamber'in zevcesi Meymune (r.ah.) şöyle dedi:

Ben karşısında iken hayızlı olduğum halde Allah Resulü (a. s.) namaz kılardı.
Bazen da giydiği elbise, secdeye vardığı zaman, (ben hayızlı iken) bana dokunurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 797
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Bir kimse Allah Resulü'ne (a. s.) bir tek elbise ile kılman namazı sordu. Allah
Resulü de: "Her birinizin ikişer elbisesi var mı ki?" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 799
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Hiç biriniz, üzerinde bir tek elbise varken
onun bir miktarını omuzlarının üstüne dolamaksızm namaz kılmasın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 801

Ömer b. Ebu Seleme (r.a.) şöyle dedi:

Ben Allah Resulü'nü (a. s.) Ümmü Seleme'nin evinde bir tek elbise ile, ona
sarılmış ve iki tarafını omuzları üzerine koymuş olarak namaz kılarken gördüm.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 802
Gabir (r.a.) şöyle dedi:

Ben Peygamber'i (a. s.) bir kısmını omuzuna dolayıp bağladığı bir tek elbise ile
namaz kılarken gördüm.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 805
MESCİTLER VE NAMAZ KILMA YERLERİ
Ebu Zerr (r.a.) şöyle anlatır:

Ey Allah'ın Resulü! Yeryüzünde (ibadet için) yapılan ilk mescit hangisidir? diye
sordum. "Mescid-i Haram" buyurdu. Ben: Sonra hangisi? dedim. Allah Resulü:
"Mescid-i Aksa" buyurdu. Ben: Bu iki mescidin kuruluşu arasında ne kadar zaman
vardır? dedim. Allah Resulü: "Kırk sene vardır. Namaz sana nerede yetişirse
namazı orada kıl. işte orası bir mescittir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 808

Cabir b. Abdullah Ensari'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Benden evvel hiçbir kimseye verilmedik beş
(şey hep birden) bana verilmiştir: Her Peygamber özellikle kendi kavmine
gönderilirken ben kırmızı siyah bütün insanlara gönderildim. Ganimetler bana
helal edildi, halbuki benden evvel kimseye helal edilmemiştir. Yer (yüzü) bana
temiz, temizlik sebebi ve mescit kılındı. Onun için kim olursa olsun namaz vakti
gelip çatmış ise bulunduğu yerde namazı kılıversin. Önümdeki bir aylık yola kadar

(düşmanlarımın kalbine) korku (salmam) için bana yardım edildi ve bana şefaat
(etme hakkı) verildi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 810
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Diğer Peygamberlere verilmeyen altı şey
bana verilmek suretiyle üstün kılındım: Bana az sözle çok mana ifade etme gücü
verildi. (Düşmanlarımın kalbine) korku salmam hususunda bana yardım edildi.
Ganimetler bana helal kılındı. Yer (yüzü) bana bir temizlik vasıtası ve bir mescit
kılındı. Tüm insanlığa Peygamber gönderildim. Benimle Peygamberler sona erdi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 812
Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlattı:

Allah Resulü (a. s.) Medine'ye geldi ve Medine'nin yüksek tarafında Amr b. Avf
oğullarının bulundukları yerde (yurtta) konakladı. Onların içinde 14 gece kaldı.
Sonra (dayıları olan) Neccar oğullanna haber gönderdi. Onlar da kılıçları
boyunlarında asılı olarak geldiler. Devesi (Kusva) üstünde Allah Resulü (a. s.) ile
terkisinde Ebu Bekr ve çevresinde Neccar oğulları cemaatı (ile beraber yola
çıkışları) hâlâ gözümün önündedir. Nihayet Ebu Eyyûb'un (Halid b. Zeyd Ensari)
bahçesinda devesini çökertti. Allah Resulü (a. s.) nerede namaz vakti girerse
oracıkta namazı kılardı. Bazen davar ağıllarında da namaz kıldığı olurdu. Sonra
kendisi mescidin inşa edilmesini emretti. Neccar oğulları takımına (adam)
gönderip: "Ey Neccar oğulları! Arsanızın değerini bana söyleyin (de karşılığını
ödeyeyim) " buyurdu. Onlar ise: Vallahi olamaz, biz onun (bedel) kıymetini ancak
Allah'tan isteriz, dediler. (O çevrilmiş bahçenin) içinde söyleyeceklerim vardır: (Bir
kere) müşriklerin kabirleri vardı. (Sonra) oyuk ve tümsek, bakılmamış harap yerler
vardı. (Bir de) hurma ağaçları vardı. Allah Resulü emretti, müşriklerin
kabirleri(ndeki kemikleri çıkarılıp başka yere) taşındı. Sonra (o bakımsız) harap
yerler düzeltildi. Sonra hurma ağaçları (diplerinden) kesildi. Hurma ağaçlarını
(direk olarak) mescidin kıble tarafına sıra ile dizdiler ve kapının yan söğelerini

taştan ördüler. Ashap kasideler söyleyerek taş taşımaya başladılar. Allah Resulü
(a. s.) da onlarla birlikte olarak hep beraber şöyle diyorlardı:

"Ey Allahım! Muhakkak Ahiret hayrından başka hayır (denecek bir şey) yoktur.

Öyle ise Ensar ile Muhacirlere yardım et!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 816

Berâe b. Azib (r.a.) şöyle anlattı:

Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber 16 ay Beytu'l-Makdis'e doğru namaz kıldım.
Nihayet Bakara süresindeki şu ayet nazil oldu: Yüzünü çok kere göğe doğru
çevirdiğini görüyoruz. Şu anda seni arzu ettiğin kıbleye döndüreceğiz. Artık
namazda yüzünü Mescid-i Haram tarafına çevir. Siz de (ey müminler) nerede
bulunursanız namazda yüzünüzü o yana çevirin. Şüphesiz ki kendilerine kitap
verilenler, bunun, Rablerinden gelen bir gerçek olduğunu çok iyi bilirler. Allah
onların yaptıklarından habersiz değildir.Bu ayet nazil olup Peygamber namazı
tamamladıktan sonra cemaatten biri gitti ve Ensardan namaz kılmakta olan bir
cemaate uğradı. Onlara kıblenin değiştirildiğini söyledi. Bunun üzerine
(namazlarını bozmadan oldukları gibi) yüzlerini Beytullah tarafına döndürdüler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 818
İbn Ömer (r.a.) şöyle anlattı:

insanların Kuba mescidinde sabah namazını kıldıkları sırada kendilerine birisi
geldi ve: Bu gece Allah Resulü'ne vahiy indirilmiş ve Kâbe'ye yönelmesi
emredilmiştir. Artık bundan sonra siz de Kâbe tarafına yöneliniz, dedi. Kuba halkı
da yüzleri Şam'a doğru iken Kâbe tarafına yöneldiler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 820
Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Ümmü Habibe ile Ümmü Seleme, Habeşistan'da gördükleri, içinde resimler
bulunan bir kiliseden Allah Resulü'ne bahsettiler. Allah Resulü (a. s.): "Onlar
içlerinde iyi bir kimse zuhur edip vefat ettiğinde onun kabri üzerine bir mescit
bina ederler ve bu resimleri yaparlar, işte onlar Kıyamet gününde Allah katında
yaratılmışların en şerlileridirler" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 822
Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) bir daha kalkamadığı (vefat ettiği) hastalığında: "Allah,
Yahudi ve Hıristiyanları rahmetinden uzak kılsın! Bunlar Peygamberlerinin
kabirlerini birer mescit edindiler" buyurdu. Hz. Aişe der ki: Bu endişe olmasaydı
Allah Resulü'nün kabri açık bulundurulurdu. Fakat onun da bir mescit
edinilmesinden korkulmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 823
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Allah Yahudileri helak etsin. Çünkü onlar
Peygamberlerinin kabirlerini birer mescit edinmişlerdir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 824
Aişe (r.ah.) şöyle anlattı:

Allah Resulü (a. s.) son hastalığında (çektiği zahmetten dolayı) yanında bulunan
bir abayı (ikide bir) yüzüne örter dururdu. Aba kendisine sıkıntı verdikçe yine atıp
yüzünü açardı, işte bu halde iken: "Yahudi ve Hıristiyanlara Allah lânet etsin.
Çünkü onlar, Peygamberlerinin kabirlerini (kendilerine) birer mescit edindiler"
buyurdu. Bu sözleri ile onlann yaptıklarından (ümmetini) sakındırıyordu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 826

Hz. Osman b. Affan'm (r.a.) rivayet ettiğine göre: Kendisi (Osman b. Affan)

Allah Resulü'nün (a. s.) Mescidini yeniden inşa ettiği zaman halkın dedikoduları
üzerine şöyle dedi: Siz çok söylenmeye başladınız. Halbuki ben Allah Resulü'nün
şöyle buyurduğunu işittim: "Her kim Allah Teala için (ravilerden Bükeyr Bununla
Allah'ın rızasını kastederek dediğini sanıyorum, dedi) bir mescit inşa ederse Allah
Teala da ona Cennette bir ev inşa eder."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 828

Sa'd b. Ebu Vakkas'm (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Musab b. Sa'd şöyle dedi: (Bir defa) babamın yanında namaz kıldım. Rüku
esnasında diz kapaklarımın önünde iki avucumu birbirine kapattıktan sonra
ellerimi ikisi arasına koydum. Babam bana ellerini diz kapaklarının üzerine koy,
dedi. Sonra diğer bir defa babamın yasakladığı o hareketi tekrar yaptım. Bu sefer
babam ellerime vurdu ve: Biz öyle (ellerimizi birleştirip dizlerimizin arasına)
koymaktan nehyedildik. Ve avuçları diz kapakları üzerine koymakla emredildik,
dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 832
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlattı:

Allah Resulü (a. s.) namazda iken biz ona selam verirdik de kendisi bizim
selamımızı alırdı. Necaşi'nin yanından döndüğümüz vakit kendisine (yine namaz
içinde) selam verdik fakat bu sefer selamımızı almadı. Ey Allah'ın Resulü! Evvelce
biz size namaz içinde bulunduğunuz sırada selam verirdik, siz de selamımıza
karşılık verirdiniz, dedik. "Namazda muhakkak bir meşguliyet vardır (yani namaz
başka işe bırakmaz) " buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 837
Zeyd b. Erkam (r.a.) şöyle dedi:

Biz, (ilk zamanlar) namazda konuşurduk. Kişi namazda bulunduğu halde
yanındaki arkadaşına laf atardı. Nihayet Namazlara dikkat edin, özellikle orta
namaza; Ve Allah'a derin bir saygı ve korku içinde el bağlayıp divana durunîayeti
nazil oldu. Bunun üzerine susmamız emredildi ve konuşmamız yasaklandı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 838
Gabir b. Abdullah (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) beni bir iş için göndermişti: Sonra ona yolunda yürür halde
yetiştim. (Ravi Kuteybe Namaz kılarken, demiştir). Ve kendisine selam verdim. O
da işaretle selamı aldı. Namazı bitirince beni çağırdı ve: "Biraz önce sen selam
verdin, halbuki ben namaz kılıyordum" buyurdu. O zaman kendisi yüzünü ve
bineğini doğu tarafına yöneltmiş durumdaydı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 839
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Cin taifesinden bir İfrit dün gece namazımı
bozmak için bana ansızın hücum etti. Fakat Allah Teala beni ona karşı (istediğimi
yapmaya) kuvvet ve imkan verdi de hemen onu boğazından yakaladım. Sabah
olunca hepiniz onu göresiniz diye mescidin direklerinden birinin yanı başına
bağlamak istedim. Sonra kardeşim Süleyman'ın şu duasını hatırladım: Ey Rabbim!
Beni bağışla, bana benden sonra kimsenin ulaşamayacağı bir hükümranlık ver.
Şüphesiz sen, daima bağışta bulunansın. Bunun üzerine Allah onu kovarak
reddetti."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 842
Ebu Katâde'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) kızı Zeynep ile damadı Ebu'l-As b. Rabi'in kız çocuğu
Ümame'yi taşıyarak namaz kılar idi. Doğrulduğu zaman onu taşır, secdeye

vardığında yere koyardı. Ravi Yahya b. Yahya dedi ki: Malik'e, bu hadisi sana

Amir b. Abdullah mı rivayet etti? diye sordum. Malik: Evet, dedi.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 844

Sehl b. Sa'd'dan (r.a.) gelen bir rivayette Sehl şöyle anlatmaktadır:

Minberin hangi ağaçtan yapıldığında ihtilaf eden bir takım kimseler Sehl b.
Sa'd'a gelip ona sordular. Sa'd: "Vallahi ben, onun neden yapıldığını da yapanı da
bilirim. Allah Resulü'nün (a. s.) üzerine oturduğu ilk günde de Allah Resulü'nü
görmüşümdür." Ravi dedi ki: Ben ona ey Ebu Abbas! Bize anlatsana dedim.
Kendisi şöyle dedi: Allah Resulü (Ensar kadınlarından) birine (Ebu Hazım dedi ki:
Sehl o zaman bu kadının ismini söylemiştir.) haber gönderip şöyle buyurdu:
"Marangoz köleni gör de benim için insanlara hitap ettiğim zaman üzerinde
durabileceğim tahtadan bir yer yapsın." Bunun üzerine o zat şu üç basamağı yaptı.
Sonra Allah Resulü minberle ilgili emrini verdi de işte şu yere konuldu. O,
Gabe'nin ılgın ağacından yapılmıştır. Ben Allah Resulü'nün onun üstüne çıktığını
gördüm. Iftitah tekbirini aldı. Arkasındaki insanlar da tekbir aldılar. Kendisi
minber üzerinde bulunduğu halde sonra rükudan başını kaldırdı ve gerisin geriye
giderek indi. Nihayet minberin dibinde secde etti. Sonra minber üzerine döndü.
Namazının sonunu getirinceye kadar böyle yaptı. Sonra insanlara dönüp şöyle
hitap etti: "Ey insanlar! Benim böyle yapışım bana uyasmız ve namazımın nasıl
olduğunu öğrenip anlayasmız diyedir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 847
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) insanı, ellerini kalçasının üzerine koyarak namaz
kılmaktan nehyetmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 848
Muaykıb (r.a.) şöyle dedi:

Hz. Peygamber (a. s.) mescitte secde yerlerindeki ufacık çakıl taşlannı elle
düzeltmekten bahsetti ve "Eğer bunu muhakkak yapacaksan bari bir defa yap!"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 849
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) kıble duvarında bir tükürük gördü ve onu kazıdı. Sonra
insanlara döndü ve şöyle buyurdu: "Herhangi biriniz namaz kılarken sakın önüne
doğru tükürmesin. Çünkü namaz kıldığı zaman Allah, yüzünün geldiği taraftadır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 852
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.), Mescidin kıblesinde bir tükürük gördü ve onu bir taş
parçasıyla kazıdı. Sonra kişiyi sağma yahut önüne tükürmekten nehyetti. Şayet
(zaruret varsa) soluna yahut sol ayağının altına tükürsün, buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 853
Ummül-Müminin Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) kıble duvarında bir tükürük yahut bir sümük veyahut bir
balgam gördü de onu kazıdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 854
Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Her biriniz namazda olduğu zaman
şüphesiz Rabbi ile konuşur. O halde (hiç biriniz) ne önüne ne de sağma
tükürmesin. Mecbur kalırsa sol tarafına, ayağının altına tükürsün."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 856

Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Mescitte tükürmek bir günahtır, kefareti ise
o tükürüğü toprağa gömmektir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 857

Enes b. Malik (r.a.) rivayet ettiğine göre, Saîd b. Yezid şöyle anlattı:

Enes b. Malik'e, Allah Resulü (a. s.) ayakkabıları ayağında iken namaz kılar
mıydı? Diye sordum. O, evet cevabı verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 862

Müminlerin annesi Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

(Bir defa) Hz. Peygamber (a. s.), üstünde damgalar bulunan bir aba içinde
namaz kıldı ve arkasından: "Şunun damgaları (resimleri ve şekilleri) beni meşgul
etti. Binaenaleyh bunu Ebu Cehm'e götürün de bana onun Enbicanîsini (süssüz ve
desensiz elbisesini) getirin" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 863
Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Akşam yemeği hazırlanmışken namaz için
de kamet edildiğinde evvela yemeğe başlayınız."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 866
Ibn Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

MESCİTLER VE NAMAZ KILMA YERLERİ

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Herhangi birinizin yemeği konulup, namaz
için de kamet edildiğinde yemeğe başlayınız. Sakın yemeği bitirinceye kadar acele
etmeyiniz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 868

Allah Resulü (a. s.), Hayber gazvesinde: "Şu yeşillikten yani sarımsaktan her kim
yediyse mescitlere gelmesin" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 870
Enes (r.a.) şöyle anlattı:

Enes'e, sarımsaktan soruldu da o, şöyle dedi: Allah Resulü (a. s.): "Her kim şu
yeşillikten yedi ise bize yaklaşmasın ve bizimle beraber namaz kılmasın" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 872
Cabir (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.), soğan ve pırasa yemeyi yasaklamıştı. Bir yerde mecbur
kaldık ve biz de bunlardan yedik. Bunun üzerine Allah Resulü: "Her kim şu koku
yayan yeşillikten yediyse mescidimize yaklaşmasın. Çünkü melekler de insanların
eziyet çektikleri şeylerden eziyet çekerler" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 874
Ömer b. Hattab (r.a.) dedi ki:

Ben Allah Resulü'ne kelâle hususundaki müracaatım kadar hiçbir şeyde
müracaat etmiş değilim. Hiçbir şey hususunda bana kelâlede olduğu kadar haşin
davranmadı. Nihayet parmağıyle göğsüme dürttü ve: "Ey Ömer! Nisa suresinin
sonundaki ayetu's-sayf (yazın nazil olan ayet) sana kâfi gelmiyor mu?" buyurdu. Ve

ben eğer yaşarsam, kelâle hususunda Kur'an'ı okuyanların ve okumayanların
hükmedeceği bir hükümle hükmedeceğim. Ömer bundan sonra şöyle dedi: "Ey
Allahım! Yer yüzünün (mıntıkaların) emirleri üzerine seni şahit yapıyorum. Ben o
emirleri o memleketler halkı üzerine ancak onlara adalet etsinler, halka dinlerini ve
Peygamberlerinin sünnetini öğretsinler, ganimetlerini aralarında taksim etsinler ve
onların işlerinden kendilerine problemli gelen şeyleri bana arzetsinler diye
göndermişimdir. Sonra siz ey insanlar! iki habisten başka bir şey görmediğim iki
bitkiyi, şu soğan ve sarımsağı yiyorsunuz. Yemin olsun ben. Allah Resulü'nü
gördüm ki mescit dahilinde bir kimseden onların kokusunu duyduğu zaman onun
çıkarılmasını emrederdi de o şahıs derhal Baki tarafına çıkarılırdı. Benaenaleyh
soğan ile sarmısağı her kim yiyecekse onların kokularının kuvvetini pişirmek
suretiyle kırsın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 879
Abdullah b. Buhayne (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.), namazların birinden bize iki rekâtını kıldırdı. Sonra (birinci
teşehhüd için) oturmadan kalktı. Cemaat de (ona uyarak) kendisi ile beraber ayağa
kalktı. Namazını tamamladığı zaman biz selam vermesini beklerken selam
vermeden evvel tekbir aldı. Ve oturduğu halde (yanılmaktan dolayı) iki secde yaptı,
sonra selam verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 885
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.), bize namaz kıldırdı. (İbn Mesûd'dan rivayet eden
Alkame'nin ravisi ibrahim Namazı ya artırdı yahut da eksiltti, dedi). Allah Resulü
selam verince ona: Ey Allah'ın Resulü! Namaz hakkında yeniden bir şey mi (vahiy
mi) geldi? denildi. "Neden sordun?" buyurdu. Şöyle, şöyle kıldınız da ondan,
dediler. Bunun üzerine (Allah Resulü hemen teşehhüd vaziyetini almak üzere) iki
bacağını kıvırdı ve kıbleye karşı yönelip iki secde etti. Sonra selam verdi. Sonra
yüzünü bize döndürdü ve şöyle buyurdu: "Namaz hakkında yeniden bir şey (vahiy)

gelmiş olsaydı muhakkak bunu size (önceden) haber verirdim. Fakat ben de ancak
sizin gibi bir insanım. Siz unuttuğunuz gibi ben de unuturum. (Bir şeyi)
unuttuğum zaman bana hatırlatınız, içinizden biri namazından şüphe edecek
olursa doğru olmaya daha yakın olan ihtimali seçsin (doğrudur diye verdiği karara
yönelsin) de namazını onun üzerine tamamlasın. Sonra da iki kere secde yapsın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 889
Ebu Hureyre (r.a.) der ki:

Allah Resulü (a. s.) bir defasında bize öğleden sonraki namazlardan birini, ya
öğleyi, ya ikindiyi kıldırırken iki rekâtte selam verdi. Sonra mescidin kıble
tarafında bulunan bir hurma gövdesine geldi ve ona öfkeli olarak dayandı.
Cemaatin içinde Ebu Bekr ve Ömer de bulunmaktaydı. Bunlar çekinerek bir şey
söylemediler, insanların acele çıkmak isteyenleri dışarı çıkıp (kendi kendilerine)
namaz kısaldı, dediler. Zül-Yedeyn ayağa kalktı ve: Ey Allah'ın Resulü! Namaz
kısaldı mı yoksa sen mi unuttun? dedi. Peygamber, sağa sola bakıp: "Zül-Yedeyn ne
söylüyor?" buyurdu. Doğru söyledi, iki rekâtten başka kılmadınız, dediler. Bunun
üzerine Allah Resulü iki rekât daha kıldırdı ve selam verdi. Sonra tekbir alıp
secdeye vardı, sonra tekbir alıp başını secdeden kaldırdı. Sonra tekrar tekbir alıp
secdeye vardı. Sonra tekbir alıp başını secdeden kaldırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 896

İbn Ömer (r.a.) şöyle anlattı:

Hz. Peygamber (a. s.), Kur'an okurdu. Bazen içinde secde ayeti bulunan bir
sureyi okurdu da hemen secde ederdi. Biz de ona uyarak secde ederdik. O kadar
(kalabalık ve sıkışık bir halde secde ederdik) ki, bazılarımız alnını koymak için yer
bulamazdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 900
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlatır:

Pegamber (a. s.), Mekke'de iken, "Necm" suresini okudu ve bu surede secde etti.
Onunla beraber olanlar da secde ettiler. Yalnız bir ihtiyar kişi bir avuç çakıl veya
toprak alıp onu anlına götürdü ve: Bu bana yeter, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 902

Zeyd b. Sabit'in (r.a.) rivayetinde anlatıldığına göre:

Atâ b. Yesar Zeyd b. Sabit'e (r.a.) imamla beraber namaz kılan için kıraatin
hükmünü sordu? Zeyd b. Sabit (r.a.): "imamla beraber kılman hiç bir namazda
kıraat yoktur" dedi. Allah Resulü'nün (a. s.) huzurunda "ve'n-necmi iza heva"
suresini okuduğunu ve secde etmediğini de söyledi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 903

Ebu Hureyre'den (r.a.) Ebu Seleme b. Abdurrahman'm (r.a.) rivayet ettiğine
göre:

Ebu Hureyre onlara, "ize's-semau inşekkat" suresini okudu ve onda secdeye
vardı. Secdeyi yaptıktan sonra Allah Resulü'nün (a. s.) bu surede secde ettiğini
onlara haber verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 904
Ibn Abbas (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü'nün (a. s.) namazının bittiğini (sonrasında getirilen) tekbirden
anlardık.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 917
Aişe (r.ah.) şöyle dedi:

Medine'deki Yahudilerin yaşlı kadınlarından ikisi bana geldiler. (Konuşurken:)
Kabirlerde olanlar kabirlerinde azap görürler, dediler. Ben onların bu sözlerini

yalanladım. Onları tasdik etmek için evet demeye gönlüm razı olmadı. Ardından
çıkıp gittiler. Derken Allah Resulü yanıma geldi. Ben de ona: Ey Allah'ın Resulü!
Medine Yahudilerinin yaşlı kadınlarından ikisi benim yanıma geldiler ve kabir
ahalisine kabirlerinde muhakkak azabedilir, dediler dedim. Bunun üzerine Allah
Resulü: "O kadınlar doğru söylemişlerdir. Onlar kabirlerinde öyle bir azap
görürler ki o azabı konuşamayan hayvanlar bile işitir" buyurdu. Aişe: Artık
bundan sonra Allah Resulü'nü her namazda kabir azabından (Allah'a) sığınırken
görmüşümdür, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 922
Müminlerin annesi Aişe (r.ah.) şöyle dedi:

Allah Resulü'nün (a. s.) namazı içinde iken Deccal fitnesinden Allah'a sığındığını
işittim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 923
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Sizden herhangi biriniz teşehhüd yaptığı
zaman şu dört şeyden Allah'a sığınsın ve şöyle desin: Ey Allahım! Cehennem
azabından, kabir azabından, hayat ve ölüm fitnelerinden ve Mesih Deccal
fitnesinin şerrinden ancak sana sığmıyorum."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 924

Hz. Peygamber'in eşi Aişe (r.ah.) şöyle haber verdi:

Hz. Peygamber (a. s.), namaz (m sonun) da: "Ey Allahım! Ben kabir azabından
sana sığınırım. Mesih Deccal'in fitnesinden sana sığınırım. Hayat ve ölüm
fitnelerinden sana sığınırım. Ey Allahım! Ben günahtan ve borçlanmaktan sana
sığınırım" diye dua ederdi. Biri kendisine: Ey Allah'ın Resulü! Borçtan ne de çok

sığınıyorsun! dedi. Bunun üzerine: "insan borçlandığı vakit söz söyler de yalan
uydurur, söz verir de sözünde durmaz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 925

Muğire b. Şu'be (r.a.) mevlası Verrad'dan rivayetle şöyle anlatır: Muğire b.
Şu'be Muaviye'ye,

Allah Resulü'nün (a. s.), namazı bitirip selam verdiği zaman şunu söylediğini
yazdı: "Yegâne olan Allah'tan başka hiçbir ilah yoktur. Onun hiçbir benzeri yoktur.
Mülk onundur. Hamd, ona aittir. Her şeye kudreti yeten odur. Allahım, senin
verdiğine mani olabilecek hiç kimse yok. Vermediğine verebilecek de hiç kimse
yok. Baht ve servet sahibinin baht ve serveti senin lütuf ve ihsanın yerine geçip de
kendisine fayda veremez."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 933
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Muhacirlerin fakirleri Allah Resulü (a.s.)'a geldiler ve "Ey Allah'ın Resulü, çok
mal sahihleri yüksek dereceleri ve devamlı nimetleri alıp gittiler," dediler. Allah
Resulü: "Bu nasıl olur?" buyurdu. Cevaben: Bizim namazımız gibi namaz kılarlar,
bizim orucumuz gibi oruç tutarlar. Halbuki onlar sadaka da verirler (oysa) biz
veremiyoruz, köle de azat ederler (oysa) biz edemiyoruz, dediler. Bunun üzerine
Allah Resulü: "Size bir şey öğreteyim mi, ki onu yapmakla sizi geçip geride
bırakmış olanlara yetişirsiniz, sizden sonraya kalanları da geçersiniz. Sizin gibi
yapanlar müstesna hiçbir kimse de sizden daha üstün olamaz!" buyurdu. Evet,
öğretiniz ey Allah'ın Resulü! dediler. "Her namazdan sonra otuzüç kere
Subhanellah, Allahu Ekber ve Elhamdu lillah deyiniz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 936
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.) namaz başlangıçlarında iftitah tekbiri aldığı zaman okumaya
başlamadan evvel biraz susardı. Dedim ki: Ey Allah'ın Resulü! Anam, babam sana
kurban olsun. Tekbir ile kıraat arasındaki şu sükutunu, orada ne dediğini bana
haber verirmisin? O, "Şöyle derim" buyurdu: "Allahım! Beni günahlarımdan doğu
ile batı arasını açtığın kadar uzak tut. Allahım! Beyaz kumaş kirden, pastan nasıl
temizlenirse beni günahlarımdan öyle temizle. Allahım! (Geçmiş) günahlarımdan
da beni kar ile, su ile ve dolu ile tertemiz yıka!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 940
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Namaz için kamet getirildiği zaman namaza
koşa koşa gelmeyip, sakin bir şekilde yürüye yürüye geliniz. Namazın yetiştiğiniz
kadarını (imamla beraber) kılınız, kaçırdığınız kısmını da kendiniz tamamlayınız."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 944
Ebu Katâde (r.a.) şöyle dedi:

Biz Allah Resulü (a. s.) ile birlikte namazda iken o, konuşma ve haykırışına
sesleri duydu. (Namazı kıldırdıktan sonra:) "Ne oluyorsunuz?" diye sordu. Namaza
yetişmek için acele ettik, dediler. Buyurdu ki: " (Hayır) öyle yapmayınız. Namaza
geldiğinizde sekinetten ayrılmayınız (ağır ağır geliniz). Namazın yetiştiğiniz
kadarını (imam ile beraber) kılınız, kaçırdığınız kısmını da siz tamamlayınız."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 948
Ebu Katâde'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Namaz için kamet getirildiğinde beni
görmedikçe ayağa kalkmayınız."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 949

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle dedi:

(Bir defasında) namaz için kamet getirildi. Biz de Allah Resulü (a. s.) bizim
yanımıza çıkmadan önce kalktık ve safları düzelttik. Sonra Allah Resulü geldi,
nihayet namaz kılacağı yerde durunca tekbir almadan evvel (yıkanması lazım
geldiğini) hatırladı. Hemen yerinden ayrıldı ve bize: "Yerinizde durun!" dedi. Biz,
Allah Resulü yıkanmış ve başından su damlar olduğu halde tekrar bize gelinceye
kadar kendisini ayakta bekledik. Sonra tekbir aldı ve bize namaz kıldırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 950
Cabir b. Semure (r.a.) şöyle anlatır:

"Bilâl (vakit girince) ezanı okur, Hz. Peygamber (a. s.) çıkıncaya kadar kamet
getirmezdi. Onun çıktığını görünce kamet getirirdi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 953
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Her kim namazın bir rekâtına yetişirse o
namaza yetişmiş olur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 954
Ebu Mesûd'un (r.a.) duyduğuna göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Cebrail indi ve bana imam oldu. Ben
de onunla beraber namaz kıldım. Sonra onunla birlikte namaz kıldım. Sonra
onunla birlikte namaz kıldım. Sonra onunla birlikte namaz kıldım. Sonra onunla
birlikte namaz kıldım." Bunu söylerken Allah Resulü (a. s.) beş (vakit) namazı
parmaklarıyla sayıyordu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 959

Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.), güneş (ışığı) hücremde tırmanırken ve henüz gölge
(hücremin doğu duvarına) dönmeden ikindiyi kılar idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 961
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Sıcak şiddetlendiği vakitte namazı serinliğe
bırakınız. Çünkü sıcağın şiddeti Cehennemin kaynamasmdandır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 972
Ebu Zerr (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü'nün müezzini öğle namazı ezanını okumağa davrandı. Bunun
üzerine Peygamber (a. s.): "Serinliğe bırak, serinliğe bırak!" buyurdu. Yahut
"serinliği bekle, serinliği bekle" buyurdu. Arkasından şöyle dedi: "Şüphesiz sıcağın
şiddeti Cehennemin kaynamasmdandır. Sıcak şiddetlendiği zaman namazı
serinliğe bırakınız."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 976
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Cehennem ateşi Rabbine şikâyette bulundu:
Ey Rabbim! Ben kendimi yiyorum (izin ver!), dedi. Yüce Allah da iki defa nefes
almasına izin verdi. Nefesin biri kışın, diğeri yazın. Karşılaşmış olduğununuz çok
şiddetli sıcak ile sizi en çok üşüten Zemheri soğuğu işte budur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 977
Enes b. Malik (r.a.) şöyle dedi:

Sıcağın şiddetli vaktinde Allah Resulü (a. s.) ile birlikte namaz kılardık da
herhangi birimiz sıcaktan alnını yere koyamadığı zamanlarda elbisesini yayar ve
üzerine secde ederdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 983
Enes b. Malik (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.), güneş henüz yüksek ve dipdiri iken ikindi namazını
kıldırırdı. (Namazdan sonra) Avali'ye giden insan, Avali'ye varırdı da güneş hâlâ
yüksek bulunurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 984

Enes b. Malik'in şöyle dediğini Ebu Umame anlatıyor:

Kendisi öğle namazından çıktıktan sonra Enes b. Malik'in Basra'daki mescidin
yanında bulunan evinde huzuruna girdi. Şöyle dedi:Yanma girdiğimiz zaman bize:
ikindiyi kıldınız mı? diye sordu. Biz de kendisine: Şu saatte öğlen namazından
çıktık, dedik, ikindiyi kılınız dedi. Kalktık ve ikindi namazını kıldık. Namazı
bitirdikten sonra şöyle dedi: Allah Resulü'nden (a. s.) işittim, buyuruyordu ki: "Bu,
münafık namazıdır. Oturur güneşi gözetler, güneş şeytanın iki boynuzu arasında
olduğu zaman, kalkar namazı kuşun gagalaması gibi süratle dört rekât kılar.
Kıldığı bu namaz içinde Allah'ı ancak pek az zikreder."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 987
Rafı' b. Hadîc (r.a.) şöyle dedi:

Biz, Allah Resulü (a. s.) ile beraber ikindi namazını kılardık. Sonra deve
boğazlanır. (Takribi) on parçaya bölünür, sonra pişirilirdi de güneşin batmasından
önce pişmiş et yerdik.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 990

Abdullah b. Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "ikindi namazını kaçıran kimse sanki ehlini
de malını da elinden kaçırmış (kaybetmiş) gibidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 991
Hz. Ali (r.a.) şöyle dedi:

Hendek (Ahzap) günü olduğu zaman Allah Resulü (a. s.) buyurdu ki: "Allah
onların kabirlerini ve evlerini ateş doldursun. Zira onlar ta güneş batmcaya kadar
bizi hapsettiler ve orta namazını kılmaktan bizi alıkoydular."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 993
Gabir b. Abdullah'ın (r.a.) anlattığına göre:

Hendek harbi günü (gün battıktan sonra) Ömer b. Hattab gelip Kureyş
kâfirlerine ağır sözler söylemeye başladı ve: Ey Allah'ın Resulü! ikindiyi az daha
gün batmadan kılamayacaktım, dedi. Allah Resulü (a. s.): "Vallahi onu ben de
kılamadım" buyurdu. Bunun üzerine kalktık Buthan vadisine indik. Orada Allah
Resulü abdest aldı, biz de abdest aldık. Arkasından gün battıktan sonra Allah
Resulü ikindiyi sonra onun arkasından da akşamı kıldırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1000
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hadis: Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: " (Her gün) bir kısım melekler
geceleyin, diğer bir kısım melek de gündüzleyin birbirlerinin peşi sıra size gelir
içinizde kalırlar. Bunlar sabah ile ikindi namazlarında buluştuktan sonra (evvelce)
içinizde kalmış olanlar semaya yükselirler. Yüce Allah namaz kılmış kullarının
hallerini en iyi bilen iken (yine) o meleklere: Kullarımı ne halde bıraktınız? diye
sorar. Onlar da: Onları namaz kılarlarken bıraktık. Nitekim namaz kılarlarken
bulmuştuk, cevabını verirler."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1001
Gerir b. Abdullah (r.a.) şöyle dedi:

Bir gece Allah Resulü'nün (a. s.) yanında oturuyorduk. (Ayın ondördü idi). Allah
Resulü aya baktı ve şöyle buyurdu: "Şu ayı nasıl birbirinize gösterebilmek için
sıkışıp üst üste yığılmanıza gerek kalmaksızın hiç zahmetsizce görüyorsanız,
Rabbinizi de öylece göreceksiniz. Artık güneşin doğmasından da, batmasından da
evvelki namazların hiçbirini geçirmemek elinizden gelirse ona çalışınız." Bunlarla
ikindi ve sabah namazlannı kasteder. Sonra Gerir şu ayeti okudu: Bunun için
onların atıp tutmalarını, sabırla karşıla, güneşin doğmasından önce Rabbini
yücelterek ibadetini yap, batmasından önce de; gecenin başladığı zamanla
gündüzün iki ucunda da ibadet et ki, gönül rahatlığına eresin.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1002
Ebu Musa'nın (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) "Her kim iki serinlik namazını (sabah ve ikindi namazlarını)
kılarsa Gennete girecektir" buyurmaktadır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1005
Seleme b. Ekva'nm (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.), akşam namazını güneş battığı yani perdenin arkasına
çekildiği zaman kılar idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1006
Rafı' b. Hadîc (r.a.) şöyle dedi:

Biz akşam namazını Hz. Peygamber (a. s.) ile birlikte kılardık da her birimiz
namazdan çıktığında attığı okun nereye düştüğünü muhakkak görürdü.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1007

Hz. Peygamber'in zevcesi Aişe (r.ah.) şöyle anlattı:

Allah Resulü (a. s.) bir gece yatsı namazını geç vakte kadar bıraktı. Bu, gecenin
karanlığında kılındığı için atame (karanlık) namazı denilen namazdır. Allah Resulü
o gece hücresinden erken çıkmadı. Nihayet Ömer b. Hattab (Buradaki) kadınlar ve
çocuklar uyuya kaldılar dedi. Bunun üzerine Allah Resulü dışarıya çıkıp yanlarına
vardığı zaman mescitte bulunanlara: "Şimdi yeryüzünde sizden başka bu namazı
bekleyen hiç kimse yoktur" buyurdu. Bu (dediğim) islâm henüz insanlar arasında
yayılmadan evvel idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1008
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle anlattı:

Bir gece mescitte yatsı namazını kıldırması için Allah Resulü'nü (a. s.) bekleyip
kaldık. Sonra gecenin üçte biri yahut daha sonrası geçtiği vakit yanımıza geldi.
Kendisini ailesi ile ilgili bir şey mi meşgul etti, yahut bunun dışında bir sebep mi
bilmiyoruz. Yanımıza çıktığı zaman: "Siz bir namaz için bekliyorsunuz ki sizden
başka hiçbir din ehli onu beklemiyor. Eğer ümmetime ağır gelmeseydi onlara
muhakkak bu saatte kıldırır idim" buyurdu. Sonra müezzine emretti. Oda namaz
için kamet etti ve Allah Resulü namazı kıldırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1010
Enes (r.a.) Sabit'ten rivayetle şöyle dedi:

Enes'e Allah Resulü'nün mührünü sordular, Enes de: Allah Resulü (a. s.) bir
gece yatsı namazını gecenin yarısına kadar yahut nerde ise yarısının geçmesine
kadar geri bıraktı. Sonra geldi ve: " (Bu saatte) insanlar namaz kılmışlar ve
uyumuşlardır. Siz ise namazı beklemekte olduğunuz müddetçe bir namaz içinde
bulunmaktasınız" buyurdu. Enes dedi ki: Gümüşten yüzüğünün (mührünün)

parıltısı hâlâ gözümün önündedir. Enes bunu söylerken sol elinin küçük parmağını
kaldırarak Peygamber'in yüzüğünün orada bulunduğunu işaret etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1012
Ebu Musa (r.a.) şöyle dedi:

Ben ve gemide benimle beraber (Medine'ye) gelenler Bakii Buthan'a inmiştik.
Allah Resulü'de (a. s.) Medine'de idi. Her gece yatsı namazı vaktinde Allah
Resulü'nün huzuruna bizimkilerden beş on kişi nöbet ile giderlerdi. Ebu Musa
devamla: Arkadaşlarımla ben Allah Resulü'nü kendilerinin bir işiyle biraz meşgul
bulduk. Ondan dolayı da namazı gecenin yarısı oluncaya kadar geciktirdi. Sonra
Allah Resulü çıktı ve cemaate namazı kıldırdı. Namaz kıldırdıktan sonra orada
hazır olanlara: " (Gitmeğe) acele etmeyiniz. Sizlere müjdem var! insanlar içinde
sizden başka bu saatte namaz kılan hiçbir kimsenin bulunmaması Allah'ın size
(hass olan) nimetlerindendir." Yahut da "bu saatte sizden başka namaz kılmış
kimse yoktur" buyurdu. (Ravi, bu iki sözün hangisini buyurduğunu kestiremiyoruz
dedi). Yine Ebu Musa diyor ki: Bunun üzerine Allah Resulü'nden bunu işittiğimize
sevinerek yerimize döndük.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1014
İbn Abbas (r.a.) şöyle anlattı:

Allah'ın Peygamberi bir gece yatsı namazını geciktirdi. O kadar ki mescitteki
insanlar uyudular da uyandılar. Tekrar uyudular, tekrar uyandılar. Bunun üzerine
Ömer b. Hattab kalktı (Mescitten Peygamber'in evine doğru) salate (namaza)! diye
yüksekçe seslendi. Atâ'nm anlattığına göre, Ibn Abbas şöyle dedi: Allah'ın
Peygamberi çıktı. Başından su damladığı ve başına elini koyduğu halde (gelişi) hâlâ
gözümün önündedir. Gelmesini müteakip buyurdu ki: "Ümmetime meşakkat
yüklemek olmasaydı namazı böyle kılmalarını emrederdim." Ravi der ki: Atâ'dan
Peygamber'in elini başı üzerine koyuş şeklini Ibn Abbas'm kendisine haber verdiği
gibi tarif etmesini istedim. Atâ parmaklarını biraz ayırdıktan sonra parmak
uçlarını tepesi üzerine koydu. Sonra bitiştirdi ve başının üzerinde gezdirip ta baş

parmağı yüz cihetinden kulak yumuşağına değinceye kadar yukardan aşağı
sakalının kenarına doğru indirdi. Bunu böylece tekrar tekrar yaparken yavaş
yapmadığı gibi acele de etmiyordu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1015
Aişe (r.ah.) dan:

Mümin kadınlar Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber sabah namazını kılarlar sonra
örtüleri ile bürünerek dönerlerdi. (Henüz ortalık ağarmamış ve kendileri iyice
örtünmüş oldukları için) onları kimse tanıyamazdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1020
Cabir b. Abdullah'ın (r.a.) şöyle söylediğini

Muhammed b. Amr b. Hasan b. Ali anlatmaktadır: Haccac Medine'ye
geldiğinde Cabir b. Abdullah'a (namaz vakitlerini) sorduk. O da şöyle dedi: Allah
Resulü (a. s.), öğleni (zevalden sonra) gündüzün sıcağında, ikindiyi henüz güneş
tertemiz iken, akşamı güneş battığında, yatsıyı bazen geç kıldırır, bazen erken
kıldırırdı. Cemaatı toplanmış bulduğunda acele eder erken kıldırır, insanların ağır
davranıp toplanamadıklarını gördüğü zaman namazı geciktirerek kıldırırdı. Sabah
namazını ise onlar yahut Peygamber (a.s.) karanlıkta kıldırırlardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1023
Seyyar b.. Selame (r.a)

Ebu Berze'ye Allah Resulü'nün namazını sormuştu. Ebu Berze dedi ki: Allah
Resulü, yatsı namazını bazen gecenin yarısına kadar geciktirmekte bir sakınca
görmezdi. Bu namazdan önce uyumayı ve ondan sonra da oturup konuşmayı
sevmezdi. Şu'be der ki: Sonra bir zaman geçince Seyyar'a kavuştum ve kendisine
bu hadisi tekrar sorduğumda şöyle dedi: Allah Resulü öğlen namazını güneş
ortadan biraz meylettiği zaman kıldırırdı. ikindiyi de (öyle bir saatte kıldırırdı ki)

insan (namazdan sonra Mescitten) Medine'nin en uzak yerine giderdi de güneş
henüz dipdiri bulunurdu. Ravi (Ebu'l-Minhal Seyyar b. Selame) akşam namazı
hakkında Ebu Berze'nin hangi vakti zikrettiğini bilmiyorum, dedi. Şu'be der ki:
Sonra bir zaman geçince Seyyar'a kavuştum ve kendisine bunu sordum. Dedi ki:
Allah Resulü sabah namazını kıldırır, namazdan öyle bir zamanda çıkardı ki kişi
yanında oturana baktığında onu tanırdı. Bu namazda Peygamber altmış ile yüz
ayet kadar okurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1024
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Cemaatle kılman namaz birinizin yalnız
başına kıldığı namazdan yirmi beş derece daha faziletlidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1034
Ibn Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Cemaatle kılman namaz yalnız kılman
namazdan yirmi yedi derece daha faziletlidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1038
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.), namazların birinde bazı kimseleri göremedi. Bunun üzerine
şöyle buyurdu: "Yemin olsun içimden öyle geçiyor ki, birine cemaate namaz
kıldırmasını emredeyim. Sonra o cemaati bırakıp namaza gelmeyen kimselere
gideyim. Onlar için birçok odun demetleri yığdırayım da kendileri içlerinde iken
üzerlerine evlerini yakıversinler! Bu (cemaatten geri kalan) kimselerin herhangi
birisi, burada semiz etli bir kemik parçası bulacağını aklı kesse muhakkak yatsı
namazına gelirdi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1040

Enes b. Malik (r.a.) den:

Enes'in ninesi Muleyke bt. Malik b. Adiy (r.ah.) Allah Resulü'nü (a. s.)
hazırladığı bir yemeğe davet etti. Allah Resulü o yemekten yedi. Sonra: " (Haydin)
kalkınız da size namaz kıldırayım!" buyurdu. Enes b. Malik der ki: Ben, hemen
kullanıla kullanıla simsiyah olmuş (eski) bir hasırımıza davrandım. Üzerine
(yumuşasm diye) biraz su serptim. Allah Resulü, namaza durdu. Yetim ile beraber
ben de ardında (bir) saf olduk. Yaşlı kadın da arkamızda durdu. Allah Resulü (a. s.),
bize iki rekât namaz kıldırdı, sonra gitti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1053
Enes b. Malik (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü (a. s.), insanların en güzel ahlâklısı idi. Bazen kendisi evimizde iken
namaz vakti gelirdi de hemen altında bulunan serginin (düzeltilmesini) emreder,
yaygı süpürülür, sonra üzerine su serpilir, daha sonra da Allah Resulü (a. s.), imam
olur biz arkasında saf tutardık. O da bize namaz kıldırırdı. Enes'lerin bu yaygısı
hurma yapraklarından idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1054
Enes (r.a.) şöyle anlattı:

Bir gün Peygamber (a. s.) bize geldi. Evde ancak ben, annem ve teyzem Ümmü
Haram vardı. (Bir süre sonra): "Kalkınız size namaz kıldırayım!" buyurdu. (Bu,
Farz namaz vakti dışında idi). Bize namaz kıldırdı. Bir kimse ravi Sabit'e
Peygamber Enes'i (namaz için) nereye koydu? diye sordu da Sabit: Onu sağ
tarafına durdurdu, dedi. (Enes şöyle anlattı:) Sonra bize, ev halkına dünya ve
Ahiret hayırlarının hepsiyle dua etti. Annem: Ey Allah'ın Resulü! Bu, senin küçük
hizmetçindir. Onun için Allah'a dua eyle dedi. Allah Resulü benim için her bir
hayırla dua etti. Bana yaptığı duanın sonunda şöyle demişti: "Ey Rabbim! Bu

çocuğun malını ve evladını çoğalt ve çoğaltmakta kendisi için bitmez bir bereket
ihsan eyle."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1055
Ebu Musa'nın (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "En çok namaz sevabı kazanan kişi, mescide
en uzak noktadan yürüyerek gelendir, imamla birlikte kılayım diye cemaatı
bekleyen kimse, tek başına kılıp ta uyuyandan daha büyük sevap kazanır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1064
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nü (a. s.) şöyle buyururken işitmiştir. "Söyleyin, birinizin kapısı
önünde bir akar su bulunsa ve günde beş defa içinde yıkansa ne dersiniz? (Onun
vücudunun) kirinden, pasından bir şey kalır mı?" Hayır, kirinden, pasından hiç bir
şey kalmaz dediler. "Beş vakit namaz işte bunun gibidir. Onlarla Yüce Allah
günahları yıkar, siler," buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1071
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Her kim sabahleyin veya zevalden sonra
mescide giderse, bu sabah akşam her gittikçe Allah o kula, Cennetten
konuklayacağı yerini hazırlar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1073
Malik b. Huveyris (r.a.) şöyle anlattı:

Yaşça birbirimize yakın gençler topluluğu olarak Allah Resulü'ne (a. s.) geldik.
Yanında yirmi gece kaldık. Allah Resulü merhametli ve ince kalpli idi. Ailemizi

özlediğimizi anlayınca geride ailelerimizden kimleri bıraktığımızı bizlere sordu.
Biz de kendisine haber verdik. Bunun üzerine şöyle buyurdu: "Ailelerinizin yanma
dönünüz de içlerinde kalınız. Onlara öğretiniz. Yapılması gereken şeyleri onlara
emrediniz. Namaz (vakti) geldiğinde içinizden biri size ezan okusun. Sonra en
büyüğünüz size imamlık yapsın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1080
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlattı:

Allah Resulü (a. s.) sabah namazının kıraatini bitirdiği zaman "Allah'ü Ekber"
der rükuya varır ve rükudan başını kaldırırken "Semia'llahu limen hamideh.
rabbena ve leke'l-hamd" der idi. Sonra ayakta dikilirken: "Ey Allahım! Velid b.
Velid'i, Selemet b. Hişam'ı Ayyaş b. Ebu Rabîa'yı ve (küffar elinde bulunup zayıf
görülen müminleri) kurtar. Ey Allahım! Mudar kabilesini daha beter çiğne
(mahvet). Bu yılları Yusuf un (a. s.) o şiddetli yıllarına benzet. Ey Allahım! Lihyan,
Ril, Zekvan ve Usayye kabilelerine lânet et. Onlar Allah'a ve Resulüne asi
oldular," der idi. Sonra şu ayetler indiği zaman Allah Resulü'nün bu dualarla
kunut yapmayı terke ttiği haberi bize ulaştı: Senin bu hususta yapacak bir şeyin
yok. Allah onları ya bağışlayacak, yahut cezalandıracaktır, çünkü onlar gerçekten
zalimdirler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1082
YOLCULARIN NAMAZI VE BUNUN KISALTILMASI

Gabir b. Abdullah (r.a.) şöyle dedi:

Ben Allah Resulü (a. s.) ile birlikte korku namazının kılınmasında hazır
bulundum. Bizi iki saf yaptı. Bir saf Allah Resulü'nün arkasında durdu. Düşman
da bizimle kıble arasında bulunuyordu. Peygamber tekbir aldı. Biz de beraberce
tekbir aldık. Sonra (kıraatin ardından) rükuya vardı. Biz de beraberce rükuya
vardık. Sonra rükudan başını kaldırdı, biz de beraberce kaldırdık. Sonra Allah

Resulü ve kendisini takip eden halk secdeye gitti. Geride bırakılan saf düşman
karşısında durdu. Peygamber ve kendisini takip eden saf sücudu bitirip kalkınca
gerideki saf secdeye vardı ve kalktılar. Sonra geride bırakılan saf ileri geçti, öndeki
saf da geriye çekildi. Sonra (kıraatin ardından) Peygamber rükuya vardı, biz de
beraberce rükuya vardık. Sonra rükudan başını kaldırdı, biz de beraberce
kaldırdık. Sonra Peygamber ve ilk rekâtı kılarken geride bırakılmış olup şimdi
hemen Peygamber'in ardında bulunan saf secdeye vardılar. Bu sefer geride
düşman karşısında bulunan saf kalktı, Peygamber ile kendisini takip eden saf
secdeyi bitirince geriye bırakılan saf secdeye gidip secde ettiler. Sonra Peygamber
selam verdi, biz de beraberce selam verdik. Cabir Sizin şu muhafızlarınızın,
valilerini (emirlerini) korumak için yaptıkları gibi, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1387
Sehl b. Ebu Hasme (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) korku zamanında ashabına namaz kıldırdı: Sahabeleri kendi
arkasında iki saf yaptı. Arkasından kendi peşindeki safa bir rekât kıldırdı. Sonra
kalktı, daha arkada bulunanlar bir rekâtı kılmcaya kadar kendisi ayakta kaldı.
Sonra arkadakiler öne geçti ve önlerinde bulunanlar da geriye gittiler. Allah
Resulü yeni gelenlere de bir rekât kıldırdı. Sonra geri çekilenler bir rekât kılmcaya
kadar oturdu, sonra selam verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1389
Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü ile beraber bir gazada bulunuyorduk. Nihayet Zatu'r-Rik'a'ya
varıp gölgeli bir ağaç yanma geldiğimizde bu ağacı Allah Resulü'ne bıraktık.
Müteâkiben müşriklerden biri çıkageldi. Allah Resulü'nün kılıcı da bir ağaçta
asılmıştı. Gelen müşrik bedevi, Peygamber'in kılıcını alıp kınından sıyırarak Allah
Resulü'ne: Benden korkar mısın? dedi. Allah Resulü: Hayır korkmam, dedi.
Bedevi: Benim tecavüzümden şu anda seni kim koruyabilir? dedi. Resulüllah: Beni
senden Allah korur, dedi. Bu sırada Allah Resulü'nün sahabeleri (yetişip) onu

tehdit ettiler. Bunun üzerine Bedevi kılıcı kınına soktu ve ağaca astı. Arkasından
namaz için çağrı yapıldı. Allah Resulü bir guruba iki rekât kıldırdı. Sonra onlar
geri çekildiler. Diğer guruba da iki rekât kıldırdı. Ravi: Allah Resulü'nün dört
rekât, cemaatın iki rekât namazı oldu, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1391
Abdullah b. Ömer (r.a.)

Allah Resulü'nü (a. s.) şöyle derken dinlediğini nakletmiştir: "Herhangi biriniz
Cuma namazına gelmek istediğinde yıkansın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1393
Ömer b. Hattab (r.a.)

"Hz. Peygamber yıkanmayı emrederdi" demiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1395

Ömer'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Sizden birisi Cuma namazına gelirken yıkansın"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1396
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Cuma günü yıkanmak her baliğ olana vaciptir"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1397
Hz. Aişe validemizin (r.ah.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber zamanında (gerek) Medine'ye yakın menzillerinden ve gerekse,
Medine etrafındaki köylerden Cuma namazında nöbetleşe hazır bulunurlardı.
Sırtlarında yün abalar olduğu halde toz toprak içinde gelirlerdi de vücutlarına toz
toprak siner, bedenlerinden ter kokusu yayılırdı. Benimde yanlarında olduğum bir
sırada bunlardan birisi Hz. Peygamber'in huzuruna geldi. Bunun üzerine Allah
Resulü (a. s.): "Hiç olmazsa bu gününüz (Cuma günü) için iyice yıkanıp
temizlenseniz!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1398
Ibn Abbas (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) Cuma günü yıkanma hususundaki sözünü zikretti.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1401

Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Her hafta gusül edip bütün vücudu yıkamak, (Cumaya
giden) her müslüman üzerine Allah'ın bir hakkıdır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1402
Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: "Her kim Cuma
günü cünüplükten temizlendiği gibi yıkanıp sonra (ilk vakitte Cuma namazına)
giderse bir deve kurban etmiş gibi, ikinci vakitte giderse bir sığır kurban etmiş gibi,
üçüncü vakitte giderse boynuzlu bir koç kurban etmiş gibi, dördüncü vakitte
giderse bir tavuk sadaka vermiş gibi, beşinci vakitte giderse bir yumurta tasadduk
etmiş gibi sevap kazanır, imam hutbeye çıkınca Melekler hazır olur, hutbeyi
dinlerler."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1403

Ebu Hureyre'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.); "Cuma günü imam hutbe okurken arkadaşına sus desen
dahi, boş konuşmuş, Cumanın sevabını kaçırmış olursun" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1404
Ebu Hureyre'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

Hz. Peygamber Cuma gününden bahisle; "Onda öyle bir vakit vardır ki, hiç bir
müslüman kul namazda bulunup ve o saate rast getirip, Yüce Allah'tan bir şey
dilemez ki, Allah ona dilediğini bahşetmesin" buyurmuş ve o vaktin kısa olduğunu
anlatmak için eli ile işaret etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1406
Ebu Hureyre'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Bizler (kitap ehline nazaran) daha sonra gelenleriz.
Kıyamet gününde ise en önde bulunacağız. Çünkü (bizden başka) kendilerine
kitap verilen her ümmet bizden öncedir. Bize ise Kitap onlardan sonra verildi.
Birde Allah'ın bize farz kıldığı şu Cuma günü yok mu! Allah bizleri ona hidayet
buyurdu. Binaenaleyh halk bunda bize tabi olacaktır. Yahudilerin (ibadet günü)
yarın. Hıristiyanların ki ise daha sonraki gündür" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1412
Sehl b. Sa'd (r.a.) şöyle anlatır:

"Biz ancak Cuma namazından sonra kaylule (gündüz uykusu) yapar ve yemek
yerdik."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1422
Seleme b. Ekva (r.a.) şöyle anlatır:

100

"Allah Resulü (a. s.) ile birlikte Güneş (ortadan Batıya) meylettiği zaman Cuma
namazını kılardık. Sonra dönüp giderken gölge yerleri araştırırdık."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1423

"Hz. Peygamber (a. s.) Cuma günü tıpkı sizin şimdi yaptığınız gibi ayakta hutbe
okur, sonra oturur, sonra yine ayağa kalkardı."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1425
Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Cuma günü ayakta hutbe okuyordu. Bu sırada Şam'dan
bir kervan geldi, insanlar o kafileye doğru gittilerde Peygamber'in yanında sadece
oniki kişi kaldı. Bunun üzerine: Onlar bir ticaret veya bir eğlence gördükleri
zaman ona yönelip dağıldılarda seni ayakta bıraktılar... ayeti indirildi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1428

Yaala b. Ümeyye'nin (r.a.) Safvan b. Yaala'dan, Onun da babasından rivayet
ettiğine göre:

Hz. Peygamber'in (a. s.) minberde, Cehennemde seslenirler: Ey Malik! "ayetini
okurken işittiğini haber vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1439
Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Cuma günü hutbe okurken Mescide biri girdi. Peygamber
ona: "Ey filan! Sen namaz kıldın mı?" diye sordu. O da: "Hayır" dedi. Bunun
üzerine: "Kalk da namaz kıl" buyurmuştur.

101

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1444

Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayetine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) Cuma günü sabah namazının ilk rekâtında: Elif laam
Miim Tenziilu... (Secde, 32) ve ikinci rekâtta ise: Hel Eta Ale'l-Insani... (insan, 76)
okurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1455
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Cumayı kıldığı zaman evine gider ve orada iki rekât daha namaz kılardı. Sonra
da: "Allah Resulü (a. s.) böyle yapardı" derdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1460
İbn Abbas (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Allah Resulü (a. s.), Ebu Bekr, Ömer ve Osman ile birlikte Ramazan Bayramı
namazında hazır bulundum. Bunların hepsi de namazı hutbeden önce kıldırır,
sonra da hutbeyi okurlardı (Bir defasında) Hz. Peygamber'in (a. s.) hutbeden sonra
(minberden) aşağıya indiğini (cemaatın dağılmaması için) eliyle oturun işareti
yaptığını görür gibiyim. Sonra yanında Bilâl olduğu halde, erkeklerin saflarını yara
yara kadınların bulunduğu yere geldi. Resulü Ekrem: Ey Peygamber! Mümin
kadınlar Allah'a hiçbir şeyi eş tutmamaları, şartıyla sana biat etmeye geldikleri
zaman. ayetini okuduktan sonra (kadınlara): "Sizler bu biat üzere sabit misiniz?"
diye sordu, içlerinden kim olduğu bilinmeyen bir kadın: "Evet; Ey Allah'ın
Resulü" dedi. Diğerleri cevap vermedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber: "Öyle ise
sadaka verin" buyurdu. Bilâl elbisesini yayarak: "Babam, annem size feda olsun!
Haydi gelin atın" dedi. Onlar da halkalarını, yüzüklerini Bilâl'in elbisesi içine
atmaya başladılar.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1464

102

Gabir b. Abdullah (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Ramazan Bayramında Peygamber (a. s.) ayağa kalkıp önce namaz kıldırdı.
Sonrada halka hutbe irat etti. Hz. Peygamber hutbeyi bitirince indi ve kadınların
yanma geldi. Bilâl'in eline dayanarak kadınlara öğüt ve nasihatte bulundu. Bu
sırada Bilâl elbisesini açmış, kadınlar da sadakalarını oraya koyuyorlardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1466

İbn Abbas (r.a.) ve Gabir b. Abdullah Ensari'nin (r.a.) rivayetinde İbn Cureyc
şöyle dedi:

Atâ'ya ibn Abbas ve Cabir b. Abdullah Ensari şöyle dedi: Ne Kurban bayramı
günü nede Ramazan bayramı günü ezan okunurdu, (ibn Cureyc der ki) Sonra bir
müddet geçince Atâ'ya aynı meseleyi sordum. Bana Cabir b. Abdullah Ensari
şöyle dedi: Ramazan bayramı günü imam namaza çıkarken, veya çıktıktan sonra
namaz için ne ezan, ne ikamet, ne nida, ve ne de herhangi bir şey vardı. O gün ne
nida vardır, ne ikamet.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1468
İbn Ömer (r.a.) şöyle anlatır:

"Peygamber (a. s.), Ebu Bekr ve Ömer, bunların hepsi de iki bayram namazını
hutbeden önce kıldırırlardı."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1471
Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.), Kurban ve Ramazan Bayramı günlerinde namaz için
namazgâha giderdi. Orada önce namaza başlardı. Namazı kıldırıp selam verince
cemaat, namaz kıldığı yerde otururken ayağa kalkar ve cemaata dönerdi. Şayet bir
müfreze gönderme durumu veya kendisinin bir başka şeye ihtiyacı varsa bundan

103

bahseder, gereğinin yapılmasını emrederdi. Hutbesinde: "Sadaka veriniz, sadaka
veriniz, sadaka veriniz" buyururdu. En çok sadaka verenler ise kadınlar olurdu.
Daha sonra namazgâhtan ayrılırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1472

"Hz. Peygamber (a. s.) her iki bayramda da bize, evlenmemiş genç kızları, perde
ehli hanımları namaz gâha götürmemizi emretti. Hayızlı kadınlara da
müslümanların namaz kılacakları yerden uzaklaşmalarını emretti."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1473
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Bir defasında yanımda Ensar kızlarından ikisi olduğu halde Ebu Bekr yanıma
geldi. Onlar Buas gününde Ensar'm yekdiğeri hakkında söyledikleri şiirleri teğanni
ediyorlardı. Ancak bu kızlar şarkı söylemeyi bir meslek edinmemişlerdi. Ebu Bekr
(r.a.), Allah Resulü'nün (a. s.) evinde şeytan mızmarı mı? diyerek beni azarladı. Bu
bir bayram günüydü. (Bunun üzerine) Resulü Ekrem (a. s.): "Ey Ebu Bekr! Her
topluluğun bir bayramı var, bu da bizim bayramımızdır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1479
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Habeşliler Allah Resulü'nün (a. s.) yanında mızraklarıyla oyunlar yaptıkları bir
sırada Ömer b. Hattab (r.a.) çıkageldi. Hemen oynayanları uzaklaştırmak için çakıl
taşlarına uzandı. Bunun üzerine Hz. Peygamber: "Onları bırak oynasmlar ey
Ömer!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1485

104

Abdullah b. Zeyd Mazini (r.a.) şöyle haber vermiştir:

"Allah Resulü (a. s.) namazgâha gidip yağmur duası yaptı. Kıbleye döndüğü
sırada elbisesini ters çevirdi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1486
Enes b.Malik (r.a.)

"Hz. Peygamber'in (yağmur duasında) ellerini koltuklarının beyazlığı
görününceye kadar kaldırdığını gördüm" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1490
Enes b. Malik'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Bir Cuma günü Hz. Peygamber (a. s.) ayakta hutbe okurken Darul-Kaza
tarafında zamanında mevcut olan kapıdan bir kimse Mescide girdi. Resulüllah'm
karşısına dikilerek şöyle dedi: "Ey Allah'ın Resulü (a. s.) mallar (hayvanlar) helak
oldu, yollar kapandı. Yüce Allah'a dua et de bize yağmur versin!" Hz. Peygamber
hemen ellerini kaldırarak: "Ey Allahım! Bize yağmur ver. Ey Allahım! Bize yağmur
ver. Ey Allahım! Bize yağmur ver." diye dua etti. Enes (r.a.) sözlerine devamla:
Allah'a Yemin olsun ki; o sırada biz gökyüzünde hiç bir bulut parçası
görmüyorduk. O zaman Seli dağı ile aramızda ev, bina hiçbir şey yoktu. Derken
Resulüllah'm ardından, kalkan şeklinde bir bulut parçası görüldü. Sema'nm
ortasına vannca yayıldı, sonra da yağmur yağmaya başladı. Yemin olsun, bir hafta
Güneş yüzü göremedik. Gelecek cuma günü, yine Resulüllah ayakta hutbe irat
ederken aynı kapıdan birisi girip Peygamber'in karşısına dikilerek: "Ey Allah'ın
Resulü! Mallar helak oldu, yollar kesildi. Allah'a dua et de artık bu yağmurları
bizden dindirsin" dedi. Enes (r.a.) bunun üzerine Allah Resulü (a. s.) ellerini
kaldırarak: "Ey Allahım! Etrafımıza, üzerimize değil. Ey Allahım! Tepelere,
bayırlara, dere içlerine ve otlaklara (yağdır) " diye dua etti. Bunun üzerine hemen
yağmur kesildi. Biz namazdan çıktığımızda güneşte yürüdük.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1493

105

Hz. Aişe (nah.) validemiz şöyle haber vermiştir:

"Hava rüzgârlı ve bulutlu olduğu zaman, Resulüllah'm (a. s.) yüzünde bundan
dolayı (bir hoşnutsuzluk eseri derhal) belli olurdu. İşte o hâlinde bir yerde karar
kılamaz, öteye beriye gidip gelmeye başlardı. Yağmur başladığında ise, sevinir ve o
hâl kendisinden giderdi." Aişe (r.ah.), bu endişenin sebebini kendisinden
sorduğumda, Hz. Peygamber: "Ümmetime herhangi bir azap musallat olmasından
korktum" buyurmuştur. Yağmuru görünce de: "Bu rahmettir" buyururlardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1495
Ibn Abbas'm (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Ben Saba (rüzgân) ile yardım edildim. Ad Kavmi ise
Debur (batı rüzgârı) ile helak edildiler." buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1498
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Resulüllah (a. s.) zamanında bir defa Güneş tutuldu. Allah Resulü halka namaz
kıldırmak üzere kıyama durdu ve kıyamı çok uzattı. Sonra rükuya vardı, rükuyu
da çok uzattı. Sonra başını kaldırıp kıyamı (yine) çok uzattı. Bu ikinci kıyam birinci
kıyamdan kısa sürdü. Sonra tekrar rükuya vardı ve rükuyu çok uzattı. Ancak bu
rükuda, önceki rükudan kısa idi. Daha sonra secdeye vardı. Sonra ayağa kalkıp,
kıyamı uzattı. Bu, ilk kıyamdan az sürdü. Sonra rükuya varıp rükuyu uzattı. Bu
rüku da ilk rüku'dan az sürdü. Sonra secde etti. Sonra güneş açılmış olduğu halde
Resulüllah (a. s.) namazdan çıktı ve halka hutbe irat etti. (Bu hutbede) Allah'a
hamd ve sena ettikten sonra şöyle buyurdu: "Şüphesiz Güneş ve Ay Allah'ın
(kudretini gösteren) ayetlerindendir. Bunlar, bir kimsenin ölümü ya da doğumu için
tutulmazlar. O halde siz bunu (Güneş veya Ay tutulmasını) gördüğünüzde hemen
tekbir getirin. Allah'a duaya koyulun, namaz kılın, sadaka verin. Ey Muhammed
ümmeti! Allah'a yemin olsun ki erkek veya kadın kulunun zina etmesinden dolayı

106

Yüce Allah'tan daha kıskanç hiçbir kimse yoktur. Ey Ümmet-i Muhammedi
Allah'a yemin olsun ki eğer benim bildiğimi sizler bilseydiniz, şüphesiz çok ağlar az
gülerdiniz. (Sözüme kulak verin.) tebliğ ettim mi?"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1499
Ibn Abbas'tan (r.a.)

rivayet edildiğine göre, "Peygamber (a. s.) iki rekâtlı bir namaz içinde dört rüku
ile dört secde yapmıştır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1503
Esma bt. Ebu Bekr (r.ah.) şöyle anlatır:

"Resulüllah (a. s.) zamanında Güneş tutuldu. Aişe namaz kılarken, yanma
girdim, insanlara ne oluyor ki, hep namaz kılıyorlar? dedim. (Güneş tutulduğunu
anlatmak için) gök yüzüne doğru başı ile işaret etti. Bu bir ayet (yani azap veya
Kıyamet alâmeti) mi? diye sordum. Başı ile "evet" diye işaret etti. (Bunun üzerine
ben de namaza durdum). Hz. Peygamber (a. s.) kıraati oldukça uzattı. Nihayet
bana baygınlık geldi. Yanıma bir kırba su almıştım. Ondan başıma ve yüzüme su
dökmeye başladım. Sonra Güneş açılmış olduğu halde Resulüllah namazdan çıktı,
Allah'a hamd ve senadan sonra insanlara şöyle hitap etti: "Şu makamda, Cennet
ve Cehenneme varıncaya kadar daha önce görmediğim her şeyi gördüm. Bana
vahy olundu ki, siz kabirlerde Mesih Deccal (yüzünden çekilecek) imtihanlara
benzer, yahut ona yakın (ravi: Esma, bunun hangisini şöylediğini bilmiyorum,
dedi), bir imtihan geçireceksiniz. (Kabirde) herhangi birinize gelinerek ona; bu
adam hakkında ne biliyorsun? diye sorulacak. Mümin yahut yakîn sahibi (aradaki
ravi: Esma, bunun hangisini söyledi, bilmiyorum, dedi) olan kimse: "O
Muhammed'dir (a. s.) O, Allah'ın Resulüdür. Bize delillerle hidayet getirdi. Bizde
davetini kabul ve ona itaat ettik" diyecek. Bu söz üç defa tekrarlandıktan sonra, o
kimseye: "Sen rahat uyu! O zata inandığından şüphemiz kalmamıştır. Binaenaleyh
yat da rahatına bak" denilecek. Şayet o kimse münafık ise yahut kalbinde şüphe
varsa (ravi: Esma, hangisini söyledi bilmiyorum, dedi) o, bu soruya karşı:

107

"Bilmiyorum! insanlardan işittim, birşeyler söylüyorlardı, ben de söyledim"
cevabını verecektir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1509
Abdullah b. Amr b. As (r.a.) şöyle anlatır:

"Resulüllah (a. s.) zamanında Güneş tutulduğunda insanlar namaz toplayıcıdır
nidasıyla namaza çağrıldılar ve Allah Resulü (a. s.) önce iki rüku bir secde yaptı,
sonra kalkıp, yine iki rüku bir secde yaptı. Sonra da Güneş açıldı."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1515
Ebu Mesûd Ensari'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Şüphesiz Güneş ile Ay Allah'ın ayetlerinden iki ayettir.
Allah, bunların tutulmasıyla kullarını korkutur. Güneş ve Ay insanlardan hiçbir
kimsenin ölümünden dolayı tutulmazlar. Bu korkutucu ayetlerden bir şey
gördüğünüzde, bu hâl ortadan kalkıncaya kadar hemen namaza durup, Allah'a
dua ediniz" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1516
Ebu Musa (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) zamanında Güneş tutuldu. Bunun üzerine Peygamber,
bunun Kıyamet alâmeti olmasından korkarak telaşla kalktı ve Mescide geldi. O
zamana kadar hiçbir namazda görmediğim en uzun kıyam, rüku ve secdelerle
namaz kıldırdı. Sonra şöyle buyurdu: "Yüce Allah'ın gösterdiği bu alâmetler hiç
kimsenin ne ölümünden, ne de doğumundan dolayıdır. Ancak Yüce Allah bu
alâmetlerle kullarını uyarır. Siz bunları gördüğünüzde hemen Allah'ı zikre, O'na
yalvarmaya ve O'ndan bağışlanma dilemeye koyulun."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1518

108

Abdullah b. Ömer'in (r.a.) haber verdiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Şüphesiz Güneş ve Ay hiçbir kimsenin ne ölümünden, ne de
doğumundan dolayı tutulmazlar. Fakat bunlar, Allah'ın (kudretine delalet eden)
alâmetlerinden ikisidir. Bunların tutulduklarını görünce hemen namaza durun"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1521
Muğire b. Şu'be (r.a.) şöyle anlatır:

Resulüllah (a. s.) zamanında (Peygamber'in oğlu) İbrahim vefat ettiği gün Güne
tutuldu. (Halk, Güneş ibrahim'in ölümünden dolayı tutuldu, dediler). Bunun
üzerine Hz. Peygamber (a. s.): "Güneş ve Ay, Allah'ın alâmetlerinden iki alemettir.
Bunlar hiç bir kimsenin ne ölümü ve ne de doğumundan dolayı tutulmazlar.
Bunların tutulduklarını gördüğünüzde hemen Allah'a dua ediniz ve bu durum
ortadan kalkıncaya kadar namaz kılınız" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1522
Üsame b. Zeyd (r.a.) şöyle anlatır:

Biz Peygamber'in (a. s.) yanında bulunduğumuz bir sırada kızlarından biri,
Peygamber'i çağırmak için bir haberci gönderdi. Babasına bir çocuğunun yahut
bir oğlunun ölüm hâline girdiğini haber veriyordu. Resulüllah kızının gönderdiği
elçiye: "Onun (Zeynep) yanma dön ve kendisine şunu haber ver: Şüphesiz ki,
Allah'ın aldığı ve verdiği her şey O'na aittir. Her şey Allah katında muayyen bir
müddete bağlanmıştır. Yine ona şu emrimi bildir: Sabretsin ve sevabını Allah'tan
beklesin." Bunun üzerine elçi geri döndü. Bu defa o (Zeynep) Peygamber'e
yeminle, gelmesi için tekrar haber gönderdi. Bu haber üzerine Allah Resulü (a. s.)
ve onunla beraber bulunan Sa'd b. Ubade ile Muaz b. Cebel de kalktılar. Ben de
onlarla beraber (Zeyneb'in evine) gittim. Çocuk, sanki eski bir kırba içindeki su
gibi can çekişir bir vaziyette, Hz. Peygamber'e verildi. Allah Resulü (a. s.) ise göz
yaşı döküyordu. Sa'd b. Ubade (hayretle): "Ey Allah'ın Resulü! Bu ne hâl?" dedi.

109

Resulüllah (a. s.): "Bu (göz yaşı), Allah'ın kullarının gönüllerine koyduğu bir
rahmettir. Yüce Allah, kullarından ancak merhametli olanlanna rahmet edecektir"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1531
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Sa'd b. Ubade hastalanmıştı. Resulüllah (a. s.), Abdurrahman b. Avf, Sa'd b.
Ebu Vakkas ve Abdullah b. Mesûd ile onu ziyarete geldiler. Hz. Peygamber (a. s.)
Sa'd b. Ubade'nin yanma geldiğinde onu ev halkı tarafından çepeçevre kuşatılmış
vaziyette buldu, ve; "Öldü mü?" diye sordu. Oradakiler, "Hayır Ey Allah'ın
Resulü!" dediler. Bunun üzerine Resulüllah duygulanıp ağladı. Topluluk, onun
ağladığını görünce onlarda ağladılar. Bunun üzerine Hz. Peygamber: "Bilmez
misiniz? Allah göz yaşı ve üzüntüden dolayı kişiye azap etmez. (Eliyle diline işaret
ederek), işte bunun yüzünden (ya) azap eder, veya merhamet eyler" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1532
Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Gerçek sabır musibetle ilk karşılaşıldığında tahammül
edebilmektir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1534
Ömer b. Hattab'm (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber: "Ölü, ailesinin kendisine ağlaması sebebiyle azap olunur"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1536

(Ibn Ömer'in (r.a.) şöyle söylediğini ) Abdullah b. Ubeydullah b. Ebu Müleyke
haber vermiştir: Ibn Ömer'in yanında oturuyordum. Biz Osman'ın kızı Ummü
Eban'm cenazesini bekliyorduk. Onun yanında Osman b. Amr da vardı. Daha
sonra Ibn Abbas da geldi. Onu bir kimse elinden tutarak getiriyordu. Öyle
zannediyorum ki o kimse Ibn Abbas'a, Ibn Ömer'in bulunduğu yeri haber verdi.
Böylece Ibn Abbas geldi ve benim yanıbaşıma oturdu. Böylece ben, Ibn Ömer ile
Ibn Abbas'm arasına oturmuş oldum. Bu sırada evden kadınlardan bir feryat
yükseldi. Bunun üzerine Ibn Ömer Osman b. Amr'a kalkmasını ve onları nehy
etmesini istercesine, Allah Resulü'nün (a. s.): "Şüphesiz ki ölü, ailesinin kendisine
ağlamasından dolayı azap edilir." buyurduğunu işittim dedi. Abdullah bu rivayeti
umumi manada, herhangi bir kayıt koymadan haber verdi. Bunun üzerine Ibn
Abbas şöyle dedi: Biz Müminler'in Emîri Ömer b. Hattab (r.a.) ile beraber
bulunuyorduk. (Mekke ile Medine arasındaki) Beyda mevkiinde durakladığımızda
bir ağacın altına inmiş bir kimse göründü. Ömer bana, git bak, bu zat kimdir?
bana bildir dedi. Ben de gittim, bir de baktım ki o Suheyb idi. Hemen Ömer'e
döndüm ve ona; bana bu zatın kim olduğunu sana bildirmemi emretmiştin. O zat
Suheyb'dir dedim. Ömer (r.a.) ona emret, bize katılsın dedi. Ben: Suheyb'in
beraberinde ailesi de vardır, dedim. Ömer: Beraberinde ailesi olsa da, dedi. (Ravi
Eyyûb ihtimalli olarak, ona emret bize katılsın, dediğini de nakletti.) Nihayet
beraber Medine'ye geldik. Çok zaman geçmeden Ömer yaralandı. Suheyb Vah
kardeşim! Vah arkadaşım! diyerek (ağlaya ağlaya) geldi. Ömer "Bilmezmisin yahut
işitmedin mi ki," (ravi Eyyûb Yahut da şöyle demiştir, dedi: Bilmedin, işitmedin mi
ki): Allah Resulü (a. s.): "Ölü, ailesinin kendisine bazı ağlamalarından dolayı azap
olunur" buyurmuştur, dedi. Ravi şöyle ilâve etmektedir: Abdullah, kendi rivayetini
kayıtsız olarak haber verdi. Ömer ise: Ağlamanın bazısı sebebiyle diye kayıtlı
söyledi. Sonra kalkıp Aişe'nin yanma girdim ve kendisine Ibn Ömer'in söylediği
hadisi naklettim: Bunun üzerine Aişe (r.ah.) şöyle dedi: "Hayır! Allah'a yemin
ederim ki, Resulüllah (a. s.) kesinlikle; ölü, bir kimsenin ağlamasıyle azap olunur"
dememiştir. Fakat Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah, ailesinin
ağlamasından dolayı kâfirin azabını artırır. Hiç şüphesiz, güldüren de ağlatan da
Allah'tır. Ve hiç bir günahkâr diğerinin günahını çekmez.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1543

111

Muğire b. Şu'be (r.a.) Allah Resulü'nden (a. s.) şöyle işittiğini haber vermiştir:

"Her kim için, üst baş yırtılarak, çığlık ve feryat ile ağlanırsa bundan dolayı o
kimse, Kıyamet günü muhakkak azap görür."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1549
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Allah Resulü (a. s.) (Mute şehitleri) Zeyd b. Harise, Cafer b. Ebu Talib ve
Abdullah b. Revaha'nm şahadet haberleri kendisine ulaştığında Mescitte oturdu.
Oldukça üzüntülü görülüyordu. Ben kapının görülebilecek bir aralığından
kendisine bakıyordum. Bu sırada Resulüllah'a birisi geldi ve: Ey Allah'ın Resulü!
Cafer'in kadınları (ağlaşıyorlar) dedi ve bağırıp çağırarak ağladıklarını söyledi. Hz.
Peygamber de o kimseye, gitmesini ve kadınları bu çığlıktan men etmesini istedi.
Bunun üzerine o kimse gitti. Sonra yine Peygamber'e gelip kadınların kendisine
itaat etmediklerini söyledi. Resulüllah ona ikinci defa gidip kadınları
vazgeçirmesini emretti. O adam gitti. Sonra tekrar geldi ve: Ey Allah'ın Resulü
kadınlar bize üstün geldiler dedi. Ravi Aişe (r.ah.) dedi ki, Resulüllah o adama:
"Haydi git, bu kadınların ağızlarına toprak saç" buyurdu, bende o adama: "Allah
seni zelil etsin! ne Resulüllah'm sana verdiği emri yerine getirdin, ne de hüzün
içinde bulunan Peygamber'in kendi hâline bıraktın!" dedim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1551
Ummü Atiye (r.ah.) şöyle bildirmiştir:

Resulüllah (a. s.) biz kadınlardan biatla birlikte ölüye saç-baş yolarak
ağlamayacağımıza dair söz almıştı. Beş kadından başka bizden hiçbir kadın
sözünde durmadı. (Bu beş kadın): Ümmü Süleym, Ümmül-Ala, Muaz'm karısı
olan Ebu Sebre kızı, yahut Ebu Sebre kızı ve Muaz'm karısı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1552

112

Ümmü Atiye (r.ah.)

"Biz kadınlara cenazeleri takip etmek yasaklandı. Cenazeler ardından gitmek
bizim üzerimize vacip kılınmadı."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1555

Biz kızını yıkarken, Peygamber (a. s.) yanımıza girip şöyle buyurdu: "Kızımı su
ve sidr ile üç veya beş, hatta gerek görürseniz Fazla da yıkayabilirsiniz. En son
yıkayışta kâfur yahut kâfur cinsinden bir koku kullanınız. Yıkamayı bitirdiğinizde
bana bildiriniz. "Biz yıkamayı bitirince Peygamber'e haber verdik. Resulüllah bize
hıkıv denilen kendi izarını verdi ve: "Bunu kızıma iç gömleği yapınız!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1557
Habbab b. Eret (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) ile beraber Allah yolunda O'nun rızasını kastederek
(Medine'ye) hicret ettik. Artık bizim mükâfatımızı vermek (Allah'ın vaadinin yerine
getirilmesi olarak şer'an) Genab-ı Hakk'a vacip oldu. Yoldaşlarımızdan bu sevap ve
nimetten hiçbir şey istifade etmeden Ahire te gidenler vardır. Musab b. Umeyr (r.a.)
bunlardan biridir. Musab, Uhud günü şehit olmuştu da ona kefen yapacak bir şey
bulunamamış ancak bir kaftan bulunmuştu. Bizler o kaftanı şehidin başı üzerine
koyduğumuzda ayakları dışarda kalıyor, ayakları üstüne koyduğumuzda başı açığa
çıkıyordu. (Bu yokluk karşışmda) Resulüllah (a. s.) bize: "Kaftanı başından itibaren
sarınız, ayaklarının üstüne de ızhır (denilen kokulu ottan) koyunuz" buyurdu.
Dostlarımızdan kendilerine hicret semeresi ulaşan ve bu meyveyi devşirenler de
vardır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1562

113

Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) pamuktan dokunmuş suhuliyye denilen üç parça beyaz Yemen
bezi içinde kefenlendi. Bunların içinde gömlek ve başlık (imame) da yoktu. Izar ve
ridadan ibaret olan hülleye gelince bunun Resulüllah'a kefen yapılması için satın
alınmış olunduğu hususunda insanlarda bir şüphe hasıl oldu. Neticede bu hülle
terk olundu da Resulüllah pamuktan suhuliyye denilen üç parça beyaz Yemen bezi
içinde kefenlendi. O hülleyi Abdullah b. Ebu Bekr almıştı da öldüğünde kendimi
bununla kefenleyeyim diye onu muhafaza edeceğim, demişti. Sonra Yüce Allah
Peygamber 'inin bununla kefenlenmesine razı olsaydı bunun içinde kefenlenirdi.
(Onun kefenlenmediği bir hülleyi ben de kefen edinmem deyip) bu hülleyi sattı ve
bedelini de tasadduk etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1563
Hz. Aişe annemiz (r.ah.)

"Resulüllah (a. s.) vefat ettiği zaman bütün bedeni (hıbere denilen) beyaz Yemen
bürdesiyle örtüldü" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1566
Ebu Hureyre'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Cenazeyi (itidal ile) süratlice naklediniz. Eğer bu ölü iyi
bir kişi ise bu bir hayırdır, (muhtemelen dedi ki) onu (bir an evvel kabirdeki) hayır
ve sevabına ulaştırmış olursunuz. Eğer bu cenaze iyi bir kişi değilse bu da bir
şerdir. (Bir an evvel) o şerri omuzlarınızdan atmış bulunursunuz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1568
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Her kim cenaze namazı kılmmcaya kadar cenazede hazır
bulunursa ona bir kırat, her kim de gömülünceye kadar beklerse ona da iki kırat

114

(sevap) vardır." buyurmuştur, iki kırat nedir? diye sorulduğunda Hz. Peygamber:
"iki büyük dağ gibi" diye cevap vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1570

Hz. Peygamber'in (a. s.) azatlısı Sevban'm (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Kim bir cenaze namazı kılarsa onun için bir kırat (sevap)
vardır. Eğer defninde de hazır bulunursa iki kırat olur. Bir kırat Uhud (dağı)
kadardır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1575
Enes b. Malik (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Bir cenaze geçirildi ve hayırla anıldı. Bunun üzerine Peygamber (a. s.): "Vacip
oldu, vacip oldu, vacip oldu" buyurdu. Bir cenaze daha geçirildi, bu da kötülendi.
Bunun hakkında da Peygamber (a. s.): "Vacip oldu, vacip oldu, vacip oldu"
buyurdu. Ömer (r.a.), annem babam sana feda olsun! Bir cenaze geçirildi ve şer ile
tavsif edildi. Bunun üzerine: "Vacip oldu, vacip oldu, vacip oldu" dediniz. Bir
cenaze daha geçirildi, o da şer ile vasfedildi buna da: "Vacip oldu,Vacip oldu,
vacip oldu" buyurdunuz (Bunun sebebi nedir?) diye sordu. Allah Resulü (a. s.)
cevaben: "Hayırla andığınız kimseye Cennet vacip oldu. Şerle andığınız kimseye
de Cehennem vacip oldu. (Çünkü) sizler yeryüzünde Allah'ın şahitlerisiniz. Sizler
yeryüzünde Allah'ın şahitlerisiniz. Sizler yerüzünde Allah'ın şahitlerisiniz"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1578
Ebu Katâde b. Rebiy (r.a.) şöyle bildirmiştir:

Resulüllah'm (a. s.) yanından bir cenaze geçirilmişti. Hz. Peygamber: "Kendisi
rahatlayan veya kendisinden kurtulunandır." buyurdu. Sahabeler: "Rahatlayan
veya kendisinden rahatlanan nedir?" diye sordular. Bunun üzerine Peygamber

115

(a. s.): "Mümin olan kul Dünyanın yorgunluklarından rahatlar, kötü olan kimseye
gelince, diğer insanlar, şehirler, ağaçlar ve hayvanlar ondan kurtulup istirahat
ederler" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1579
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle bildirmiştir:

"Resulüllah (a. s.) Necaşi'nin vefatını aynı gün insanlara haber verdi. Daha
sonra halkı musallaya çıkarıp dört tekbir aldı."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1580
Gabir b. Abdullah'ın (r.a.) haber verdiğine göre:

"Allah Resulü (a. s.) (Habeş Kralı) Necaşi Ashame üzerine dört tekbir alarak
gıyabi cenaze namazı kıldırmıştır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1582
Abdullah b. Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

"Resulüllah (a. s.) cenaze defnedildikten sonra bir kabir üzerine dört tekbir
alarak namaz kıldırmıştır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1586
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Zenci bir kadın (veya genç bir kimse) Mescidi süpürüp temizlerdi. Bir gün
Resulüllah (a. s.) onu göremeyince; ne oldu? diye sordu. Sahabeler: O öldü, deyince
Resulüllah (a. s.): "Bana (vefatını) niçin haber vermediniz?" dedi. Sahabeler sanki
onu küçümsemişler ve önem vermemişlerdi. Bunun üzerine Resulüllah: " (Haydi)
kabrini bana gösteriniz." buyurdu. Kendisine gösterdiler, o da bu kabir üzerine
namaz kıldı. Sonra da şöyle buyurdu: "Şu kabirlerin içi kabir sahihlerine (azap

116

olacak kadar) zulmetle doludur. Yüce Allah üzerlerine kılacağımız namaz ile onları
aydınlatır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1588

Amir b. Rabîa'nm (r.a.) rivayetine göre, Allah Resulü (a. s.):

"Bir cenaze gördüğünüzde cenaze sizi geride bırakana yahut, cenaze
(omuzlardan yere veya kabre) konuluncaya kadar ayağa kalkınız" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1590
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Bir cenazeyi takip ettiğiniz zaman o,(omuzlardan yere)
konuluncaya kadar oturmayınız" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1591
Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Yanımızdan bir cenaze geçmişti. Resulüllah (a. s.) hemen o cenaze için ayağa
kalktı. Biz de (ona uyarak) kendisi ile beraber ayağa kalktık ve: "Ey Allah'ın
Resulü! Bu bir Yahudi kadınının cenazesidir" dedik. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (a. s.): "Şüphesiz ölüm korkunç bir şeydir. Cenazeyi gördüğünüzde
hemen ayağa kalkınız" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1593

Kays b. Sa'd'm (r.a.) rivayetinde Ibn Ebu Leyla şöyle nakletmiştir:

Kays b. Sa'd ile Sehl b. Huneyf, Kadisiyye'de bulunurlarken yanlarından bir
cenaze geçti. Bunlar ayağa kalktılar. Kendilerine; bu cenaze, bu yer halkından
(yani zımmilerden) dır, denildiğinde Kays ile Sehl de: Resulüllah'm (a. s.) yanından

117

bir cenaze geçmişti. Allah Resulü, ayağa kalktı. Bunun bir Yahudi cenazesi olduğu
kendisine bildirildiğinde: "Bu da bir insan değil mi?" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1596
Semure b. Cündüb (r.a.) şöyle haber vermiştir:

"Ben, lohusalı iken ölen Ummü Kaab adındaki kadının cenaze namazını
Peygamber'in (a. s.) arkasında kıldım. Resulüllah, namaz esnasında cenazenin (tam)
ortası hizasına doğru durdu."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1602
ZEKÂT

Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Beş vesk miktarının aşağısında zekât
yoktur. En aşağı üçer yaşında beş deveden aşağısında da zekât yoktur. Yine beş
ukıyye (yani iki yüz dirhem) den az miktar (gümüş) da da zekât yoktur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1625
Ebu Hureyre'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Müslüman kimse üzerine, hizmetçisi ve atından dolayı zekât
yoktur" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1631
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Ömer'i (r.a.) zekât toplaması için gönderdi. (Ancak) İbn Cemil,
Halid b. Velid ve Resulüllah'm amcası Abbas'm, zekât vermedikleri (Ömer

118

tarafından Peygamber'e) iletildi. Bunun üzerine Resulüllah (a. s.) şöyle buyurdu:
"Ibn Cemil zekât vermekten nasıl geri durabilir ki? O fakir iken Allah onu zengin
kılmıştır. Halid'e gelince, siz (Halid'den zekât istemekle) ona zulm ediyorsunuz.
Halid zırhlarını ve bütün harp aletleri ve hazırlıklarını Allah yoluna tahsis etmiştir.
Abbas'a gelince onun zekâtı (müddetinden önce) bir misli ile beraber (verilmiş
olup) bendedir." Sonra Hz. Peygamber: "Ey Ömer! Sen kişinin amcasının,
babasının öz kardeşi olduğunu bilmiyor musun?" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1634
Ibn Ömer (r.a.) şöyle anlatır:

"Resulüllah (a. s.) Ramazan da fıtır sadakasını müslümanların hür, köle, erkek,
kadın her birisi üzerine, hurmadan bir sa f yahut arpadan bir sa' olarak emir
buyurdu."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1635
Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Biz fıtır sadakasını her çeşit yiyeceklerden bir sa' olarak ayırırdık: Arpadan bir
sa' veya hurmadan bir sa f veyahut ekıt (yağı alınmamış kuru yoğurt) den bir sa f
veyahutta kuru üzümden bir sa' olarak.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1640
Ibn Ömer'in (r.a.) bildirdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.); fıtır sadakasının, insanlar Bayram namazına gitmeden
önce verilmesini emretmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1645
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

119

Resulüllah (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Altın ve gümüşün zekâtını vermeyenler,
Kıyamet günü o altın ve gümüşleri kendileri için ateşten levhalar hâline getirilir;
üzerleri Cehennem ateşinde kızdırılır. Sonra bu kızgın levhalarla böğürü, alnı ve
sırtı yakılır. Bunlar soğudukça azap için yeniden tekrarlanır. Bu azaplandırma,
miktarı ellibin yıl olan bir günde kullar arasındaki haklar ödeninceye kadar devam
eder. Neticede o kimse, Cennet veya Cehenneme doğru giden yolunu görür (veya
kendisine gösterilir) " Ey Allah'ın Resulü (a. s.)! zekâtı verilmeyen develer ne
olacak? diye sorulduğunda, "Kendilerinden zekât hakları ödenmeyen her deve
sahibi de (bu hayvanların haklarından birisi de su başlarına geldikleri günde
sütlerinin sağılması ve fakirlere ve yolculara içirilmesidir) Kıyamet gününde
kendisi o develer için düz ve geniş bir sahaya yatırılır. Olduklarından daha iri
halleri ile ve onlardan bir tek deve yavrusu da zayi edilmeksizin hepsi onu ayakları
ile çiğnerler, ağızları ile ısırırlar. Deve sürüsünün sonu o kimseye uğrayıp geçince
baş tarafı tekrar ona uğratılır. Bu azaplandırma, uzunluğu elli bin sene olan bir
gün içinde, kullar arasındaki haklar ödeninceye kadar devam eder. Nihayet o
kimseye, ya Cennet veya Cehenneme doğru uzanan yolu gösterilir." Ey Allah'ın
Resulü! zekâtı verilmemiş sığır ve davarlar ne olacak? denildi. Allah Resulü (a. s.):
"Kendilerinden (zekât) haklan ödenmeyen her sığır ve davar sahibi de, Kıyamet
günü onlar için dümdüz bir sahaya yatırılır. Bu hayvanlardan hiçbirini
kaybetmeksizin ve içlerinde ne iki boynuzu bükülü, ne boynuzsuz ve ne de içeri
giren boynuzu kırılmış bulunmaksızın hepsi boynuzları ile o şahsı toslayacak,
ayaklarıyla da çiğneyecektir. Bu sürünün baş tarafı onun üzerinden geçtiğinde
sonu tekrar geri döndürülür. Bu azap da miktarı elli bin sene süren bir günde,
kullar arasındaki bütün haklar ödeninceye kadar devam eder. Sonunda ya Cennet
veya Cehenneme doğru olmak üzere o kula yolu gösterilir." buyurdu. Ey Allah'ın
Resulü! Zekâtı verilmemiş atlar ne olacak? denildi. Hz. Peygamber (a. s.): "Atlar üç
kısımdır: At bazı kimseler için bir günah, bazısı için ihtiyacına bir perde, bazısı için
de sırf hayır ve sevaptır. At, kendisi için günah olana gelince o, atını gösteriş için,
övünmek için, islâm halkına düşmanlık için besler, işte bu at o kimse için büyük
bir vebaldir. At kendi ihtiyacı için bir perde olan kimseye gelince o, atını Allah
yolunda bağlar, sonra da gerek hayvanların sırtındaki Allah hakkını (cihat için
binmek, bindirmek) gerek muayyen bir Allah hakkı olan zekâtı unutmaz, işte bu
da o kimse için perdedir. At, kendisine hayır ve sevap olan kimseye gelince o, atını

120

müslümanlar lehine Allah yolunda cihat maksadıyle bağlamıştır. Atı da bol otlu
geniş bir sahada veya çayırda beslenirse atın bu bol otlu sahadan veya çayırdan
yediği herbir şeyin sayısınca sahibi için muhakkak birçok güzellikler, iyilikler
yazılır. Atın gübreleri ve bevilleri sayısınca da sahibi için haseneler yazılır. Hele bir
de atın ipi kopsa da şahlanarak bir veya iki yüksek yere (yahut bir veya iki mil
mesafeye) kadar raks edip neşe ile koşsa, yerde tırnaklarının bıraktığı izleri ve
gübreleri sayısınca Allah sahibine iyilikler yazar. Bir de hayvan (bu arada) bir
nehre uğrayıp da ondan içerse, sahibi sulamak istememiş olsa bile Allah o kimse
için atının içtiği su damlası sayısınca iyilik yazacaktır." Ey Allah'ın Resulü! Eşekler
(deki hüküm) nasıldır? denildi. Resulüllah: "Eşekler hakkında bana bir şey
indirilmiş değildir. Ancak bana her hükmü cami, nadir bir vecize olan şu: Her kim
zerre miktarı hayır yapmışsa onu görür. Her kim de zerre miktarı bir şer işlemişse
onun karşılığını görürayetleri indirilmiştir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1647
Ebu Zerr (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Bir defasında Peygamber'in (a. s.) yanma vardığımda, kendisi Kâbe'nin
gölgesinde oturmaktaydı. Beni görünce: "Kâbe'nin Rabbine yemin ederim ki
muhakkak onlar çok büyük hüsranda (zararda) dırlar!" dedi. Nihayet ben
oturdum, fakat oturmada karar ve sebat kılamadım, kalkıp: Ey Allah'ın Resulü!
Babam ve annem sana feda olsun. Bu büyük ziyanda olanlar kimlerdir? diye
sordum. Resulüllah (a. s.) şöyle buyurdu: "Onlar malları çok olan zenginlerdir.
Ancak bunlardan şöyle, şöyle, şöyle verenler müstesnadır. (Bunu önündeki,
arkasındaki, sağındaki ve solundaki fakirlere ve hayır yerlerine verişi işaret ederek
söyledi). Onlar ne kadar da azdır! zekâtlarını ödemeyen deve, sığır ve davar sahibi
herkese Kıyamet gününde bu hayvanlar, olduklarından daha iri ve daha semiz
olarak gelecekler. Boynuzları ile sahihlerini toslayacak ve sert ayaklarıyla da
çiğneyeceklerdir. Bütün insanlar arasında hüküm verilinceye kadar o sürülerin
sonu geldikçe tekrar döndürülecektir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1652

121

Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayetine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Uhud dağı kadar altınım olsa, üçüncü gece gelirken,
(henüz vaadesi dolmamış veya alacaklısı gelmemiş olan) üzerimdeki bir borç için
muhafaza ettiğim dinar hariç, ondan yanımda bir dinann dahi kalması beni
sevindirmez" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1653
Ebu Zer'in (r.a.) rivayetinde

Ahnef b. Kays şöyle anlatır: Medine'ye geldim, içlerinde Kureyş ileri
gelenlerinden bir cemaatin bulunduğu bir halkada otururken kaba elbiseli, sert
vücutlu ve sert çehreli bir adam çıkageldi. Cemaatin yanında durup: "Altın ve
gümüşleri biriktirip infak etmeyenlere, üzeri Cehennem ateşinde kızdırılmış taşlan
haber veriyorum. Bu taşlar onlardan her birinin memesi ortasına konulur, iki
kürek kemiğinden çıkar. Kürek kemikleri üzerine konulur, memeleri ortasından
dışarı çıkar. Böylece kürek kemikleri ile memeleri arasında gider gelir" dedi.
Bunun üzerine cemaat başlarını önlerine indirdiler. Bunlardan kimsenin onlara
cevap verdiğini görmedim. Sonra o kimse geri dönüp gitti. Ben de onun
arkasından gittim. Nihayet o bir direğin yanma oturdu ona: "Ben bu insanların,
senin söylediğin sözlerden hoşlanmadıklarını sanıyorum" dedim. O cevaben:
"Bunlar hiçbir şeyi akıl etmiyorlar." Dostum Ebu'l-Kasım (a. s.) beni çağırdı. Ben
de ona icabet ettim. "Uhud'u görüyor musun?" dedi. Kendisinin bir ihtiyacı için
beni oraya göndereceğini zannederek, gündüzden ne kadar zaman kaldı diye
Güneşe baktım ve evet Uhud'u görüyorum, dedim. Bunun üzerine Allah Resulü
(a. s.): "Uhud dağı kadar altınım olup, üç dinar hariç, bunun hepsini infak etmek
isterim" buyurdu. Sonra, bu insanlar Dünya malı topluyorlar başka bir şey
düşünmüyorlar! Ahnef devamla ona, seninle bu Kureyş'li kardeşlerinin arasında
ne var ki, onların yanma gelmiyor ve onlardan birşey istemiyorsun? dedim. Allah'a
yemin ederim ki Allah ve Resulüne kavuşuncaya kadar ben onlardan hiç bir
Dünya malı istemem ve onlara dinden birşey de sormam, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1656

122

Ebu Hureyre'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Yüce Allah: Ey Adem oğlu! Infak et ki ben de sana infak
edeyim" Ibn Nümeyr'in rivayetinde: "Allah kerem sahibidir. O, son derece
cömerttir. Onu gece gündüz hiçbir şey eksiltmez" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1658
Gabir (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Uzre oğullanndan bir kişi kölesine, kendisi öldükten sonra azat olup hürriyetine
kavuşacağını söyledi. Bu haber Resulüllah'a ulaştığında ona: "Senin bundan başka
bir malın var mı? diye sordu. O: Hayır, dedi. Resulüllah köleyi ondan alıp: Bunu
benden kim satın alır?" dedi. Bunun üzerine Nuaym b. Abdullah Adevi o köleyi
sekiz yüz dirhem karşılığında satın aldı. Sonrada bu bedeli Resulüllah'a getirdi.
Hz. Peygamber de bu parayı, Uzre oğullarından olan o zata vererek şunları
söyledi: "Önce kendinden başlayıp, şahsi ihtiyaçlarını gider. Geriye bir şey kalırsa
bunu ev halkın için sarf et. Bundan da bir şey artarsa bunu da akraba ve
hısımlarına sarf eyle. Bunlardan birşey artarsa onu da şöyle şöyle sadaka yap." Son
kısımla ilgili olarak, önündeki, sağındaki ve solundaki ihtiyaç sahihlerine diye işaret
ediyordu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1663
Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

Ebu Talha, Medine'de Ensar'm en zenginlerinden birisi idi. Ona mallarının en
sevimlisi ise, Beyraha denilen bahçesiydi. Bu bahçe, Mescidin karşısında idi.
Resulüllah (a. s.) oraya girer ve onun içindeki güzel sudan içerdi. Enes sözlerine
devamla: Sevdiğiniz şeylerden (Allah yolunda) harcamadıkça asla iyiliğe
erişemezsiniz her ne infak ederseniz şüphesiz Allah onu bilirayeti nazil olunca Ebu
Talha kalkıp Resulüllah'a geldi ve Allah kitabında: Sevdiğiniz şeylerden (Allah
yolunda) harcamadıkça asla iyiliğe erişemezsiniz... buyuruyor. Mallarımın bana en

123

sevimlisi Beyraha'dır. O, Allah için bir sadakadır. Bu sadakanın hayrını ve Allah
indinde onun tükenmez bir Ahiret azığı olmasını umarım. Ey Allah'ın Resulü! bu
bahçemi istediğin gibi sarf edebilirsin, dedi. Hz. Peygamber: "Bu büyük bir şey!
bu, sahibine kazanç veren bir maldır, bu sahibine kazanç getiren bir maldır. O
bahçe hakkında söylediğini işittim. Ben bu bahçeyi akrabalanna tasadduk ve tahsis
etmeni uygun buluyorum" dedi. Bunun üzerine Ebu Talha onu akrabaları ve
amca oğulları arasında taksim etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1664
Meymune bt. Haris'in (r.ah.) rivayet ettiğine göre:

Kendisi, Resulüllah (a. s.) zamanında sahip olduğu bir cariyeyi azat etmişti. Bu
durumu Hz. Peygamber'e bildirdiğinde Allah Resulü (a. s.): "Şayet bu cariyeyi
dayılarına hediye etseydin daha fazla sevap kazanırdın" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1666
Zeyneb'in (r.ah.) bildirdiğine göre:

Resulü (a. s.): "Ey kadınlar topluluğu, kendi ziynet eşyalarınızdan da olsa sadaka
veriniz" buyurdu. Bunun üzerine ben Abdullah'ın (r.a.) yanma dönüp: Sen fakir bir
kişisin Resulüllah ise bize sadaka vermemizi emir buyurdu. Sen Peygamber'e git ve
ondan şunu sor: Kocama ve ilgililerime infak etmem benden sadaka yerine geçer
ve kâfi gelir mi? Yoksa sadakalarımı sizden başkalarına mı vereyim? dedim.
Abdullah bana, Resulüllah'a sen git ve bunu sor, dedi. Bunun üzerine ben gittim.
Resulüllah'm kapısında Ensar'dan bir kadını (bekler) gördüm. Onun meselesi de
benimki gibiydi. Resulüllah kendisine Allah tarafından bir heybet verilmişti de
(herhangi bir kimse yanma girmeye cesaret edemezdi). Derken yanımıza Bilâl
geldi, biz ona: Resulüllah'a git ve ona haber ver ki; kapıda iki kadın var sizden;
kocalarına ve himayelerinde bulunan yetimlere sadaka verip infak etmeleri,
kendilerinden sadaka yerine geçer mi? diye soruyorlar de. Fakat bizim kimler
olduğumuzu ona haber verme dedik. Bilâl, Resulüllah'm yanma girip bu hususu
ondan sordu. Resulüllah Bilâl'e: "Kim onlar?" dedi. Bilâl de: "Ensar'dan bir kadın

124

ile Zeynep" dedi. Resulüllah: "Zeynep'lerin hangisidir?" diye sordu. Bilâl:
"Abdullah'ın hanımıdır." dedi. Bunun üzerine Resulüllah (a. s.) ona: "Evet,
bunlardan her birinin sadakası için iki sevap vardır: Biri akrabalık (sılayı rahim)
ecri, öbürü de sadaka sevabı" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1667
Ummü Seleme (r.ah.) şöyle anlatır:

"Bir kere ben, Ey Allah'ın Resulü! (ölen eşim) Ebu Seleme'nin oğullarına infak
ettiğimden dolayı bana bir sevap var mıdır? Ben onlara infak ediyorum. Onları
şöyle şöyle muhtaçlar hâlinde terk etmiyorum. Onlar benim de çocuklarımdır?"
diye sordum. Resulüllah (a. s.): "Evet, onlara yaptığın infak sebebiyle sana sevap
vardır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1668
Ebu Mesûd Bedri'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Bir Müslüman kendi ev halkına Allah'ın rızasını
kastederek herhangi bir infak (zaruri ihtiyaçlarını temin için harcama) yapsa bu
harcama o kimse için bir sadaka olur." buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1669
Esma bt. Ebu Bekr (r.ah.)

"Ey Allah'ın Resulü! Annem (bir müşrik kadın olduğu halde) bana geldi. Bana
sokulmak ve mukabele görmek istiyor. Anneme yakınlık gösterip yardımcı olabilir
miyim?" diye sordum. Resulüllah (a. s.) cevaben: "Evet." buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1670
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

125

Bir kimse Peygamber'e (a. s.) gelerek: "Ey Allah'ın Resulü annem aniden vasiyet
edemeden vefat etti. Öyle zannediyorum ki, annem fırsat bulsaydı tasadduk
(edilmesini vasiyet) ederdi. Şimdi ben onun adına sadaka versem, annem sevabına
nail olur mu?" diye sordu. Bunun üzerine Resulüllah (a. s.): "Evet" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1672
Ebu Musa'nın (r.a.) rivayetine göre:

Peygamber (a. s.): "Her müslüman üzerine sadaka vermek gereklidir." buyurdu.
Orada bulunanlar tarafından: "Ey Allah'ın Resulü! Eğer sadaka verecek bir şey
bulamazsa ne yapar?" denildiğinde, Allah Resulü (a. s.): "Çalışır (yani çalışsın)!
Elinin emeği ile kazandığını hem kendisi harcar hem de sadaka verir"
buyurmuştur. "Çalışmaya gücü yetmezse ne yapar?" denildiğinde: "Yardıma
muhtaç zor durumda kalan kimseye yardım eder" buyurmuştur. Böyle bir yardıma
da gücü yetmezse ne buyurursunuz? denildiğinde: "iyilik ile veya hayır ile
emreder" buyurmuştur. Bunu da yapmaya kudreti yoksa ne dersiniz?. Bunun
üzerine Allah Resulü (a. s.): "Kötülüklerden uzak durur, bu da onun için bir
sadakadır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1676
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayetine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bütün insanların, her gün beden
azalarındaki eklemlerin bahşettiği menfaatlara karşı Allah'a şükretmesi (kendisine
bir borç ve) önemli bir sadakadır, iki (dargın) kimsenin arasını bulmak bir
sadakadır. Hayvanına binmek veya yükünü yüklemek istiyen kimseye yardım edip
hayvanına bindirmek yahut eşyasını yüklemek de pek ala bir sadakadır. Güzel söz
de bir sadakadır. Namaza gitmek (tavaf, ibadet, cenazeyi teşyi, ilim talebi gibi her
hayır) için atılan her adım da bir sadakadır. Yoldan gelip geçene eza veren şeyleri
gidermek de makbul bir sadakadır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1677

126

Ebu Hureyre'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Kulların kendisinde sabaha erdiği her bir günde muhakkak
iki melek iner. Bunlann birisi: Ey Allah'ım! Malından infak edene bir bedel ver,
diye dua eder. Diğeri de: Ey Allah'ım! (Malı) tutucu olana da telef ver, diye beddua
eder" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1678

Harise b. Vehb'in (r.a.) Resulüllah'tan (a. s.) işittiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Sadaka veriniz. Çünkü öyle bir zaman
yaklaşıyor ki, onda kişi sadakası ile dolaşır da kendisine sadaka verilmek istenen
her insan: Bu sadakayı dün getirseydin, muhakkak ben onu kabul ederdim. Fakat,
bu gün benim için bu sadakaya ihtiyaç yoktur, der. Ve neticede sadakayı kabul
edecek bir kimse bulunamaz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1679
Ebu Musa'nın (r.a.) bildirdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Şüphesiz, öyle bir zaman gelecek ki,
o sırada kişi altın sadakasıyle (köşe bucak) dolaşacak da elindeki sadakasını
verebilecek bir (fakir) kimse bulamayacak. Yine o sırada (harp nedeniyle)
erkeklerin azlığından ve kadınların çokluğundan dolayı (himayesiz) kırk kadının bir
erkeğin himayesine sığındıkları görülecektir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1680
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Mal-mülk çoğalıp (her yer) dolup
taşmadıkça Kıyamet kopmaz. Hatta o sırada insan malının zekâtını (vermek için)
ayırıp bir tarafa koyarda, kendisinden bu zekâtını kabul edecek hiçbir kimse

127

bulamaz. Hatta yine o vakit Arap arazileri (yani sahralar ve meralar) bahçelikler
ve nehirlere (mamureler hâline) döner."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1681
Ebu Hureyre'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Her kim helal kazancından bir sadaka verirse (ki, Allah
helal maldan başkasını kabul etmez) Rahman onu muhakkak sağ eli ile kabul eder.
Bu sadaka bir tek hurma da olsa, birinizin sütten henüz kesilmiş tayını, deve
yavrusunu bakıp büyütmesi gibi o bir tek hurma Rahman'm avucunda dağdan
daha büyük oluncaya kadar büyür" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1684

Adiy b. Hatim'in (r.a.) Resulüllah'tan (a. s.) işittiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Sizden her kim, bir hurmanın yarısı ile de olsa kendini
ateşten korumaya gücü yeterse bunu yapsın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1687
Ebu Mesûd (r.a.) şöyle anlatır:

Sadaka vermekle emrolunduğumuzda, biz de (çarşıda) sırtlarımızla yük taşırdık
(bu kazancımızdan sadaka verip sevaba iştirak ederdik). Ebu Akil, yarım Sa' (yani
520 dirhem) sadaka verdi. Bir diğer şahıs bundan biraz daha fazla bir şey getirdi.
Bunun üzerine münafıklar: Şüphesiz Allah şu adamın sadakasından müstağnidir.
Bir diğeri de, şu, getirdiğini sırf gösteriş için sadaka vermiştir, diye laf ettiler, işte
bunun üzerine şu ayet nazil oldu: Sadakalar hususunda, müminlerden gönüllü
verenleri ve güçlerinin yettiğinden başkasını bulamayanları çekiştirip onlarla alay
edenler var ya.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1692

128

Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: "Bakın! Bir kimse
sabahleyin bir kap, akşamleyin bir kap süt veren sağmal bir deveyi, bir süre için
faydalanıp sonra iade edilmek üzere bir ev halkına ariyyeten (emanet) hediye
ederse meniha denilen bu hediyenin sevabı muhakkak çok büyüktür."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1693
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) bir takım huyları söyleyip bunlardan nehyettikten sonra
şöyle buyurmuştur: "Sağmal bir hayvanı bir süre için faydalanıp tekrar iade
edilmek üzere ariyyeten hediye eden kimse, o hayvanın sabahki sağımından bir
sadaka akşamki sağımından da diğer bir sadaka vermiş olur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1694
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Infak eden ve sadaka veren kimsenin misali, üzerinde
memelerinin yanından köprücük kemiklerine kadar (vücudlarını kaplayan)
demirden iki cübbe veya iki zırh bulunan kimsenin benzeri gibidir. Infak eden
(Diğer ravi; sadaka verici dedi) sadaka vermek istediğinde zırhı onun bedeni
üzerinde genişler, yahut uzar. Cimri olan sarf etmek istediğinde zırhı üzerinde
büzülür ve her bir halka kendi yerini alır. Ebu Hureyre devamla: Nihayet o
kimsenin parmak uçlarını kaplar ve izlerini yok eder" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1695
Ebu Hureyre'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: " (israil oğullarından) bir kimse, bu
gece bir sadaka vereceğim diye nezretti. Sonra, evinden çıkıp sadakasını tesadüfen
zinakar bir kadına verdi. Sabah olunca halk: Bu gece zina eden bir kadına sadaka

129

verilmiş (bu caiz olmaz) diye söylenmeye koyuldular. Sadakayı veren (bundan
müteessir olmayarak): "Ey Allahım! Bir zinakar kadına sadaka verdiğimden dolayı
da sana hamd olsun dedi ve elbette sadaka vereceğim diye yemin etti. Daha sonra,
sadakası ile çıktığında bu defa da yine bilmeyerek sadakasını bir zengine verdi.
Sabahleyin halk; bir zengine sadaka verilmiş (olur şey değil?) diye söze koyuldular.
Sadaka veren kimse hiç aldırmayarak: Ey Allahım! Bir zengine verdiğimden dolayı
da hamd sanadır, dedi ve muhakkak sadaka vereceğim diye yemin etti. Sonra
sadakası ile çıktı, ancak bu defada sadakasını bir hırsızın eline koymuştur. Sabah
olunca halk yine; bir hırsıza sadaka verilmiş, diye dedi-kodu ettiler. Sadaka veren
zat: Ey Allahım! Bir fahişeye, bir zengine ve bir hırsıza sadaka verdiğimden dolayı
da sana hamd ediyorum, (sadakalarımı onlara hep senin iradenle verdim) dedi.
Sonra bu kimse rüyasında şöyle müjdelendi: "Sadakaların kabul edilmiştir.
Fahişeye verdiğin sadakaya gelince belki o fahişe kadın bu sadaka sebebiyle
zinasından vaz geçip iffetli bir hayata döner. Zengin ise ümit edilir ki, aldığı
sadakadan ibret alıp uyanır da Allah'ın kendisine ihsan ettiği servetten fakirlere
vermeye başlar. Hırsıza gelince, umulur ki o da bu sadaka sebebiyle fenalıktan vaz
geçerek temiz bir hayata kavuşur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1698
Ebu Musa'nın (r.a.) rivayetine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Mal sahibinin emrini tam olarak ve derhal gönül
hoşluğu ile yerine getiren ve emredilen sadakayı istenilen kimseye veren
müslüman, emniyetli iş vekili, sadaka veren iki hayır sahibinden birisidir"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1699
Hz. Aişe'nin (r.ah.) rivayetine göre:

(a. s.) şöyle buyurmuştur: "Ev kadını, evinin yiyeceklerinden israf etmeksizin
(örfe göre ailesine, komşulanna ve konuklarına) ikram ettiğinde, infak etmesi
sebebiyle kendisi de sevap kazanır. Bu malı kazandığı için kocasının, muhafaza

130

edip baktığından dolayı haznedann da o kadar sevapları vardır. Bunlardan bir
kısmının sevabı, diğerlerinin sevabından hiçbir şey eksiltmez."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1700
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Kocası varken, kadın onun iznini almadıkça nafile oruç
tutmasın. Yine kocasının izni olmaksızın, hiç kimsenin eve girmesine izin
vermesin. Kocasının kazancından onun emri olmadan her ne infak ederse bu infak
sevabının yarısı kocasına aittir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1704
Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Her kim Allah
yolunda çift sadaka verirse Cennet kapılarında: Ey Allah'ın kulu! Bu kapı daha
hayırlıdır, diye çağrılır. Çok namaz kılan kimse namaz kapısından davet edilir.
Cihat ehlinden olan kimse cihat kapısından davet edilir. Çok sadaka verenler de
sadaka kapısından davet edilir. Oruç ehlinden olanlar Reyyan kapısından çağrılır."
Ebu Bekr Sıddık "Ey Allah'ın Resulü! Bir kimsenin bu kapıların hepsinden davet
olunması zor mu? Bir kişi bu kapıların hepsinden çağrılır mı?" diye sordu.
Resulüllah (a. s.): "Evet, hepsinden çağrılır. Senin o bahtiyarlardan olmanı ümit
ederim" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1705
Esma bt. Ebu Bekr (r.ah.)

Resulüllah (a. s.) bana: "infak et, malını sayıp zabt etme, Allah da sana
nimetlerini sayıp esirger" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1708

131

Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayetine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Ey müslüman hanımlar! Komşu bir kadın, bir koyun
paçası bile olsa komşusunun hediyesini sakın küçük görmesin!" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1711
Ebu Hureyre'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Yedi sınıf insan vardır ki, Allah
onları, hiç bir gölgenin bulunmadığı Kıyamet gününde kendi arşının gölgesi

altında gölgelendirecektir. Bunlar: Adil yönetici, Allah'a ibadet ederek temiz bir
hayat içinde serpilip büyüyen genç, gönlü mescitlere bağlı olan kimse, birbirini
Allah için seven ve bu muhabbetle birleşip, bu sevgi ile aynlan iki kişi; Güzel ve
içtimai mevkii yüksek bir kadın tarafından davet edilip de kadın kendisini ona
arzettiğinde: Ben Allah'tan korkarım, deyebilen kişi, sağ elinin verdiğini sol eli
duymayacak derecede gizli sadaka veren kimse, hiç kimsenin görmediği bir yerde,
Yüce Allah'ı (lisanen veya kalben) zikr edip göz yaşı döken kimse."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1712
Ebu Hureyre'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Resulüllah'm (a. s.) huzuruna bir kimse gelerek: Ey Allah'ın Resulü sevap
yönünden hangi sadaka daha büyüktür? diye sordu. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (a. s.): "Senin sıhhatli, son derece mala düşkün, fakirlikten korktuğun,
zenginlikten hoşlanır bulunduğun bir durumda verdiğin sadakadır. Can boğaza
gelip bu malım filan içindir, şu malım da filan kimse içindir deyinceye ve bunlarda
mirasçıların oluncaya kadar sadakanı geriye bırakma!" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1713
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle haber vermiştir:

132

Resulüllah (a. s.) bir defa minber üzerinde iken, sadaka ve dilenmekten uzak
durmayı zikredip: "Veren el, alan elden hayırlıdır. Çünkü veren el, infak edici, alan
el ise isteyici eldir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1715
Hakim b. Hizam (r.a.)

Hz. Peygamber'in: "Sadakanın en faziletlisi (veya hayırlısı) bir zenginlik
üzerinden ayrılıp verilendir. Veren el, alan elden daha hayırlıdır. Sadaka vermeye,
nafakası üzerine vacip olan kimse ile başla" buyurduğunu haber vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1716
Muaviye'nin (r.a.) Hz. Peygamber'den işittiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Allah, her kime büyük bir hayır murad ederse, onu din
hususunda geniş ve derin bir anlayış sahibi kılar" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1719
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayetine göre:

Resulüllah (a. s.): "Miskin, şu kapı kapı dolaşmayı sanat edinen, sadaka için
halkı dolaşıp halkın da kendisine bir iki lokma, bir iki hurma verdiği dilenci taifesi
değildir." buyurdu. Sahabeler: Öyle ise miskin kimdir? Ey Allah'ın Resulü! dediler.
Hz. Peygamber: "Miskin, kendini geçindirecek zenginliğe sahip olmayan ve buna
rağmen (halk tarafından) zarureti bilinmeyen, kendisi de kalkıp halktan bir şey
istemeyen (afif, nezih) kimsedir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1722
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) haber verdiğine göre:

133

Hz. Peygamber (a. s.): "Sizden bir kısmı dilenmekten asla vaz geçmez. En son
Kıyamet gününde bu yüzsüz kimse, yüzünde bir et parçası olmaksızın Allah'a
kavuşur!" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1724

Ebu Hureyre'nin (r.a.) Resulüllah'tan (a. s.) işittiğine göre:

Resulü (a. s.): "Yemin olsun ki, sizden birinizin sabahleyin kalkıp sırtıyla odun
toplayıp, bununla sadaka vermesi ve insanlardan dilenmemesi, bir kimseye gelip
de ondan sadaka istemesinden elbette daha hayırlıdır. Kimbilir o gittiği kimse de
ya verir ya vermez. Hiç şüphesiz, veren el, alan elden daha faziletlidir. Sadaka
vermeye, nafakası üzerine vacip olanlara ihsan ile başla" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1727
Ömer b. Hattab (r.a.) şöyle anlatır:

Resulüllah i a. s.) arasıra bana Beytül-maldan gazilik bahşişi verirdi. Ben de:
Bunu, benden daha muhtaç olan bir fakire verseniz, derdim. Nihayet bir kere
daha bir mal bahşişi verdi. Ben yine: Bunu, benden daha muhtaç olan birine
veriniz, dedim. Bunun üzerine Resulüllah(a.s.): "Sen bunu al! Sana bu maldan bir
şey geldiğinde sen haris olmadığın ve isteyicisi de bulunmadığın halde o malı al.
Böyle kendi gelmeyen ve nefsin kendisine temayül ettiği bir malın peşinde de
nefsini koşturma" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1731
Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: "Yaşlı kimsenin
gönlü iki şeyi sevmekte daima gençtir: Yaşama ve mal sevgisi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1734

134

Enes'in (r.a.) bildirdiğine göre:

Hz. Peygamber: "Adem oğlu ihtiyarlayıp çöker, fakat kendinden iki şey
gençleşir: Mala karşı aşırı istek ile yaşama arzusu!" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1736
Enes'in (r.a.) haber verdiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Adem oğlunun iki vadi dolusu malı olsa, üçüncü vadiyi de
ister. Adem oğlunun (ihtiras dolu) gönlünü topraktan başka bir şey doldurmaz. Şu
kadar ki (ihtirastan) tevbe eden kişinin tevbesini Allah kabul eder" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1737

İbn Abbas'm (r.a.) Resulüllah'tan (a. s.) işittiğine göre:

Hz. Peygamber: "Adem oğlunun bir vadi dolusu malı olsa, onun bir mislinin
daha kendisinin olmasını muhakkak arzu ederdi. Adem oğlunun nefsini topraktan
başkası doldurmaz. Allah (ihtirastan) tevbe eden kimsenin tevbesini kabul eder"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1739
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Zenginlik, mal çokluğundan değildir. Fakat hakiki zenginlik
gönül ve nefis zenginliğidir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1741
Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) ayağa kalkarak insanlara şöyle hitap etti: "Hayır vallahi! Ey
insanlar! Ben sizin üzerinize ancak Allah'ın sizlere ihsan edeceği Dünya

135

nimetlerinden korkuyorum." buyurdu. Bunun üzerine bir kimse: Ey Allah'ın
Resulü (a. s.) !Hiç hayır, şer getirir mi? diye sordu. Resulüllah (a. s.) bir müddet
sükut etti. Sonra cevaben nasıl demiştin? dedi. O da: Ey Allah'ın Resulü! Hiç
hayır, şer getirir mi? diye sordum, dedi. Bunun üzerine Resulüllah (a. s.): "Hakiki
hayır, hayırdan başka bir şey getirmez. Ama mal hep hayır mı olur? (Bakınız!)
Baharın bitireceği her şey (otların hepsi) aşırı derecede yenilip karnı tamamiyle
doldurmaktan dolayı öldürür yahut helake yaklaştırır. Lâkin, yeşil ot yiyen böyle
değildir. Yeşil otu otluyan hayvan, ölüm tehlikesinden korunmuştur. Bu hayvan o
yeşil otu yer, nihayet iki böğrü şişince bahar güneşini karşılar. Kolayca gübresini
yahut idrarını çıkarır. Sonra geviş getirir (genişler). Sonra tekrar dönüp bol bol ot
yer. Her kim malı haklı yoldan ve haklarını ödeyerek alırsa kendisi için o mal
bereketli kılınır. Her kim de haksız olarak bir mal alırsa onun misali, daima yiyen,
bir türlü doymayan obur gibidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1742
Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Ensar'dan birtakım insanlar Resulüllah'tan (a. s.) bağış istemişlerdi. Resulüllah
da bunlara vermişti. Sonra bunlar yine istediler. Resulüllah yine verdi. Nihayet
yanındaki mal tükenince: "Sadaka malından yanımda hiçbir şey kalmadı. Sizden
kesinlikle bir şey de saklamadım. Her kim istemekten sakınırsa Allah o kimseyi afif
kılar. Her kim de halktan dilenmesse Allah onu zengin kılar. Kim sabr ederse Allah
ona sabır ihsan eder. Kimseye sabırdan daha hayırlı ve sabırdan daha geniş hiçbir
ihsan verilmemiştir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1 745
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle dua etmiştir: "Ey Allahım! Muhammed ailesine
geçinecek kadar rızık ihsan eyle!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1747

136

Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

Ben Resulüllah (a. s.) ile beraber yürüyordum. Üzerinde Necran dokumasından
kalınca bir dış elbise (kaftan) vardı. Derken bir bedevi kendisine yetişip sert bir
şekilde Peygamber'in elbisesinden çekti. Resulüllah'm boynuna baktığımda, bu
şiddetli çekme sebebiyle elbisenin kenarının orada iz yaptığını gördüm. Bedevi,
Resulüllah'a: "Ey Muhammedi Yanında bulunan Allah malından bana bir şey
verilmesini emret." dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (a. s.) bedeviye gülerek
döndü ve ona bir şeyler bağışlanmasını emretti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1749
Misver b. Mahreme (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.) sahabelere bir takım kaftanlar (dış elbise) dağıtmıştı da,
bunlardan babam Mahreme'ye bir şey vermemişti. Babam Mahreme bana: "Ey
oğulcuğum! Haydi beraber Resulüllah'a gidelim" dedi. Babamla beraber gittim. O
bana: Eve gir ve Resulüllah'ı bana çağır, dedi. Ben Peygamber'e (a. s.) babamın
görüşmek istediğini haber verdim. Resulüllah, omuzlarında bunlardan bir kaftan
bulunduğu halde babamın yanma çıktı ve: "Bunu senin için sakladım." buyurdu.
Misver (r.a.) sözlerine devamla: "Babam elbiseye sevinçle baktı." Allah Resulü de
(a. s.): "Artık Mahreme razı oldu mu?" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1750
Enes b. Malik (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Yüce Allah Huneyn harbinde Resulüne fey olarak verdiklerini verdiği vakit,
Allah Resulü (a. s.) Kureyş'ten bazı kimselere yüzer deve bağışladı. Ensar'dan
bazıları: Allah, Resulüne mağfiret eylesin! O, Kureyş'e veriyor da bizleri bırakıyor.
Halbuki kılıçlarımızdan hâlâ Kureyşlilerin kanları damlamaktadır, dediler. Enes b.
Malik devamla şöyle dedi: Ensar'm bu sözü Resulüllah'a duyuruldu. Resulüllah
Ensar'a haber gönderip, onları deriden bir çadır içinde topladı. Ensar toplanınca

137

Resulüllah yanlarına geldi ve: "Sizin tarafınızdan söylenmiş olup bana ulaşan bu
söz nedir?" Ensar'm ileri gelenleri: Ey Allah'ın Resulü! Bizim re'y sahibi
olanlarımız hiçbir şey söylememişlerdir, dediler. Yalnız yaşları küçük bazı
gençlerimiz: Allah, Resulüne mağfiret buyursun. O, Kureyş'e ihsanda bulunuyor
da bizleri bırakıyor. Halbuki bizim kılıçlarımızdan hâlâ Kureyş kanı damlıyor,
demişler. Bunun üzerine Resulüllah: "Ben, Kureyş'ten henüz küfre yakın bulunan
bazı kimselere dünyalık veriyorum ve bununla onların gönüllerini islâm'a
ısındırıyorum. Bu insanlar, aldıkları mallarla evlerine giderlerken, siz de Allah
Resulü ile evlerinize dönmekten razı olmuyor musunuz? Allah'a yemin ederim ki,
sizin Peygamber'le Medine'ye dönüp gitmeniz, onların ganimet mallarıyla evlerine
gitmelerinden şüphesiz çok hayırlıdır" buyurdu. Bunun üzerine Ensar Ey Allah'ın
Resulü! Biz seninle Medine'ye gitmeyi tercih ederiz. Bizler buna çoktan razı
olmuşuzdur, dediler. Resulüllah: "Emin olunuz ki, benden sonra yakın bir
zamanda başkalarının sizlere üstün tutulmasına şahit olacaksınız. Sizler, Allah'a ve
Resulüne kavuşuncaya kadar sabrediniz. Ben havz başında olacağım."
buyurmuştur. Ensar hep beraber: "Sabırlı olacağız" dediler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1753
Abdullah b. Zeyd (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.), Huneyn'i feth edip ganimetleri taksim ettiğinde kalpleri Islâma
alıştırılan kimselere bağışlarda bulundu. Daha sonra, Ensar'm da diğer insanlann
nail oldukları paylara sahip olmak istedikleri haberi Peygamber'e ulaştı. Bunun
üzerine Resulüllah ayağa kalktı. Allah'a hamd ve sena ettikten sonra onlara hitap
ederek şöyle buyurdu: "Ey Ensar topluluğu! Ben sizleri yolunu şaşırmış sapıklar
hâlinde bulup, benim vasıtamla Allah sizleri doğru yola hidayet buyurmadı mı?
Ben sizleri fakirler bulup, benim vasıtamla Allah sizleri zengin kılmadı mı? Sizler
darmadağın biribirinize düşman olup benim vasıtamla Allah sizleri birleştirmedi
mi?" Allah Resulü (a. s.) bu soruları sordukça onlar: "Allah ve Resulünün nimet ve
minneti en büyüktür" diye karşılık veriyorlardı. Resulüllah: "Bana cevap vermez
misiniz?" buyurdu. Onlar: Allah ve Resulünün ihsanı en büyüktür, dediler.
Resulüllah: "Ey Ensar! Eğer siz isteseydiniz benim bu suallerime: Şunu, şunu

138

söyler ve şu, şu işler oldu (yani seni kavmin yalanladı, sen bize hicret ettin, biz seni
tasdik ettik. Kavmin seni terk etti, biz sana yardım ettik. Kavmin seni kovdu, biz
seni bağrımıza bastık. Sen yoksuldun, biz seni malımıza ortak kıldık) diye cevap
verebilirdiniz. Ravi Amr Resulüllah'm birçok şeyler saydığını ve kendisinin bunları
ezberleyemediğini söyledi. Resulüllah (a. s.) şöyle devam etti: insanlar aldıkları
davarlarla, develerle giderlerken sizler de Allah Resulü ile beraber yurtlarınıza
dönmekten razı olmuyor musunuz? Ensar, iç elbise mahiyetinde (samimi ve içten
dostlar) dır. Diğer insanlar ise dış elbiseler konumunda (Ensar' dan sonra gelen
dostlar)dır. Eğer hicret şerefi olmasaydı ben muhakkak Ensar'dan birisi olmayı
isterdim, insanlar bir vadiye ve dağ yoluna gitseler, ben muhakkak Ensar'm
vadisini ve yolunu takip ederdim. Şüphesiz sizler benden sonra başkalarının size
üstün tutulduğunu ve sizlere tercih edildiğini göreceksiniz. Havuz başında bana
kavuşmak için daima sabırlı davranınız."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1758
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Huneyn harbi son bulunca Resulüllah (a. s.) ganimet taksiminde bazı insanlara
fazla vermek suretiyle bir ayrıcalık gösterdi. Akra b. Habis'e yüz deve verdi.
Uyeyne'ye de bunun kadar verdi. Arap eşrafından bazı insanlara da bu şekilde
yüzer deve ihsan edip, onları başkalanna tercih etmişti. (Peygamber'in bundaki
gayesini anlamayan) bir kişi (bu taksime itiraz ederek): "Yemin olsun ki, şu taksim
şüphesiz kendisinde adalet gözetilmeyen ve kendisi ile Allah rızası gözetilmeyen bir
paylaşmadır" dedi. Ben de: Vallahi, ben bu sözü Resulüllah'a muhakkak haber
veririm, dedim. Ve Peygamber'e gidip o kimsenin dediğini kendisine haber verdim.
Bunun üzerine Resulüllah'm çehresi değişip kıp kırmızı olmuştu. Sonra Hz.
Peygamber: "Allah ve Resulü adaletle hükmetmezse kim âdil olabilir?" buyurdu.
Daha Sonra da: "Allah Musa'ya rahmet eylesin! O, bundan daha fazlasıyla eza ve
cefaya uğradı da sabr etti" buyurdu. Ben ise, artık bundan böyle kesinlikle
Peygamber'e hiçbir söz ulaştırmamaya kesin karar verdim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1759

139

Gabir b. Abdullah (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.), Huneyn'den döndüğü zaman Cirane mevkiinde iken,
kendisine bir kimse geldi. Bu sırada Bilâl'in elbisesi gümüş dolu olup, Resulüllah
da bundan avuçlayarak insanlara veriyordu. O kimse: Ey Muhammedi Adaletle
davran, dedi. Hz. Peygamber: "Sana yazıklar olsun! Ben de adaletle
hükmetmezsem, artık kim âdil olabilir? Ben adaletle davranmasaydım (sen âdil
olmayan bir insana tabi'olduğun için) muhakkak eli boş kalmış ve zarar etmiş
olurdun" buyurdu. Bunun üzerine Ömer b.Hattab (r.a.) Ey Allah'ın Resulü! Bana
müsaade et de şu münafığı öldüreyim, dedi. Allah Resulü (a. s.): "insanların,
Muhammed arkadaşlarını öldürtüyor, demelerinden Allah'a sığınırım. Muhakkak
bu ve benzeri şahıslar Kur'an'ı okurlar. Fakat okuduklan Kur'an boğazlarını
geçmez. Onlar, Kur'an'm emirlerinden, okun avdan (delip) çıktığı gibi çıkarlar"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1761
Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle dedi:

Ali (r.a.), Yemen'de bulunduğu sırada Resulüllah'a henüz toprağından tasfiye
edilmemiş altın cevheri göndermişti. Resulüllah bu altınları şu dört kişi arasında

paylaştırdı: Akra b. Habis Hanzali, Uyeyne b. Bedr Fezari, Alkame b. Ulase Amiri,
dördüncüsü ise ya Kilab oğullarından Zeydu'l-Hayr Tai, yahut da Nebhan
oğullarından biri. Kureyşliler bundan dolayı öfkelendiler de: Bizleri bırakıp
Necd'in büyüklerine mi veriyor? dediler. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.): "Ben
bunu ancak onları islâm'a ısındırmak için yaptım" buyurdu. Daha sonra gür
sakallı, yanağının iki elmacığı çıkık, gözleri içe gömülü, alnı yüksek, başı tıraşlı bir
kimse gelerek: Ey Muhammed! Allah'tan kork, dedi. Resulüllah cevaben: "Eğer
ben Allah'a isyan edersem, artık ona kim itaat eder ki? Sizler, beni güvenilir
bulmazken Allah beni yer halkına emin kılmıyor mu?" dedi. Sonra o kimse
arkasına dönüp gitti. Sahabelerden biri onu öldürmek için Peygamber'den izin
istedi. (Muhtemelen bu şahıs; Halid b. Velid'dir) Resulüllah (a. s.): "Bu kimsenin
soyundan öyle bir kavim meydana gelecek ki, onlar Kur'an'ı okuyacaklar fakat
Kur'an'm tatlılığı onların boğazlarından aşağıya geçmeyecek. Onlar Müslüman

140

halkı öldürürler de putperestleri bırakırlar. Onlar islâm'dan, okun avdan (delip)
çıkması gibi çıkarlar. Eğer ben onlann zamanına yetişmiş olsaydım Ad kavminin
öldürülüşü gibi bunları öldürürdüm" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1762
Hz. Ali (r.a.)

Resulüllah'tan (a. s.) şöyle işittiğini haber vermiştir: "Zamanın sonunda yaşlan
küçük, akılları yetersiz bir topluluk ortaya çıkacaktır. Onlar mahlûkata verilen
sözlerin en hayırlısından (Kur'an ve hadisten) bahsederler, Kur'an okurlar fakat
Kur'an onların hançerelerinden öteye geçmez. Bunlar atılan okun süratle avı delip
geçmesi gibi dinden çıkarlar. Siz onlarla (harbte) karşılaştığınızda onları
öldürünüz. Çünkü bunları öldürene, Kıyamet günü Allah katında bir sevap
vardır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1771

Sehl b. Huneyf in (r.a.) rivayet ettiğine göre, Yuseyr b. Amr şöyle dedi:

"Sehl b. Huneyf e Sen Peygamber'i hiç Haricileri zikrederken işittin mi?" diye
sordum. Bunun üzerine o: Ben Peygamber' den (eliyle doğu tarafına işaret ederek)
şöyle buyurduğunu işittim: "Bir topluluk, dilleri ile Kur'an'ı okurlar da Kur'an
onların köprücük kemiklerinden öteye geçmez. Onlar, atılan bir okun avı delip
geçmesi gibi dinden süratle çıkarlar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1776
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Bir defa Ali'nin (r.a.) oğlu Hasan, zekât hurmalarından bir tanesini alıp ağzına
koydu. Bunu gören Hz. Peygamber: "Kaka, kaka! Onu ağzından çıkar. Bizim
sadaka yemediğimizi sen bilmiyor musun?" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1778

141

Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): " (Çoğu kez) ailemin yanma dönüp geldiğimde yatağımın
üzerine düşmüş bir hurma bulurum. Sonra onu, yemek için ağzıma kaldırırım.
Ancak, onun zekât (hurması) olmasından korkarak hemen elimden atarım"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1779
Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.), bir hurma tanesi buldu ve bunun üzerine: "Bu zekât
malından olmasaydı onu muhakkak yerdim" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1781
Enes b. Malik (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Berire (r.ah.), Kendisine sadaka olarak verilmiş bir parça eti Peygamber'e (a. s.)
hediye etti. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.): "Bu et, Berire'ye bir sadakadır, bize
ise bir hediyedir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1786
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber'e (a. s.) bir sığır eti getirildi de: Bu Berire'ye sadaka olarak
verilen ettir, denildi. Bunun üzerine Resulüllah: "Bu, Berire'ye sadakadır bize ise
hediyedir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1787
Ümmü Atiye (r.ah.) şöyle anlatır:

142

Resulüllah (a. s.) bana zekâtlık bir koyun göndermişti. Ben de bunun etinden bir
parça Aişe'ye (r.ah.) gönderdim. Resulüllah, Aişe'nin yanma geldiğinde: "Yanında
yiyecek bir şey var mıdır?" diye sormuş. O da: "Hayır, bir şey yoktur. Yalnız sizin
Nüseybe'ye gönderdiğiniz koyunun etinden, bize yolladığı bir parça et vardır" diye
cevap vermiştir. Resulüllah (a. s.): "Getiriniz, o zekât yerine ulaştı" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1789
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.), (ailesi dışından) bir yiyecek getirildiğinde; (Bu hediye mi,
yoksa zekât mıdır? diye) onun mahiyeti hakkında sormayı itiyat hâline getirmişti.
Hediye ise, ondan yer zekât ise ondan yemezdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1790
Abdullah b. Ebu Evfa (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.) âdeti olduğu üzere, huzuruna bir cemaat zekâtlarıyle
geldiğinde: "Ey Allahım! Bunlara salat et (rahmet ve mağfiret ihsan eyle)!" diye
dua ederdi. Babam Ebu Evfa, zekâtını getirdiğinde onun için de Allah Resulü
(a. s.): "Ey Allahım! Ebu Evfa ailesine salat eyle" diye dua etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1791

143

ORUÇ

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Ramazan geldiğinde Cennet kapıları açılır, Cehennem
kapıları kapanır, şeytanlar da bağlanır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1793

Hz. Peygamber (a. s.) Ramazandan bahisle: "Hilali görmedikçe oruç
tutmayınız. Ve yine hilali görmedikçe iftar etmeyiniz (bayram yapmayınız). Eğer
hilal size karşı bulutla örtülürse, hilal için takdir (yani hesap) yapınız"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1795
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Ramazan hilalini gördüğünüzde oruç tutunuz. Şevval
hilalini gördüğünüzde ise iftar edin (bayram yapın). Hava bulutlu olursa otuz gün
oruç tutunuz" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1808
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.): "Bir veya iki gün öncesinden oruç tutmak suretiyle sakın
Ramazanın önüne geçmeyiniz. Bir kimsenin âdet edindiği bir orucu tutması
bundan müstesnadır. Böyle bir kimse o orucunu varsın tutsun" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1812

144

Ümmü Seleme (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) bazı aile fertleri yanına bir ay süreyle girmemeye yemin
etmişti. Yirmi dokuz gün geçince, günün evvelinde (yahut sonunda) onların yanma
girdi. Kendisine: "Ey Allah'ın Resulü! Sen bizim yanımıza bir ay girmemeye
yemin etmiştin" denildiğinde Hz. Peygamber: "Ay, yirmi dokuz gün olur"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1816
Ebu Bekre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Bayram aylan noksan olmazlar. Bunlar, Ramazan ve
Zil-hicce aylandır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1822
Adiy b. Hatim (r.a.) şöyle haber vermiştir:

...Sabahın beyaz ipliği (aydınlığı), siyah ipliğinden (karanlığından) ayırt
edilinceye kadar yeyin, için... ayeti nazil olduğu zaman Adiy b. Hatim Peygamber'e
hitaben: "Ey Allah'ın Resulü! Ben yastığımın altına bir beyaz ve bir siyah olmak
üzere iki ip koyuyorum da geceyi gündüzden fark ediyorum" dedi. Bunun üzerine
Resulüllah (a. s.): "Muhakkak ki, senin yastığın çok enlidir (senin kafan kaim da
bundaki inceliği anlamadın). Bu beyaz iplik ile siyah iplik gecenin karanlığı ile
gündüzün beyazlığından ibarettir," buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1824
Sehl b. Sa'd (r.a.) şöyle haber vermiştir:

"...Sabahın beyaz ipliği (aydınlığı), siyah ipliğinden (karanlığından) ayırt
edilinceye kadar yeyin, için... "(Bakara, 187) ayeti nazil olduğu zaman bazı kimseler
bir beyaz bir de siyah iplik alıp, bunların renklerini açıkça fark edinceye kadar

145

yerlerdi. Nihayet Yüce Allah, mine'l-fecri (fecirden)beyanını indirip bunu
tamamen açıkladı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1825
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) haber verdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Bilâl ezanı gece okuyor. Siz, Ibn. Ümmü Mektum'un
ezanını işitinceye kadar yiyip içiniz" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1827
Ibn Mesûd'un (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bilâl'in ezanı (veya Bilâl'in nidası)
sizden hiç kimseyi sahurundan alıkoymasın. Çünkü o, henüz gece iken ezan okur
(veya nida eder). Öyle ki, (namazda) kaim olanınızı (sabah namazı yaklaşıyor diye)
vazgeçirsin. Uykuda olanınızı da uyandırsın." Ve (Peygamber elini düzeltip yukan
kaldırarak): "Aklığın böyle böyle zahir olması fecir değildir. (iki parmağının arasını
açarak) böyle oluncaya kadar (fecir doğmaz) " buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1830
Enes'in (r.a.) haber verdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Sahur yemeği yeyiniz. Çünkü sahur yemeğinde bereket
vardır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1835
Zeyd b. Sabit (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

"Biz Resulüllah (a. s.) ile beraber sahur yemeği yedik. Sonra (Sabah) namaza
kalktık" dedi. Enes b. Malik: "Sahur ile sabah namazı arasında ne kadar zaman
oldu?" diye sordu. O da: "Elli ayet (okunacak) kadar" diye cevap verdi.

146

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1837

Sehl b. Sa'd'm (r.a.) bildirdiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "insanlar iftar yapmakta (sünnet veçhile) acele davrandıkları
müddetçe daima hayır üzeredirler" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1838
Ömer'in (r.a.) haber verdiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Gece şu taraftan (doğu tarafından) yönelip geldiği, gündüzde
şu taraftan (batıdan) arkasına dönüp gittiği, Güneş de battığı zaman oruçlu
orucunu bozmuştur (yani orucunu bozma vakti girmiştir) " buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1841
Abdullah b. Ebu Evfa (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Biz Resulüllah (a. s.) ile beraber Ramazan ayında bir seferde bulunduk. Güneş
battığı zaman Resulüllah birine: "Ey filan! Haydi (bineğinden) in de bize sevik
karıştır" dedi. O zat: Ey Allah'ın Resulü! Henüz gündüzdür dedi. Resulüllah
tekrar: Haydi in de bizim için sevik karıştır, buyurdu. O kimse (devesinden) indi ve
sevik bulayıp Peygamber'e getirdi. Hz. Peygamber de (a. s.) ondan içti ve sonra
eliyle işaret ederek: "Güneş şuradan (batı tarafından) battığı ve gece de şuradan
(doğu cihetinden) geldiğinde oruçlunun iftar vakti girmiştir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1842
Ibn Ömer (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) yiyip içmeksizin oruçları birbirine eklemekten nehiy
buyurdu. Sahabeler: Ama siz peş peşe oruç tutuyorsunuz, dediklerinde. Resulüllah

147

(a. s.): "Ben, sizin gibi değilim. Zira ben, (Rabbim tarafından) yedirilir ve içirilirim"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1844
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Allah Resulü (a. s.) orucu birbirine eklemekten nehyetmişti. Müslümanlardan
birisi Resulüllah'a: Ey Allah'ın Resulü! Sen bir günün orucunu diğer güne
ekliyorsun, dedi. Buna karşılık Resulüllah: "Sizin hanginiz bana benzer? Rabbim
beni yedirip içirdiği halde gecelerim" buyurmuştur. Fakat sahabelerin ard arda
oruç tutmakta ısrar etmeleri üzerine Resulüllah, oruçlarına bir gün, sonra bir gün
daha (arka arkaya iki gün) ekledi. Sonra (üçüncü günü) hilali gördüler. Bunun
üzerine Resulüllah, arka arkaya oruç tutmaktan vaz geçmeyenleri ihtar eder
mahiyette: "Eğer hilal (bir ay) gecikseydi, ard arda oruç tutmayı (savm-ı visal) sizin
için (ibret dersi olsun diye) o kadar artırırdım" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1846
Enes (r.a.) şöyle anlatır:

Resulüllah (a. s.) Ramazan'da namaz kılıyordu. Ben de geldim ve yanıbaşma
namaza durdum. Bir başkası daha gelip o da namaza durdu. Nihayet bir cemaat
olduk. Resulüllah, benim arkasında olduğumu hissedince, namazda hafifletme ve
kısaltmalar yapmaya başladı. Sonra evine girdi. Kendisi öyle bir namaz kıldı ki
onu bizim yanımızda iken kılmazdı. Sabaha ulaştığımızda kendisine: Dün geceki
namazda arkanda bizim bulunduğumuzu anladın mı? diye sorduk, Cevaben:
"Evet. yaptığım hafifletme ve kısaltmaya beni sevkeden sizlerin varlığını anlamış
olmamdır" buyurdu. Enes (r.a.) sözlerine devamla: Allah Resulü (a. s.) bir günün
orucunu diğerine eklemeğe başladı. Bu, ayın sonunda olmuştu. Sahabelerden bazı
kimseler de oruçları birbirine eklemeğe başladılar. Bunun üzerine Peygamber: "Bu
kimselere ne oluyor ki, oruçları birbirine ekleyip duruyorlar! Muhakkak ki, sizler,
benim gibi değilsiniz. Allah'a yeminle söylüyorum: Eğer ay benim için uzasaydı,

148

ben muhakkak amellerde şiddet gösteren bu (müfrit) kimselerin şiddet ve ifratlarını
terk edecekleri bir oruç tutardım" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1848
Hz. Aişe (r.ah.)

Resulüllah (a. s.) oruçlu iken hanımlarından birisini öperdi deyip sonra da
gülmüştür.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1851
Ömer b. Ebu Seleme (r.a.)

Resulüllah'a (a. s.) oruçlu olan öpebilir mi? diye sorduğunda, Resulüllah ona,
Ümmü Seleme'yi işaret ederek: "Şundan sor" buyurdu. Bunun üzerine Ümmü
Seleme ona, Resulüllah'm bu fiili yaptığını haber verdi. Bu defa Ömer b. Ebu
Seleme: Ey Allah'ın Resulü! Allah senin geçmiş ve gelecek bütün günahlarını
affetmiştir, dedi. Bunun üzerine Resulüllah: "Allah'a yemin ederim ki, ben Allah'a
karşı, hepinizden daha saygılı ve ondan daha çok korkanmızımdır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1863
Hz. Aişe (r.ah.) ve Ümmü Seleme (r.ah.)

Hz. Peygamber (a. s.) ihtilam olmadan cünüp olarak sabahladığında oruca
devam ederdi, demişlerdir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1864
Ebu Hureyre (r.a.) şölye anlatmıştır:

Hz. Peygamber'e (a. s.) birisi gelerek: "Helak oldum. Ey Allah'ın Resulü!" dedi.
Resulüllah (a. s.): "Seni helak eden nedir?" diye sordu. O şahıs: "Ramazanda
(oruçlu iken) hanımımla cinsi münasebette bulundum" dedi. Bunun üzerine Hz.

149

Peygamber: "Bir köleyi hürriyetine kavuşturabilir misin?" buyurdu. O zat: Hayır,
kavuşturamam dedi. Resulüllah: "Öyle ise iki ay ara vermeden oruç tutmaya
gücün yeter mi?" Hayır, buna muktedir olamam dedi. Resulüllah: "Altmış yoksulu
doyurabilir misin?" dedi. O kimse: "Hayır, doyuramam" dedi. Sonra o zat oturdu.
Bu arada Peygamber'e içi hurma ile dolu (on beş Sa' alabilen) bir zenbil getirildi.
Peygamber o zata: "Bunu (al da) sadaka yap" buyurdu. O kimse: Benden fakir bir
yoksula mı vereceğim? Medine'nin karataşlı iki tarafı arasında buna benim
ailemden daha muhtaç bir ev halkı yoktur, dedi. Bunun üzerine Peygamber yan
(azı) dişleri görülünceye kadar güldü. Sonra o kimseye: "Öyleyse bunu kendi ailene
yedir!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1870
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah'a (a. s.) bir kimse gelerek: Yandım! dedi. Resulüllah: "Niçin
(yandın)? "diye sordu. O zat: "Ramazanda gündüzleyin eşimle cinsi münasebette
bulundum" dedi.Hz. Peygamber (a. s.): "Sadaka ver, sadaka ver" dedi. O zat:
"Sadaka verecek bir şeyim yok" dedi. Peygamber ona oturmasını emretti. Derken
Peygamber'e içlerinde yiyecek bulunan iki zenbil geldi. Resulüllah o fakir kimseye;
bunu alıp tasadduk etmesini emir buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1873
Ibn Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Mekke'nin fetih yılında ramazanda yola çıktı. Kedid mevkiine
varıncaya kadar oruç tuttu. Sonra orucunu bozdu. Resulüllah'm sahabeleri,
Peygamber'in fiillerinden daima en yeni olanlara tabi olurlardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1875
Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle haber vermiştir:

150

Resulüllah (a. s.) bir sefer esnasında, insanların başına toplandığı ve
gölgelendirmekte oldukları birisini gördü, ve: "Bunun nesi var?" diye sordu.
Sahabeler: "Oruç tutmaktadır" dediler. Bunun üzerine Resulüllah: "Seferde oruç
tutmanız (her zaman) sırf bir iyilik sayılmaz" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1879

Enes b. Malik'in (r.a.) rivayetinde anlatıldığına göre:

Enes b. Malik'in kendisine, seferde Ramazan orucu sorulduğunda: "Biz
Ramazanda Resulüllah (a. s.) ile yolculuk ettik. Bu yolculukta ne oruç tutan
tutmayanı, ne de tutmayan tutanı ayıpladı" diye cevap verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1884
Enes (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber bir seferde bulunmuştuk. Bizden kimi oruç
tutmuş, kimi de yemişti. Sıcak bir günde konakladığımızda çoğumuz gölgelenmişti.
Elbisesi olan elbisesiyle, kimimiz de eliyle güneşten korunuyordu. Oruç tutanlar
hararetten kesilip düştüler. Buna karşılık oruç tutmayanlar, kalktılar, çadırları
kurdular ve develeri suladılar. Bu faaliyetler üzerine Hz. Peygamber (a. s.): "Bu gün
oruç tutmayanlar, tam sevap alıp gittiler" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1886
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle nakletmiştir:

Hamza b. Amr Eşlemi, Resulüllah'a (a. s.) sefer hâlindeki oruçtan sordu.
Resulüllah: "Dilersen oruç tut, dilersen oruç tutma" diye cevap vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1889
Ebu Derda (r.a.) şöyle anlatır:

151

Biz Ramazan ayında çok sıcak bir günde, Resulüllah (a. s.) ile beraber sefere
çıktık. Her birimiz sıcaklığın şiddetinden dolayı elini başına koyuyordu. Aramızda
ise Resulüllah (a. s.) ile Abdullah b. Ravaha'dan (r.a.) başka oruç tutan kimse yoktu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1892
Ümmül-Fadl bt. Haris (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Bazı insanlar Arefe günü onun yanında Resulüllah'm (a. s.) oruçlu olup olmadığı
hususunda münakaşa ettiler. Bir kısmı, Resulüllah oruçludur, dedi. Diğer bir
kısımda Resulüllah oruçlu değildir, dedi. Bunun üzerine ben Resulüllah'a bir
bardak süt gönderdim. Allah Resulü (a. s.), bu sırada Arafat'ta devesinin üzerinde
vakfe yaparken, o sütü içti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1894
Ummü'1-Fadl (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Ashaptan bazı kimseler, Arefe günü oruç hususunda şüpheye düştüler. Biz de
Arafat'ta Resulüllah ile beraber bulunuyorduk. Bunun üzerine ben, Peygamber
Arafat'ta iken ağaçtan oyulmuş bir kap içinde kendisine süt gönderdim.
Peygamber de (a. s.) bu sütü içti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1895
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Cahiliye devrinde Kureyş aşure günü oruç tutardı. (Hicretten evvel) Resulüllah
(a. s.) da aşure orucunu tutmuştur. Medine'ye hicret ettiğinde yine aşure orucunu
tuttuğu gibi, (sahabelere de) bu orucu tutmalarını emretti. (ikinci sene) ramazan
ayında oruç farz kılınınca, Allah Resulü (a. s.): "isteyen aşure orucunu tutar, isteyen
de terk eder" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1897

152

Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Cahiliye devri ahalisi aşure günü oruç tutarlardı. Resulüllah (a. s.) ve
müslümanlar da ramazan orucu farz kılınmadan önce o gün oruç tutmuşlardır.
Ramazan orucu farz kılınınca, Hz. Peygamber: "Şüphesiz ki, aşure Allah'ın
günlerinden bir gündür. Artık dileyen o gün oruç tutar, dileyen de o gün oruç
tutmaz" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1901
Abdullah b. Mesûd'un anlatıyor:

Abdurrahman b. Yezid şöyle dedi. Eşas b. Kays bir Aşure günü Abdullah'ın
yanma gelerek, onun yemek yediğini gördü ve: Ey Ebu Muhammedi Aşure günü
nedir bilir misin? O da "O nedir? diye sorduğunda "Şüphesiz bu gün aşure
günüdür, dedi. Ibn Mesûd (r.a.) ise: "Ramazan orucunun farz kılınmasından önce
bu günde oruç tutulurdu. Ramazan orucu emredilince bu terk olundu" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1905

Humeyd b. Abdurrahman'nm Muaviye b. Ebu Sufyan'dan (r.a.) naklettiğine
göre kendileri Muaviye b. Ebu Sufyan'ı Medine'deki hitabında, yani Muaviye bir
aşure günü Medine'ye gelip halka hitabında şöyle derken işitmiştir:

Ey Medineliler! Hani alimleriniz? (Biliniz ki) ben Resulüllahdan (a. s.) işittim,
(bu gün için) şöyle buyuruyordu: "Bu gün aşure günüdür. Aşure günü oruç tutmayı
Allah size farz kılmamıştır. Halbuki ben oruçluyum. Sizlerden her kim bu orucu
tutmak isterse tutsun; tutmak istemeyen de tutmasın" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1909
İbn Abbas (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.) Medine'ye geldiğinde Yahudiler aşure günü oruç tutuyorlardı.
Yahudilere bu orucun mahiyeti sorulduğunda, onlar: "Böyle bir günde Allah

153

Musa'yı ve israil oğullarını Firavun'a karşı galip kılmıştır. Biz de o günü tazim
maksadıyla oruç tutuyoruz" dediler. Bunun üzerine Hz. Peygamber (a. s.): "Biz
Musa'ya sizden daha yakın ve evlayız" buyurarak o gün de oruç tutulmasını
emretti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1910
Ebu Musa (r.a.) şöyle anlatır:

Aşure günü Yahudilerin, tazim ettikleri ve bayram edindikleri bir gündü.
Resulüllah (a. s.): "O gün sizler de oruç tutunuz," buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1912
İbn Abbas şöyle anlatmaktadır:

Ibn Abbas (r.a.) kendisine aşure günü orucu sorulduğunda: "Resulüllah'm (a. s.)
bu günden başka, faziletinin bütün günleri içermesini talep ederek oruç tuttuğu bir
gün ve bu aydan yani Ramazandan başka faziletinin bütün ayları içermesini talep
ederek oruç tuttuğu başka bir ay bilmiyorum" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1914
Seleme b. Ekva (r.a.) şöyle bildirmiştir:

Resulüllah (a. s.) aşure günü Eşlem kabilesinden bir kimseyi gönderip insanlar
arasında şunu ilan etmesini emretmiştir: "Birşey yememiş olan oruç tutsun. Yemiş
olan ise artık orucunu geceye kadar devam ettirsin!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1918

Rubey bt. Muavviz b. Afrâ (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Medine etrafındaki Ensar köylerine aşure günü kuşluk zamanı
şu haberi gönderdi: "Her kim oruçlu olarak sabaha ulaştı ise artık orucunu

154

tamamlasın. Kim de bir şey yiyerek sabahladı ise gününün geri kalan kısmını
yemek yemeyerek tamamlasın!" Rubey sözlerine şöyle devam etmiştir: Biz bundan
sonra aşure orucunu tutar, bütün çocuklarımıza da tutturur ve onlarla mescide
giderdik. Oruçlu çocuklarımıza boyalı yünden oyuncak düzerdik de onlardan biri
yemek diye ağlarsa iftar vakti erişinceye kadar ona bu oyuncağı verip eğlendirirdik.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1919
Ömer b. Hattab (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.) sizi şu iki günde oruç tutmaktan nehyetti: Birisi orucu
tamamladığınız Ramazan Bayram'ı günüdür, diğeride kurbanınızın etinden
yediğiniz Kurban Bayram'ı günüdür.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1920
Ebu Saîd Hudrî (r.a.)

Hz. Peygamber'den (a. s.) şöyle işittiğini haber vermiştir: "İki günde oruç tutmak
sahih olmaz: Kurban bayramı günü ile Ramazan Bayramı günü."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1922

İbn Ömer'in (r.a.) rivayetinde anlatıldığına göre:

Bir kimse Ibn Ömer'e gelip: Bir gün oruç tutmayı adadım. Ancak bu
nezrettiğim gün de Kurban Bayramı yahut Ramazan Bayramı gününe isabet etti
(nasıl yapayım?) diye sordu. Ibn Ömer "Yüce Allah nezri yerine getirmeyi emir
buyurdu. Resulüllah (a. s.) ise bu (bayram) gününün orucundan nehyetti" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1924
Cabir b. Abdullah'ın (r.a.) şöyle söylediğini

155

Muhammed b. Abbad haber vermiştir: Cabir b. Abdullah (r.a.), Kâbe'yi tavaf
etmekte iken kendisine, Resulüllah (a. s.) Cuma günü oruç tutmaktan nehyetti mi?
diye sordum. Cevaben: "Şu Beyt'in sahibine yemin olsun ki, evet nehyetti"
demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1928
Ebu Hureyre'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Sizden biriniz Cuma'dan bir gün önce veya bir gün sonra
oruç tutmadıkça sakın yalnızca Cuma günü oruç tutmasın" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1929
Seleme b. Ekva (r.a.) şöyle haber vermiştir:

...oruç tutmaya güçleri yetmeyenlere bir fakir doyumu kadar fidye gerekir... ayeti
nazil olduğunda, oruç tutmayıp da fidye vermek isteyenler, oruç tutmayıp fidye
verdiler. Bundan sonraki ayet nazil olunca o ayet fidye vermeyi, eda ve kazaya
gücü yetmeyenlere tahsis etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1931
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

" (Bazen) üzerimde Ramazandan oruç borcu kalırdı da, Resulüllah (a. s.) ile
meşgul olup ilgilenmekten dolayı bu orucu Şaban ayından başka bir ayda yerine
getirmem mümkün olmazdı."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1933
Hz. Aişe'nin (r.ah.) haber verdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Kimin üzerinde oruç borcu olduğu halde ölürse, o
ölünün velisi, ölen kimse yerine oruç tutabilir" buyurmuştur.

156

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1935
İbn Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah'a (a. s.) bir kadın gelerek: "Annem, üzerinde bir ay oruç borcu
olduğu halde öldü" dedi. Resulüllah (a. s.) ona: "Eğer annenin üzerinde herhangi
bir borç bulunsaydı sen o borcu öder miydin?" diye sordu. Kadın: "Evet" deyince
Allah Resulü (a. s.): "Öyle ise Allah'a olan borç başka borçlardan daha ziyade
ödenmeğe layıktır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1936
Ebu Hureyre'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Herhangi biriniz (bilhassa) oruçlu bulunduğu gün artık kötü
söz söylemesin ve cahilliğe kapılmasın. Eğer bir kimse kendisi ile dövüşür yahut
söverse derhal; ben oruçluyum, ben oruçluyum, desin" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1941
Sehl b. Sa'd'm (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Cennette Reyyan denilen bir kapı
vardır. Bu kapıdan Kıyamet gününde yalnız oruç tutanlar girer. Onlarla beraber
başka hiçbir kimse giremez. (Kıyamet gününde) oruçlular nerede? diye çağrılır.
Oruç tutanlar kalkıp o kapıdan girerler. Oruçluların sonuncusu bu kapıdan içeri
girdiği zaman kapı kapatılır, artık ondan içeriye hiç kimse giremez."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1947
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

157

Resulüllah (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Herhangi bir kul Allah nzası için bir gün
oruç tutarsa, bundan dolayı şüphesiz Allah o kulun yüzünü ateşten yetmiş
sonbahar (yetmiş yıl) kadar uzaklaştırır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1948
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Kim oruçlu iken unutup yer, içerse orucunu (bozmayıp)
tamamlasın. Çünkü ona ancak Allah yedirmiş ve içirmiştir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1952
Ibn Abbas (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.) Ramazandan başka hiç bir ayda tam olarak oruç tutmamıştır.
Allah Resulü diğer aylarda oruç tuttuğu zaman onu gören birisi: Hayır yemin
olsun, Resulüllah bu ay hiç iftar etmiyor diyecek kadar oruç tutardı. Oruç
tutmadığı zamanda da onu gören birisi: Hayır yemin olsun, Resulüllah bu ay hiç
oruç tutmuyor diyecek derecede oruç tutmazdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1959
Enes (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.) bazen, "O artık hep oruçludur, O hep oruçludur" denilinceye
kadar oruç tutar, bazen de "O artık hiç oruç tutmamıştır, O hiç oruç tutmuyor"
denilinceye kadar oruç tutmazdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1961
Abdullah b. Amr b. As (r.a.) şöyle anlatır:

Abdullah'ın: "Ben hayatta bulunduğum müddetçe geceleyin namaz kılacağım,
gündüzleyin de oruç tutacağım" diye yemin ettiği Resulüllah'a haber verildiğinde,

158

Allah Resulü (a. s.): "Gerçekten sen böyle mi söylüyorsun?" dedi. Ben de kendisine:
"Evet böyle söyledim Ey Allah'ın Resulü!" dedim. Resulüllah: "Sen bu ağır ibadeti
yerine getiremezsin. Sen bazen oruç tut, bazen ye, bazen uyu, bazen namaz kıl.
Her aydan üç gün oruç tut. Her iyiliğe onun on misli mükâfat vardır. Kim bir
iyilikle gelirse işte ona bunun on katı vardır. Bu, her ayın üç gün orucu bütün sene
oruç gibidir" buyurdu. Ben bundan daha fazlasına muktedir olurum, dedim. Öyle
ise bir gün oruç tut, iki gün ye, buyurdu. Ben bundan daha fazlasına muktedir
olurum ya Resulüllah dedim. Öyle ise; bir gün oruç tut, bir gün tutma, işte bu
Davud'un (a. s.) orucudur. Bu, oruç tutmanın en âdil olanıdır, buyurdu. Ben
bundan daha fazlasına muktedir olurum, dedim. Resulüllah (a. s.): "Bundan daha
faziletli oruç yoktur" buyurdu. Abdullah b. Amr (ihtiyarlayıp da taahhüt ettiği
ibadeti yerine getirmekten aciz kalınca): "Resulüllah'm söylediği her ayda üç gün
oruç tutmayı kabul etmiş olsaydım, bana hiç şüphesiz ehlim ve malımdan daha
sevimli olacaktı," diye hayıflanmıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1962
İmran b. Huseyn (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Allah Resulü (a. s.), ona (veya bir başkasına): "Şaban ayının ortalarında oruç
tuttun mu?" diye sormuştur. O, hayır tutmadım, deyince. Resulüllah:
"Ramazandan sonra iki gün oruç tut" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1979
Ibn Ömer (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Sahabelerden bazı kimselere, rüyalarında, Kadir gecesinin, (Ramazan'm) son
yedi günü içinde olduğu gösterildi. Resulüllah (a. s.) onlara: "Görüyorum ki
rüyalarınız Ramazanın son yedi günü hakkında biribirine uygun düşmüştür. Artık
kim Kadir gecesini aramaya kalkışırsa, onu Ramazan'm son yedisinde arasın"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1985

159

Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle anlatır:

Resulüllah (a. s.) Mescitte Ramazan ayının ortasındaki on günde itikâf
ediyordu. Yirminci gece dolup Peygamber yirmi birinci geceyi karşılayacağı
zaman eve dönerdi. Kendisi ile beraber itikâf edenler de dönerlerdi. Sonra kendisi
bir ayda ikamet etti de, bu ayda iken, içinde evine dönmekte olduğu o gecede de
itikâf etti. Müteakiben halka bir hutbe irat ederek Allah'ın dilediği bazı şeyleri
onlara şöyle emretti: "Ben şu on günde itikâf ediyordum. Sonra bana şu son on
günde itikâf etmem zahir oldu. Benimle beraber itikâf etmiş olan, kendi itikâf
yerinde gecelesin. Ben, bu geceyi muhakkak görmüştüm, fakat o bana
unutturuldu. Siz onu (Kadir gecesi) son ondaki her tek gecede arayın. Ben kendimi
bir su ve bir çamur içinde secde ederken gördüm." Ebu Saîd Hudrî sözlerine
devamla: Biz yirmi birinci gecede yağmura tutulduk. Hatta Mescidin çatısı
Resulüllah'm namaz kıldığı yere aktı. Ben, sabah namazından dönerken
Resulüllah'a baktığımda, yüzü yağmur çamur içerisinde idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1993

Hz. Aişe'nin (r.ah.) naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Kadir gecesini Ramazanın son on günü içinde arayınız"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 1998

160

İTİKAF

Ibn Ömer (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) Ramazan'm son on gününde itikâfa girdiğini
bildirmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2002
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Ramazan'm son on günü girince geceleri ihya eder, aile halkını
da uyandırır, ibadete daha fazla önem verirdi. Diğer vakitlerden çok daha fazla bir
ibadet gayreti içerisinde olurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2008
Hz. Aişe'nin (r.ah.) haber verdiğine göre:

Resulüllah (a. s.), Ramazan'm son on gününde, diğer vakitlerden daha fazla
ibadet yoğunluğu içerisine girerdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2009

Bir kimse Resulüllah'a, (a. s.) ihrama giren kişi ne gibi elbise giyebilir? diye
sordu. Hz. Peygamber (a. s.) "Gömlek, sarık, kilot, bornoz, mest giymeyin. Ancak
biriniz ayakkabı bulamazsa o zaman mest giysin. Ama mestleri topuktan
aşağısından kessin. Zağferan yahut vers (alaçehri) ile boyanmış olan bir şey
giymeyiniz" buyurmuştur.

HAC

161

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2012
İbn Abbas (r.a.)

Resulüllah'tan (a. s.) şöyle işittiğini haber vermiştir: Allah Resulü hutbe irat
ederken ihrama gireni kastederek: "Şalvarlar (donlar), izar bulamayanlar için,
mestler de ayakkabı bulamayanlar içindir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2015
Yaala b. Umeyye (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) Giranede iken huzuruna bir kimse çıkageldi. Üstünde bir
cübbe vardı. Cübbenin üzerinde de zağferanlı güzel bir koku mevcuttu
Peygamber'e hitaben: "Bana umremde ne şekilde hareket etmemi emredersin?"
diye sordu. Bu sırada Peygamber'e vahiy indirilmişti. Hemen üzeri bir örtü ile
örtüldü. Ebu Yaala devamla: Ben Peygamber'i kendisine vahiy geldiği sırada
görmeyi çok arzu ederdim. Bu sırada Ömer b. Hattab (r.a.) "Peygamber'i vahiy
indirildiği zaman görmek mi arzu ediyorsun?" diyerek elbisenin kenannı kaldırdı.
Ben de Resulüllah'a baktım. Peygamber'de, uyuyan kimsenin horultusu gibi bir
horultu vardı (ravi, deve yavrusu iniltisi gibidir demiştir). Kendisinden vahiy hâli
kalkınca Resulüllah (a. s.): "Hani! umre hakkında soru soran kişi nerede?" diye
sordu. Ve o adama hitaben: "Elbisenden bu koku eserini gider. Üzerindeki cübbeyi
çıkar. (Bu ihramı giy) ve haccmda ne yaptmsa umrende de onu yap" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2017
İbn Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Medine halkı için Zul Huleyfe'yi, Şamlılar (Mısır, Mağrib)
için Cuhfeyi, Necd halkı için Karnu'l-Menazil mevkiini, Yemenli'ler için
Yelemlem'i (ihrama girmek için) mîkat yerleri olarak belirledi. Bunlar, hac ve umre
yapmak isteyen bu memleketler halkı ile diğer memleketlerden yolları bu
mevkilere uğrayan kimselerin mikadandır. Bunlardan başka, bu inikatlarla, Mekke

162

arasındaki yerlerde yaşayanlar da bulundukları yerden ihrama girerler. Hatta
Mekke halkı, Mekke'den ihrama girerler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2022

Resulüllah (a. s.): "Medine halkı Zu'l-Huleyfe, Şam'dan gelenler Cuhfe,
Necd'den gelenler Karn'dan (itibaren) ihrama girer ve telbiye ederler"
buyurmuştur. Abdullah Resulüllah'm: "Ve Yemen ahalisi de, Yelemlem'de ihrama
girsinler" buyurduğu bana ulaştı, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2024

Abdullah b. Ömer (r.a.) Resulüllah'm (a. s.) telbiyesinin şöyle olduğunu haber

"Lebbeyk Allahümme! Lebbeyk! Lebbeyke la şerike leke lebbeyk! Innel-hamde
ven-nımete leke, vel-mulke la şerike leke."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2029

"Allah Resulü'nün (a. s.) telbiyeye nereden başladığı tartışmasının cevabı işte bu
(Zu'l-Huleyfe'nin yakınındaki) Beyda tepesidir: Allah Resulü telbiyeye sadece
Mescidin (Zu'l-Huleyfe'nin) bulunduğu yerden başlamıştır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2033
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

"Ben Resulüllah'ı (a. s.) ihrama girerken, ihramı için, bir de ihramı çıkarıp
Kâbe'yi tavaf etmesinden önce, güzel koku ile kokulandırırdım."

vermiştir:

163

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2040
Saab b. Gessame Leysî (r.a.)

Ebva'da veya Veddan'da bulunan Resulüllah'a (a. s.) bir yaban eşeği hediye
ettiğini, Resulüllah'm ise bunu kabul etmediğini anlatır. Saab sözlerine devamla;
Resulüllah yüzümdeki üzüntü alâmetini görünce, gönlümü hoşnut etmek için: "Biz
ihramlı olmasaydık hediyeni geri çevirmezdik" buyurmuştur demektedir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2059
İbn Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Saab b. Gessame (r.a.), Peygamber'e (a. s.) ihramlı iken bir yaban eşeği hediye
etti. Fakat Allah Resulü (a. s.) bunu kabul etmeyip geri çevirerek: "ihramlı
olmasaydık, mutlaka bu hediyeni kabul ederdik" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2060
Ebu Katâde (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) ile beraber yola çıktık. Nihayet Kâha denilen yere vardığımızda
bizden bir kısmı ihramlı, bir kısmı ihramsızdı. Bu arada arkadaşlarımın
birbirlerine bir şey göstermeye çalıştıklarını gördüm ve hemen ben de o tarafa
baktım. Birde ne göreyim bir yaban eşeği! Süratle atımı eğerleyip mızrağımla
birlikte atıma bindim. Tam bu sırada kamçım yere düştü, ihramlı olan
arkadaşlarıma: "Kırbacımı bana uzatıverin" dedim. Onlar cevaben: "Yemin olsun
ki, bu av hususunda sana hiçbir şekilde yardımcı olamayız" dediler. Bunun üzerine
kendim hayvandan inip kamçımı aldım ve tekrar bindim. Nihayet arkasından
koşturarak yaban eşeğine bir tepe ardında yetiştim ve mızrağımı saplayıp onu
öldürdüm. Daha sonra onu, arkadaşlarımın yanma getirdim. Bir kısmı onu yiyiniz,
bir kısmı da onu yemeyiniz dediler. Peygamber (a. s.) ise önümüzde idi. Hemen
atımı harekete geçirerek Peygamber'e yetiştim "O helaldir, onu yeyiniz"
buyurmuştur.

164

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2062
Hz. Aişe (r.ah.) Hz. Peygamber'den (a. s.)

şöyle işittiğini haber vermiştir: "Dört çeşit hayvan vardır ki, bunların her biri
fasıktır. Bunlar hem mîkat dışında (hıll) ve hem de, harem bölgesinde öldürülürler:
Karga, çaylak, fare, saldırıp yaralayan köpek."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2068
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber: "Beş çeşit hayvan vardır ki, ihramda olanın Harem'de iken
onları öldürmesinde günah yoktur: (Bunlar) fare, akrep, karga, çaylak ve kuduz
köpektir buyurmaktadır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2073
Kaab b. Ucre (r.a.) şöyle anlatır:

Hudeybiye gününde (Ravi Kavariri'ye göre) tenceremin (Ravi Abu Rabi'ye
göre) taş kabın altına ateş yakarken Resulüllah (a. s.) yanıma geldi. Yüzümden
bitler saçılıyordu. (Bunu görünce) Resulüllah (a. s.) bana: "Başındaki haşereler sana
eziyet veriyor mu?" diye sordu. Ben: "Evet" cevabını verince, Allah Resulü (a. s.):
"Öyle ise tıraş ol. Buna karşılık, üç gün oruç tut. Veya altı fakiri doyur. Yahutta bir
kurban kes" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2080
İbn Abbas (r.a.)

"Hz. Peygamber (a. s.) ihramlı iken kan aldırdı" demiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2087

165

Ibn Buhayne (r.a.)

"Peygamber (a. s.) Mekke yolunda, ihramlı iken başının ortasından kan aldırdı"
demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2088
Ebu Eyyûb Ensari'nin (r.a.) şöyle dediğini

Abdullah b. Huneyn nakletmiştir: Ibn Abbas beni bir mesele sormam için Ebu
Eyyûb Ensari'ye gönderdi. Kendisini kuyunun iki direği arasında yıkanırken
buldum. Ebu Eyyûb bir elbise ile vücûdunu perdeliyordu. Ona selam verdim. Sen
kimsin? diye sordu. Ben, Abdullah b. Huneyn'im beni Abdullah b. Abbas
gönderdi. Senden, Resulüllah (a. s.) ihramlı iken başını nasıl yıkardı? diye soruyor
dedim. Ebu Eyyûb elini kendisini perdeleyen bez üzerine koydu ve bezi (başından
göğsüne kadar) indirdi. Başı tamamıyla görünüyordu Sonra kendisine su döken
kimseye: Dök! dedi. O, da başına su döktü. Ebu Eyyûb başını elleriyle ovarak,
ellerini öne ve arkaya götürdü. Sonra da Resulüllah'ı (a. s.) işte böyle yıkarken
gördüm, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2091
İbn Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Bir adam devesinden düşerek boynu kırılmış ve ölmüştü. Bunun üzerine
Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu: "Onu su ve sidr ile yıkayın da, iki ihramı içinde
kefenleyiniz. Fakat başını örtmeyin. Çünkü Allah onu, Kıyamet gününde
"Lebbeyk Allahümme lebbeyk..." diye telbiye eder halde dirilte çektir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2092
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

166

Resulüllah (a. s.) Dubaa bt. Zübeyr'in yanma vardı ve ona: "Hacca gitmek mi
istedin?" diye sordu. Dubaa: " (Evet öyle) ama kendimi kesinlikle hasta
hissediyorum" dedi. Resulüllah ona: "Sen haccet ve (ihrama girerken) Ey Allahım!
ihramdan çıkacağım yer, beni haccetmekten aciz kılacağın yer olsun diye şart koş"
buyurdu. Dubaa (o sırada) Mikdad b. Esved'in zevcesiydi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2101
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Biz Veda Haccı senesi Resulüllah (a. s.) ile beraber (hac için) yola çıktık; ve umre
niyetiyle ihrama girdik. Sonra Resulüllah (a. s.): "Kimin yanında hedy kurbanı
varsa umre ile hacca (Kıran haccma) niyet etsin; sonra ihramda devam ederek
neticede her ikisinin ihramından beraber çıksın" buyurdu. Aişe sözlerine devamla:
Ben, Mekke'ye hayızlı olarak vardım. Bu yüzden ne Kâbe'yi tavaf ettim, ne de
Safa ile Merve arasında sa'y yaptım. Bu hâlimi Resulüllah'a arzettim de, bana:
"Saçlarını çöz, taran ve hacca niyet et! Umreyi bırak" buyurdu. Ben de öyle
yaptım. Hac görevlerini yerine getirdiğimiz zaman Resulüllah (a. s.) beni öz erkek
kardeşim Abdurrahman ile birlikte Tenim'e gönderdi de ben oradan niyetlenip
umre yaptım. Resulüllah: "Bu, (hayzmdan dolayı terk ettiğin) umrenin yerinedir"
buyurdu. Artık umre niyetiyle ihrama girenler Beyt'i tavaf edip Safa ile Merve
arasında sa'y yaptılar. Sonra ihramdan çıktılar. Nihayet Mina'dan döndükten
sonra hacları için son bir tavaf daha yaptılar. Hac ile umreyi beraber yapanlar ise,
bir tek tavaf yaptılar.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2108

Abdurrahman b. Ebu Bekr'in (r.a.) haber verdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) ona (kız kardeşi) Aişe'yi devesinin arkasına bindirip
Tenim'den umre yaptırmasını emir buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2126

167

Gabir (r.a.) şöyle anlatır:

Resulüllah (a. s.) ile beraber biz, ifrad haccına; Aişe (r.ah.) ise umreye niyet
ederek (Mekke'ye) yöneldik. Şerif mevkiine geldiğimizde Aişe hayız gördü. Nihayet
Mekke'ye gelince Kâbe'yi tavaf ve Safa ile Merve arasında da sa'y ettik. Resulüllah
(a. s.) beraberinde kurbanlık hayvanı bulunmayanların ihramdan çıkmalarını
emretti. Bize hangi şeyler helal olacak? diye sorduk. Resulüllah (a. s.): "Ihramlıyken
size haram olan her şey" buyurdu. Bunun üzerine biz, hanımlarımızla beraber
olduk, güzel kokular süründük ve elbisemizi giydik. Halbuki Arefe gününe dört
gece kalmıştı. Sonra terviye günü tekrar hacca niyet ettik. Bundan sonra
Resulüllah Aişe'nin yanma girdiğinde o ağlıyordu: "Niçin ağlıyorsun" diye sordu.
Aişe: "Şu anda hayız görmem beni üzmektedir, insanlar ihramdan çıktıkları halde,
ben çıkamadım; üstelik Kâbe'yi de tavaf edemedim. Şimdi ise insanlar hacca
gidiyorlar" dedi. Bunun üzerine Resulüllah: "Şüphesiz ki bu, Allah'ın Adem (a. s.)
Kızları için takdir etmiş olduğu bir husustur. Binaenaleyh yıkan ve sonra hacca
niyet et!" buyurdu. Aişe de böyle yaptı ve bütün vakfe yerlerinde durdu. Nihayet
temizlenince Kâbe'yi tavaf ve Safa ile Merve 'yi de sa'y etti. Sonra Resulüllah: "Sen
hac ve umrenden birlikte çıkmış oldun" buyurdu. Aişe (r.ah.): Ey Allah'ın Resulü!
Ben, içimden hacca gidip Beyti tavaf etmediğimi bilip dururken nasıl hac etmiş
olurum? dedi. Resulüllah: "Öyle ise Ey Abdurrahman! Bunu götür de Tenim'den
umre yaptır" buyurdu. Bu hadise, Mina'dan Muhassab mevkiine indikleri gece
olmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2127

Cabir b. Abdullah (r.a.) Atâ'nm (r.a.) şöyle dediğini haber vermiştir:

Cabir b. Abdullah'ın (r.a.), yanımda bazı insanlar bulunduğu bir sırada şöyle
dediğini işittim: Biz, Hz. Muhammed'in (a. s.) ashabı, sadece hac niyetiyle ihrama
girdik. Atâ, Cabir'in sözlerine şöyle devam ettiğini belirterek: Peygamber (a. s.)
Zil-hicce'nin dördüncü sabahı gelerek, bize ihramdan çıkmamızı emir buyurdu.
Atâ, Hz. Peygamber'in: "ihramdan çıkınız ve kadınlarla bir araya geliniz"
buyurduğunu nakletmiştir. Devamla Atâ "Peygamber ashabına, kadınlarla cima
etmeyi kesin olarak emretmedi. Fakat kadınları, onlara helal kıldı" demiştir. Gabir

168

(r.a.) sözlerine devamla: "Biz Arefe gününe sadece beş gece kala Resulüllah (a. s.),
kadınlarımızla cima etmeyi, sonra zekerlerimizden meni damlayarak Arafat'a
çıkmamızı emrediyor" diye söylendik. Cabir, eliyle işaret ederek, (Peygamber'in
elini hareket ettirerek işaret edişi hâlâ gözümün önündedir). Peygamber ayağa
kalkıp şöyle buyurmuştur: "Kesinlikle biliyorsunuz ki; ben sizin Allah'tan en çok
korkanınız, en doğru söyleyeniniz ve en iyinizim. Eğer yanımda kurbanım
olmasaydı sizin gibi ben de ihramdan çıkardım. Şu durum benim için bir daha
gerçekleşseydi, yanıma (hedy) kurban almazdım. Artık ihramdan çıkınız." Bunun
üzerine bizler ihramdan çıkıp Peygamber'i dinledik ve itaat ettik. Daha sonra,
Atâ'nm belirttiğine göre Gabir şöyle demiştir: Birazdan Ali, vergi toplamaktan
geldi. Resulüllah ona: "Neye niyet ettin?" diye sordu. Ali: "Peygamber neye
niyetlendiyse ben de ona niyet ettim" diye cevap verdi. Resulüllah ona: "Öyleyse
hedy gönder ve ihramlı olarak bekle" buyurmuştur. Ali de, ona bir hedy kurbanı
verdi. Suraka b. Malik b. Cuşum Ey Allah'ın Resulü! (Hac aylarında umrenin
cevazı) bu yılımıza mı mahsustur, yoksa devamlı mıdır? diye sordu. Resulüllah da:
"Ebediyen devam edecek!" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2131
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Kureyş ile onların dinine mensup olanlar, Müzdelife'de vakfe yaparlar ve
bunlar Hums diye anılırlardı. Diğer, Arap kabileleri ise Arafat'ta vakfe yaparlardı,
islâm gelince Yüce Allah Hz. Peygamber'e (a. s.) Arafat'a gitmesini ve orada vakfe
yapıp sonra oradan dönmesini emir buyurdu. Bu da Kur'an-ı Kerim'de şöyle ifade
edilmektedir: Sonra insanların aktığı yerden sizde akın...

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2140
Gübeyr b. Mut'im (r.a.) şöyle anlatır:

Bir devemi kaybetmiştim de, Arefe günü onu aramaya gittim. Bu sırada
Resulüllah'ı (a. s.) Arafat'ta insanlarla vakfe yaparken gördüm ve (kendi kendime):

169

"Yemin olsun bu Peygamber, Hums'tandır; onun burada ne işi var?" dedim. Zira
Kureyş Hums'tan sayılırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2142
Ebu Musa (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Batha mevkiinde mola vermiş olduğu bir sırada, onun yanma
vardım. Hz. Peygamber (a. s.), bana: "Hacca niyet ettin mi?" diye sordu. Ben de:
"Evet" dedim. Bu sefer de: "Hangi çeşit hacca niyet edip ihrama girdin?" dedi.
Ben: "Peygamber'in ihrama girişi gibi ihrama girip Lebbeyk dedim." diye cevap
verdim. Resulüllah (a. s.): "Güzel yaptın. Şimdi git Beyt'i tavaf et, Safa ile Merve
arasında sa'y yap, ardından da ihramdan çık" buyurdu. Bunun üzerine ben, Beyt'i
tavaf ve Safa ile Merve arasını sa'y ettim. Sonra Kays oğullarından
(mahremlerimden) bir kadının yanma geldim. O kadın saçlarımı tarayıp ayıkladı.
Sonra ben hacca niyet edip ihrama girdim. Ravi sözlerine devamla: Ben Ömer'in
hilafetine kadar bu şekilde fetva verirdim. Bir hac mevsiminde birisi Ebu Musa'ya
"Ey Ebu Musa! veya: Ey Abdullah b. Kays! Bazı fetvaların konusunda yavaş ol!
Kendini tut. Çünkü sen, Emîru'l-Müminin'in hac fiilleri hususunda senden sonra
nasıl bir uygulama ortaya koyduğunu bilmiyorsun" dedi. Bunun üzerine ben,
umuma hitaben: "Ey insanlar! Kime hac hakkında fetva verdiysek, o acele etmesin
teenni ile hareket etsin. Çünkü Müminlerin Emîri yanınıza gelmektedir. Siz ancak
ona uyun!" dedim. Yine Ebu Musa: "Müteâkiben Ömer (r.a.) geldi ve bu durumu
kendisine arzettim." Bunun üzerine Ömer: "Eğer Allah'ın kitabı ile amel edecek
olursak, o bize (başlanmış olan umre ile haccı) tamamlamayı emrediyor.
Resulüllah'm sünnetini göz önünde bulundurursak, Hz. Peygamber, kurban
kesileceği yere ulaşıp kesilinceye kadar, ihramdan çıkmamıştır" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2143
Hz. Ömer'den (r.a.)

Ebu Musa'nın naklettiğine göre: O (Ebu Musa) temettü haccma fetva verirdi.
Bir kimse ona: "Bir kısım fetvalarında yavaş ol! Zira Emîru'l-Mümin'in hac fiilleri

170

hususunda ne gibi bir uygulama yapacağını bilmiyorsun" dedi. Daha sonra Ebu
Musa, Ömer'le bir araya geldiğinde, bu meseleyi ona sormuştur. Bunun üzerine
Ömer (r.a.): "Kesin olarak biliyorum ki, Peygamber (a. s.) ve arkadaşları temettü
haccı yapmışlardır. Fakat, ben hacıların Erak mevkiine geldiklerinde kadınları ile
bir araya gelip, sonra başları su damlar bir halde hacca devam etmelerini uygun
görmedim" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2145
Hz. Ali'nin (r.a.) hadisinde

Abdullah b. Şakik şöyle dedi: Osman (r.a.) temettü haccı yapılmasını yasaklardı.
Ali (r.a.) ise temettü haccı yapılmasını emrediyordu. Hz. Osman, Hz. Ali ile
konuştu. Sonra Hz. Ali, Hz. Osman'a: "Bizim Resulüllah ile temettü haccı eda
ettiğimizi iyi bilirsin" dedi. Hz. Osman: "Evet ama, biz o zaman korkuyorduk"
demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2146
İmran b. Huseyn'm (r.a.) şöyle söylediğini

Mutarrıf b. Abdullah anlatıyor: Imran b. Huseyn ona şunları söylemiştir:
Bugün sana öyle bir hadis rivayet edeceğim ki, Allah, seni bu günden sonra onunla
faydalandıracaktır. Şunu iyi bil ki; Resulüllah yakınlarından bir guruba
Zilhicce'nin son on günü içinde umre yapmayı mubah kılmış ve bunuda nesh eden
bir ayet inmemiştir. Ayrıca kendiside Ahirete irtihal edinceye kadar bundan
nehyetmemiştir. Bundan sonra herkes istediği kadar kendi reyi ile söz söyledi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2153
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.) Veda haccını, umreyi eda edip ihramdan çıktıktan sonra tekrar
hac için ihrama girmek suretiyle temettü haccı olarak eda etmiştir. Resulüllah (a. s.)

171

Zu'l-Huleyfe'den itibaren beraberinde getirdiği kurbanlıkları (Kâbe'ye hediye etti)
kesti. Nitekim, Resulüllah umre niyetiyle ihrama girerken telbiye getirmeye
başladı. Umre bittikten sonra hac niyetiyle telbiye getirmeye başladı. Sahabeler de,
Resulüllah ile birlikte temettü haccı yaptılar. Ashaptan bazıları kurban getirmiş,
bazıları getirmemişti. Resulüllah Mekke'ye gelince, hacılara hitaben: "içinizden
kurban getirenler için ihramlıya haram olan herşey haclarını eda edinceye kadar
haramdır. Kurban getirmeyenler ise Beyt'i tavaf ve Safa ile Merve arasında sa'y
etsin, saçını kısaltarak ihramdan çıksın! Sonra (Arafat'a çıkılacağı sırada) hac için
ihrama girip telbiye etsin. Nihayet Mina'da kesecek kurbanı bulunmayan, üçü hac
esnasında, yedisi de memleketine döndükten sonra olmak üzere, tam on gün oruç
tutsun" buyurmuştur. Resulüllah Mekke'ye geldiğinde ilk önce Hacer-i Esved
rüknünü selamlayıp tavafa başladı. Yedi dolanım olan tavafın ilk üçünde remel
yaparak, kalan dördünde ise normal yürüdü. Beyt'i tavaf etmeyi bitirince
Makam-ı ibrahim'de iki rekât namaz kıldı. Sonra selam verip namazdan çıktı.
Bunun ardından Safa'ya geldi. Safa ile Merve arasında yedi defa sa'y yaptı. Bütün
hac menasikini bitirip, Kurban kesme günü kurbanını kesinceye kadar ihramlıya
haram olan hiç bir şey yapmadı. Nihayet Bayram günü kurbanını kesti ve Kâbe'yi
tavaf etti. Sonra ihramdan çıkmasıyla ihramlı iken haram olan şeyler helal oldu.
Sahabelerden kurban getirip kesenler de, Resulüllah gibi yaptılar.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2159
Peygamberin zevcesi Aişe (r.ah.)

Resulüllah'm (a. s.) haccı umreye katmak suretiyle temettü ve yanında bulunan
diğer insanlarında temettü yaptıklarını haber vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2160
Hz. Hafsa (r.ah.) şöyle anlatır:

"Ey Allah'ın Resulü! sen umrede olduğun için ihramdan çıkmadığın halde
ihramlarından çıkan insanların durumu ne olacaktır," diye sordum. Bunun üzerine

172

Resulüllah (a. s.): "Ben, saçımı kestirmek için yumuşattığımdan, kurbanıma nişan
taktığımdan kurbanımı kesmedikçe ihramdan çıkamam" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2161

Abdullah b. Ömer'in (r.a.) rivayetinde Nafi şöyle haber vermiştir:

Abdullah b. Ömer (r.a.) fitne senesinde umre niyetiyle yola çıkarak: "Eğer
Kâbe'yi ziyaretten menedilirsem, Resulüllah (a. s.) ile beraber olduğumuzda
yaptığımız gibi yaparım" dedi. Sonra hareket etti ve (Zu'l-Huleyfe'de) telbiye
ederek umre niyetiyle ihrama girdi ve yoluna devam etti. Nihayet (Ibn Ömer)
Beyda düzüne çıktığı vakit yol arkadaşlarına dönüp: "Hac ile umre'nin (mani
olunduğunda ihramdan çıkma hususunda) hükmü birdir, aralarında fark yoktur.
Sizleri şahit kılıyorum ki, ben hacca, umre ile birlikte niyet ettim" demiştir. Yoluna
devam eden (Ibn Ömer) Kâbe'ye ulaştığında, onu yedi defa tavaf ve Safa ile
Merve'yi de yedi kere sa'y etti. Buna başka bir şey ilâve etmeyen Ibn Ömer, bu
birer tavaf ve sayin kendine yeterli olduğunu düşünerek kurban sevk etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2164

Enes b. Malik (r.a

"Peygamber'i (a. s.) hac ile umre için her ikisine birden telbiye getirirken işittim"
demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2168

Ibn Ömer (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) (umre için) Mekke'ye geldiğinde, Beyt'i yedi kere tavaf etti,
Makam-ı ibrahim'in arkasında iki rekât namaz kıldı ve Safa ile Merve arasında
sa'y etti. Muhakkak ki, Allah Resulü'nde sizin için pek iyi bir örnek vardır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2172

173

Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

"Hz. Peygamber Mekke'ye geldiğinde yaptığı ilk iş, abdest alarak Kâbe'yi tavaf
etmek olmuştur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2173

Esma bt. Ebu Bekr'in (r.ah.) azatlısı Abdullah b. Keysan'm haber verdiğine
göre:

Esma (r.ah.) Hacun mevkiinden her geçtiğinde şöyle dermiş: "Allah, Resulüne
salat ve selam buyursun! Biz, onunla beraber (hac esnasında) buraya inmiştik. O
günlerde heybelerimiz hafif, binek hayvanlarımız ve yiyeceklerimiz azdı. Ben, kız
kardeşim Aişe, Zübeyr, filan ve filan umre yapmıştık. Biz Beyt'i tavaf edince (sa'y
ve saç kısaltmasından sonra) ihramdan çıktık. Sonra akşamleyin, hac niyetiyle
yeniden ihrama girdik."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2175
İbn Abbas (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.), umre niyetiyle telbiye yaptı, sahabeleri ise hac niyetiyle
telbiye ettiler. (Mekke'de tavaf ve sa'ydan sonra) Peygamber ve yanlannda kurbanı
bulunan sahabeler ihramdan çıkmadılar. Diğer sahabeler ise ihramdan çıktılar.
Talha b. Ubeydullah da kurbanı bulunanlar arasında olduğundan ihramdan
çıkmamıştı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2177
Ibn Abbas (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Cahiliye devrinde Araplar, hac aylarında umre yapmayı, yeryüzünde en büyük
günahlardan sayarlardı. Bunlar, Muharrem ayındaki hürmeti de Safer ayma
nakleder ve; devenin arkasındaki yara iyi olur, hacıların ayak izleri silinir, Safer ayı
da çıkarsa artık umre yapmak işte o zaman helal olur, derlerdi. Peygamber (a. s.),

174

sahabelerle beraber (Zil-hicce'nin) dördüncü gecesi sabahında hac niyetiyle telbiye
ederek (Mekke'ye) gelmişlerdi. Resulüllah, sahabelere haclarını umreye
çevirmelerini ve (tavaf, say tıraşla) ihramdan çıkmalarını emretti. Hac aylarında
umre ile emredilmeleri (bu aylarda umre yapmayı büyük günah zannettikleri için)
sahabelere ağır geldi. Bunun üzerine: Ey Allah'ın Resulü! Bununla ihramın bütün
yasaklarından kurtulduk mu? diye sordular. Hz. Peygamber cevaben: "Evet,
ihramın bütün yasaklarından" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2178
Ibn Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) öğle namazını Zu'l-Huleyfe'de kıldırdı. Sonra kurbanlık dişi
devesini istedi ve onu hörgücünün sağ tarafından nişanladı da kan aktı. Ayrıca
boynuna iki nalın taktı. Sonra binek devesine bindi. Deve, kendisini Beyda düzüne
çıkarınca hac niyetiyle telbiye getirdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2184
İbn Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Muaviye bana, Merve'de Resulüllah'm (a. s.) saçını makasla kısalttığımı biliyor
musun? diye sordu. Ben de ona: "Ben bunu, ancak senin aleyhinde bir hüccet
olarak biliyorum" diye cevap verdim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2188
Enes (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Ali (r.a.) Yemen'den (Mekke'ye) geldiğinde, Peygamber (a. s.) ona: "Hangi niyetle
ihrama girdin?" diye sordu. Ali (r.a.) cevaben: "Peygamber'in ihramlandığı niyetle
ihrama girdim" dedi. Resulüllah (a. s.): "Beraberimde hedy kurbanı olmasaydı, hiç
şüphesiz ben de ihramdan çıkardım" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2193

175

Enes (r.a.) şöyle haber vermiştir:

"Ben, Resulüllah'm (a. s.) umre ile hacca birlikte niyetle; Lebbeyke umre ten ve
haccen, Lebbeyke umreten ve haccen diyerek yüksek sesle telbiye okuduğunu
işittim."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2194
Enes (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) dört defa umre yapmıştır. Veda haccı ile birlikte yaptığı umre
hariç, bunlann hepsini de Zu'l-Kade ayında yerine getirmiştir. Bunlardan birisi;
Zu'l-Kade ayında Hudeybiye'de veya Hudeybiye zamanında yaptığı umre, diğeri
ertesi yıl Zül-Kade ayında yaptığı (kaza) umresi, bir diğeri de (Sekizinci hicret
yılında) Zu'l-Kade ayında Huneyn ganimetlerini taksim ettiği sırada Cirane'den,
yaptığı umredir. Sonuncusu ise, Veda haccı ile olanıdır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2197
Ebu Ishak, Zeyd b. Erkam' a (r.a.)

"Resulüllah (a. s.) ile beraber kaç gazvede bulundun?" diye sordu Zeyd b. Erkam
"On yedi gazve" cevabını verdi. Yine Ebu Ishak sözlerine devamla; Zeyd b. Erkam
bana: "Resulüllah on dokuz defa gazve yapmıştır. Medine'ye hicret ettikten sonra
da, bir defa haccetmiştir. O da Veda haccıdır" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2198

Hz. Aişe'den (r.ah.) Urve b. Zübeyr (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Ben ve Ibn Ömer, Aişe'nin (r.ah.) hücresine dayanmış oturuyorduk. Biz, bu
sırada, Aişe'nin içerde dişlerini misvaklarken, misvağm dişler üzerinde çıkardığı
sesi işitiyorduk. Ben, Ibn Ömer'e: "Ey Ebu Abdurrahman! Peygamber (a. s.) Recep
ayında umre yaptı mı?" dedim. O: "Evet" cevabını verdi. Bunun üzerine ben

176

Aişe'ye: Ey anneciğim! Ebu Abdurrahman'm ne söylediğini işitmiyor musun?
dedim. Hz. Aişe: "Ne söylüyor?" dedi. O, Peygamber'in Recep ayında umre
yaptığından söz ediyor, dedim. Bunun üzerine Aişe: "Allah, Ebu Abdurrahman'a
mağfiret buyursun! Hayatıma yemin ederim ki, Resulüllah, (a. s.) Recep ayında
umre yapmadığı gibi, Peygamber'in ifa ettiği bütün umrelerde, Ibn Ömer de hazır
bulunmuştur" dedi. Urve b. Zübeyr (r.a.):" Ibn Ömer, Aişe'nin bu sözlerini
duyduğu halde olumlu veya olumsuz herhangi bir cevap vermeyip sükut etti" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2199
Ibn Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Ensar'dan bir kadına (Ibn Abbas bu kadının ismini
söylemişti fakat ben onun ismini unuttum): "Bizimle beraber hac etmekten seni
alıkoyan nedir?" diye sordu. Kadın: "Bizim su taşıyan iki devemizden başka
devemiz yoktur. Kocam ile oğlum bu develerden birisine binip hacca gittiler.
Birisini de bahçe sulamamız için bize bıraktılar" dedi. Resulüllah (a. s.): "Öyleyse
Ramazan geldiği zaman bir umre yap. Çünkü Ramazan ayında yapılan umre, bir
hacca denk sayılır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2201
Ibn Ömer (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Medine'den çıkarken (Zu'l-Huleyfe Mescidi yanındaki) Şecere
yolunu takip ederek çıkar; Medine'ye girerken de Muarres yolunu takip ederdi.
Resulüllah (a. s.) Mekke'ye gireceği zaman ise "Seniyye-i Ulya'dan girer, Seniyye-i
Süfla'dan" çıkardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2203
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle bildirmiştir:

177

Hz. Peygamber (a. s.) Mekke'ye geldiği zaman şehre üst tarafından girer, aşağı
tarafından çıkardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2204
Ibn Ömer (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Zu Tava mevkiinde geceleyip, sabah olunca Mekke'ye girmiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2206

Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) namaz kılarken kendisi ile Kâbe cihetine gelen yüksek dağ
arasındaki iki tepeyi karşısına aldı. (O iki tepeyi karşısına almakla) o yerde bina
olunan Mescidi, taş tepenin kenarındaki Mescidin sol tarafına almış olurdu.
Resulüllah'm namazgâhı (taş tepe kenarındaki) bu Mescidin alt başında kara taş
üstündedir. (Taş) tepe kenarındaki Mescitten on arşın yahut ona yakın ayrılır,
sonra seninle Kâbe arasına düşen uzun dağın o iki tepesini karşısına alarak namaz
kılardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2209
Ibn Ömer (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.) Beyte gelip ilk tavafı (Kudüm tavafını) eda ederken üç defa
remel ile, dört defa da mutad yürüyüşü ile yürürdü. Safa ile Merve arasında tavaf
ederken de Batnu'l-Mesil'de (remelden de süratli) sa'y ederdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2210

İbn Abbas'm (r.a.) rivayetinde anlatıldığına göre:

Ibn Tufeyl Ibn Abbas'a şöyle dedi: Beyt'i üç tavaf da remel yapmak ve dört
tavafta da yürümek sünnet midir? Zira insanlar, bunun sünnet olduğunu

178

söylüyorlar. Bu husustakidaki görüşün nedir? dedi. Ibn Abbas (r.a.): "Hem doğru
söylemişler, hem de yanlış" dedi. Ben: "Bu, hem doğru söylemişler ve hem de
yanlış, sözünle ne demek istiyorsun?" dedim. Ibn Abbas: "Resulüllah (a. s.)
Mekke'ye (kaza umresi için) gelince, müşrikler; Muhammed ve arkadaşları
zayıflıktan dolayı Beyti tavaf etmeye güçleri yetmiyor dediler. Böylece Peygamber'e
haset ediyorlardı. Bunun üzerine Resulüllah (a. s.), sahabelerine tavafın üç şavtmda
koşmalarını, dördünde de yürümelerini emretti" dedi. Ebu Tufeyl sözlerine
devamla: "Ben, Ibn Abbas'a Safa ile Merve arasında vasıtaya binerek tavaf
etmenin mahiyetinden haber verir misin? Bu da sünnet midir? Zira kavmin bunun
sünnet olduğunu söylüyor" dedim. Ibn Abbas yine: "Hem doğru söylediler ve
hemde yanlış" dedi. Ben de: "Hem doğru söylediler ve hem de yanlış" sözünün
manası nedir? dedim. Ibn Abbas: "Resulüllah, tavaf yaparken insanlar etrafına
yığıldılar, işte Muhammed! işte Muhammed! diyorlardı. Hatta evlerden genç
kızlar bile dışarı çıkmışlardı. Resulüllah'm huzurunda insanlar dövülemezdi.
Başına bir çok kimse toplanınca, Hz. Peygamber devesine bindi. Ancak yürüyerek
sa'y yapmak daha faziletlidir" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2217
Abdullah b. Ömer (r.a.)

Resulüllah'ı (a. s.) Yemen tarafındaki iki rükünden başka Beyt'ten hiçbir rükne el
sürerken görmedim demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2222
Ömer Ibn Hattab (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Ömer Ibn Hattab (r.a.) Hacer-i Esved'i öptü ve sonra şöyle dedi: "Yemin olsun
ki, çok iyi biliyorum sen ancak bir taşsın. Eğer Resulüllah'ı (a. s.) seni öperken
görmüş olmasaydım seni asla öpmezdim."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2228

179

Ibn Abbas (r.a.) şöyle bildirmiştir:

Resulüllah (a. s.) Veda haccında mihcen (ucu eğri bir değnek) ile Hacer-i Esved
rüknünü istilâm ederek bir deve üzerinde tavaf etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2233

Müminlerin annesi Ummü Seleme (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Hac esnasında hasta olduğumu Resulüllah'a (a. s.) arzettim. Bana "Halkın
arkasından (deveye) binerek tavaf et" buyurdu. Ben de böylece tavaf ettim.
Resulüllah ise bu esnada Beyt'in yanı başında namaza durmuş ve "Tur" suresini
okuyordu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2238

Hz. Aişe'den (r.ah.) rivayetle Urve şöyle haber vermiştir:

Ben, Aişe'ye (r.ah.); öyle zannediyorum ki, bir kimse Safa ile Merve arasında
tavaf etmese ona zarar vermez dedim. Aişe: "Niçin?" diye sordu. Ben de: Yüce
Allah: Şüphesiz" Safa "ile" Merve "Allah'ın nişanelerindendir. buyuruyor dedim.
Bunun üzerine Aişe (r.ah.): Allah Safa ile Merve arasında tavaf etmeyen kimsenin
haccmı ve umresini tamam kılmamıştır. Eğer bu ayetin hükmü senin dediğin gibi
(yani sa'y mubah) olsaydı ayet" Safa ile Merve arasında sa'y etmemekte günah
yoktur" şeklinde olurdu. Bu ayetin hangi mesele üzerine nazil olduğunu biliyor
musun? Bunun iniş sebebi şudur: "Ensar cahiliye devrinde deniz tarafında
bulunan isaf ve Naile diye anılan iki put için telbiye getirirler. Sonra da gelip Safa
ile Merve arasında sa'y eder, daha sonra da tıraş olurlardı, islâmiyet gelince Ensar,
cahiliye devrinde yaptıklarına bakarak Safa ile Merve arasında sa'y etmekten
çekindiler, işte bu sebeple Yüce Allah, söz konusu Şüphesiz Safa ile Merve Allah'ın
nişanelerindendir. (Bakara, 158) ayetini indirdi ve böylece onlar da (tavaf ve)
sa'ylarını yaptılar" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2239

180

Enes (r.a.) şöyle bildirmiştir:

Ensar, Safa ile Merve arasında sa'y etmeyi Şüphesiz" Safa "ile" Merve "Allah'ın
nişanelerindendir. Kim Kâbe 'yi hacceder veya umre yaparsa, bu ikisini de tavaf
etmesinde bir beis yokturayet-i kerimesi indirilene kadar hoş karşılamazlardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2243
Üsame b. Zeyd (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Ben Arafat'tan itibaren Resulüllah'm (a. s.) terkisine bindim. Resulüllah
Müzdelife'nin yakınındaki sola giden dağ yoluna varınca devesini çöktürdü. Sonra
inip küçük abdest bozdu. Sonra geldi. Ben kendisine abdest suyu döktüm.
Resulüllah hafif bir surette abdest aldı. Sonra ben: Ey Allah'ın Resulü! Namaz mı
kılacaksınız? dedim. Resulüllah: "Namaz, ileride (Müzdelife) kılınacaktır"
buyurdu. Akabinde devesine binip Müzdelife'ye geldi ve namazı orada kıldı. Sonra
Bayram sabahı, Resulüllah'm terkisine "Fadl" bindi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2245
Abdullah Ibn Abbas'm (r.a.) naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.) Akabe cemresine taş atmcaya kadar telbiye okumaya devam
etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2246

Muhammed b. Ebu Bekr Sakafi'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

kendisi Enes b. Malik ile birlikte Mina'dan Arafat'a çıkarlarken Enes b. Malik'e
"Sizler Resulüllah (a. s.) ile beraber bulunduğunuz sırada, bu günde ne
yapardınız?" diye sormuş. Bunun üzerine Enes b. Malik (r.a.): "Telbiye
getirenlerimiz telbiye getirir, kendisine bir şey denilmez; tekbir alanlarımız da
tekbir getirir, ona da bir şey denilmezdi" diye cevap vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2254

181

Ibn Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Arafat'tan, beraberinde Üsame olduğu halde hareket etmiştir.
Bu hususta Üsame "Resulüllah (a. s.) Müzdelife'ye gelinceye kadar âdeti olduğu
üzere sükunet ve rıfk ile yoluna devam etti" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2262

Usame b. Zeyd (r.a.) Urve b. Züber'den şöyle haber vermiştir:

Ben, yanında bulunduğum bir sırada Üsame'ye soruldu veya Urve: Ben Üsame
b. Zeyd'den sordum. Zira Resulüllah (a. s.) Arafat dönüşünde onu devesinin
arkasına bindirmiş ve böyle yola çıkmıştı. Ben, Üsame'ye: "Resulüllah Arafat'tan
döndüğü vakit nasıl yürüyordu?" dedim. Üsame: "Resulüllah orta bir yürüyüşle
yoluna devam ederdi. Fakat bir genişlik bulduğunda süratlice hareket ederdi" diye
cevap verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2263
Ebu Eyyûb (r.a.)

Veda haccmda, Resulüllah (a. s.) ile birlikte akşam ve yatsı namazlarını
Müzdelife'de kıldığını haber vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2264
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Ben, Resulüllah'ı (a. s.) iki namaz müstesna, vaktinin dışında namaz kıldığını
görmedim. Müzdelife'de akşam ile yatsı namazlarını cem etmiş; bir de o gün
(Müzdelife'de) sabah namazını (mutad) vaktinden daha erken kıldırmıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2270

182

Hz. Aişe (r.ah.) şöyle nakletmiştir:

Şevde (bt. Zemaa), Müzdelife gecesi Peygamber'den (a. s.) halk iyice kalabalık
oluşturmadan önce kendisinin Mina'ya gönderilmesi hususunda izin istedi. Şevde
ağır hareketli (Kasım'm rivayetinde; iri yapılı) bir kadındı. Resulüllah, Şevde 'ye izin
verdi. O, Peygamber'den önce yola çıktı. Fakat, Resulüllah bizleri yanında
alıkoydu. Nihayet sabah olunca, onunla beraber Mina'ya hareket ettik. Sevde'nin
Resulüllah'tan izin istediği gibi, izin isteyip önden hareket etseydim, hiç şüphesiz
benim için her şeyden daha sevimli olacaktı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2271

Esma (r.ah.) kölesi Abdullah'tan naklettiğine göre, Abdullah şöyle anlatır:

Esma "Müzdelife yurdunda gecelerken ay battı mı diye sordu. Ben hayır
batmadı dedim. Kendisi bir saat daha namaz kıldıktan sonra tekrar: "Ey
yavrucuğum! Ay battı mı" dedi. Ben de: Evet dedim. Beni yola çıkar dedi. Bunun
üzerine hareket ettik. Nihayet cemreyi attıktan sora Mina'da konakladığı yerde
namazını kıldı. Ben ona: Ey muhterem hanım biz gecenin sonundaki karanlık
içinde geldik dedim. Bana: "Hayır öyle değil" ey oğlum! Peygamber (a. s.) kadınlar
için (erken cemre etmelerine) izin vermiştir" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2274
İbn Abbas (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

(a. s.) beni Müzdelife'den geceleyin ağırlıkları ile beraber (veya kadın ve
çocuklarla birlikte) gönderdi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2277
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle anlattı:

b. Ömer kendi aile fertlerinden zayıf olanları (ailesinin kadın ve çocuklarını)
önden gönderirdi. Onlar da geceleyin Müzdelife'de "Meşari'l-Haram" yanında

183

vakfe yaparlar, istedikleri şekilde Allah'ı zikr ederlerdi. Sonra imam vakfe
yapmadan ve kendisinden önce (Mina'ya) dönerlerdi. Bu suretle onlardan kimi
Mina'ya sabah namazı vaktinde gelir, kimi de namazdan sonra gelirdi. Mina'ya
geldikleri zaman Cemrelere taş atarlardı" dedi. Ibn Ömer (r.a.) "Resulüllah
böyleleri hakkında erken gelip cemreleri taşlamak hususunda ruhsat vermiştir"
demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2281

Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) naklettiğine göre Abdurrahman b. Yezid şöyle
haber vermiştir:

Abdullah b. Mesûd Akabe cemresini vadinin ortasından (yukarıya doğru) yedi
çakıl ile ve her bir atışta Allah'ü ekber diyerek taşladı. Kendisine: "Ey Ebu
Abdurrahman! Bazı kimseler cemreyi vadinin üstünden aşağıya doğru taşlıyorlar"
denildi. Abdullah b. Mesûd cevaben: "Kendisinden başka ilah olmayan Allah'a
yemin ederim ki, benim bulunduğum şu mevkii, kendisine Bakara suresi indirilmiş
bulunan zatın durduğu makamdır" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2282
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) ve sahabelerinden bir grup tıraş oldular. Ashaptan bazılarıda
saçlarını kısalttılar. Abdullah sözlerine devamla, Resulüllah bir veya iki defa:
"Allah saçlarını kestirenlere rahmet eylesin" dedikten sonra "saçlarını kısaltanlara
da" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2292

Ebu Hureyre'nin (r.a.) kendisnden naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Ey Allahım! Başlarını tıraş edenlere mağfiret buyur" diye dua
etti. Sahabeler: "Ey Allah'ın Resulü! Saçlannı kısaltanlara da" dediler. Resulüllah

184

yine: "Ey Allahım! Başlarını tıraş edenlere mağfiret buyur" diye dua etti. Sahabeler
tekrar: "Ey Allah'ın Resulü! Saçlarını kısaltanlara da" dediler. Resulüllah yine: "Ey
Allahım! Başlarını tıraş edenlere mağfiret buyur" diye dua etti. Sahabeler: "Ey
Allah'ın Resulü! Saçlannı kısaltanlara da" dediler. Resulüllah en sonunda:
"Saçlarını kısaltanlara da mağfiret eylesin!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2295
Ibn Ömer (r.a.)

"Resulüllah (a. s.) Veda haccmda başını tıraş etti" demiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2297

Enes b. Malik (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Mina'ya geldi. Sonra Akabe cemresine gelip onu taşladı. Sonra
Mina'daki menziline geldi ve kurbanını kesti. Sonra berbere başının sağ tarafına
işaret ederek "burayı al" buyurdu. Daha sonra da, sol tarafından tıraş edilmesini
istedi. Arkasından bu saçları insanlara vermeye başladı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2298
Abdullah b. Amr b. As (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Veda haccmda insanlar bilmediklerini sorsunlar diye Mina'da
durdu. Yanma birisi gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! Kurban kesmeden önce
bilmeyerek tıraş oldum" dedi. Resulüllah (a. s.): "Kurbanını kes, günahı yok"
buyurdu. Sonra diğer bir kimse gelip: "Ey Allah'ın Resulü! Bilmeden taş atmadan
önce kurban kestim" dedi. Hz. Peygamber ona da: "Taşları at, zararı yok"
buyurdu. Resulüllah'a (o gün taş atmak, kurban kesmek, tıraş olmak, tavaf etmek
gibi hususlarda) önce yapılmış veya sonraya bırakılmış meselelerde her ne
sorulmuş ise, cevaben: "yap, günah yok!" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2301

185

Ibn Abbas (r.a.) şöyle bildirmiştir:

Hz. Peygamber' e (a. s.) kurban kesme, tıraş olma ve taş atmadan herhangi
birinin öne geçirilmesi veya geriye bırakılması sorulduğunda "zorluk yoktur"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2306

Enes b. Malik'in (r.a.) Abdulaziz b. Rufeya'dan rivayetinde, Abdulaziz:

Enes b. Malik'e, Resulüllah'tan (a. s.) hatırladığın bir şeyi (yani) terviye günü
öğlen namazını nerede kıldığını bana haber ver dedi. Enes: Mina'da kıldı dedi.
Ben tekrar: Nefr günü (Mina'dan dönüş günü) ikindi namazını nerede kıldı? diye
sordum. Enes: Ebtah (yani Muhassab) da kıldı diye cevap verdi. Sonra Enes:
"Amirlerin ne yapıyorsa sen de onu yap" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2308
Ibn Ömer (r.a.)

"Hz. Peygamber (a. s.) ile Ebu Bekr ve Ömer (r.a.) Ebtah mevkiine iniyorlardı"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2309
Hz. Aişe (r.ah.)

"Ebtah'a inip orada konaklamak bir sünnet değildir. Zira Resulüllah (a. s.) oraya
ancak Medine'ye dönüşte çıkışı kolay olduğu için inmiştir" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 231 1
İbn Abbas (r.a.)

demiştir.

186

"Muhassab'da kalmak bir şey değildir. Orası sadece Resulüllah'm (a. s.)
(zevalden sonra istirahat için) inip konaklamış olduğu bir yerdir" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2313
Ebu Hureyre'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Yarın inşaallah Kinane oğulları yurduna ineceğiz. Burası
Kureyş ile Kinane oğullarının, küfür üzerine ahitleştikleri yerdir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2315
Ibn Ömer'in (r.a.) bildirdiğine göre:

Abbas b. Abdu'l-Muttalip (r.a.), hacılara su dağıtmakla görevli olduğundan
Mina gecelerinde Mekke'de ikamet etmek üzere Resulüllah'tan (a. s.) izin istedi.
O'da kendisine izin vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2318
Hz. Ali (r.a.) şöyle haber vermiştir:

"Resulüllah (a. s.) bana kurban develerine nezaret etmemi, ederiyle, derilerini ve
çullarını tasadduk etmemi, ayrıca kasaba kurbanlardan (ücret adiyle) hiçbir şey
vermememi emretti" ve: "Biz ona yanımızdan (bir şeyler) veririz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2320
Gabir b. Abdullah (r.a.) şöyle haber vermiştir:

"Biz Hudeybiye senesinde Resulüllah (a. s.) ile beraber deve ve sığırı yedi kişi
adına kurban edip boğazladık."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2322

187

Ibn Ömer'in (r.a.) rivayetinde Ziyad b. Cübeyr şöyle anlatır:

Ibn Ömer kurbanlık devesini yatırarak boğazlayan bir kimsenin yanma
geldiğinde ona: "Deveyi kaldır, onu ayağı bağlı ve ayakta olarak kes. Devenin bu
şekilde boğazlanması Peygamber'in (a. s.) sünnetidir" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2330
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Medine'den (Mekke'ye) kurbanlık gönderirdi. Ben de kurbanın
nişan iplerini örerdim. Kurbanlıkları gönderdikten sonra Resulüllah, ihramlmm
sakınacağı şeylerin hiç birisinden sakınmazdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2331
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.), kurbanlık deve sevk etmekte olan bir kimse gördü ve ona:
"Deveye bin" buyurdu O kimse: "Ey Allah'ın Resulü! Bu deve kurbanlıktır" dedi.
Bunun üzerine Resulüllah ikinci veya üçüncü defasında da: "Yazıklar olsun sana!
Bin şu deveye" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2342
Enes (r.a.) şöyle bildirmiştir:

Resulüllah (a. s.), kurbanlık deve sevk eden bir insanın yanından geçti ve ona:
"Deveye bin" buyurdu. O kimse: "Bu deve kurbanlıktır" dedi. Resulüllah iki veya
üç defa: "O deveye bin" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2344
İbn Abbas (r.a.) şöyle bildirmiştir:

188

insanlar hac sonunda her bir tarafa dağılıyorlardı. Resulüllah (a. s.): "Sakın ha!
Sizden hiç bir kimse Beyt'e olan son vazifesini (Veda tavafını) yapmadıkça
dağılmasın" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2350

Bilâl (r.a.) Abdullah Ibn Ömer'den şöyle nakletmiştir:

Resulüllah, (a. s.) Mekke'nin fethi günü, beraberinde Üsame, Bilâl, Osman b.
Talha Hacabi olduğu halde Kâbe'ye girerek kapısını kapatmıştı. Sonra bir müddet
içerde kalmışlardı. Abdullah b. Ömer dışarı çıktığı zaman Bilâl'e: "Resulüllah
içerde ne yaptı?" diye sordum. Bunun üzerine Bilâl "Allah Resulü iki direk soluna,
bir direk sağma ve üç direği de arkasına aldı ve sonra namaz kıldı. O zaman Beyt
altı direk üzerinde idi" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2358

Üsame b. Zeyd'den (r.a.) İbn Güreye şöyle nakletmiştir:

Ben Atâ'ya "Ibn Abbas'm sizler ancak tavaf etmekle emrolundunuz, Kâbe'nin
içine girmekle emir olunmadınız dediğini işittin mi?" diye sordum. Atâ şöyle dedi:
Ibn Abbas Kâbe'ye girmekten nehy etmezdi. Ancak ben onun şöyle dediğini
işittim: Bana Üsame b. Zeyd şöyle haber verdi: Peygamber (a. s.) Beyt'e girdiği
zaman onun bütün bölümlerinde dua etmiştir. Ancak Kâbe'den çıkınca Beyt'in
önünde iki rekât namaz kılmış ve "işte kıble budur" demiştir. Atâ, Ibn Abbas'a:
"Kâbe'nin nahiyelerinden maksat nedir? Onun köşeleri mi?" diye sordum Ibn
Abbas: "Hayır, Beyt-i Şerifin karşısına gelen her yerdir!" cevabını vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2364
Ibn Abbas (r.a.) şöyle nakletmiştir:

"Peygamber (a. s.) Kâbe'ye girdi. Kâbe'nin içinde altı direk bulunmakta idi.
Resulüllah bir direğin yanında durup dua etti, namaz kılmadı."

189

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2365

Abdullah b. Ebu Evfa'nm (r.a.) şöyle söylediğini ismail b. Ebu Halid anlatıyor:

Ben sahabeden Abdullah b. Ebu Evfa'ya (r.a.) "Peygamber (a. s.) umre yaptığı
zaman Beyt'in içine girdi mi?" diye sordum. O: "Hayır girmedi" diye cevap
vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2366
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle bildirmiştir.

Resulüllah (a. s.) bana: "Eğer kavmin küfürden yeni kurtulmuş olmasaydı, ben
Kâbe'yi yıkar da onu tekrar ibrahim'in (a. s.) kurduğu temel üzerine yeniden inşa
ederdim. Çünkü Kureyş Kâbe'yi bina ederken işi kısadan tutmuştur. Ben, Kâbe'ye
bir de arka kapı yapardım" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2367
İbn Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Fadl b. Abbas, Resulüllah (a. s.) ile aynı binekte yolculuk ediyorlardı. Bu sırada
Hasam kabilesinden bir kadın fetva sormak için Resulüllah'a gelmişti. Bu sırada
Fadl kadına, kadın da Fadl'a bakmağa başladı. Resulüllah hemen Fadl'm yüzünü
eliyle başka tarafa çevirmeğe başladı. Kadın: "Ey Allah'ın Resulü! Hac farizası
babama oldukça ihtiyarladığı bir yaşta erişti. Deve üzerinde durmağa muktedir
olamıyor. Ben kendisinden (vekaleten) hac edebilir miyim?" diye sordu. Resulüllah
(a. s.): "Evet! Onun adına hac edebilirsin" diye cevap vermiştir. Bu hadise Veda
haccı sırasında gerçekleşmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2375
Fadl b. Abbas (r.a.) şöyle haber vermiştir:

190

Hasam kabilesinden bir kadın: "Ey Allah'ın Resulü! Babam çok yaşlı bir
ihtiyardır. Üzerinede hac farzdır. Halbuki kendisinin deve üzerinde durması
mümkün değildir." Bunun üzerine Peygamber (a. s.): "Sen, onun adına haccet"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2376
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) bir gün bize hitap ederek: "Ey İnsanlar! Yüce Allah üzerinize
haccı farz kılmıştır. Hac ediniz" buyurdu. Bir kimse: "Ey Allah'ın Resulü! Her sene
mi?" diye sordu. Resulüllah cevap vermedi. O zat sorusunu üç defa tekrarladı.
Bunun üzerine Resulüllah: "Eğer evet deseydim, her sene hac etmek muhakkak
vacip olurdu ve siz hiç şüphesiz buna güç yetiremezdiniz. Ben sizi kendi hâlinize
bıraktığım müddetçe sizde beni kendi hâlime bırakın. Hiç şüphesiz sizden evvelki
milletler çok soru sormaları ve Peygamberleri hakkında ihtilafa düşmeleri
sebebiyle helak olmuşlardır. Binaenaleyh ben size bir şey emrettiğimde, siz bunu
gücünüz yettiği kadar yapınız. Bir şeyden de sizi nehyettiğimde, artık onu
terkediniz" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2380
Ibn Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Kadın kendisi ile beraber bir mahremi bulunmadıkça, üç
gecelik mesafeye sefer etmesin" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2381
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Üç Mescidin dışında, başka mescitlere sefer etmeyiniz.
Bunlar; benim şu Mescidim, Mescid-i Haram ve Mescid-i Aksa "buyurmuştur. Ve

191

yine Resulüllah: "Kadın, yanında mahreminden biri yahut kocası bulunmaksızın,
iki günlük mesafeye yolculuk etmesin" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2383
Ebu Hureyre (r.a.)

Resulüllah'm (a. s.): "Müslüman bir kadına beraberinde mahreminden bir erkek
bulunmaksızın bir gecelik mesafeye yolculuk etmesi helal olmaz" buyurduğunu
haber vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2386
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Allah'a ve Ahiret gününe iman eden bir kadına, beraberinde
babası, oğlu, kocası, kardeşi, veya diğer bir mahremi bulunmaksızın üç gün ve
daha fazla süren bir yolculuğa çıkması helal olmaz" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2390
Ibn Abbas (r.a.)

Hz. Peygamber'den (a. s.) bir hutbe esnasında şöyle işittiğini bildirmiştir. Allah
Resulü: "Hiç bir erkek mahremi olmayan bir kadınla sakın yalnız kalmasın! Kadın
da kendisi ile beraber bir mahremi bulunmaksızın sakın yola çıkmasın!" buyurdu.
Resulüllah'm (a. s.) bu nehyi üzerine (sahabelerden) bir kişi ayağa kalkarak: "Ey
Allah'ın Resulü! Hanımım hac etmek üzere yola çıkmıştır. Ben ise filan gazveye
gitmek üzere yazıldım?" dedi. Resulüllah: "Haydi git de zevcenle birlikte haccet"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2391
Ibn Ömer (r.a.) şöyle haber vermiştir:

192

Resulüllah (a. s.) ordu veya seriyelerden veyahut hac ve umreden döndüğü
sırada her bir tepeye ve her bir yokuşa çıktığında üç defa "Allah'ü ekber, Allah'ü
ekber, Allah'ü ekber" diye tekbir getirir sonra şu duayı okurdu: "Allah'tan başka
hiçbir ilah yoktur. Onun ortağı yoktur. Mülk Onundur. Hamd de ancak Ona
mahsustur. O, herşeye hakkıyla kadirdir. Artık bizler seferden selametle dönüyoruz,
günahlarımızdan tevbe ediyoruz. Bizler ancak Rabbimize ibadet, Rabbimize
secde, Rabbimize hamd edicileriz. Allah vaadinde sadıktır. Kuluna yardım etmiş
ve ancak O tek başına orduları perişan etmiştir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2394

Enes b. Malik (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Ben ve Ebu Talha Peygamber (a. s.) ile bir seferden dönüyorduk. Safiye de
Resulüllah ile beraberdi. Nihayet Medine'yi görebilecek yere gelince Resulüllah
(a. s.): " (Bizler seferden) dönüyoruz, (günahlardan) tevbe ediyoruz. Biz ancak
Rabbimize ibadet ve hamd edicileriz" duasını okudu ve Medine'ye gelinceye kadar
bu sözleri tekrar etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2395

Abdullah b. Ömer (r.a

"Resulüllah (a. s.) Zu'l-Huleyfe'de Betha denilen yerde devesini çökertti, sonra
inip orada namaz kıldı."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2396

Ibn Ömer (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) Zü'l-Huleyfe'deki konaklama yerinde iken (Allah tarafından bir
melek gönderildi) kendisine: "Sen mübarek Batha (vadisinde) dasm" denildi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2399

193

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Ebu Bekr Sıddık Resulüllah'm kendisini hac emîri tayin ettiği, Veda haccmdan
bir sene önceki haccda, kurban bayramın birinci gününde, insanlar arasında: "
(Artık) bu yıldan sonra hiçbir müşrik hac etmesin ve hiçbir çıplak da Beyt'i tavaf
etmesin" diye ilan eden bir çok münadi ile birlikte beni de göndermişti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2401
HAC

Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Umre, ikinci bir umreye kadar yapılan (küçük) günahlar
için kefarettir. Kabul olan bir hac ise, onun Cennetten başka bir karşılığı yoktur"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2403
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Her kim şu Beyt'e gelip de (hac sırasında) kötü sözler
söylemez ve günah işlemezse, o kimse annesinden doğduğu gün gibi tertemiz ve
günahlardan arınmış olarak geri döner" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2404
Üsame b. Zeyd b. Harise (r.a.)

"Ey Allah'ın Resulü! Yarın Mekke'de kendi evinde mi konaklayacaksın?" diye
sormuş; Resulüllah da (a. s.): "Akîl bizim için ev, yer bıraktı mı ki?" cevabını
vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2405

194

Alâ b. Hadrami (r.a.)

Hz. Peygamber' den şöyle işittiğini nakletmiştir:" Muhacir için dönüş tavafını
yaptıktan sonra Mekke'de ancak üç gün ikamet hakkı vardır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2408
İbn Abbas'm (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) Mekke'nin fethedildiği gün: "Bundan böyle artık hicret
yoktur. Ancak cihat ve niyet vardır. Toptan savaşa çağrıldığınızda hemen gidin"
buyurmuştur. Yine Allah Resulü Mekke'nin fetih günü sözlerine devamla: "Hiç
şüphe yok ki, Allah gökleri ve yeri yarattığı vakit bu beldeyi haram kılmıştır. Yüce
Allah'ın haram kılması sebebiyle burası Kıyamete kadar haramdır. Benden önce
bu beldede hiç kimseye muharebe helal kılınmamıştır. Bana da sadece gündüzün
bir vaktinde helal olmuştur. O, Allah'ın haram kılmasıyla Kıyamete kadar
haramdır. Onun dikeni kopanlmaz; avı ürkütülmez, ilan edenden başkası, onda
bulduğu eşyayı alamaz; yaş otu da kesilemez." buyurmuştur. Abbas "Ey Allah'ın R

EVLENME (NİKÂH)

Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) Alkame'den rivayet ettiğine göre, Alkame şöyle
dedi:

Ben Mina'da Abdullah b. Mesûd ile beraber yürüyordum. Derken, Osman b.
Affan Abdullah'a rastladı ve onunla konuşmaya başladı. Osman, ona: "Ey Ebu
Abdurrahman! Seni genç bir hanımla evlendirsek, olur ki sana geçen zamanından
gençliğinin ve kuvvetinin bir kısmını hatırlatır" dedi. Abdullah cevaben: Sen böyle
söylediysen Resulüllah'da (a. s.) bize şöyle buyurmuştur: "Ey gençler topluluğu!
Sizden kimin evlenmeye gücü yetiyorsa hemen evlensin. Zira evlilik gözü
(haramdan) daha çok uzaklaştırıcı, iffeti de çok daha koruyucudur. Evlilik külfetine
güç yetiremeyenler ise oruç tutsun. Çünkü oruç, şehveti kıran bir şeydir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2485

195

Enes'ten (r.a.) şöyle rivayet edilmiştir:

Hz. Peygamber'in ashabından bir gurup, onun özel olarak yaptığı iş ve
ibadetlerini öğrenmek maksadıyla, zevcelerine müracaat etmişlerdi. Gerekli
bilgileri aldıktan sonra, bunlardan birisi: Ben, kadınlarla evlenmeyeceğim; diğeri:
Ben, et yemeyeceğim; ötekisi de: Ben döşekte uyumayacağım, diye söylendiler.
Bunun üzerine Hz. Peygamber (a. s.) Allah'a hamd ve sena ettikten sonra: "Bazı
kimselere ne oluyor ki, şöyle şöyle demişler. Ama ben hem namaz kılar, hem
uyurum. Bazen oruç tutar bazende tutmam. Kadınlarla da evlenirim, işte her kim
benim sünnetimden yüz çevirirse benden değildir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2487
Sa'd b. Ebu Vakkas (r.a.)

"Resulüllah (a. s.) Osman b. Mazûn'un kadınlardan ve Dünya lezzetlerinden
uzak durmasına izin vermedi. Eğer Hz. Peygamber onun uzletine izin verseydi,
biz husyelerimizi çıkartıp hadımlaşırdık" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2488
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Yanımızda kadınlar bulunmadığı halde biz Resulüllah (a. s.) ile beraber gazveye
giderdik. Bu sebeple; erkeklik yumurtalarımızı çıkartıp hadım mı olsak? dedik.
Fakat Resulüllah bizi hadım olmaktan nehyetti. Sonra bize belli bir müddet içinde
elbise mukabilinde bir kadınla nikâhlanmamıza ruhsat verdi. Bundan sonra
Abdullah b. Mesûd Ey iman edenler! Allah'ın size helal kıldığı iyi ve temiz şeyleri
(siz kendinize) haram kılmayın ve sınırı aşmayın. Çünkü Allah sının aşanları
sevmez. ayetini okudu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2493

196

Gabir b. Abdullah (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah'ın (a. s.) habercisi yanımıza çıkıp gelerek: "Şüphesiz Hz. Peygamber
istimta yani kadınlarla muta nikâhı yapıp bir araya gelmenize izin verdi" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2494

Ali b. Ebu Talib'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

(a. s.) Hayber günü kadınların, muta suretiyle nikâh edilmesini ve evcil eşeklerin
etlerinin yenmesini yasak etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2510
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Kadın halasıyla veya teyzesiyle, bir nikâh altında tutulamaz"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2514
İbn Abbas'm (r.a.) bildirdiğine göre:

Resulüllah (a. s.) ihramlı olduğu halde Meymune ile evlenmiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2527

Ibn Ömer'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) "Sizden biriniz diğerinin alış-verişi üzerine, alış-veriş işine
kalkışmasın. Yine biriniz, diğer birinin evlenme teklifi bir sonuca varmadan aynı
hanıma evlenme talebinde bulunmasın." buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2530

197

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) şehirliyi, köylünün malını rayiç fiyattan daha fazlaya
satmak maksadıyla satın almaktan, satıcıların müşteriyi aldatmak için fiyat
yükseltmelerinden, bir kimsenin dünürlüğü üzerine dünür göndermekten veya
onun alış-verişi sonuçlanmadan alış-verişe kalkışmasından nehyetti ve: "Hiç bir
kadın da başka bir kadının kabındaki veya tabağmdakini boşaltmak için, onun
boşanmasını istemesin" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2532
Ibn Ömer'in (r.a.) bildirdiğine göre:

Resulüllah (a. s.), şiğar suretiyle nikâhtan nehyetmiştir. Şiğar nikâhı; aralarında
mehir olmaksızın bir kimsenin kızını diğerine, o da kızını kendisine vermek şartıyla
nikâh etmesidir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2537

Ukbe b. Amir'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Uyulması gereken en haklı şart, kadınları helalliğinize
almanızı sağlayan şarttır." buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2542
Ebu Hureyre'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Resulüllah (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Dul kadın kendisiyle istişare edilmedikçe
nikâh edilemez. Kız da kendisinden izin alınmadıkça nikâh olunamaz." Orada
bulunan sahabeler: "Ey Allah'ın Resulü! Bakire bir kızın izni nasıl olur?" diye
sordular. Hz. Peygamber: "Onun izni susmasıdır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2543

198

Hz. Aişe'den (r.ah.) rivayet edildiğine göre:

O; Hz. Peygamber'e (a. s.) ailesinin evlendireceği genç kızın nikâhı hususunda
görüşü sorulup rızasının alınıp alınmayacağını sormuştur. Resulüllah, Aişe'ye:
"Evet kendisi ile istişare edilir" buyurmuştur. Aişe, Resulüllah'a: Genç kız utanır
dediğinde Allah Resulü cevaben: "Genç kızın susması onun iznidir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2544
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Resulüllah (a. s.) beni altı yaşımda iken nikâh etti. Dokuz yaşma geldiğimde ise
benimle zifafa girdi. Aişe (r.ah.) sözlerine devamla: Medine'ye geldik ve ben bir ay
sıtmaya tutuldum. Bu sebeple saçlarım dökülmüştü. Sonra tekrar saçlanm
büyüyerek omuzlarıma kadar indi. Bir defasında arkadaşlarımla birlikte
tahtaravalli oynuyordum. Derken annem Ummü Ruman bana doğru geldi ve beni
çağırdı. Hemen yanma vardım. Beni ne yapacağını bilmiyordum. Annem elimden
tuttu ve beni evin kapısı önünde durdurdu. Bende yorgunluktan dolayı "heh, heh"
diye soluyordum. Nihayet kendime gelmiş, rahat nefes almaya başlamıştım. Sonra
Ummü Ruman beni bir odaya aldı. Bir de ne göreyim Ensar'dan bir takım
kadınların huzurundayım. Bu kadınlar: Hayırlı, uğurlu ve mübarek olsun dediler.
Ummü Ruman, beni onlara teslim etti. Kadınlar başımı yıkayıp bana çeki düzen
verdiler. Kuşluk vakti Resulüllah ansızın çıka geldi. En sonunda kadınlar beni ona
teslim ettiler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2547
Sehl b. Sa'd Saidî (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Bir kadın Resulüllah'a (a. s.) gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! Kendimi sana hibe
etmeye geldim" dedi. Hz. Peygamber (a. s.), kadına bakarak onu tepeden tırnağa
süzdü. Sonra başını eğdi. Kadın Peygamber'in kendisi hakkında bir hüküm
vermediğini görünce bir yere oturdu. Bu arada ashaptan birisi ayağa kalkarak: "Ey
Allah'ın Resulü! Eğer senin bu kadına bir ihtiyacın yoksa onu benimle evlendir"

199

dedi. Resulüllah ona: "Yanında (mehir verecek) bir şey var mı?" diye sordu. O zat:
"Yemin olsun hayır! Ey Allah'ın Resulü!" dedi. Resulüllah: "Evine gidip te bak, bir
şey bulabilir misin?" buyurdu. O zat gitti, sonra dönüp geldi ve: "Hayır vallahi Ey
Allah'ın Resulü! Hiçbir şey bulamadım" dedi. Resulüllah: "Demirden bir yüzük
olsun bak" buyurdu. O zat yine gitti. Sonra dönüp gelince: Hayır Ey Allah'ın
Resulü! Demirden bir yüzük dahi bulamadım. Ancak işte kaftanım (Ravi Sehl Bu
şahsın bütün malı bundan ibaretti, demiştir.) Bunun yansı kadının olsun, dedi.
Bunun üzerine Resulüllah: "Senin izarını ne yapsın? Onu sen giymiş olsan,
kadının üzerinde bir şey kalmayacak; kadın giyse senin üzerinde ondan bir şey
kalmayacak!" buyurdu. Adam bulunduğu yere oturdu. Bir hayli oturduktan sonra
kalktı. Dönüp giderken Resulüllah onun çağrılmasını emir buyurdu. Adamı
çağırdılar, gelince Peygamber ona hitaben: "Kur'an'dan ezberinde ne var?" diye
sordu. O sahabe: "Filan ve filan sureler ezberimde," diyerek bildiği sureleri saydı.
Resulüllah (a. s.): "Bu sureleri ezberinden okuyabilir misin?" diye sordu. O zat:
"Evet" cevabını verdi. Resulüllah: "Haydi git! Ezbere bildiğin surelerle o kadına
malik kılındın" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2554
Enes b. Malik (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Abdurrahman b. Avf m üzerinde sarı renk eseri gördü de
ona: "Bu nedir?" diye sordu. Abdurrahman: "Ey Allah'ın Resulü! Ben beş dirhem
altın çekirdek miktarı mehir vererek bir kadınla evlendim "dedi. Bunun üzerine
Hz. Peygamber (a. s.): "Allah sana mübarek eylesin! Bir koyunla da olsa düğün
ziyafeti ver" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2556
Enes (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Ben Zeynep'in düğün yemeğinde hazır bulundum. Resulüllah (a. s.) halkı ekmek
ve etle doyurmuştu. Beni insanları düğüne çağırmak için gönderiyordu. Düğün
ziyafeti sona erince Resulüllah kalktı, ben de kendisini takip ettim. Davetlilerden

200

iki kişi konuşmaya dalmış, dışarı çıkmamışlardı. Resulüllah diğer kadınlarının
yanma gidip gelmeğe ve onlardan her birine ayrı ayn: "Selam size! Nasılsınız ey
ehl-i beyt? diyerek hâl ve hatırlarını sormaya başladı. Onlar da: "iyiyiz Ey Allah'ın
Resulü! Aileni nasıl buldun? diye karşılık veriyorlardı. Hz. Peygamberde: "iyi
buldum" diyordu. Bu işi bitirdikten sonra Resulüllah geri döndü ve bende onunla
beraber döndüm. Kapıya varınca, o iki kişinin hâlâ konuşmayı sürdürdüklerini
gördü. Onlar, Peygamber'in geri döndüğünü görünce kalkıp çıktılar. Bilmiyorum,
bu adamların çıktığını ben mi haber verdim yoksa kendisine vahiy mi indirildi!
Peygamber dönüp geldi, ben de onunla beraber döndüm. Ayağını kapının eşiğine
koyunca benimle kendisi arasına perde çekti. Ve Yüce Allah şu ayeti indirdi:
Peygamber'in evine girmeyiniz. Ancak davet edilirseniz giriniz".

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2565
Ibn Ömer'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Sizden biri yemeğe çağrıldığında gitsin" buyurmuştur.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2574

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle bildirmiştir:

Zenginlerin davet edilip de fakirlerin çağrılmadığı düğün yemeği, ne kötü bir
yemektir! Her kim (özürsüz olarak) davete gitmezse, muhakkak Allah'a ve
Resulüne isyan etmiş olur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2585
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

Rifaa'nm karısı Peygamber'e (a. s.) gelerek; ben Rifaa ile evli idim. Beni üç
talâkla boşadı. Sonra ben de Abdurrahman b. Zebir ile evlendim. Fakat
Abdurrahman'm erkeklik aleti şu elbise saçağı gibi (gevşek) dir dedi. Resulüllah
gülümseyerek: "Sen tekrar Rifaa'ya mı dönmek istiyorsun? Hayır, sen ikinci kocan

201

Abdurrahman'm balçığından o da senin balçığından tatmadıkça dönemezsin"
buyurdu. Aişe sözlerine devamla: Ebu Bekr'de Peygamber'in yanında
bulunuyordu. Halid b. Saîd b. As ise kapıda kendisine izin verilmesini bekliyordu.
Halid: Ey Ebu Bekr! Bu kadının Resulüllah'm huzurunda açık açık ne söylediğini
işitmiyor musun? dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2587
Ibn Abbas'm (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Sizden birisi cinsi münasebet için eşine yaklaştığında:
Bismillah, Ey Allahım! Bizi şeytandan uzaklaştır! Şeytanı da bize ihsan ettiğin
çocuktan uzak kıl! der ve bu birleşmeden aralarında bir çocuk takdir olunursa,
artık şeytan bu çocuğa hiç bir zaman zarar veremez" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2591
Gabir (r.a.) şöyle haber vermiştir:

Yahudiler; bir adam karısının fercine arkadan yaklaşırsa, doğacak çocuğun
gözü şaşı olur, derlerdi. Bunun üzerine: Kadınlarınız sizin için bir tarladır.
Tarlanıza nasıl dilerseniz öyle varın... ayeti nazil oldu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2592
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Kadın, kocasının yatağını (mazeretsiz) terk ederek
sabahlarsa, melekler sabaha kadar o kadına lânet ederler" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2594
Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle haber vermiştir:

202

Biz Resulüllah ile beraber Mustalik oğulları gazvesinde bulunduk. Bu arada bir
çok Arap güzelini esir aldık. Kadınlardan ayrı yaşamamız epey uzun sürmüş,
kadınlara karşı arzumuz da artmıştı. Fakat bizler, kadınlar üzerinden fazla fidye
almayı arzu ettiğimizden esir kadınlara yaklaşıp çocuk olmaması için azil yapmak
istedik. Resulüllah aramızda iken hükmünü ona sormamız uygun olurdu.
Resulüllah (a. s.) cevaben: "Böyle yapmanızda size bir zarar yoktur. Allah Kıyamet
gününe kadar ne kadar can yaratmayı takdir etmişse, o mutlaka olacaktır"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2599
Gabir (r.a.) şöyle bildirmiştir:

Kur'an nazil olurken biz azil yapıp duruyorduk. Ravi İshak şunu da ilâve
etmiştir. Süfyan: Eğer azil yasaklanmış bir şey olsaydı, muhakkak Kur'an bizleri
bundan menederdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2608
SÜT EMME (RADA)

Hz. Aişe (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

Resulüllah (a. s.) Aişe'nin yanında bulunduğu bir sırada. Aişe, Hafsa'nm odası
önünde izin isteyen bir erkek sesi işitir. Bunun üzerine Aişe "Ey Allah'ın Resulü, şu
adam evinize girmek için izin istiyor" dedim. Bunun üzerine Resulüllah:
"Sanıyorum ki, o Hafsa'nm süt amcası filan kimsedir" buyurdu. Aişe "Ey Allah'ın
Resulü! Süt amcam filan yaşasaydı benim yanıma girebilecek miydi?" diye sordu.
Hz. Peygamber (a. s.): "Evet. girebilirdi. Zira süt, doğumun (neseb) haram kıldığı
her şeyi haram kılar" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2615

203

Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Örtünme emri geldikten sonra Ebu Kuays'm erkek kardeşi Eflah gelip, Aişe'nin
yanma girmeğe izin istemişti. Eflah, Aişe'nin süt amcası idi. Aişe devamla: Ben de
ona izin vermekten kaçınmıştım. Resulüllah (a. s.) gelince durumu ona
anlattığımda, hemen bana, Eflah'm yanıma girmesine izin vermemi emir buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2617
İbn Abbas (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Hz. Peygamber'in (a. s.) Hamza'nm kızı ile evlenmesi istenildiğinde Allah
Resulü (a. s.): "O bana helal olmaz. Çünkü o, benim süt kardeşimin kızıdır.
Doğumdan dolayı haram olan, sütten dolayıda haram olur" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2624

Ümmü Habibe bt. Ebu Süfyan (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

Resulüllah (a. s.) bir gün yanıma geldiğinde ona: "Kız kardeşim, Ebu Süfyan'm
kızını ister misin?" diye sordum. Resulüllah: "Ne yapacağım" dedi. Ben de: "Onu
nikâh edersiniz" dedim. Resulüllah (a. s.): "Hayret! Sen bunu arzu eder misin?"
buyurdu. Ben: "Zaten senin bir tek eşin değilim. Kız kardeşiminde hayırda bana
ortak olmasını arzu ediyorum" dedim. Hz. Peygamber (a. s.): "O bana helal olmaz"
buyurdu. Ben yine: "işittiğime göre Ebu Seleme'nin yetim kızı Dürre ile evlenmek
istiyor muşsunuz" dedim. Resulüllah (a. s.): "Eşim Ümmü Seleme'nin kızını mı?"
diye sordu. Ben de: "Evet" dedim. Resulüllah: "Ümmü Seleme'nin kızı, benim
terbiyem altında üvey kızım olmasa bile, o bana helal değildir. Çünkü o, benim süt
kardeşimin kızıdır. Beni ve onun babası Ebu Seleme'yi Süveybe emzirmiştir. Bir
daha sakın kızlarınızı ve kız kardeşlerinizi bana teklif etmeyiniz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2626
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle nakletmiştir:

204

Sehle bt. Süheyl Peygamber' e (a. s.) gelip: "Ey Allah'ın Resulü! Kocam Ebu
Huzeyfe'nin, azatlısı Salim'in benim yanıma girmesinden dolayı yüzünde bir
hoşnutsuzluk hissediyorum" dedi. Peygamber (a. s.): "Onu emzir" buyurdu. Kadın:
"Koskocaman adam olduğu halde onu nasıl emziririm?" dedi. Bunun üzerine
Resulüllah tebessüm ederek: "Ben, onun büyük bir delikanlı olduğunu biliyorum"
dedi. Ravi Amr kendi hadisinde: "Salim Bedir gazvesinde bulunmuştu" cümlesini
ilâve etti. Ibn Ebu Ömer'in rivayetinde ise: "Bunun üzerine Resulüllah güldü"
ibaresi vardır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2636
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

Yanımda bir adam otururken Resulüllah (a. s.) benim yanıma gelmişti. Bu
durum ise onun hoşuna gitmemişti. Yüzündeki öfkeyi gördüm ve: "Ey Allah'ın
Resulü! Bu benim süt kardeşimdir" dedim. Bunun üzerine Hz. Peygamber (a. s.):
"Süt kardeşlerinizi iyi düşününüz! Çünkü süt hükmü ancak açlıktan dolayı sabit
olur" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2642
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Sa'd b. Ebu Vakkas ve Abd b. Zemaa bir çocuğun nesebini tartıştılar: Sa'd, "Ey
Allah'ın Resulü! Bu çocuk, benim erkek kardeşim Utbe b. Ebu Vakkas'm oğludur.
Nesebinin kendisine ilhak edilmesi için bana vasiyet etti. Ona nasılda benzediğine
bir bakın!" dedi. Abd b. Zemaa ise: "Ey Allah'ın Resulü! Bu çocuk, babamın
yatağında, cariyesinden doğma benim erkek kardeşimdir" dedi. Resulüllah (a. s.)
çocuğa baktı ve Utbe'ye açıkça benzediğini gördü. Buna rağmen, "Ey Abd! O
çocuk senindir. Çocuk yatak sahibinindir. Zina eden taşlanır. Zemaa'nm kızı ey
Şevde! sen o çocuğa görünme" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2645

205

Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Çocuk, yatak sahibine aittir, zina edene de taş vardır"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2646
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Resulüllah (a. s.) sevinçle ve yüz çizgileri parlak bir halde yanıma gelerek şöyle
buyurdu: "Gördün mü! Az önce iz sürücü Mücezziz, Zeyd b. Harise ile Üsame'ye
bakarak; şüphesiz bu ayaklar birbirindendir, dedi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2647
Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

"Bir adam bakire kızı, dul kadının üzerine alırsa onun yanında yedi gece kalır.
Dul kadınla evlendiğinde ise onun yanında üç gece kalır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2654
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle bildirmiştir:

Şevde bt. Zemaa (r.ah.) kadar kendi huyunda olmayı arzu ettiğim bir başka
kadın yoktur. O, zeki ve salâbet sahibi bir hanımdı. Şevde yaşlandığı zaman
Resulüllah (a. s.) ile hakkı olan nöbet gününü Aişe'ye hibe etmiştir. Bizzat kendisi:
"Ey Allah'ın Resulü! Ben senden hakkım olan nöbet günümü Aişe'ye hibe ettim"
demiştir. Bundan sonra Resulüllah, Aişe'ye biri kendi günü, diğeride Sevde'nin
günü olmak üzere iki gün ayırmaya başlamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2657
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

206

Ben, kendilerini Resulüllah'a (a. s.) bağışlayan kadınları ayıplar da; hiç kadın
kendini hibe eder mi! derdim. Yüce Allah: O kadınlardan dilediğini geriye bırakır,
dilediğini de yanma alırsın. Boşadığm hanımlarından arzu ettiğini tekrar yanma
almanda, senin üzerine bir günah yoktur... ayetini indirince, ben Hz. Peygamber'e
(a. s.): "Yemin olsun ki, Rabbinin senin arzunu hemen yerine getirdiğini
görüyorum" dedim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2658

İbn Abbas'm (r.a.) rivayetinde Atâ şöyle haber vermiştir:

Ibn Abbas ile birlikte Şerif mevkiinde Peygamber'in zevcesi Meymune'nin
cenazesinde hazır bulunduk. Ibn Abbas "Bu kadın, Peygamber'in eşidir. Onun
tabutunu omuzlarınıza kaldırdığınızda onu sarsmayın, acele hareket etmeyin,
yavaş yavaş nfk ile yürüyüp götürün. Şurası muhakkak ki, Resulüllah'm (a. s.)
beraberinde dokuz kadın vardı. Resulüllah bunlardan, sekiz kadın için nöbet tayini
yapar, sadece bir kadın için yapmazdı" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2660
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Kadın dört şey için nikâh edilir: Malı, asaleti, güzelliği
ve dindarlığı. Sen bunlardan dindar olanı elde etmeye bak ki, mutluluğa eresin"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2661
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Şüphesiz kadın kaburga kemiği gibidir, doğrultmaya
kalkarsan kırarsın, olduğu gibi bırakırsan istifade etmek mümkündür"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2669

207

Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Resulüllah (a. s.): "Eğer Havva annemiz olmasaydı, hiç bir kadın ebediyen
kocasına hiyanet edip aldatmazdı" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2673
BOŞANMA

Ibn Ömer'in (r.a.) bildirdiğine göre:

Kendisi Resulüllah (a. s.) zamanında karısını hayız halinde iken boşamış, Ömer
b. Hattab (r.a.) ise, bu durumu Hz. Peygamber'den sormuştur. Resulüllah cevaben
şöyle buyurmuştur: "Abdullah'a söyle karısını geri alsın. Sonra kadın temizlenip
tekrar hayız görüp de tekrar temizleninceye kadar ona yaklaşmasın. Bundan sonra
artık isterse nikâhında tutar, dilerse tekrar biraraya gelmeden önce onu boşar. İşte
kadının bu iki kirlenmesi ve temizlenmesi müddeti, erkeklerin kadınları boşamaları
için Yüce Allah'ın emrettiği iddet müddetidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2675
İbn Abbas (r.a.)

"Kişinin karısını kendine haram kılması kefaret vermeyi gerektirir" demiştir.
Yine Ibn Abbas Şüphesiz ki, Allah Resulü sizin için pek güzel bir örnektirdemiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2692
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle haber vermiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Zeynep bt. Cahş'm (r.ah.) yanında eğlenip bal şerbeti
içerdi. Bunun üzerine ben ve Hafsa, kendi aramızda anlaşarak; Peygamber (a. s.)
hangimizin yanma gelirse, o: "Sende megafir kokusu hissediyorum; megafir mi

208

yedin?" diyecekti. Nihayet Peygamber bu iki kadından birisinin yanma girince
kadın bu sözü ona söylemişti. Hz. Peygamber de: "Hayır! Zeynep bt. Cahş'm
yanında bal şerbeti içmiştim, bir daha onu içmem" buyurdu. Bunun üzerine: Ey
Peygamber! Eşlerinin rızasını gözeterek Allah'ın sana helal kıldığı şeyi niçin
kendine haram kılıyorsun?... ile başlayıp Eğer ikiniz de (Hz. Aişe ve Hafsa Allah'a
tevbe ederseniz, (yerinde olur). Çünkü kalpleriniz sapmıştı. Ve eğer Peygamber'e
karşı birbirinize arka verirseniz bilesiniz ki onun dostu ve yardımcısı Allah, Cebrail
ve müminlerin iyileridir. Bunların ardından melekler de (ona) yardımcıdır, sona
eren ayetler nazil olmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2694
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.) hanımlarını muhayyer kılmakla emrolunduğu zaman bu işe
benden başladı ve bana: "Sana bir şey söyleyeceğim; ancak ebeveynine
danışmadan cevap vermekte acele etme" buyurdu. Aişe sözlerine devam ederek:
Hz. Peygamber (a. s.) annemle babamın ondan ayrılmamı istemeyeceklerini
kesinlikle biliyordu. Sonra bana şu ayeti okudu: Ey Peygamber! Eşlerine şöyle
söyle: Eğer Dünya dirliğini ve süsünü (refahını) istiyorsanız, gelin size boşanma
bedellerinizi vereyim de, sizi güzellikle salıvereyim. Eğer, Allah'ı, Peygamber'ini ve
Ahiret yurdunu diliyorsanız, bilin ki, Allah içinizden güzel davrananlar için büyük
bir mükâfat hazırlamıştır.Ben hemen: "Bunun nesi için ebeveynime
danışacakmışım! Elbette Allah ve Resulü ile Ahiret yurdunu isterim" dedim. Daha
sonra, Peygamber'in diğer eşleride benim yaptığımın aynısını yaptılar.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2696
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

Onlardan dilediğini geriye bırakır, dilediğimde yanma alırsın ".ayeti nazil
olduktan sonra Resulüllah (a. s.) biz kadınlardan birinin nöbet günü geldiğinde her
defasında bizden izin isterdi. (Hadisi Aişe'den rivayet eden) Muaze, Aişe'ye: "Hz.
Peygamber (a. s.) senden izin istediği zaman, ne derdin?" diye sordu. Aişe (r.ah.):

209

"Bu iş bana kaldı ise ben kimseyi kendime tercih edemem cevabını verirdim,"
dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2697

Hz. Aişe fr.ah

"Resulüllah (a. s.) bizi muhayyer bıraktı. Ancak, biz bunu talâk saymadık"
demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2698

Ömer b. Hattab (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) kadınlarından uzaklaştığı vakit Mescide girdim. Bir de ne
göreyim insanlar üzüntülerinden çakıl taşları ile yeri eşeliyor ve: Resulüllah
hanımlarını boşamış diyorlardı. Bu hadise örtünme emri gelmeden önce idi. Ömer
"Bu işi bugün mutlaka öğrenirim" dedim. Aişe'nin yanma vararak: "Ey Ebu
Bekr'in kızı! işi Resulüllah'a eziyet verecek dereceye vardırdın öyle mi?" dedim.
Hz. Aişe: "Benden sana ne, ey Hattab oğlu? sen kendi kusuruna bak!" dedi. Bunun
üzerine Hafsa'nm yanma vardım ve ona: "Ey Hafsa! Senin şerefin Resulüllah'a
eziyet verecek dereceye vardı mı? Yemin olsun, senin de çok iyi bildiğin gibi,
Resulüllah seni sevmiyor. Ben olmasaydım, seni mutlaka boşardı" dedim. Bundan
dolayı Hafsa çok ağladı. Ben ona: "Resulüllah nerededir?" diye sordum. Hafsa: "O
yatak odasındaki kilerindedir" cevabını verdi. Hemen oraya vardım. Birde baktım,
karşıma Resulüllah'm Rabah adındaki hizmetçisi çıktı. Kilerin alt eşiğine oturmuş,
ayaklarını ağaçtan oyulma (merdiven gibi) bir şeyin üzerine sarkıtmıştı. Bu üzerine
oturulan şey, Resulüllah'm inip çıkarken merdiven olarak kullandığı bir hurma
kütüğü idi. Ben: "Ey Rabah! Resulüllah'm huzuruna girmek istiyorum bana izin
iste!" diye seslendim. Rabah bir odaya baktı, sonra bir de bana. Fakat bir şey
söylemedi. Ben tekrar: "Ey Rabah, benim için Resulüllah'tan izin iste!" dedim.
Rabah yine odaya baktıktan sonra, bana hiçbir şey söylemedi, iki defada bana izin
verilmeyince, sonra sesimi yükselterek: "Ey Rabah! Peygamber'in huzuruna
girmek istiyorum; benim için izin iste! Zannediyorum ki, Resulüllah, benim Hafsa

210

için geldiğimi düşünüyor. Yemin olsun, Allah Resulü bana emrederse, Hafsa'nm
boynunu vurmaya hazırım" dedim. Bu arada sesimi biraz yükseltmiştim. Bunun
üzerine Rabah bana; yukarı çıkmamı işaret etti. Hemen Resulüllah'm huzuruna
girdim. O, bir hasır üzerine yaslanmıştı. Ben de oturdum. Örtüsünü üzerine çekti.
Üstünde bundan başka bir şey yoktu. Hasır yan tarafına iz bırakmıştı.
Resulüllah'm odasına şöyle bir göz gezdirip baktım, Sa' miktan bir avuç arpa,
odanın bir köşesinde o miktarda karaz yaprağı, baş ucunda bir de asılı deri. Bu
manzara karşısında göz yaşlarımı tutamayıp ağlamaya başladım. Hz. Peygamber:
"Niçin ağlıyorsun ey Hattab oğlu?" buyurdu. Ben de: "Ey Allah'ın Peygamber'i!
Niçin ağlamayayım ki, işte hasır yan tarafına iz bırakmış, işte odan ve içindekiler.
Diğer tarafta Kayser ile Kisra meyveler ve nimetler içinde yüzmektedirler. Sen ise
Allah Resulü ve en seçkin kulu olduğun halde işte şu küçücük hüzün yeri olan
odacığm!" dedim. Resulüllah (a. s.): "Ey Ömer! Dünya nimeti onların, Ahiret
saadeti de bizim olmasına razı değil misin?" buyurdu. Ben de: "Evet! Elbette
razıyım." dedim. Yanma girdim gireli yüzünde öfke eseri görüyordum. Nihayet:
"Ey Allah'ın Resulü! Hanımlarının hâlinden gücüne giden şey nedir? Onları
boşadı isen şüphesiz, Allah seninle beraberdir. Melekler de, Cebrail ve Mikâil, ben,
Ebu Bekr ve bütün müminler de seninle beraberiz." dedim. Ve Allah'a hamd
ederek söylüyorum ki, söylediğim sözü Allah'ın tasdik buyuracağını ummadığım
konuşmalarım azdır, işte bunun üzerine şu ayet-i kerimeler nazil olmuştur: Eğer o
sizi boşarsa Rabbi ona, sizden daha iyi, kendini Allah'a veren, inanan, sebatla itaat
eden, tevbe eden, ibadet eden, oruç tutan, dul ve bakire eşler verebilir. Eğer ikiniz
de (Hz. Aişe ve Hafsa) Allah'a tevbe ederseniz, (yerinde olur). Çünkü kalpleriniz
sapmıştı. Ve eğer Peygamber'e karşı birbirinize arka verirseniz bilesiniz ki onun
dostu ve yardımcısı Allah, Cebrail ve müminlerin iyileridir. Bunların ardından
melekler de (ona) yardımcıdır. Ebu Bekr'in kızı Aişe ile Hafsa, Peygamber'in diğer
hanımlarına karşı birbirlerini tutuyorlardı. Ben: "Ey Allah'ın Resulü! Sen onlan
boşadm mı?" diye sordum. Hz. Peygamber (a. s.): "Hayır" cevabını verdi. Ben: "Ey
Allah'ın Resulü! Mescide girdiğimde, müslümanlar çakıl taşları ile yerleri eşeleyip:
Resulüllah kadınlarını boşamış diyorlardı. Aşağıya inipte sizin hanımlarınızı
boşamadığmızı onlara haber vereyim mi?" dedim. Hz. Peygamber: "Evet, istersen
haber verebilirsin" buyurdu. Yüzündeki öfke alâmetleri ortadan kalkıncaya kadar
onunla konuşmaya devam ettim. Nihayet dişleri görülünceye kadar tebessüm etti.

211

O insanlardan dişleri en güzel olanı idi. Sonra Hz. Peygamber (a. s.) bulunduğu
yerden aşağı indi. Ben de onunla indim. Ancak, ben basamaklı kütüğe tutunarak
iniyordum. Resulüllah ise yerde yürür gibi ona eliyle dokunmadan indi. Ben: "Ey
Allah'ın Resulü! Odada yirmi dokuz gün kaldın." dedim. Peygamber (a. s.): "Ay
yirmi dokuz gece olur." buyurdu. Bunun üzerine ben Mescidin kapısında durarak
olanca sesimle: "Resulüllah, hanımlarını boşamamıştır!" diye bağırdım. Bu arada
şu ayet nazil oldu: Onlara güven veya korkuya dair bir haber gelince hemen onu
yayarlar; halbuki onu, Peygamber'e veya aralarında yetki sahibi kimselere
götürselerdi, onların arasından işin içyüzünü anlayanlar, onun ne olduğunu
bilirlerdi. Allah'ın size lütuf ve rahmeti olmasaydı, pek azınız müstesna, şeytana
uyup giderdiniz. Bu işi ben anlayıp ortaya çıkarmıştım. Yüce Allah da tahyir
ayetini inzal buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2704
Sübeya (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

Ömer b. Abdullah, Abdullah b. Utbe'ye mektup yazarak, Sübeya'nm yanma
varıp, ona kendi hadisini ve Hz. Peygamber'e fetva sorduğunda kendisine ne cevap
verdiğini sormasını emretmiş. Ömer b. Abdullah da, Abdullah b. Utbe'ye cevabi
mektubunda Sübeya'nm kendisine şunları haber verdiğini bildirmiştir: Sübeya,

Benu Amir b. Lüey soyundan, Bedir gazvesine katılmış olan Sa'd b. Havle ile
evliymiş. Daha sonra, bu zat hanımı hamile iken Veda haccmda vefat etmiştir.
Kocasının vefatından çok geçmeden karısı doğurmuş. Nifasmdan temizlendikten
sonra kendisini isteyecekler için giyinip kuşanmış. Bu sırada Abdüddar
oğullarından Ebu Senabil b. Bakek onun yanma gelip: "Seni giyinip kuşanmış ve
süslenmiş olarak görüyorum. Anlaşılan evlenmek istiyorsun. Yemin olsun dört ay
on gün geçmedikçe kesinlikle evlenemezsin!" demiş. Sübeya "O zat bana bunu
söyleyince geceleyin üzerimdeki elbiseyi çıkardım. Sonra Resulüllah'a giderek bu
meseleyi ona sordum. Bana doğumumu yaptığım andan itibaren evlenmenin
benim için helal olduğunu, istersem evlenebileceğimi, söyledi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2728

212

Ebu Seleme'nin (r.a.) Ümmü Seleme'den naklettiğine göre, Ümmü Seleme
şöyle anlatır:

"Sübeya Eslemiye, kocasının vefatından birkaç gece sonra çocuğunu doğurdu.
Kendisi, bunu Resulüllah'a zikredip, durumunu sordu. Resulüllah evlenmesini
emir buyurdu."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2729
Ümmü Habibe'nin şöyle söylediğini

Zeynep bt. Ebu Seleme anlatıyor: Ben, babası Ebu Süfyan vefat ettiği zaman
Peygamberin (a. s.) hanımı Ümmü Habibe'nin yanma vardım. Ümmü Habibe,
içinde sarı renk bulunan bir koku, "haluk" yahut başka bir şey istedi. Bundan,
önce bir cariyeye sürdü. Sonra da bu boyadan kendi iki yanağına sürdü ve şöyle
dedi: Yemin olsun, benim böyle koku ve boya ile süslenmeğe ihtiyacım yoktur.
Ancak ben Resulüllah'm minber üzerinde şöyle buyurduğunu işittim: "Allah'a ve
Ahiret gününe iman eden bir kadına ölü için üç günden fazla yas tutmak helal
değildir. Sadece kocası için dört ay on gün yas tutabilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2730
Zeynep bt. Gahş'm (r.ah.) rivayetinde

Zeynep bt. Ebu Seleme şöyle anlatıyor: "Bir defasında erkek kardeşi vefat ettiği
zaman Zeynep bt. Gahş'm yanma girmiştim. O da bir koku isteyip, bundan
süründü. Sonra şöyle dedi: "Yemin olsun benim hiçbir kokuya ihtiyacım yoktur.
Ancak ben Resulüllah'ı (a. s.) minber üzerinde: "Allah'a ve Ahiret gününe iman
eden bir kadının, kocasından başka bir ölü için üç günden fazla yas tutup zinet ve
süsünü terk etmesi helal olmaz. Ancak, kadının kocasının ölümünden dolayı dört
ay on gün yas tutup zinet ve süsü terk etmesi bundan müstesnadır" buyurduğunu
işittim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2731

213

Ümmü Seleme (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Bir kadın Resulüllah'a (a. s.) gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! Kızımın kocası vefat
etti. Gözlerinden rahatsızdır. Ona sürme çekebilir miyim?" diye sordu. Hz.
Peygamber (a. s.) iki veya üç defa hep hayır cevabını verdi ve sonra da şöyle
buyurdu: "Bu iddet ancak dört ay on gündür. Halbuki sizden birisi cahiliye
döneminde bir sene bekledikten sonra bir deve tezeği atar böylece yastan çıkmış
olurdu."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2732
Ümmü Atiye'den (r.ah.) rivayet edildiğine göre:

Resulüllah (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Hiçbir kadın, kocası hariç herhangi bir
ölü için üç günden fazla yas tutamaz. Kocasının ölümü üzerine dört ay on gün yas
tutar. Bu süre içinde Yemen kumaşı hariç boyanmış kumaş giyemez, sürme
çekemez, koku da sürünemez. Yalnız hayızdan temizlendiği zamanlarda bir
parçacık "kust" veya "ezfar" sürünebilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2739
LİAN

Sehl b. Sa'd Saidî'nin naklettiğine göre:

Uveymir Aclani, Asım b. Adiy Ensari'ye gidip ona: "Ey Asım! Bir kimse karısını
birisiyle zina ederken yakalasa o kişiyi öldürebilir mi? Ne dersin? Eğer öldürürse
kendisi kısas cezasına çarptırılır mı? Yoksa bu koca ne yapmalı? Bu meseleyi benim
için Allah Resulü'ne soruver ey Asım "dedi. Asım da meseleyi Hz. Peygamber'e
arzetti. Fakat Hz. Peygamber (a. s.) bu soruları yadırgadı ve ayıpladı. Allah
Resulü'nden işittiği sözler Asım'm ağırına gitti. Bu olaydan sonra Asım evine
dönünce Uveymir geldi ve: "Ey Asım! Allah Resulü ne cevap verdi?" diye sordu.
Asım da Uveymir'e "iyi bir iş yapmadık. Hz. Peygamber sorduğum soruyu çirkin
gördü" dedi. Uveymir ise: "Yemin ederim ki bu meseleyi Allah Resulü'ne bizzat

214

kendim soracağım" dedi ve Uveymir çıktı. Bir grup içindeyken Hz. Peygamberin
yanma gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! Bir kimse, bir kişiyi karısıyla zina ederken
bulsa, zina eden bu kişiyi öldürebilir mi? Eğer öldürürse cezası kısas mıdır? Yoksa
bu kişinin yapması gereken şey nedir?" diye sordu. Bunun üzerine Hz. Peygamber:
"Seninle eşin hakkında ayet nazil oldu. Git eşini getir" buyurdu. Sehl olayın
devamını şöyle anlatıyor: Bu kan-koca (ayetlerde bildirilen şekilde) Allah
Resulü'nün huzurunda ve benim de bulunduğum bir topluluğun önünde
birbirlerine lânet okudular. Karşılıklı lânet okuduktan sonra Uveymir "Ey Allah'ın
Resulü! Artık bu kadınla evliliğe devam edersem bu ona karşı iftira ettiğim
anlamına gelir" dedi ve daha Hz. Peygamber ona emretmeden önce karısını üç
talâk ile boşadı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2741

Ibn Ömer Saîd b. Cubeyr'den şöyle rivayet etmiştir:

Musab b. Zubeyr'in emirliği zamanında bana birbirlerine lânet okuyan iki
kişinin araları ayrılır mı? diye sordular. Ben ise sorunun cevabını bilmediğimden
hemen Ibn Ömer'in Mekke'deki evine gittim ve uşağına hitaben: Ibn Ömer'le
görüşmem için izin iste, dedim. Uşak da: "O, öğlen uykusundadır" dedi. Bu sırada
Ibn Ömer benim sesimi duyup: "Ibn Cubeyr mi?" diye sordu. Ben: Evet dedim.
Ibn Ömer: "Gel! Vallahi bu vakitte buraya geldiğine göre mutlaka bir ihtiyacın
olmalı" dedi. Ben içeriye girdiğimde Ibn Ömer bir deve çulu üzerine uzanmış ve
içi lif dolu olan bir yastığa yaslanmış haldeydi. Ona: Ey Ebu Abdurrahman!
Birbirlerine lânet okuyan çiftin arası ayrılır mı? diye sordum. Bunun üzerine Ibn
Ömer: "Sübhanallah! Tabi ki. Bu mesele ile ilgili olarak ilk soru soran falancadır."
O kişi Hz. Peygamber'e şöyle sormuştu: "Ey Allah'ın Resulü! Ne buyurursunuz;
herhangi birimiz karısını zina hâlinde bulsa ne yapmalıdır? Eğer karısının zina
yaptığını söylese büyük bir şey iddia etmiş olacak; bunu yapmayıp sussa, yine
böylesine önemli bir hadiseye karşı susmuş olacak!" Bunun üzerine Allah Resulü
(a. s.) sükut ederek ona bir cevap vermedi. Bu olayın üzerinden biraz vakit geçince

215

o kişi, tekrar gelerek şöyle dedi: "Sana sormuş olduğum iş başıma geldi." Bunun
üzerine yüce Allah Nur süresindeki eşlerinin zina ettiğini iddia edenlerleilgili
ayetleri indirdi. "Allah Resulü de bu ayetleri o kişiye okudu ve ona nasihat ederek,
Dünya azabının, Ahiret azabından daha hafif olduğunu hatırlattı. O da, "Hayır!
Seni hak ile gönderen Allah'a yemin ederim ki ben karıma iftira etmiyorum!" dedi.
Hz. Peygamber sonra kadını çağırdı, aynı şekilde ona da öğüt verip, dünya
azabının Ahiret azabından daha hafif olduğunu hatırlattı. Kadın, "Hayır! Seni
hak Peygamber olarak gönderen Allah'a yemin ederim ki kocam yalan söylüyor"
dedi. Bunun üzerine Allah Resulü önce erkeğe yöneldi ve erkek, Allah'a yemin ile
kendisinin doğru söylediğine dört defa şahadet etti. Beşincide ise eğer yalan
söylüyor ise Allah'ın lânetine uğramayı istedi. Hz. Peygamber sonra kadını da bu
şekilde lânet okumaya çağırdı. Kadın da Allah'a yemin ile kocasının yalan söylemiş
olduğuna dört defa şahadet etti. Beşinci de, eğer kendisi yalan söylüyor ise,
Allah'ın gazabına uğramayı istedi. Bunun sonucunda Hz. Peygamber onları
ayırdı."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2742
Ibn Abbas'm (r.a.) haber verdiğine göre:

Allah Resulü'nün (a. s.) yanında lânet okumadan bahsedilmiş ve bu hususta
Asım b. Adiy bir söz söylemiş ve sonra kalkıp gitmiştir. Daha sonra aşiretinden
olan bir kimse onun yanma gelerek karısını bir adamla yakaladığını şikâyet
etmiştir. Bunun üzerine Asım, "Bu işin başıma gelmesinin sebebi kendi
sözlerimdir" diyerek o kişiyi Allah Resulü'nün yanma götürmüş ve bu kişi karısını
ne şekilde bulduğunu ona haber vermiştir. Bu kişi sarı, zayıf ve düz saçlı, karısının
yanında bulduğunu iddia ettiği adam ise kaim bacaklı, esmer, etine dolgun bir
kimse imiş. Bunun üzerine Allah Resulü "Allahım beyan et!" diye dua etmiştir.
Sonuçta kadın kocasının tasvir ettiği adama benzeyen bir çocuk doğurmuş ve
Allah Resulü bu karı koca arasında lian yapmıştır. Mecliste bulunan bir adam Ibn
Abbas'a "Hz. Peygamber'in hakkında "Bir kişiyi şahitsiz recmetseydim bu kadını
recmederdim" buyurduğu kadın bu mudur?" diye sormuş ve Ibn Abbas "Hayır, o
Islâmda bu kötülüğü aşikâr işleyen bir kadındı" cevabını vermiştir.

216

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2750
Muğire b. Şu'be'nin (r.a.) anlattığına göre:

Sa'd b. Ubade "Eğer karımla beraber yabancı bir erkek görsem, onu kılıcımın
keskin tarafıyla vurarak öldürürüm!" demişti. Onun bu sözü Hz. Peygamber'e
ulaştığında," Sa'd b. Ubade'nin bu kıskançlığına şaşırıyor musunuz? Allah'a yemin
ederim ki ben, Sa'd'dan daha hamiyetliyim, Yüce Allah ta benden daha
hamiyetlidir" buyurdu, işte Yüce Allah bundan dolayı gizli açık bütün çirkinlikleri
haram kılmıştır. Kimse Yüce Allah kadar hamiyetli değildir. Yine kulların
özürlerini Yüce Allah kadar kabul etmeyi seven de yoktur. Yine Yüce Allah
kullarını koruduğundan dolayı, müjdeleyici ve uyarıcı birçok Peygamber
göndermiştir. Övülmeyi de Yüce Allah kadar seven yoktur. Bunun içindir ki Allah
kullarına cennet vadetmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2755
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Fezare oğullarından bir kişi Hz. Peygamber'e gelerek, "Benim karım, siyah bir
oğlan doğurdu" dedi. Hz. Peygamber (a. s.) de, bu soruya "Senin develerin var mı?"
diyerek cevap verdi. O kişi de, "Evet, var" deyince. Allah Resulü devamla, "O
develerin renkleri nasıldır? "diye sordu. Adam, "Kırmızıdır" dedi. Hz. Peygamber,
"Bunların içinde boz renkte olanları da var mı?" dedi. Adam, "Tabi, develerim
içinde boz renkli olanları da var" diye cevap verdi. Hz. Peygamber, "Peki, develere
o boz renk nereden geldi?" buyurdu. Adam bu soruya, "soyunun bir damarına
çekmiş olmalı" diye cevap verince Allah Resulü "işte oğlun da, soyunun bir
damarına çekmiş olabilir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2756

217

KÖLE AZAT ETME

Ibn Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre

Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: "Bir kimse bir köle üzerindeki hissesini
bağışlar ve bu kişinin kölenin kıymetinden kalan kısmına yetecek kadar parası da
bulunursa, kölenin bedeli âdil bir şekilde takdir edilir. Sonra da köle üzerindeki
payını bağışlayan bu kişi, diğer pay sahiplerine hisselerini verir ve köle bu kişi
tarafından bütünüyle azat edilmiş olur. Fakat payını bağışlayan bu kişinin, diğer
pay sahiplerinin hisselerini ödeyecek malı yok ise, bu takdirde kölenin ancak
bağışlanan hissesi azat edilmiş olur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2758
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.), ortaklaşa bir köleye sahip olan iki kişiden birinin köle
üzerindeki hissesini azat etmesiyle ilgili olarak: "Bu köle, diğer ortağın üzerindeki
hissesini garanti eder" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2759

Hz. Aişe'nin (r.ah.) rivayetinde Ibn Ömer şöyle anlatır:

Aişe bir köle kızı satın alıp onu hürriyete kavuşturmak istedi. O köle kızın
sahipleri: "Biz bu kızı, onun velilik hakkı bize ait olma şartıyla sana satarız"
dediler. Hz. Aişe bu durumu Allah Resulü'ne haber verdiğinde O: "Onların ileri
sürdükleri bu şart, senin velilik hakkını elinden almaz. Çünkü velilik hakkı, sadece
hürriyete kavuşturan kimseye aittir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2761
Ibn Ömer'in (r.a.) nakletiğine göre:

218

Hz. Peygamber (a. s.) velilik hakkının alınıp satılmasını ve hibe edilmesini
yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2770
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: "Kim imanlı bir kişiyi hürriyetine
kavuşturursa, Allah da onun her bir organına karşılık, hürriyete kavuşturanın bir
organını ateşten kurtarır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2775
ALIM-SATIM

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.), (Cahiliye döneminde yapılan ve tarafların karşılıklı
rızasına dayanmayan) mülamese (dokunma) ve münabeze (atışma) alım satımını
yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2780
Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber bize iki türlü satış ve giyinişi yasakladı. Bize mulamese ve
munabeze satışlarını yasakladı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2782
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) bir hayvanın karnındaki yavrunun satışını yasaklamıştır.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2784

219

Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) "Müslüman, kardeşinin pazarlığı üzerine pazarlık
yapmasın" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2788

Hz. Peygamber (a. s.) alış-verişte araya sahte müşteri sokarak fiyat yükseltip

Hz. Peygamber (a. s.) pazara satışa getirilen ticaret malının pazara ulaşmadan
önce karşılanıp satın alınmasını yasaklamıştır. Bu ifadeyi, ravilerden Ibn Numeyr
nakletmiştir. Hadisin diğer ikinci yoldan gelen şekli ise şöyledir: Hz. Peygamber
(a. s.) ticaret mallarını pazara gelmeden satın almayı yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2793
Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) pazara satışa getirilen malların yolda karşılanıp satın
alınmasını yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2794
İbn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber ( a. s.) pazara mal getirenlerin karşılanmasını ve şehirlinin
komisyoncu olarak köylünün malını satmasını yasaklamıştır.

gerçek müşteriyi yanıltmayı yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2792

220

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2798

Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

"Şehirlinin, köylü kardeşi yahut babası bile olsa onun adına malını satması
yasaklanmıştır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2800
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bir kimse (çok süt veriyor zannedilsin
diye) sütü memesinde biriktirilmiş olan bir koyun satın alırsa onu götürsün ve
denemek için bir süre sütünü sağsın. Eğer verdiği sütü beğenirse o koyunu alsın.
Koyun beklediğinden az süt veriyorsa bir ölçek hurma ile beraber koyunu geriye
versin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2802
İbn Abbas'm (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Herhangi bir gıda maddesi satın alan
kimse, o malı tamamıyle teslim almadıkça başkasına satmasın" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2807
Ibn Ömer'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü şöyle buyurmuştur: "Muhayyerlik şartı saklı tutulan alım-satım
akitleri hariç satıcı ve alıcıdan herbiri, birbirlerinden ayrılmadıkça tek taraflı
iradesiyle akdi bozabilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2821

221

Hakim b. Hizam'm (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Satıcı ve alıcı birbirlerinden
ayrılmadıkça muhayyerlik hakkına sahiptir. Eğer doğru sözlü iseler alış-verişleri
bereketli olur. Ancak yalan söylerler ise bu alış-verişin bereketi giderilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2825
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Bir kimse Allah Resulü'ne alış-verişlerde daima aldatıldığını söyledi. Hz.
Peygamber (a. s.) buna cevaben: "Sen de kendisinden bir şey satın almak istediğin
kimseye aldatmaca yok! de" buyurdu. Artık o kişi alış-veriş edeceği zaman,
"aldatmaca yok" derdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2826
Ibn Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü, ağaç üzerinde olgunlaşmaya başlamamış meyvelerin satışını
yasaklamış, satıcı ve alıcıyı bundan menetmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2827
Gabir'in (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.), iyice olgunlaşmcaya kadar ağaç üstündeki meyvenin
satışını yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2831
İbn Abbas (r.a.) şöyle anlatıyor:

Hz. Peygamber (a. s.), "hurmanın satımını, yenilmeye elverişli oluncaya ve
tartıya gelinceye kadar yasakladı" dedi. Bunun üzerine ben (ravi Ebu Bahteri):

222

"Tartıya gelinceye kadar ne demek?" dedim. Ibn Abbas'm yanında bulunan bir
kimse: "Tahmin ve takdir edinceye kadar" diye cevap verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2833
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Olgunlaştığı görülünceye kadar ağaç üzerindeki
meyveleri satın almayınız" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2834
Zeyd b. Sabit'in rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) ariyye sahibine, ariyye olarak ayırdığı ağaç üzerindeki yaş
hurmayı, kuruduğunda ne kadar geleceği tahmin edilerek hazır kuru hurma
karşılığında satmasına ruhsat vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2838

Sehl b. Ebu Hasme'nin (r.a.) de içinde olduğu bir grubun rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü ağaç üzerindeki yaş hurmanın kuru hurma mukabilinde
satılmasını yasakladı ve şöyle buyurdu: "Bu ilki faiz, ikincisi ise müzabenedir."
Ancak Hz. Peygamber, ariyye satışına izin vermiştir. Ariyye, satışı bir ev halkının
yaş olarak yiyecekleri (hurma ihtiyacını karşılamak için) bir ya da iki ağaç yaş
hurma meyvesini, kuruduğunda geleceği miktar tahmin edilerek kuru hurma ile
değiştirmeleridir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2842
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü, göz kararı tahminle beş vesk ya da daha az gelen ariyyelerin
satışına izin vermiştir.

223

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2845

Ibn Ömer (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber muzabeneyi yasaklamıştır. Muzabene, ağaçtaki yaş hurmanın
kaç ölçek geleceği tahmin edilerek kuru hurma karşılığında; asmasmdaki yaş
üzümün de yine tahmin edilerek kuru üzüm karşılığında satılmasıdır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2846
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kim aşılanmış bir hurma ağacı
satarsa, meyveleri satıcıya aittir. Ancak müşteri ağacı bu meyvelerle beraber satın
almayı şart koşmuşsa meyveler müşteriye aittir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 285 1

Cabir b. Abdullah'ın (r.a.) anlatığma göre:
Resulüllah (a. s.) araziyi kiraya vermeyi yasaklamıştır.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2861

Ibn Ömer (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

"Önceleri biz arazinin kiraya verilmesinde bir mahzur görmezdik. Ancak geçen
sene Rafı', Allah Resulü'nün bunu yasakladığını haber verdi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2879
İbn Abbas'm (r.a.) rivayet ettiğine göre:

224

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kişinin arazisini bir kardeşine
karşılıksız vermesi, karşılığında belirli bir bedel almasından daha iyidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2892

edecekleri her türlü meyva ve toprak ürünlerinin yarısını almaları koşuluyla

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2896
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bir müslüman bir ağaç diker veya
tarım yapar da, bu ağaçtan yahut tarım mahsulünden kuş, insan veya herhangi bir
hayvan yerse, bu o kişi için bir sadakadır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2904
Enes b. Malik'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) hurmanın rengi ortaya çıkmadan önce satışını
yasaklamıştır. (Ravi der ki:) Biz Enes'e: Rengin ortaya çıkması nedir? dedik. Enes
"Kızarması ve sonra da sararmasıdır. Haydi söyleyin bakalım, Allah meyvenin
yetişmesine mani olursa, kardeşinin parasını ne ile helal sayacaksın?" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2906
Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

Bir defasında Hz. Peygamber (a. s.) kapı önünde yüksek sesle münakaşa eden iki
kişinin seslerini duydu. Bu olaya baktığında münakaşa edenlerden biri diğerinden
borcunun bir miktarını bağışlamasını ve ona biraz müsamaha göstermesini

Hz. Peygamber (a. s.) Hayber halkıyla, Hayber topraklarını işleyip elde

anlaşma yaptı.

225

istiyordu. Alacaklı ise: "Vallahi bağışlamam!" diye yemin edip duruyordu. Bunun
üzerine Hz. Peygamber (a. s.) bunların yanma giderek "iyilik işlememek üzere
Allah'a yemin eden kimdir?" diye sordu. Alacaklı: "Benim ey Allah'ın Resulü,
borçlu nasıl arzu ederse öyle olsun" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 291 1
Kaab b. Malik'in anlattığına göre:

Kendisi, Hz. Peygamber'in zamanında bir gün Mescitte İbn Ebu Hadred'te
olan alacağını istemiş ve bu münasebetle aralarında yüksek sesle bir münakaşa
başlamıştır. Allah Resulü de evine kadar giren bu sesleri duymuş ve onlara bakmak
için gelerek odasının kapı perdesini açarak Kaab b. Malik'e "Ey Kaab!" diye
seslenmiştir. Kaab da "Buyur ey Allah'ın Resulü" cevabını vermiştir. Bunun
üzerine Hz. Peygamber (a. s.) ona eliyle alacağının yarısından vazgeçmesi için
işaret etmiştir. Kaab ise hemen "Vazgeçtim ey Allah'ın Resulü" cevabını vermiştir.
Hz. Peygamber (a. s.) bu defa Ibn Ebu Hadred'e "kalk borcunu öde" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2912
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

O Resulüllah'ı (a. s.) şöyle derken işitmiştir: "Her kim vaadeli satmış olduğu
malını, iflas etmiş olan kimsenin elinde bulursa, o kimse o mala sahip olma
konusunda başkalarından daha çok hak sahibidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2913
Huzeyfe'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: Sizden önceki ümmetlerden bir kişinin
ruhunu melekler karşılayarak "Dünyada bir iyilik yaptın mı?" diye sordular. O
kimse: "Hayır" dedi. Melekler: "Hatırlamağa çalış" dediler. O kimse: "Ben
insanlara borç verirdim, sonra bunları toplayan adamlarıma; malı olmayan

226

borçluya mühlet veriniz, malı olana da müsamaha ediniz şeklinde emrederdim"
diye cevap verdi. Allah Resulü devamla şöyle dedi: Yüce Allah da: "Siz de bu
kuluma müsamaha ediniz" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2917
Ebu Mesûd'un (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur. "Sizden önceki ümmetlerden bir kimse
hesaba çekildi de hiçbir iyiliği bulunamadı. Ancak o kimse zengindi ve insanlarla
ticari muameleleri olurdu. Borçlularından para toplayan adamlanna da: "Malı
olmayan borçluları bırakın" diye emrederdi. Hz. Peygamber (a. s.) devamında dedi
ki: "Yüce Allah, müsamaha bize daha çok yaraşır, bu kulu bırakınız" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 292 1
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bir zamanlar halka ödünç veren bir
kimse vardı. Bu kişi alacaklarını toplayan adamına: Malı olmayana geldiğinde
müsamaha göster, umulur ki Allah da bizlere müsamaha edip günahlarımızı
affeder derdi. Nihayet Allah'a kavuştu ve Allah da ona müsamaha gösterdi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2922
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Malı olan kişinin, borcunu ödemeyi
geciktirmesi bir zulümdür. Sizin biriniz alacağı malı olan birine havale edildiğinde
(havaleyi kabul ile ona) müracaat etsin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2924
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

227

Hz. Peygamber ( 3,. S.)* Sil sahibi kendi ihtiyacını aşan (kuyu, kanal, vb.
yerlerdeki) suyu başkalarının kullanmasını engellemesin. Zira bu hayvanların
otlayacağı otların yetişmesini engellemektir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2927
Ebu Mesûd Ensari'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) köpeğin satışından elde edilen bedeli, zinayla kazanılan
para ve kâhinin bahşişi gibi kazançları yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2930

Ibn Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.) köpeklerin öldürülmelerini emretmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2934

Ibn Ömer (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle dediğini nakletmiştir: "Her kim koyun köpeği
yahut av köpeği haricinde bir köpek edinirse, o kimsenin her gün işlediği iyi işlerin
sevabından iki kırat eksilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2940
Ebu Hureyre,

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Her kim av köpeği,
koyun köpeği veya bekçi köpeği haricinde bir köpek beslerse her gün onun
sevabından iki kırat eksilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2947

228

Sufyan b. Ebu Zuheyr

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu işitmiştir: "Bir kimse ne ekin, ne de
hayvan bekçiliğine yarayan bir köpek edinirse onun amellerinin sevabından her
gün bir kırat eksilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 295 1
Enes b. Malik'in anlattığına göre:

Ona kan alan kişinin aldığı ücret hakkında soru sorulmuş ve bunun üzerine
Enes şunu nakletmiştir: Resulüllah (a. s.) Ebu Taybe'ye kanını aldırmış ve bunun
ücreti olarak ona iki ölçek gıda maddesi verilmesini istemişti. Ayrıca Ebu
Taybe'nin aşiretiyle konuştu ve onlar Ebu Taybe'nin haraç vergisinden bir kısmını
indirdiler. Hz. Peygamber "tedavide kullandığınız en iyi şey, kan aldırmaktır. Yahut
o, tedavi yollarının en iyilerindendir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2952
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Bakara suresinin son ayetleri indirildiğinde Hz. Peygamber (a. s.) Mescide çıktı
ve bu ayetleri halka okuduktan sonra içkinin alınıp satılmasını yasakladı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2958
Gabir b. Abdullah (r.a.)

fetih yılında Mekke'de iken Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle dediğini işitmiştir:
"Allah ve onun Resulü şarabın, murdar hayvanın, domuzun ve putların alınıp
satılmasını haram kıldı." Kendisine: "Ey Allah'ın Resulü! Murdar hayvanın iç yağı
hakkında ne buyurursunuz? Onunla gemiler cilalanır, deriler yağlanır, ve
aydınlatmada kullanılır" diye soruldu. Hz. Peygamber: "Hayır, murdar yağı alıp
satmayın, bu haramdır" buyurdu. Sonra Resulüllah bunun ardından: "Allah

229

Yahudileri yok etsin! Çünkü Yüce Allah, murdar hayvan yağlarını onlara haram
kıldığında, kendileri bu yağları eriterek sattılar ve bedellerini yediler" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2960

Ömer'in (r.a.) rivayetinde Ibn Abbas'm anlattığına göre:

Hz. Ömer'e, Semure'nin şarap sattığına dair haber ulaştığında O: "Allah
Semure'nin canını alsın!" O, Hz. Peygamber (a.s.)'m; "Allah Yahudilere lânet etsin!
Kendilerine bu murdar hayvan yağları haram kılındığında onları erittiler ve
sattılar buyurduğunu bilmiyor mu? dedi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2961
Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber (a.s.)'m şöyle dediğini rivayet eder: "Allah Yahudileri öldürsün!
Allah onlara ölmüş hayvanların iç yağlarını haram etmesine rağmen onlar bunları
sattılar ve bedelini yediler" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2962
Ebu Saîd Hudrî (r.a.)

Resulüllah'm (a. s.) şöyle buyurduğunu anlatmıştır: "Altını altın karşılığında
birbirine eşit miktarlarda olmadıkça değiştirmeyin. Gümüşü de gümüş karşılığında
birbirine eşit miktarlarda olmadıkça değiştirmeyin. Ayrıca bunları kendi cinsleriyle
değiştirirken bir bedeli peşin, diğerini vadeli yapmayın, ikisini de peşin değiştirin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2964
Ömer b. Hattab (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: " (Para niteliğinde
olan) gümüş ve altını akit yapılırken elden ele teslimi yapılmaksızın birbiriyle

230

değiştirmek faizdir. Yine akit yapılırken elden ele teslimi yapılmaksızın buğdayı
buğdayla değiştirmek de faizdir. Hurmayı hurma ile peşin teslim olmadan
değiştirmek de böyledir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2968

Berâe b. Azib (r.a.) Ebu Minhal'den (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Ortağım bana, (ödenmesi) hac mevsimine yahut hacca kadar vadeli olarak bir
gümüş satmıştı. Sonrasında bana gelip haber verdi. Ben: "Bu iyi bir iş değil"
dedim. Kendisi de: "Ben onu bu şekilde çarşıda sattım ve hiç kimse bu işi
yadırgamadı" dedi. Bunun üzerine ben, Berâe b. Azib'e bunu sordum. Berâe şöyle
cevap verdi: Peygamber (a. s.) Medine'ye geldiğinde biz bu tür satışlar yapıyorduk.
Hz. Peygamber: "Elden ele peşin teslimi yapılırsa bunda mahzur yoktur. Vadeli
olanı ise, bu faizdir" buyurdu. (Berâe devamla şöyle dedi): "Sen bir de Zeyd b.
Erkam'a git, çünkü O benden daha büyük ticaret sahibi idi" dedi. Bunun üzerine
ben Zeyd'e geldim ve bunu ona da sordum. Zeyd de aynı şeyleri söyledi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2975
Ebu Bekre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) gümüşle gümüşü ve altınla da altını (akit yapılırken elden
ele teslimi yapılmaksızın) değişmeyi yasaklamıştır. Ayrıca gümüş karşılığında altın,
altın karşılığında da gümüş satımının istenilen şekilde yapılabileceğini söylemiştir.
Ravi der ki: Birisi Ebu Bekre: "Elden ele teslim şartı yok mu?" diye sormuş, O da:
"Ben böyle işittim" diye cevap vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2977
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) Ensardan Adiy oğullarından bir kişiyi Hayber'e zekât
toplama memuru olarak gönderdi. Sonra bu kişi Hayber'den dönüşünde yanında

231

iyi cins hurma getirdi. Hz. Peygamber ona: "Hayber'in bütün hurmaları böyle
midir?" diye sordu. O da: "Vallahi hepsi böyle değildir Ey Allah'ın Resulü! Biz bu
iyi hurmanın bir ölçeğini, adi hurmadan iki ölçek vererek satın alırız" dedi. Bunun
üzerine Hz. Peygamber: "Böyle yapmayın, birbirine eşit olarak değiştirin. Ya da
adi hurmayı para karşılığında satın ve bunun bedeli ile bu iyi hurmadan satın alın.
Tartılabilen faiz maddelerinin tümü için bu böyledir (fazlalık haramdır) " buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2983
Ebu Saîd'in (r.a.) anlattığına göre:

Bilâl en iyi cinsten hurma getirmiş ve Hz. Peygamber (a. s.) ona: "Bu hurma
neredendir?" diye sormuştu. Bilâl "Bizde adi hurma vardı, Peygamber'in yemesi
için işte bu adi hurmadan iki ölçeğini, bir ölçek iyi hurma ile değiştirdim" dedi. Bu
sözlerin ardından Resulüllah heyecanla şöyle dedi: "Eyvah! Bu, faizin ta kendisidir.
Sakın böyle yapma, iyi cins hurma almak istediğin zaman önce adi hurmayı para
karşılığında sat, sonra onun parası ile iyi cins hurma satın al."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2985

Ebu Nasra (r.a.) Ebu Said Hudri'nin şöyle söylediğini anlatır:

Ben Ebu Nasra (r.a.) Ibn Abbas'a aynı cinsten mallar arasındaki mübadelenin
hükmünü sordum. "Elden ele aynı anda mı mübadele ediliyor?" dedi. "Evet"
dedim. "Bunun mahzuru yok" dedi. Sonra bunu Ebu Saîd'e anlattım ve Ibn
Abbas'a aynı cinsten mallar arasındaki mübadelenin hükmünü sordum, bana
"Elden ele aynı anda mı mübadele ediliyor?" diye sordu. Ben "evet" deyince,
"bunun mahzuru yoktur" cevabını verdi dedim. Ebu Said bana "Ibn Abbas böyle
mi söyledi?" Biz ona sizlere böyle fetva vermemesi için yazacağız deyip şunu ilave
etti: "Vallahi Resulüllah'm (a. s.) gençlerinden biri kendisine bir tür hurma
getirmişti de bunu reddetmiş ve: Galiba bu bizim arazilerimizin yetiştirdiği
hurmalardan değildir" buyurmuştu. O getiren zat bu sene bizim arazilerin
yetiştirdiği hurmalar yada bizim hurmalar tam iyi değildi, işte bundan dolayı ben
de bizim hurmalardan biraz fazla vererek bu iyi hurmayı aldım dedi. Bunun

232

üzerine Hz. Peygamber "katladın riba yaptın, sakın bir daha böyle yapma, kendi
hurmanı beğenmiyorsan onu sat sonra da istediğin hurmayı satın al" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2988
Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

"Altın, altın ile, gümüş gümüş ile misli misline değiştirilebilir. Kim fazla verir ya
da fazla isterse muhakkak faiz yapmış olur" diyordu. Ben de kendisine: "Ibn Abbas
böyle demiyor dedim." Bunun üzerine Ebu Saîd Ibn Abbas'a gidip ona: "Bana
haber ver, bu söyleyip durduğun faiz vadeyle ilgili olup fazlalıkla alâkalı olmadığı
fikri Hz. Peygamber'den işittiğin bir şey mi, yoksa Yüce Allah'ın Kitabında böyle
bir hüküm mü buldun? dedim." Ibn Abbas da: "Ben bunu ne Hz. Peygamber'den
işittim ne de Allah'ın Kitabında buldum. Fakat Usame b. Zeyd bana Hz.
Peygamber'in (a. s.): "Faiz (bedeller arasındaki fazlalıkta değil) sadece vadededir"
buyurduğunu nakletti."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2990
Usame b. Zeyd'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Faiz ancak vadeli işlemlerde söz konusudur"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2991
Numan b. Beşir'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Parmaklarını kulakları üzerine koyan Numan Resulüllah'ı (a. s.) şöyle derken
işitmiştir: "Muhakkak helal belli, haram da bellidir, ikisi arasında bir takım şüpheli
şeyler vardır ki, çok kimse bunları bilemez. Şüpheli şeylerden sakınan, dinini ve
namusunu korumuş olur. Şüpheli şeylere dalan kişi ise, harama düşer. Nitekim
(içine girmek yasak olan) koru etrafında (davarlarını) otlatan çobanın hayvanları
da her an bu yasak sahaya girebilir. Haberiniz olsun, her hükümdarın (kendisine

233

mahsus) bir korusu olur. Dikkat edin, Allah'ın korusu da haram kıldığı şeylerdir.
Uyanık olunuz! Bedenin içinde bir lokmacık et vardır ki, o iyi olursa bütün beden
iyi olur, bozuk olursa da bütün vücut bozulur. Dikkat edin! işte o kalptir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 2996
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Bir kimsenin Hz. Peygamber'den (a. s.) alacağı vardı. O kimse gelip kaba bir
üslupla bunu Hz. Peygamber'den istedi. Ashap bu bedeviye haddini bildirmek
istediler. Bunun üzerine Hz. Peygamber: "Hak sahibinin söz hakkı vardır"
buyurdu ve onlara: "Bir deve satın alın da bu adama verin" diye emretti.
Sahabeler: "Biz onun devesi gibi bir deve bulamıyoruz. Bulduklarımız onunkinden
daha değerli" dediler. Peygamber: "O halde o daha iyi olanı satın alın da onu
kendisine verin. Çünkü sizin en hayırlınız, borcunu en güzel şekilde geriye
vereninizdir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3003
Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) bir Yahudiden veresiye bir yiyecek maddesi satın almış ve
ona zırhını rehin olarak vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3007
Ibn Abbas (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Medine'ye geldiğinde Medineliler meyvelerinde bir ve iki
senelik vadelerle selem suretiyle alış-veriş yapıyorlardı. Bunun üzerine Hz.
Peygamber: "Her kim hurmada selem yoluyle satış yaparsa, bunu ölçüsü ve tartısı
ve vadesi belirli bir şekilde yapsın" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3010

234

Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'den (a. s.) şöyle işittiğini nakletmiştir: "Yemin, malın revaç
bulması için bir vesile zannedilir. Oysa o malın ve kazancının mahvolmasına sebep
olur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3014
Cabir'in (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Herhangi bir gayri menkulde veya
hurmalıkta ortağı olan kimsenin, ortağına haber vermeden o malı başkasına satma
hakkı yoktur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3016
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Herhangi biriniz, komşusunun
yapacağı yapının kiriş uçlarını kendi duvarına dayandırmasına engel olmasın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3019

Saîd b. Zeyd b. Amr b. Nufeyl'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Her kim bir arazinin bir karışını
zulmederek ele geçirirse, Allah Kıyamet gününde yedi kat yerden itibaren o arazi
parçasını bu zalim kişinin boynuna (halka yapıp) geçirir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3020
Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

235

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kim, (başkasına ait) bir araziden bir
kanş yeri zulümle ele geçirirse, yedi kat yerin dibinden itibaren (bu toprak) bu
kişinin boynuna halka hâlinde geçirilir" buyurdu demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3025
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Bir yolun genişliği anlaşmazlık konusu olursa bu yol yedi
zira kabul edilir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3026

FERAİZ (MİRAS ÜZERİNDEKİ BELİRLİ PAYLAR)

Usame b. Zeyd'in (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Müslüman, kâfire, kâfir de müslümana mirasçı olamaz"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3027
İbn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Miras paylarını, Kur'an'da bildirilen
sahihlerine veriniz. Bu paylardan geriye bir şey kaldığında o, baba tarafından en
yakın olan erkeğe aittir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3028
Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Hasta olmuştum ve Hz. Peygamber ile Ebu Bekr bana hasta ziyaretine geldiler.
Ben bayıldım. Hz. Peygamber abdest aldı ve abdest suyundan benim üzerime

236

döktü. Bunun üzerine ayıldım. Kendisine: Ey Allah'ın Resulü! Ben, malım
hususunda nasıl davranayım? diye sordum. Hz. Peygamber (a. s.) bana Senden
fetva istiyorlar. De ki: Allah size kelâle (babası ve çocuğu olmayan kimse)
hakkındaki hükmü şöyle açıklıyor... şeklindeki miras ayeti indirilene kadar bir cevap
vermedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 303 1
Berâe b. Azib (r.a.);

Kur'an'da en son inzal edilen ayet: Senden fetva istiyorlar. De ki: Allah size
kelâle (babası ve çocuğu olmayan) hakkında şöyle fetva veriyor... ayetidir demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3036
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü borçlu iken ölen kimselerin cenazesine geldiğinde, bu kişinin
borcunu kapatacak bir mal bırakıp bırakmadığını sorar, eğer o kişinin borcunu
ödeyecek bir şey bıraktığı söylenirse cenaze namazını kılardı. Aksi takdirde:
"Arkadaşınızın namazını kılınız" buyururdu. Sonraları Allah kendisine birçok fetih
ve zafer nasip edince: "Ben bütün müminlere kendi canlarından daha yakınımdır.
Bu yüzden artık borcu varken ölen kimsenin, o borcunu ödemek bana aittir. Bir
kişinin geriye bıraktığı tereke ise mirasçılarına aittir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3040
HİBE VE DİĞER BAĞIŞLAR

Ömer b. Hattab (r.a.) şöyle anlatır:

Allah yolunda cihat için iyi cins bir atımı bir kimseye bağışlamıştım. Bu kişi ata
iyi bakamadı ve onun kıymetini bilemedi. Daha sonra bu kişinin atı ucuz fiyata
satacağını anladım ve Allah Resulü'ne bu atı satın alma konusunu sordum? Hz.

237

Peygamber (a. s.): "O atı satın alma ve bağışladığın şeyi geriye alma. Çünkü
bağışladığı şeyi geriye alan, kustuğunu yiyen köpek gibidir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3044
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Ömer b. Hattab bir kişiye Allah yolunda bir at bağışlamıştı. Daha sonra o atı
satılırken gördü ve onu satın almak istedi. Bu konuyu Hz. Peygamber'e
sorduğunda Hz. Peygamber (a. s.): "Onu satın alma! Sadaka yaptığın şeyi geriye
alma!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3046
İbn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Sadakasından geri dönen kişi, kusan
sonra da bu kustuğunu yiyen gibidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3048
İbn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Hibe ettiği şeyi geriye alan, kustuğunu yiyen gibidir"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3050
Beşir oğlu Numan'm (r.a.) naklettiğine göre:

Numanı Babası Beşir, Hz. Peygamber'e getirip: "Ben şu oğluma bir köle
bağışladım," dedi. Hz. Peygamber (a. s.): "Her çocuğuna bunun gibi bir hibe yaptın
mı?" diye sordu. Babam: "Hayır" deyince; Hz. Peygamber: "Öyle ise bu oğluna
verdiğini geri al" buyurdu.

238

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3052
Gabir b. Abdullah'ın (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Herhangi bir kimseye umra suretiyle
bir mal hibe edilirse o mal (cahiliye dönemindekinin aksine bağışlayanın değil)
artık hibe edilen kimsenin ve onun çocuklarının malı olur. Çünkü o, hibe edilen
kimsenin mülkiyetine girer ve onu bağışlayan kimseye dönmez. Zira yapılan bu
bağışa mirasçıların hakkı taalluk etmiştir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3062
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) "Umra suretiyle bağış yapmak caizdir" buyurmuştur.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3073

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bir müslümanm bir şey vasiyet etmek
istediği halde onu yazılı halde yanında bulundurmadan iki gece geçirmesi doğru

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3074
Sa'd b. Ebu Vakkas şöyle anlatmaktadır:

Veda haccmda ölüm tehlikesi geçirdiğim hastalığımda Hz. Peygamber (a. s.)
beni ziyaret etti. Ben: Ey Allah'ın Resulü! Hastalık ve ağrılarım bu dereceye
varmıştır. Ben varlıklı bir insanım. Bir tek kızımdan başka varisim yoktur. Bu

VASİYET

değildir.

239

yüzden malımın üçte ikisini tasadduk edeyim mi? diye sordum. Hz. Peygamber:
"Hayır," cevabını verdi. Ben: Yarısını edeyim mi? dedim. Hz. Peygamber yine:
"Hayır" dedi ve: "Üçte birini tasadduk et, üçte bir de çoktur. Ey Sa'd! Senin,
varislerini zengin bırakman, onlan muhtaç ve halka ellerini açar bir halde
bırakmandan daha iyidir. Ey Sa'd! Allah rızası için yaptığın her harcamanın
karşılığını mutlaka alacaksın. Hatta (yemek yerken) hanımının ağzına koyduğun
bir lokmadan da ecir alacaksın" buyurdu. Ben devamla: Ey Allah'ın Resulü! (Siz
Medine'ye döneceksiniz de) ben burada dostlarımdan geride mi kalacağım? diye
sordum. Hz. Peygamber: "Hayır, sen geriye bırakılmayacaksın. (Eğer burada kalır
da) iyi amel yaparsan elbette onunla merteben yükselir. Belki de burada uzun süre
kalırsın da birtakım kimseler senden faydalanır; bazı kimseler de zarar görür.
Rabbim! Ashabımın hicretini tamamla, onlan gerisin geri çevirme. Ancak, çaresiz
olan Sa'd b. Havle'dir," buyurdu. Ravi: Sa'd b. Havle'nin Mekke'de ölmesinden
dolayı Hz. Peygamber'in ona çok üzüldüğünü söylemiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3076
İbn Abbas (r.a.) şöyle anlatır:

insanlar vasiyetin miktannı üçte birden dörtte bire indirseler iyi olur. Çünkü
Hz. Peygamber (a. s.): "Malınızın (sadece) üçte birini bağışlayın. Aslında üçte bir
dahi çoktur" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3080
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Ömer b. Hattab'm payına Hayber'de bir arazi düşmüştü. O, bir gün bu arazi
konusundaki görüşünü almak üzere Hz. Peygamber'e (a. s.) gelerek: "Ey Allah'ın
Resulü! Hisseme Hayber'de bir arazi düştü ki daha önce ondan daha kıymetlisi
elime geçmemiştir. Bu mal hususunda ne buyurursunuz?" diye sordu. Hz.
Peygamber: "istersen toprağı vakfederek gelirini tasadduk edersin" buyurdu. Ibn
Ömer dedi ki: Hz. Ömer bu araziyi alınıp satılmamak, miras olunmamak ve hibe
edilmemek üzere tasadduk etti. Gelirinden de fakirlere, akrabalara mükatep

240

(hürriyetini satın alma sözleşmesi yapmış olan) kölelerin hürriyete
kavuşturulmasına, Allah yoluna, yolculara ve misafirlere tasadduk etti. Onun
idaresini üzerine alan kimseye bunu servet aracı olarak kullanmamak şartıyla
normal ölçüler içerisinde ondan yemesinde ve bir başkasına yemesi için
vermesinde mahzur yoktu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3085
Talha b. Musarrıf (r.a.) şöyle anlatır:

Abdullah b. Ebu Evfa'ya (r.a.) Hz. Peygamber (a. s.) vasiyette bulunmuş muydu?
diye sordum. Abdullah b. Ebu Evfa da: "Hayır," dedi. Ben: Öyle ise müslümanlara
vasiyet niçin gerekli görüldü, yahut niçin vasiyette bulunmak emredildi? dedim. O,
"Yüce Allah'ın kitabına bağlanmayı vasiyet etti" şeklinde cevap verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3086
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) geriye ne bir dinar, ne bir dirhem, ne bir koyun, ne bir
deve bıraktı ve hiçbir şeyi de vasiyet etmedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3087

Saîd b. Cübeyr (r.a.) Ibn Abbas'm şöyle söylediğini anlatır:

Ibn Abbas bir defasında: "O perşembe günü, o perşembe gündü ne acı gündü!"
demiş ve gözyaşları kumları ıslatacak şekilde ağlamıştı. Bunun üzerine ben: Ey
Abbas oğlu! Perşembe günü ne oldu ki? diye sordum. O şöyle dedi: Hz.
Peygamber'in (son hastalığmdaki) ağnsı arttı da: "Bana yazacak bir şey getirin.
Size bir şey yazdırayım da benden sonra yolunuzu kaybetmeyesiniz" buyurdu.
Bunun üzerine orada bulunanlar (yazılsın yazılmasın diye) aralarında
anlaşamayarak münakaşa ettiler. Hz. Peygamber de: "Bir peygamberin huzurunda
münakaşa etmek yakışmaz" buyurdu. Oradaki sahabeler: "Hz. Peygamber'in neyi

241

var, hastalıktan dolayı sayıklıyor mu? Kendisine bir sorun" dediler. Hz.
Peygamber: "Beni (kendi hâlime) bırakın! Böylesi daha iyi. Sizlere üç şey vasiyet
ediyorum: Müşrikleri Arap yarımadasından çıkarınız. Yabancı heyetlere benim
ikram ettiğim gibi siz de saygı gösterip ikram ediniz" buyurmuştur. Ibn Cureyc:
"Ibn Abbas burada üçüncüyü söylemedi, yahut söyledi de ben unuttum" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3089
ADAK

Ibn Abbas (r.a.) şöyle anlatır:

Sa'd b. Ubade, annesinin bir adak adadığını fakat bunu yerine getiremeden
vefat ettiğini söyleyerek bunun hükmünü Hz. Peygamber' e sordu. Allah Resulü'de
(a. s.): "Annen adına onun adağını sen yerine getir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3092
Abdullah b. Ömer (r.a.) demiştir ki:

Bir gün Resulüllah (a. s.) bizlere adak adamayı yasakladı ve: "Adak hiç bir şeyi
değiştirmez. Onunla sadece cimri kimsenin elinden mal çıkar" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3093
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Adakta bulunmayınız çünkü adak
kaderdeki hiç bir şeyi değiştirmez. Ancak adak sebebiyle cimri kimseden mal
çıkar" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3096

242

Enes'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) iki oğlunun arasında onlara dayanarak güçlükle
yürüyebilen bir ihtiyar gördü ve: "Bu niye böyle yürüyor?" diye sordu. Oğulları:
"O, yürüyerek Kâbe'ye gitmeyi adamıştır" dediler. Hz. Peygamber de: "Allah, bu
ihtiyarın kendine eziyet ederek yaptığı ibadetten müstağnidir" buyurdu ve ihtiyarın
bir bineğe binmesini emretti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3100

Ukbe b. Amir (r.a.) şöyle anlatır:

Kız kardeşim (Ummü Hibban), Beytullah'a kadar yalınayak yürümeyi adamış
ve güçsüzlüğünden yakınarak benden bu konuyu kendisi için Allah Resulü'ne
sormamı istemişti. Ben Peygamberimizden bu meseleyi sorduğumda Hz.
Peygamber (a. s.): "Hem yürüsün, hem binsin" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3102
YEMİN

Ömer b. Hattab'm (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Aziz ve Gelil olan Allah babalarınız üzerine yemin
etmenizi yasaklıyor" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3104
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: Bir kimse "lat hakkı için" diyerek
yemin ederse hemen "La ilahe illallah" desin. Yine bir kimse de arkadaşına: "Gel
kumar oynayalım derse sadaka versin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3107

243

Ebu Musa Eşarî (r.a.) şöyle anlatır:

Eşarî kabilesinden bir grup içinde eşyalarımızı taşıyacak binek develer istemek
için Hz. Peygamber'e geldim. Hz. Peygamber (a. s.): "Allah'a yemin olsun ki size
deve veremem, size vermek için deve yok" buyurdu. Biz de belli bir süre bekledik.
Sonra Allah Resulü'ne bir takım deve getirildi. Bunun üzerine bize yaşlan üç ile on
arasında değişen beyaz hörgüçlü üç deve verilmesini emretti. Develeri alıp yola
koyulduğumuz zaman şöyle konuştuk: Allah bize bereket vermez. Biz kendisinden
yük devesi istemek için Allah Resulü'ne gittik, o da bizlere deve veremeyeceğine
yemin etti; sonra da verdi. Bu konuşma Hz. Peygamber'e ulaştırıldı. Buna cevaben
Hz. Peygamber: "Sizlere develeri ben vermedim. Sizleri develere yükleyen
Allah'tır. Allah'a yemin ederim ki Allah diler de bir yemin eder sonra da ondan
daha iyi bir yol görürsem yeminimden kefaret verir ve o daha iyi olan işi yaparım"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3109

Abdurrahman b. Semure'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) ona şöyle buyurmuştur: "Ey Abdurrahman! Sen
kendiliğinden emîr ve yönetici olmak talebinde bulunma. Zira sana emirlik ve
yöneticilik senin kendi talebin sonucunda verilirse istediğin bu şeyi elde edince
yalnız bırakılırsın. Eğer bu iş senin açık talebin olmadan tevcih edilirse (Allah
tarafından) yardım görürsün. Bir de bir şeye yemin edip de başkasını ondan daha
hayırlı gördüğünde yemininden kefaret verip o daha hayırlı olan işi yap."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3120
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Süleyman peygamberin altmış hanımı vardı. Bir gün "yemin olsun ki ben bir
gecede bu kadınları dolaşacağım ve onların her biri hamile kalarak Allah yolunda
binip savaşacak birer oğlan doğuracak" demişti. Fakat neticede bu kadınlardan

244

sadece bir tanesi hamile kaldı. O da yarım bir çocuk doğurdu. Hz. Peygamber
(bunu anlattıktan sonra): "Eğer Süleyman bu yemininde inşaallah deseydi o
kadınlardan her biri, süvari olacak ve Allah yolunda savaşacak birer oğlan
doğururdu" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3123
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah'a yemin olsun ki, bir kişinin
ailesine eziyet verecek yemininde ısrar etmesi, yeminini bozup da Allah'ın farz
kıldığı kefareti vermesinden Allah katında daha büyük günahtır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3127
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Ömer "Ey Allah'ın Resulü! Ben cahiliye zamanında Mescid-i Haram'm
içinde bir gece itikâf etmeği adamıştım..." demiş, Hz. Peygamber de: "Adağını
yerine getir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3128
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Muhammed (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kölesine zina iftirası atan kişiye
Kıyamet günü had cezası verilir. Ancak dediği doğruysa bu müstesna."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3138
Ebu Zerr (r.a.) şöyle anlatır:

Bir arkadaşımla aramda tartışma olmuştu. Onun annesi Arap değildi. Ben de
onu annesinden dolayı kötüledim. Bunun üzerine o beni Hz. Peygamber'e şikâyet
etti. Hz. Peygamber'le (a. s.) karşılaştığımda: "Ey Ebu Zerr! Sen hâlâ daha cahiliye

245

huyları taşıyorsun" dedi. Ben de: Ey Allah'ın Resulü! Kim insanlara söverse,
insanlar da onun anasma-babasma söver dedim. Hz. Peygamber: "Ey Ebu Zerr!
Sen hâlâ daha cahiliye huyları taşıyorsun. Eliniz altındaki köleler sizin
kardeşlerinizdir. Yüce Allah onları sizin elinize emanet etmiştir. Bu yüzden onlara
yediklerinizden yedirin, giydiklerinizden giydirin ve onlara güçlerini aşan işler
yüklemeyim Eğer böyle işler yüklerseniz onlara yardım edin" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3139
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Birinizin yemeğini hizmetçisi yapıp
da sonra o yemeği sıcaklığına ve dumanına katlanarak getirirse o yemeği
hizmetçiyi kendinizle birlikte oturtarak yeyin. Eğer yemek az ise o zaman efendisi
o yemekten bir yahut iki lokma hizmetçinin eline koysun."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3142
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Köle sahibine karşı dürüst ve samimi
olur ve ibadetini de iyi yaparsa onun mükâfatı iki kat olur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3143
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Daima doğru ve samimi olan köle
için iki kat ecir vardır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3144
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

246

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bir kölenin, Allah'a güzelce ibadet
ediyor ve efendisiyle iyi geçinir halde ölmesi ne güzeldir! Ne mutlu ona."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3146

KASÂME, İSLAMA KARŞI SAVAŞANLAR, KISAS VE DİYET

Sehl b. Ebu Hasme ve Rafı' b. Hadîc (r.a.) şöyle anlatmışlardır:

Abdullah b. Sehl ile Mesûd b. Zeyd b. Muhayyısa birlikte sefere çıktılar.
Hayber'e vardıklarında oradaki işleri sebebiyle ayrıldılar. Bir müddet sonra
Muhayyısa (geldiğinde) Abdullah b. Sehl'i öldürülmüş olarak buldu ve onu
defnetti. Sonra Muhayyısa ile kardeşi Huveyyisa b. Mesûd ve bir de Abdurrahman
b. Sehl Peygamber'e geldiler. Gelenlerin en küçüğü olan Abdurrahman diğer iki
arkadaşından önce konuşmaya kalkıştı. Bunun üzerine Hz. Peygamber (a. s.) ona:
"Yaşı büyük olana tazim et!" ihtarında bulundu. Bunun üzerine Abdurrahman
sustu ve yanındaki iki arkadaşı Hz. Peygamber'le konuşmaya başladı. Hz.
Peygamber'e Abdullah b. Sehl'in öldürülüşünü anlattılar. Bunun üzerine Hz.
Peygamber onlara: "Bu cinayetin Hayberliler tarafından yapıldığına elli defa
yemin ederseniz arkadaşınızın diyetine hak kazanırsınız" dedi. Onlar da: "Yanında
bulunmadığımız ve görmediğimiz bir cinayet hakkında nasıl yemin ederiz?" diye
çekindiler. Hz. Peygamber: "Öyle ise Yahudiler elli kez yemin ederek bu katil
olayından beraat etsinler mi" diye sordu. Davacılar: "Ey Allah'ın Resulü! Kâfir bir
halkın yeminini nasıl kabul ederiz?" diyerek razı olmadılar. Hz. Peygamber bu
durumu görünce onun diyetini kendisi verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3157
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Ureyne kabilesinden bazı kimseler Medine'ye Hz. Peygamber'in yanma geldiler.
Medine'de hastalandıklarından burada kalmak istemediler. Hz. Peygamber (a. s.)
onlara: "isterseniz zekât develerinin bulunduğu yere gidip, onların sütlerinden ve

247

(tedavi için) bevillerinden içebilirsiniz" buyurdu. Onlar da Peygamber'in dediğini
yaparak sıhhate kavuştular. Sonra develerin çobanlarını öldürdüler de islâm
dininden döndüler. Giderken Hz. Peygamber'in develerini önlerine katarak
götürdüler. Hz. Peygamber bu olanları haber alınca arkalarından bir müfreze
gönderdi ve o adamları yakalayıp getirdiler. Sonra da onların elleri ve ayakları
kesildi, gözleri oyuldu, Harre mevkiine bırakıldılar ve orada öldüler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3162
Enes Ibn Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:

Bir Yahudi, bir cariyeyi, üzerindeki gümüş süs eşyalarını almak için taşla vurup
ağır yaralamıştı. Bu cariye ölmek üzereyken Hz. Peygamber'in huzuruna getirildi.
Peygamber (a. s.) kadına: "Seni falanca mı öldürdü?" diye sordu. Kadın başı ile,
hayır işareti yaptı. Sonra Hz. Peygamber ikinci defa sordu. Kadın yine başı ile,
hayır diye işaret etti. Sonra Allah Resulü üçüncü bir isim daha sordu. Bu sefer
kadın: "Evet" dedi ve başı ile işaret etti. Bunun üzerine Hz. Peygamber kadının
haber verdiği o Yahudiye kısas uygulayarak iki taş arasında ezdirip öldürttü.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3165
Imran b. Husayn (r.a.) şöyle anlatır:

Yaala b. Münye yahut İbn Ümeyye, bir adamla kavga etti. Bunlardan biri
diğerini ısırdı. Işınlan, elini kuvvetle ısıranın ağzından çekince onun ön dişini
söktü. (Ravi Ibn Müsenna iki ön dişini demiştir). Neticede Peygamber'e davalarını
arzettiler. Hz. Peygamber (a. s.): "Erkek hayvanın ısırdığı gibi ısırırsınız ha! Bu
çıkan diş için diyet gerekmez!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3168
Enes'in (r.a.) naklettiğine göre:

248

Rubey'in kız kardeşi Ümmü Harise, bir kişiyi yaralamış ve bu olayın davasını
görmek için taraflar Hz. Peygamber'in huzuruna gelmişti. Resulüllah (a. s.): "Kısas
uygulayın, kısas!" buyurdu. Bunun üzerine Ümmü Rabiy "Ya Resulüllah! O
kadına kısas mı uygulanacak? Vallahi ona kısas uygulanmaz" dedi. Hz.
Peygamber: "Subhanallah! Ey Ümmü Rabiy! Kısas Allah'ın farz kıldığı kanundur"
dedi. Kadın yine: "Hayır vallahi, o kadına asla kısas uygulanamaz" dedi. Kadın
bunu söylemeyi sürdürdü ve sonunda yaralı taraf kısas yerine diyeti kabul etti. Hz.
Peygamber bunun üzerine: "Allah'ın öyle kulları var ki bir konuda Allah'a yemin
etse, Allah onu yemininde doğru çıkarır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3174
Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah'tan başka ibadete layık hiçbir
ilah bulunmadığına ve benim de Allah'ın elçisi olduğuma şahadet eden müslüman
kimsenin kanını akıtmak şu üç sebebin dışında asla helal değildir: Evlilik
yapmışken zina eden dul, öldürdüğü kişiye karşı öldürülen, islâm dininden dönüp
islâm camiasından ayrılan."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3175
Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Haksız yere öldürülen her kişinin
günahında Adem'in (a. s.) ilk oğluna mutlaka bir pay ayrılır. Çünkü cinayet çığırını
açan Adem'in o oğludur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3177
Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kıyamet gününde insanlar arasında
görülecek ilk dava kan dökmeyle ilgili olanlardır."

249

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3178

Ebu Bekre (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Hz. Peygamber (a. s.) (veda haccmda) şöyle buyurmuştur: "Muhakkak ki zaman
(nesyin kaldırılmasıyla) Allah'ın gökleri ve yerleri yarattığı gündeki ilk şekline
dönmüştür. Bir yıl, ay ölçüsü ile on iki aydır. Bunlardan dördü haram aylardır ki,
üçü arka arkaya gelir. Bunlar Zülkade, Zülhicce, Muharrem ve (dördüncüsü)
Mudarın ayı olan Recep'tir. Recep ayı, Cumada ile Şaban ayları arasındadır."
Sonra Hz. Peygamber (a. s.): "Bu bulunduğumuz ay hangisidir?" diye sordu. Bizler:
"Allah ve Resulü daha iyi bilir," dedik. Hz. Peygamber bir süre sessiz kalınca bizler
onun bu aya yeni bir isim vereceğini zannettik. Sonra: "Zülhicce ayı değil mi?"
buyurdu. Biz: "Evet Zülhicce'dir" dedik. Hz. Peygamber: "Bu bulunduğumuz
şehrin adı nedir?" buyurdu. Biz: "Allah ve Resulü daha iyi bilir," dedik. Hz.
Peygamber yine bir süre sessiz kaldı ve biz onun Mekke'ye yeni bir isim vereceğini
düşündük. Sonra O: "Mekke değil mi?" diye sordu. Biz: "Evet Mekke'dir" dedik.
Hz. Peygamber: "Bu gün hangi gündür?" diye sordu. Biz: "Allah ve Resulü en
iyisini bilir," dedik. Hz. Peygamber yine bir süre sessiz kaldı ve biz onun bu güne
yeni bir ad vermesini bekledik. Hz. Peygamber: "Kurban kesim günü değil midir?"
buyurdu. Biz: "Evet kurban kesim günüdür Ey Allah'ın Resulü!" dedik.
Muhammed daha sonra: "Şu halde iyi biliniz ki, bu şehrin, bu ayın ve bu günün
saygınlığı ve yasaklığı gibi; kanlarınız, mallarınız ve namuslarınız da dinen saygın
ve birbirinize yasaktır. Emin olun ki siz Rabbinize kavuşacaksınız. O zaman bütün
yaptıklarınızdan hesaba çekileceksiniz! Ey insanlar! Aklınızı başınıza toplayınız da
benden sonra birbirinizin boynunu vuracak şekilde delalete düşmeyin ve küfre geri
dönmeyin. Dikkat edin bunları burada bulunanlar, bulunmayanlara duyursun.
Zira kendisine bunları ulaştırdığınız bazı kimseler söylediklerimi burada işiten
bazılarından daha iyi kavrayıp anlayabilir" dedi ve bundan sonra: "Tebliğ ettim
mi?" diye sordu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3179
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

250

Huzeyl kabilesinden iki kadın arasındaki kavgada kadınlardan biri diğerine taş
atmış ve onun karnındaki çocuğun düşmesine sebep olmuştu. Hz. Peygamber (a. s.)
da kadının düşen çocuğu karşılığında bir köle ya da cariyenin diyet olarak
verilmesine hükmetti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3183
Muğira b. Şu'be'nin (r.a.) anlattığına göre:

Bir kadın hamile olan kumasını çadır direği ile döverek öldürdü. Bu
kadınlardan biri Lihyan'dandı. Allah Resulü kadının asabesinin öldürülen kadının
ve ayrıca düşürülen ceninin diyet bedelini ödemesine hükmetti. Bunun üzerine
öldüren kadının asabesinden bir adam "Biz yememiş içmemiş ve bir hayat emaresi
göstermemiş bir çoçuğun bedelini mi ödeyeceğiz. Böyle durumlarda bir diyet
ödenmez!" dedi. Hz. Peygamber ise: "Bu Bedevilerin yaptığı türden bir seci mi?"
dedi ve diyeti vermelerine hükmetti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3186

Muğire b. Şu'be ve Muhammed b. Mesleme'nin anlattığına göre:

Ömer b. Hattab, kadının düşürülen çocuğu konusunda halka danışmıştı. Bu
istişarede bulunan Muğire b. Şu'be "Ben Hz. Peygamber'in (a. s.) düşürülen çocuk
karşılığında diyet olarak bir köle ya da cariye verilmesine hükmettiğine şahidim"
dedi. Hz. Ömer ise: "Buna tanık olan bir başkası daha var mı?" diye sordu. Bunun
üzerine Muhammed b. Mesleme de bu hükme tanık olduğunu bildirdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3188

251

HAD CEZALARI

Hz. Aişe'nin (nah.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) değeri çeyrek dinar ve daha fazla olan bir mal çaldığında
hırsızın elini keserdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3189
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) zamanında değeri çelik ya da deriden mamül bir kalkanın
kıymetinden daha az olan şeyleri çalan hırsızın eli kesilmemiştir. Bu kalkan
nevilerinin her ikisi de epeyce bir değere sahipti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3193
Ibn Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Resulüllah (a. s.) değeri üç dirhem olan bir kalkanı çalan hırsızın elini kesmiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3194

Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah, bir yumurta yada bir ip çaldığı
için eli kesilen şu hırsıza lânet etsin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3195
Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Mahzum soyundan bir kadının yaptığı hırsızlık Kureyşlileri sıkıntıya sokmuştu.
Onlar: Bu kadının affedilmesi için Hz. Peygamberle konuşmaya onun habibi olan
Usame'den başka kim cesaret edebilir ki? dediler. Nihayet Usame Hz.

252

Peygamberle (bu hususta) konuştu. Bunun üzerine Hz. Peygamber (a. s.): "Allah'ın
tayin ettiği bir cezanın uygulanması konusunda suçluya arka mı çıkıyorsun?"
buyurdu. Sonra ayağa kalkıp şu konuşmayı yaptı: "Ey insanlar! Sizden öncekileri
helak eden şey şuydu; Onlar, içlerinden soylu bir kimse çaldığı zaman birşey
yapmazlar, güçsüz birisi çaldığı zaman ise ona ceza verirlerdi Allah'a yemin
ediyorum ki eğer Muhammed'in kızı Fatıma çalmış olsaydı onun elini de
keserdim."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3196
Ömer b. Hattab (r.a.) şöyle anlatır:

Şüphesiz Allah, Muhammed'i hak peygamber olarak gönderdi ve ona Kitabı
verdi. Ona indirilen bu kitabın içinde recm ayeti de vardı. Biz bu ayeti okuduk, ve
onu anlayıp belledik. Hz. Peygamber (a. s.) da recmi uyguladı, ondan sonra biz de
recmi uyguladık. Ancak uzun bir süre geçtikten sonra insanlann biz Allah'ın
Kitabında recmi bulamıyoruz demesi ve böylece Allah'ın indirmiş olduğu bir
farizayı terk ederek yanlış yapmalarından korkarım. Hiç şüphesiz ki Allah'ın
Kitabında, zina eden evlilik yapmış erkek ve kadının bu fiili şahitler, gebelik ya da
ikrar ile ispatlanırsa bunun hükmü recimdir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3201
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Mescitte iken bir müslüman yanma geldi ve ona şöyle
seslendi: "Ey Allah'ın Resulü! Ben zina yaptım." Hz. Peygamber yüzünü ondan
çevirdi. Bu sefer o kişi Peygamber'in yüzünü döndürdüğü tarafa geçip yine: "Ey
Allah'ın Resulü! Ben zina ettim "dedi. Hz. Peygamber yüzünü yine çevirdi.
Nihayet bu adam zina itirafını dört kere tekrarladı. Bu şekilde aleyhine dört kere
şahitlik edince Hz. Peygamber onu çağırıp: "Aklında bir hastalık var mı?" diye
sordu. O kişi "Hayır" dedi. Hz. Peygamber: "Başından evlilik geçti mi?" diye
sordu. O kişi: "Evet" dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber oradakilere: "Bunu
gö türünüz ve recmediniz" emrini verdi.

253

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3202
İbn Abbas (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Maiz b.Malik'e "Bana senin hakkında gelen haber doğru
mu?" diye sordu. Maiz ise: "Hangi haber?" dedi. Hz. Peygamber: "Bana senin
falancaların kızı ile zina ettiğin haberi geldi" dedi. Maiz: "Evet, doğru" dedi ve
buna dört defa şahitlik etti. Sonra Hz. Peygamber onun recm edilmesini emretti ve
recm uygulandı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3205

Ebu Hureyre ve Zeyd b. Halit Cühenî'nin naklettiklerine göre,

Bedevilerden bir adam Hz. Peygamber'e (a. s.) gelerek "Ey Allah'ın Resulü!
Allah aşkına senden hakkımda Allah'ın kitabı ile hükmetmeni istiyorum" dedi. Bu
kişinin hasmı olan ve dini bilgisi daha çok olan diğer şahıs da: "Evet, aramızda
Allah'ın kitabı ile hükmet; olayı anlatmama da müsaade et" dedi. Hz. Peygamber:
"Söyle "diyerek izin verdi. O kişi anlatmaya başladı: "Oğlum, bu adamın yanında
çırak iken onun karısı ile zina etti. Bana da bu zinadan dolayı oğluma recm cezası
uygulanacağı haber verildi. Ben oğlum için yüz koyun ve bir cariye fidye verip
oğlumu kurtardım. Daha sonra bu konuyu bilgisi olan kişilere sordum. Onlar,
oğlunun cezası sadece yüz değnek ile bir yıllık hapis cezasıdır dediler. Adamın zina
eden karısına ise recm gerekir, diye haber verdiler" dedi. Hz. Peygamber (a. s.):
"Allah'a yemin ederim ki ben aranızda Allah'ın kitabına göre, hükmedeceğim:
Cariye ile koyunlar sana geri verilecek. Oğlun da yüz değnek ile bir yıl insanlardan
uzaklaştırma cezasına çarptırılacak." Hz. Peygamber daha sonra: "Ey Uneys!
Haydi bu adamın karısının yanma git, eğer zinayı itiraf ederse recm cezasını
uygula!" buyurdu. Ravi der ki: Uneys kadının yanma gitti ve o zinayı itiraf etti.
Sonunda Hz. Peygamber onun recm edilmesini emretti ve emri yerine getirildi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3210

254

Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber'in huzuruna ikisi de Yahudi olan zina etmiş bir erkek ile bir
kadın getirildi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (a. s.) Yahudilerin yanma kadar
gidip: "Sizce Tevrat'ta zina edenlerin cezası nedir?" diye sordu. Onlar: "Zina
edenlerin yüzleri siyaha boyanır, yük üzerine bindirilir ve sırt sırta bir şekilde
dolaştırılarak teşhir edilir "dediler. Hz. Peygamber: "Eğer doğru söylüyorsanız
Tevratı getirin" buyurdu. Onlar Tevratı getirdiler ve okumaya başladılar. Nihayet
recm ayetine uğradıklarında okumakta olan genç elini recm ayeti üzerine koydu ve
o ayeti atladı. O sırada Hz. Peygamber ile beraber bulunan Abdullah b. Selam,
Hz. Peygamber'e: "Ona emret de elini kaldırsın" dedi. Genç elini kaldırınca elinin
altındaki recim ayeti görüldü. Hz. Peygamber zina eden Yahudilerin ikisine de
recm uygulanmasını emretti ve recim uygulandı. Ravi Abdullah b. Ömer (r.a.)
devamında: "Ben bu iki zinakarı recm edenlerin arasmdaydım. Erkeğin, kendini
siper ederek o kadını atılan taşlardan korumağa çalıştığını görmüştüm" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 321 1
Ebu Ishak Şeybanî (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Adullah b. Ebu Evfa'ya "Hz. Peygamber (a. s.) recm cezası tatbik etti mi?" diye
sordum. O: "Evet tatbik etti" dedi. Ben: "Nur suresi indirildikten sonra mı, önce
mi?" diye sordum. O da: "Bilmiyorum" diye cevap verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3214
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Birinizin cariyesi zina eder ve bu
ispatlanırsa efendisi ona gereken kamçılama cezasını uygulasm, fakat ayıbını
yüzüne vurarak onu azarlamasın. Sonra yine zina ederse efendisi gereken
kamçılama cezasını uygulasm, fakat ayıbını yüzüne vurarak onu azarlamasın.
Sonra bu cariye üçüncü defa zina eder ve zinası ispatlanırsa, efendisi onu kıldan
yapılmış bir ip karşılığında da olsa satsın."

255

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3215

Enes b. Malik (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber' e (a. s.) şarap içmiş bir kimse getirildi. Peygamber ona iki hurma
değneği ile kırk defa vurdurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3218
Ebu Burde Ensari (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah'ın koyduğu had cezaları hariç
hiç kimseye on kırbaçtan fazla vurulmaz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3222
Ubade b.Samit (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Bir toplulukta Allah Resulü ile beraber iken O şöyle dedi: "Allah'a hiçbir şeyi
ortak koşmamak, zina etmemek, hırsızlık yapmamak, meşru bir sebep olmaksızın
Allah'ın yasakladığı canı öldürmemek üzere bana biat ediniz, içinizden sözünde
duran olursa onun mükâfatını Allah verecektir. Bir kimse bunlardan birini işleyip
bu dünyada bir cezaya çarptırılırsa bu ceza onun bu şuçla kazandığı günahın
kefaretidir. Bunlardan birini yapıp da yaptığı iş gizli kaldığı için dünyada cezaya
uğramayan kişinin işi Allah'a kalır; Allah isterse onu affeder, dilerse azap eder."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3223
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Hayvanların verdiği zararlar hayvan
sahibince tazmin edilmez. Çöken su kuyusu ile çöken maden kuyusunun da
zararları ödenmez. Definelerin ise beşte bir vergisi vardır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3226

256

YARGIYA AİT HÜKÜMLER

Ibn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Eğer insanlara ispata gerek kalmadan
sadece iddiaları ile hakları verilir olsaydı, bir takım insanlar diğerlerinin kanlarını
ve mallarını iddia ederlerdi. Ancak durum böyle değildir, davalıya yemin etmek
düşer."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3228
Ummü Seleme'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Sizler davalarınızı bana
getiriyorsunuz. Bazınız haksız olduğu halde iddia ve delillerini daha düzgün ifade
edebilir ve ben de ondan işittiğim bu düzgün ifadelere göre, onun lehine
hükmedebilirim. Bu sebeple herhangi birinize başkasının hakkı olan bir şeyi bu
şekilde verirsem almasın. Çünkü ben zahire göre verdiğim bu hükmümle ateşten
bir parça alıp ona vermişimdir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3231
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

Ebu Sufyan'm karısı, Utbe b. Rabîa'nm kızı Hind bir defasında Hz. Peygamber
(a.s.)'m huzuruna girip: "Ey Allah'ın Resulü! (Kocam) Ebu Sufyan çok cimri bir
kimsedir. O, bana ve oğullanma yetecek miktarda nafaka vermiyor. Ben, ona ait
olan maldan onun bilgisi olmaksızın alsam, bu günah olur mu?" diye sordu. Hz.
Peygamber: "Onun malından makul ölçüler içinde sana ve oğullarına yetecek
miktarda alabilirsin" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3233
Muğire b. Şu'be'nin (r.a.) anlattığına göre:

257

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Aziz ve Celil Allah, annelerinize baş
kaldırmanızı, kızları diri diri toprağa gömmenizi, borcu yerine getirmeyip hakkınız
olmayan bir şeyi istemenizi haram kılmıştır. Uç şeyi yapmanızı da çirkin
görmüştür: Dedikodu etmek, çok soru sormak ve malı boşa harcamak."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3237
Amr b. As'm (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bir hakim hüküm vereceği zaman
doğru hükmü bulmak için içtihat eder ve hükmünde isabet ederse ona iki sevap
vardır. Eğer doğru hükmü bulmak için içtihat ederek hükmünü verir ancak bunda
isabet edemezse bu defa bir sevap alır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3240
Ebu Bekre'nin (r.a.)

anlattığına göre, O, Hz. Peygamber'i (a. s.) şöyle derken işitmiştir: "Hiçbir kimse
öfkeli halde iken iki kişi arasında hüküm vermesin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3241
Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kim bizim şu dinimizde olmayan bir
şey ihdas eder ve onu dine katmaya çalışırsa o reddedilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3242
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bir zamanlar iki kadın ve bunların iki
oğlan çocuğu vardı. Bu kadınların çocukları ile beraber bulunduklan bir sırada bir
kurt gelmiş ve çocuklardan birisini kapıp gitmişti. Bunun üzerine kadınlardan biri

258

diğerine: "Kurdun götürdüğü çocuk seninkiydi" dedi. Öbür kadın da: "Hayır senin
çocuğundu" cevabını vererek itiraz etti. Nihayet bu anlaşmazlık Davud
Peygamber'e arz edildi. O da çocuğu yaşı daha büyük olan kadına verdi. (Halbuki
bu çocuk diğerinindi). Kadınlar muhakemeden çıkıp Davud oğlu Süleyman
Peygamber'e (a. s.) gittiler ve olanları ona haber verdiler. O da: "Bana bir bıçak
getiriniz! Çocuğu iki kadın arasında paylaştırayım" dedi. Bunun üzerine (bu
çocuğun annesi olan) genç kadın: "Hayır öyle yapma Allah sana rahmet etsin,
çocuk bu kadınındır" dedi. Bunun üzerine Süleyman (a. s.) (bu kadının çocuğa olan
merhametinden hareketle) çocuğun küçük kadına ait olduğuna hükmetti."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3245
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bir kimse satın aldığı arazide altın
dolu bir testi buldu. Daha sonra satıcıya giderek: "Bu altın senindir. Çünkü ben
senden yalnız toprağı satın aldım, altınları değil" dedi. Arazinin önceki sahibi de:
"Ben bu araziyi içindekilerle birlikte sattım" dedi. Bunun üzerine satıcı ile alıcı
üçüncü bir kişiye giderek hakemlik yapmasını istediler. Hakem de onlara: "Sizin
oğlunuz veya kızınız var mı?" diye sordu. Birisi: "Benim bir oğlum var"; öbürü de:
"Benim de bir kızım var" diye cevap verdi. Hakem: "Oğlanla kızı evlendirin,
böylece her ikiniz de altını kullanın ve tasadduk edin" dedi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3246
BULUNTU EŞYA

Zeyd b. Halit Gühenî (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber'e bir kimse gelerek buluntu eşyanın hükmünü sormuştu.
Peygamber (a. s.): "Onun kabını ve ağız bağını muhafaza et!, sonra onu bir sene
süreyle halka ilan et. Bu süre zarfında sahibi gelirse verirsin, gelmez ise sana kalır"
buyurdu. O kişi: "Yitik koyunun hükmü nedir, kime kalır?" diye sordu. Peygamber:

259

"Sana bir başkasına ya da kurda kalır" cevabını verdi. O kişi bu defa: "Yitik deve
ne olacak?" dedi. Peygamber: "Ondan sana ne? O hayvanın su tulumu ve gezecek
papucu beraberindedir. Sahibi ona kavuşuncaya kadar o kendi kendine suya vanr
ve ağaçlardan yer" cevabını verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3247
Ubey b. Kaab (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Ben Hz. Peygamber (a. s.) zamanında içinde yüz dinar olan bir kese buldum.
Sonra bu keseyi Hz. Peygamber'e getirdim. Hz. Peygamber: "Bunu bir sene ilan
et" buyurdu. Ben de bir sene süreyle onu halka duyurdum. Fakat onu bilene
rastlamadım. Sonra Hz. Peygamber'e geldim. Hz. Peygamber: "Onu bir sene
(daha) ilan et" buyurdu. Onu bir sene daha ilan ettim. Fakat onu bilene yine
rastlamadım. Sonra (üçüncü defa) Hz. Peygamber'e gelip durumu kendisine
arzettim. Bu defa Hz. Peygamber: "Bu paranın miktarını aklında tut, kesesiyle,
ağız bağını muhafaza et! Sahibi gelirse keseyi ona ver, gelmezse onu kullan"
buyurdu. Ben de onu kullandım. Şu'be der ki: Ben bir süre sonra Mekke'de
Seleme b. Kuheyl'le karşılaştım. Seleme bana: "Suveyd b. Şafele üç yıl mı, yahut
bir yıl mı ilan edildi dedi pek iyi hatırlamıyorum" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3251
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Hiç kimse başkasına ait bir hayvanın
sütünü izinsiz sağmasın. Siz yiyecek ve içecekleri sakladığınız kilerinize girilmesini,
dolabınızın kırılmasını ve oradaki yiyeceklerin alınmasını ister misiniz?
Hayvanlarının memeleri de insanların yiyeceklerini muhafaza eder. Bu yüzden
kimse başkasının hayvanının sütünü onun iznini almadan asla sağmasın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3254

Ukbe b. Amir (r.a.) şöyle nakletmiştir:

260

"Ey Allah'ın Resulü! Bizleri gazaya gönderdiğiniz bazı zamanlar bizlere
misafirperverlik göstermeyen insanların yanında konaklıyoruz. Bu hususta ne
dersiniz?" diye sorduk. Hz. Peygamber (a. s.) bize: "Siz bir halkın yanında
konaklamak istediğinizde, size misafire layık hüsnü kabul gösterirlerse kabul ediniz.
Şayet misafirperverlik yapmazlarsa onlardan, kendilerine yakışacak olan misafir
hakkını alınız" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3257
Seleme b. Ekva (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Biz Hz. Peygamber'le beraber bir gazveye çıkmıştık. Bu seferde şiddetli bir açlık
meydana geldi ve bineklerin bir kısmını kesmeyi düşündük. Bunun üzerine Allah
Resulü (a. s.) yiyeceklerin birarada toplanılmasını emretti. Biz de toplanacak azık
için deriden bir sofra yaygısı serdik. Sonra yavaş yavaş herkesin azığı bu yaygı
üzerinde toplandı. Ben ne kadar biriktiğine bakmak için başımı uzattım.
Tahminen bir keçi kadardı. Biz de bin dört yüz kişiydik. Bu toplanan azıklardan
yedik ve hepimiz doyduk. Sonra artanından da içine azığımızı koyduğumuz deri
kaplarımızı doldurduk. Bu sırada Allah Resulü: "Abdest alacak su var mı?" diye
sordu. Birisi hemen içinde birazcık su bulunan bir kap getirdi ve o suyu bir çanak
içine boşalttı. Sonra hepimiz ondan bol bol dökerek abdest aldık. Ravi der ki:
Ardından sekiz kişi daha gelip "Abdest suyu var mı?" diye sordular. Hz.
Peygamber (a. s.): "Abdest suyu bitti" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3259

Hz. Peygamber (a. s.) Mustalik oğulları üzerine hayvanlarının suya götürüldüğü
bir sırada ani baskın yaptı, savaşanlarını öldürüp diğerlerini esir aldı. Cüveyriye'yi

CİHAT VE MİLLETLERARASI İLİŞKİLER (SİYER)

o gün aldı. Bu ordunun içinde (ben) Abdullah b. Ömer de vardı (m).

261

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3260
Ebu Musa (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) sahabelerinden herhangi birisini bir işi hususunda bir yere
gönderdiği zaman daima: "Müjdeleyin, nefret ettirmeyin; kolaylık yolunu gösterin,
güçleştirmeyin" buyurur idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3262
Enes'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: "Kolaylaştırın güçleştirmeyin, insanlara
güven verin de kendinizden uzaklaştırıp kaçırmayın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3264
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah Teala Kıyamet gününde gelmiş
geçmiş bütün insanları topladığı zaman, hainlik edenlerin teşhir olunması için bir
sancak dikilir ve: "Bu, falancanın hainliğidir" denilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3265
Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Ahdini bozarak hainlik edenler için
Kıyamet gününde (halk arasında teşhir olunmak üzere) büyük bir sancak dikilir.
Bu, falancanın ahde vefasızlığının alâmetidir" denilir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3268
Enes b. Malik'in (r.a.) naklettiğine göre:

262

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Verdiği ahde vefa etmeyip hainlik
eden her kişi için Kıyamet gününde (teşhir olunmak üzere) kendisi ile tanınacağı
bir sancak dikilecektir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3270

Gabir b. Abdullah'ın (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Harp bir hiledir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3273

Ebu Nadr'm (r.a.) Eşlem kabilesinden Hz. Peygamber'in ashabından Abdullah
b. Ebu Evfa isimli birinin mektubuna istinaden rivayet ettiğine göre:

Abdullah b. Ebu Evfa Harura haricileri üzerine gitmekte olan kumandan
Ömer b. Ubeydullah'a bir mektup yazarak O'na şunları bildirmiştir: Hz.
Peygamber (a. s.) bir savaş esnasında düşmanla karşılaştığında güneşin tepe
noktasından batıya meyletmesini bekledi. Sonra ayağa kalkıp askere şöyle bir
konuşma yaptı: "Ey insanlar! (Kendi gücünüze güvencinizden dolayı) Düşmanla
karşılaşmayı temenni etmeyiniz, Allah'tan afiyet isteyiniz. Fakat düşmanla
karşılaşınca da (harbin bütün şiddetlerine karşı) sabrediniz. Ve iyi bilinizki cennet
kılıçların gölgesi altındadır." Sonra Hz. Peygamber tekrar kalktı ve şöyle dua etti:
"Kitab'ı indiren, bulutları akıtıp yürüten, düşman birliğini hezimete uğratan
Allahım! Sen onların birliklerini dağıt ve onlara karşı bize yardım et!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3276
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber'in (a. s.) katıldığı gazvelerden birinde bir kadın öldürülmüş
olarak bulundu. Bunun üzerine Hz. Peygamber kadınların ve çocukların
öldürülmesini çirkin görüp tasvip etmedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3279

263

Saab b. Cessame'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamberimize (a. s.) Müşrikler üzerine yapılan gece baskınlarında onlann
aile ve çocuklarının da hedef olduğundan bahsedilerek bu konudaki hüküm
sorulmuştu. Bunun üzerine Peygamberimiz: "Onlar da müşrikler camiasmdandır"
cevabını verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3281
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber ( a. s.) sava ş esnasında Beni Nadir Yahudilerinin hurma
ağaçlarını yaktırdı. Savaşın geçtiği bu bölge (hurmalık) Buveyre idi. Bu hadisin
Kuteybe ve Ibn Rumh tarafından yapılan rivayetinde şu ilâve vardır: Bunun
üzerine Aziz ve Celil Allah şu ayetleri indirdi: Hurma ağaçlarından herhangi
birini kesmeniz, veya olduğu gibi bırakmanız hep Allah'ın izniyledir ve O'nun
yoldan çıkanları rezil etmesi içindir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3284
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Peygamberlerden biri savaşa çıkarken
ümmetine şöyle demişti: "içinizde evlenmiş fakat henüz hanımıyla biraraya
gelmemiş biri varsa benimle gelmesin. Bir inşaata başlayıp henüz onun çatısını
tamamlamamış kimse de gelmesin, Koyun ya da hamile develer almış ve bunların
yavrulamasını bekleyen kimse de benimle gelmesin!" Peygamber bu
konuşmasından sonra savaşa gitti ve nihayet ikindi namazı vaktinde yahut daha
erken fethe geldiği şehre yaklaşınca, Güneşe doğru dönerek: "Sen bir emir
altındasın, ben de öyle" dedi ve: Allahım! Bu Güneşi benim için biraz durdur diye
dua etti. Bu Peygamber şehri fethedinceye kadar Güneş yerinde durdu. Neticede
bu ordu ganimetleri bir yerde topladı. Derken bu ganimeti yakmak için ateş geldi,
fakat onu yakmadı. Peygamber, ordusuna: içinizde ganimet malından alan biri var,

264

her kabileden bir kişi bana biat ederek elimi sıksın dedi ve biat gerçekleşti. Bu
sırada bir kimsenin eli Peygamber'in eline yapıştı. Peygamber: Ganimet malından
alan sizin kabilenizdendir. Senin kabilenden olan bütün askerler benim elimi
sıkarak biat etsin dedi. Bunun üzerine bu kabile onun elini sıktı. Derken iki yahut
üç kimsenin elleri yapıştı. Bu sefer Peygamber: "Bu işi yapan sizlersiniz" dedi.
Sonrasında onlar Peygamber'e sığır başı gibi bir altın çıkararak onu yerdeki
ganimet malının içine koydular. Sonra ateş geldi ve ganimet malını yaktı. Bizden
önce hiç bir ümmete ganimet helal olmamıştır. Bunun sebebi Yüce Allah'ın bizim
zaafımızı ve acizliğimizi görmüş olmasıdır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3287
Ibn Ömer (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Hz. Peygamber (a. s.) Necd tarafına benim de içinde olduğum bir askeri birlik
gönderdi. Birlik çok sayıda deve ele geçirdi. Herkesin hissesine ganimet olarak on
bir ya da on iki deve düşmüştü. Bu hisselerine ilâve olarak (Hz. Peygamber'e ait
beşte bir hisseden) birer deve de ilâve olarak verildi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3290
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) bize ganimetteki paylarımızdan başka fazladan, beşte bir
hisseden bir pay daha vermiş ve benim payıma yaşlı bir deve daha düşmüştü.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3293
Ebu Katâde (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Huneyn yılında Hz. Peygamber'le beraber sefere çıktık. Düşmanla karşılaşınca
ordumuzda bir dağılma oldu. Bu sırada bir müşriğin, müslümanlardan birini
altettiğini gördüm. Hemen arkasından dolanarak onun yanma geldim ve onun
boynunu vurdum. Hemen dönüp beni öyle bir kucakladı ki ölümün kokusunu

265

orada hissettim. Sonra can vererek beni bıraktı. Bundan sonra Ömer b. Hattab'la
karşılaştım. "Bu askerlere ne oldu?" diye sordu. Ben: Allah'ın işi, dedim. Sonra
askerler toparlanarak döndüler. Hz. Peygamber oturduktan sonra: "Bir düşmanı
öldürdüğüne dair şahidi olan kişi, öldürdüğü kimsenin elbise, silah ve diğer
eşyalarına hak kazanır" buyurdu. Ben hemen kalktım ve: Benim için kim şahit
olur? diyerek oturdum. Sonra Hz. Peygamber bunu tekrarladı. Ben yine kalkıp:
Benim için kim şahitlik eder? diyerek oturdum. Sonra Peygamber o sözünü
üçüncü defa söyledi. Ben yine ayağa kalkınca Resulüllah: "Neyin var? Ebu
Katâde! "buyurdu. Ben de olanları anlattım. Bunun üzerine oradakilerden biri:
"Ebu Katâde doğru söylüyor, Ey Allah'ın Resulü! Onun öldürdüğü adamın
üzerindekileri ben aldım. Onun hakkının karşılığında başka şey vererek onu ikna
et" dedi. Orada bulunan Ebu Bekr Sıddık müdahale ederek: "Yemin ederim ki
böyle olmaz! Peygamber, Allah ve Resulü yolunda savaşan bir Allah arşlarımın
hakkını iptal etmez, ve onun hakkını sana vermez" dedi. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (a. s.): "Ebu Bekr doğru söyledi. Yanındaki şeyleri Ebu Katâde'ye ver"
buyurdu. Ebu Katâde der ki: Bunun üzerine o eşyaları bana verdi. Ben de zırhı
satarak karşılığında Beni Seleme'de küçük bir bahçe satın aldım. Bu bahçe
müslüman olduktan sonra sahip olduğum ilk maldır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3295
Abdurrahman b. Avf (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Bedir harbi günü harp safrndayken etrafrma baktrm ve Ensardan yaşlan küçük
iki delikanlr arasmda olduğumu fark ettim. Gönlümden keşke bunlardan daha
kuvvetli kişiler arasmda olsaydrm diye geçirdim. Derken bunlardan biri beni gözü
ile süzerek: "Amca! Ebu Cehil'i tanryor musun?" diye sordu. Ben de: "Evet
tanryorum, onunla ne işin var?" dedim. O da: "Duyduğuma göre, Hz. Peygamber
hakkmda ağrr laflar söylüyormuş. Allah'a yemin ederim ki onu bir görürsem artrk
ikimizden ömrü daha az olan ölünceye kadar onun peşini brrakmayacağrm" dedi.
Bu söze şaşrrdrm. Az sonra diğeri de beni dürterek aynr şeyleri söyledi. Bu srrada
ben Ebu Cehil'i görmüştüm. O, askerleri arasmda telaşla bir öteye bir beriye
koşuşturuyordu. Ben: Gençler! Bana sorduğunuz Ebu Cehil şu adam! dedim.

266

Onlar hemen kılıçlarına sarıldılar ve Ebu Cehil'e onu öldürünceye kadar vurdular.
Sonra dönüp Hz. Peygamber'in huzuruna geldiler ve hadiseyi ona haber verdiler.
Hz. Peygamber (a. s.): "Onu hanginiz öldürdü?" diye sordu. Bunlardan her biri:
"Ben öldürdüm" dedi. Hz. Peygamber: "Kılıçlarınızı şildiniz mi?" diye sordu.
"Hayır silmedik," dediler. Bunun üzerine Hz. Peygamber kılıçları inceledi. Sonra:
"ikiniz birlikte öldürmüşsünüz," dedi, fakat Ebu Cehil'in ele geçen eşyasının
bunlardan Muaz b. Amr b. Cemuh'a verilmesine karar verdi. Bu iki mücahit genç,
Muaz b. Amr b. Cemuh ile Muaz b. Afra idiler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3296
Seleme b. Ekva (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber ile birlikte Hevazin gazvesine gittik. Seferde Allah Resulü ile
beraber yemek yediğimiz bir sırada kırmızı bir deve üzerinde birisi gelip devesini
çöktürdü. Sonra heybesinden, deriden bir ip çıkardı ve deveyi bağladı. Sonra etrafı
gözetleyerek ileri geçip cemaatle beraber yemeğe koyuldu. Bu seferde bizim
hayvan sayımız az olanlar da güçsüzdü, bazılarımız ise piyade idi. Derken o kişi
ani bir hareketle devesinin yanma geldi ve onu çözdü. Sonra da devesini
çöktürerek üzerine oturdu ve sonra da ayağa kaldırdı. Deve de onu hızla götürdü.
Bunun üzerine boz renkli dişi bir deve üzerinde bir adam da peşinden gitti.
Seleme der ki: Ben de çıkıp süratle hareket ettim ve o dişi devenin hizasına geldim
ve onu geçtim, nihayet öndeki adamı taşıyan erkek devenin hizasına ulaştım.
Sonra onun da önüne geçerek devenin dizgininden tuttum ve onu çöktürdüm.
Deve dizini yere koyar koymaz kılıcımı sıyırıp adamın başına vurarak uçurdum.
Sonra üzerinde semeri ve sahibinin silahı olduğu halde deveyi çekerek getirdim.
Beni insanlarla beraber Hz. Peygamber (a. s.) karşıladı ve: "Adamı kim öldürdü?
"diye sordu. Oradakiler:" Ekva'nm oğlu öldürdü" dediler. Hz. Peygamber:
"Öldürülen kimsenin bütün eşyası ve devesi onundur" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3298
Ömer (r.a.) şöyle dedi:

267

Beni Nadir kabilesinin malları Allah'ın elçisine, at sürüp deve koşturmak
suretiyle bir savaş olmaksızın nasip olmuş mallardandır. Bu sebeple Beni Nadir
malları Hz. Peygamber' e mahsus idi. Peygamberimiz ailesinin bir senelik geçimini
bundan temin ederdi. Artanını da Allah yolunda cihat hazırlığı olarak atlara ve
silahlara harcardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3301
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) vefat ettiği zaman hanımları, Osman b. Affan'ı Ebu Bekr'e
göndererek Peygamber'den kendilerine düşecek mirası istemeyi kararlaştırdılar.
Aişe de onlara; Hz. Peygamber: "Biz Peygamberler miras bırakmayız. Bizim
bıraktığımız mal sadakadır" buyur madı mı? diye karşılık verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3303
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Mirasçılarım bıraktığım maldan bir
dinar bile almazlar. Bıraktığım şeyden hanımlarımın nafakası ve işçimin ücreti
çıktıktan sonra geri kalanı sadakadır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3306
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) ganimeti taksim ederken at için iki, savaşçı için bir hisse
vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3308
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

268

Hz. Peygamber (a. s.) Necid tarafına bir süvari birliği göndermişti. Bu birlik
Beni Hanife kabilesinden Yemame halkının büyüğü Sümame b. Usal denilen bir
kimseyi esir edip getirdi ve onu Mescitteki bir direğe bağladı. Hz. Peygamber
Mescide çıktığında Sümame'ye: "Ey Sümame! Gönlünden sana ne yapacağımı
geçiliyorsun," dedi. Sümame: "iyilik ümit ediyorum, Ey Muhammedi Beni
öldürürsen kanlı bir caniyi öldürmüş olursun, ama eğer beni affedersen, iyiliğe
karşı şükreden bir kimseyi bağışlamış olursun. Şayet fidye olarak mal istiyorsan
istediğin kadar verilir" dedi. Bu konuşmadan sonra Hz. Peygamber Sumame'yi
bağlı olarak bırakıp gitti. Nihayet ertesi gün Hz. Peygamber Sümame'ye yine: "Ey
Sümame! Gönlünde ne var, ne umuyorsun?" dedi. O da: "Gönlümde dün sana
söylediğim şeyler vardır: Eğer beni bağışlama iyiliğinde bulunursan, iyiliğe karşı
şükreden bir kimseyi bağışlamış olursun. Eğer beni öldürürsen, kanlı bir caniyi
öldürmüş olursun. Şayet fidye olarak mal istiyorsan istediğin kadar verilir" dedi.
Resulüllah onu bu şekilde bırakarak gitti. Ertesi gün olunca yine Sümame'ye
hitaben: "Ey Sümame! Gönlünden sana ne yapacağımı geçiriyorsun," dedi.
Sümame: "Dün sana söylediğim gibi: Eğer beni bağışlama iyiliğinde bulunursan,
iyiliğe karşı şükreden bir kimseyi bağışlamış olursun. Eğer beni öldürürsen, kanlı
bir caniyi öldürmüş olursun. Şayet fidye olarak mal istiyorsan istediğin kadar
verilir" dedi. Peygamberimiz bu defa:" Sümame'yi salıverin" dedi. Sümame
bırakılınca hemen Mescit yakınında içinde su bulunan bir hurmalığa gitti ve
yıkandı. Sonra Mescide Peygamberimizin huzuruna girdi ve: "Şahitlik ederim ki
Allah'tan başka ilah yoktur ve Muhammed Allah'ın kulu ve elçisidir" dedi. Sonra
şunları söyledi: "Ey Muhammed! Vallahi benim için dünyadaki en sevimsiz yüz
seninkiydi. Şimdi ise senin yüzün bana bütün yüzlerin en sevimlisi oldu. Vallahi
benim için senin dininden daha kötü ve düşman bir din yoktu. Şimdi senin dinin
benim için dinlerin en sevimlisidir. Vallahi hiç bir şehir bana senin şehrin kadar
sevimsiz gelmezdi. Fakat senin şehrin benim nazanmda şehirlerin hepsinden daha
sevimlidir. Ben umre yapmağa niyet ettiğim sırada senin süvarilerin beni
yakalamıştı. Ne buyurursunuz?" dedi. Peygamberimiz Sumame'yi müjdeledi ve
ona umre yapmasını emretti. Sümame umre için Mekke'ye varınca birisi ona:
"Dinden mi çıktın? "diye sordu. O da: "Hayır, vallahi ben dinden çıkmadım.
Sadece Allah Resulü'nün yanında müslüman oldum. Vallahi ben dinden dönmem

269

ve Hz. Peygamber izin vermedikçe size Yemame'den bir buğday tanesi dahi
gelmeyecektir" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3310
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Mescitte bulunduğumuz bir sırada Hz. Peygamber yanımıza geldi ve:
"Yahudilerin üzerine yürüyünüz" diye emretti. Biz de onunla birlikte çıktık ve
Yahudilerin yanma geldik. Hz. Peygamber onlara şöyle seslendi: "Ey Yahudi
cemaati! Müslüman olun, kurtulun!" Onlar cevaben: "Ey Ebu'l-Kasım! Tamam
tebliğ ettin" dediler. Hz. Peygamber onlara: "Bunu kabul etmenizi istiyorum.
Müslüman olun, kurtulun!" dedi. Yahudiler yine: "Ey Ebu'l-Kasım! Tamam, tebliğ
ettin" dediler. Hz. Peygamber onlara: "Bunu kabul etmenizi istiyorum "de di. Sonra
Hz. Peygamber üçüncü kez bunu teklif ettikten sonra: "iyi bilinki bu topraklar
ancak Allah'a ve Elçisine aittir. Ben sizleri bu topraklardan çıkarmak istiyorum. Bu
yüzden malının karşılığında bir şey bulan onu satsın. Haberiniz olsun ki bu
topraklar ancak Allah'a ve Elçisine aittir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 331 1
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle anlatır:

Nadir ve Kurayza oğulları Hz. Peygamberle savaşmıştı. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (a. s.) Nadir oğullarını yerlerinden sürüp çıkarmıştı. Kurayza oğullarını
ise yerlerinde bırakarak onlardan bir karşılık almamıştı. Nihayet bunun ardından
Kurayza oğulları da ahdi bozarak savaşa başlayınca Hz. Peygamber onların
erkeklerini öldürdü, kadınlarını, çocuklarını ve mallarını da müslümanlara
paylaştırdı. Ancak bazıları islâm dinine girmek için Hz. Peygamber'e geldiler. Hz.
Peygamber onlara eman verdi ve müslüman oldular. Bu şekilde Hz. Peygamber
Medine Yahudilerinin hepsini; Abdullah b. Selam'm kabilesi olan Kaynuka
oğullarını, Beni Harise Yahudilerini ve Medine'de bulunan diğer Yahudileri
tümüyle Medine'den sürgün etti.

270

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3312
Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle dedi:

Kureyza halkı Sa'd b. Muaz'm hakemliğini kabul edince Hz. Peygamber (a. s.)
Sa'd'e haber gönderdi. Sa'd bir merkep üzerinde geldi. (Kuşatmada geçici olarak
edinilen) Mescidin yanma yaklaştığı zaman Hz. Peygamber Ensar'a "Büyüğünüzü
(ya da hayırlınızı) karşılamağa kalkınız!" dedi. Sonra da Sa'd'a hitaben: "Bunlar
senin hükmüne razı oldular" buyurdu. Sa'd da: "Bunların savaşa katılanlarını
öldürür, kadınları ve çocuklarını da esir edersin" hükmünü verdi. Bunun üzerine
Peygamberimiz: "Allah'ın hükmüne uygun hükmettin" ya da bazı ravilerin
rivayetine göre, galiba "Melikin hükmü gibi hükmettin" buyurmuştur. Buradaki
ravilerden Ibn Müsenna ise: "Melikin hükmü gibi hükmettin" kısmını
zikretmemiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3314
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

Sa'd b. Muaz (r.a.) Hendek gününde yaralanmıştı. Onu Kureyş'ten Hıbban
Ibnu'l-Arika denilen bir kimse attığı bir okla kol damanndan vurmuştu.
Peygamberimiz onu yakından ziyaret edebilmek için Mescitte tedavi çadırı
kurdurdu. Hz. Peygamber Hendek harbinden Medine'ye döndüğünde silahını
çıkararak yıkandı. Bu sırada Cebrail (a. s.) başının tozunu silkerek Hz. Peygamber'e
geldi ve: "Sen silahlarını bıraktın mı? Vallahi biz henüz bırakmadık. Haydi onların
karşısına çık!" dedi. Hz. Peygamber: "Nereye?" diye sordu. Cebrail, Beni Kureyza
tarafına işaret ederek: "işte oraya!" dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber Beni
Kureyza'ya doğru hareket edip onlarla savaştı. Sonunda onlar Hz. Peygamber'in
hükmüne razı oldular. Peygamberimiz de onlar hakkındaki hükmü Sa'd'a havale
etti. Sa'd ise: "Ben onlar hakkında harp edenlerinin öldürülmesini, çocukları ve
kadınlarının esir edilmesini, mallarının da taksim olunmasını hükmediyorum"
dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3315

271

Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Resulüllah (a. s.) Hendek harbinden dönüldüğünde: "Hiç kimse öğlen namazını
Beni Kureyza'dan başka bir yerde kılmasın" diye seslendi. Sahabelerden bir takımı
vaktin gecikmesi endişesiyle namazı Beni Kurayza'ya varmadan kıldılar. Diğerleri
de: Vakit geçse de biz namazı Hz. Peygamber'in bize emrettiği yerde kılarız
dediler. Sonra Peygamber bu iki zümreden hiçbirisini kınamadı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3317
Enes b. Malik (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Muhacirler Mekke'den Medine'ye geldikleri zaman ellerinde hiçbir şey yoktu.
Ensarm ise Medine'de arazi ve gayri menkulü vardı. Bu yüzden Ensarın her sene
malının gelirinin yarısını muhacirlere vermesi muhacirlerin de Ensar'm yerine
arazi üzerinde tarım yaparak çalışma işini üstlenmesi şeklinde bir ortaklık
yapılmıştı. Ravi Enes b. Malik'in annesi (ki Ummü Suleym de denilirdi) Abdullah
b. Ebu Talha'nm da annesi olduğundan Abdullah, Enes'in anne bir erkek kardeşi
idi. Bu sırada Enes'in annesi Ummü Suleym de Hz. Peygamber'e kendine ait
bulunan bir kaç hurma ağacı hediye etmişti. Hz. Peygamber de hurma ağaçlannı
mahsûllerinden istifade etmek üzere Usame b. Zeyd'in annesi ve kendi azatlısı olan
Ummü Eymen'e vermişti. Ibn Şihab der ki: Enes b. Malik bana şöyle nakletmiştir.
Peygamberimiz (a. s.) Hayber halkı ile muharebeyi bitirip de Medine'ye döndüğü
zaman Muhacirler, Ensarm kendilerine meyvelerinden istifade etmeleri için vermiş
oldukları bağışları Ensar'a iade ettiler. Hz. Peygamber de annemin hediye etmiş
olduğu hurma ağaçlarını, geri verdi. Hz. Peygamber, Ümmü Eymen'e de bu
hurma ağaçları yerine kendi bahçesinden bir kısmını verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3318
Abdullah b. Muğaffel (r.a.) rivayet etmiştir:

272

Ben Hayber günü bir tulum iç yağı ele geçirdim ve onu sıkıca tutarak: Bundan
kimseye bir şey vermem, dedim. Arkama döndüğümde Hz. Peygamber (a. s.)
tebessüm ediyordu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3320
Ebu Sufyan (r.a.) anlatmaktadır:

Hz. Peygamber'le aramızda aktedilmiş bulunan Hudeybiye barış antlaşması
devam ederken Şam'a gitmiştim. Bu sırada Roma imparatoru Heraklius'a Hz.
Peygamber'den bir mektup getirildi. Bu mektubu Dıhyetul-Kelbi getirerek Busra
Emîrine vermiş, Busra Emîri de Heraklius'a göndermişti. Heraklius "Burada
Peygamber olduğunu iddia eden bu adamın halkından kimse var mı?" diye sordu.
Adamları: "Evet vardır" dediler. Bunun üzerine ben Kureyş'ten bir heyet içinde
davet edildim. Heraklius'un huzuruna girdik. Bizleri önüne oturttu ve:
"Peygamber olduğunu söyleyen bu adama soyca en yakınınız hanginizdir?" dedi.
Ebu Sufyan der ki: Soyca en yakınları benim, dedim. Beni onun önüne,
arkadaşlarımı da benim arkama oturttular. Sonra Heraklius tercümanını çağırdı ve
dedi ki: "Bunlara söyle: Ben, Peygamber olduğunu söyleyen o kişi hakkında bu
adama bazı şeyler soracağım. Bu bana yalan söylerse siz onu tekzip ediniz!" Ebu
Sufyan der ki: Vallahi arkadaşlarım tarafından yalanımın yayılmasından
korkmasaydım Peygamber hakkında mutlaka yalan söylerdim! Sonra tercümanına:
"Ona, içinizde onun soy asaleti nasıldır? diye sor," dedi. Ben: "Soy bakımından
pek asildir" dedim. "Babaları içinde bir kral var mıydı?" dedi. "Hayır," dedim. "Bu
söylediklerinden önce onu hiç yalan ile itham ettiniz mi?" dedi. "Hayır" dedim.
"Ona kimler tabi oluyor, halkın eşrafı mı yoksa zayıflar mı?" dedi. "Halkın
zayıfları," dedim. "Ona tabi olanlar artıyor mu yoksa eksiliyor mu?" dedi.
Eksilmiyorlar aksine artıyorlar, dedim. "Onun dinine girdikten sonra ona kızarak
dininden dönen var mı?" dedi. Hayır, yoktur dedim. "Onunla hiç harp ettiniz mi?"
dedi. Evet ettik, dedim. "Neticeleri nasıl oldu?" dedi. Aramızda zafer sırayladır.
Bir, biz üstün geliriz, bir O. "Hiç ahdi bozar mı?" dedi. Hayır, hainlik etmez.
Ancak biz şimdi onunla bir müddete kadar mütareke halindeyiz. Bu müddet
içinde ne yapacağını bilmiyoruz, dedim. Ebu Sufyan der ki: Vallahi kendiliğimden!

273

bir şey katacağım bir söz söylemeye bundan başka bir fırsat vermedi. "Sizde ondan
önce peygamberlik iddia etmiş bir kimse var mı?" dedi. Hayır yoktur dedim.
Tercümanına dedi ki: "Ona söyle: Bu adamın soyunu sordum, içinizde soy olarak
pek asil olduğunu beyan ettin. Peygamberler de zaten halkının asil olan
soylarından seçilir. Ben sana: Onun babaları ve dedeleri içinde bir kral gelmiş
midir diye sordum. Hayır gelmemiştir, dedin. Babalarından bir kral olsaydı O da
babalarının saltanatını geri almak isteyen bir kimsedir diye hükmederdim. Sana:
Ona tabi olanlar halkın eşrafı mı yoksa zayıfları mı diye sordum. Ona tabi olanlar
insanların zayıflarıdır dedin. Peygamberlere tabi olanlar da zaten onlardır. Ben
sana: Peygamber olduğunu söylemeden önce onun bir yalanını görmüş müydünüz
diye sordum. Sen: Hayır, dedin. Anladım ki halka karşı yalan söylememiş bir
kimse gidip de Allah'a karşı yalan söylemeğe cüret edemez. Sana: Onun dinine
girdikten sonra beğenmemezlikten dolayı bırakan eden kimse var mıdır diye
sordum. Sen: Hayır dedin, işte inanç kalbe karışıp kökleşince böyle olur. Ben sana:
Ona tabi olanlar artıyor mu, yoksa eksiliyor mu diye sordum. Onlar artıyorlar
dedin, inanç kemale erinceye kadar böyle gider. Ben: Onunla hiç harp ettiniz mi
dedim. Sen: Onunla harp ettiğinizi, harbin neticesinin sırayla değiştiğini; bir sizin
bir onun üstün geldiğini söyledin. Peygamberler de böyledir. Onlar (Allah
tarafından) sıkıntılarla imtihan edilirler, ancak akıbet onların lehine olur. Ben sana:
O ahdine vefasızlık eder mi diye sordum. Hainlik etmez dedin. Peygamberler de
böyledir, hainlik etmezler. Ben sana: Halkınız içinde ondan evvel peygamber
olduğunu söylelen birisi var mı idi dedim, Sen: Hayır, dedin. Eğer böyle birisi
olsaydı, bu da kendisinden önce söylenmiş bir söze uyup taklide kalkışmış bir
kimsedir diye düşünürdüm" dedi. Bundan sonra Heraklius: "Size ne emrediyor?"
diye sordu. Ben: O bize namazı, zekâtı, akrabalık bağına dikkat etmeyi,
haramlardan el çekmeyi emrediyor, dedim. Heraklius: "Eğer hakkında
söylediklerin doğru ise, O mutlaka bir peygamberdir. Zaten ben bir Peygamberin
çıkacağını biliyordum. Fakat onun sizden olacağını tahmin etmezdim. Onun
yanma varabileceğimi bilsem, onunla buluşmayı çok isterdim. Onun yanında
olsaydım ayaklarını yıkardım. Yeminle söylüyorum ki onun iktidarı üzerinde
bulunduğum şu yere kadar ulaşacaktır, dedi. Sonra Hz. Peygamber'in mektubunu
istedi. Getiren kişi onu Heraklius'a verdi. O'da mektubu okudu. Mektupta şunlar
yazılmıştı: Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla, Allah'ın Elçisi Muhammed'den

274

Romalıların Başkanı Heraklius'a! Hidayet yoluna uyanlara selam olsun! Ben seni
Islâma davet ediyorum. Müslüman ol, kurtul. Müslüman ol ki Allah senin ecrini
iki kat versin. Eğer bu davetimi kabul etmezsen, Halkının günahı senin
boynunadır. Ey Ehl-i Kitap! Sizinle bizim aramızda müşterek olan bir söze geliniz;
Allah'tan başkasına tapmayalım, O'na hiç bir şeyi ortak koşmayalım ve Allah'ı
bırakıp ta kimimiz kimimizi ilahlaştır masın. Eğer onlar yine yüz çevirirlerse, işte o
zaman: Şahit olun biz müslümanlarız! deyiniz. Heraklius mektubu okumayı
bitirince yanında sesler yükseldi ve gürültü çoğaldı. Bizim çıkarılmamızı emretti.
Biz de yanından çıkarıldık. Çıktığımız zaman arkadaşlarıma: Ibn Ebu Kebşe'nin
(yani Peygamberin) işi hakikaten büyüdü. Romalıların kralı bile ondan korkmakta,
dedim. Artık ben Allah Islâmı kalbime sokuncaya kadar Hz. Peygamber'in işinin
üstün geleceğine olan inancım hiç yitirmedim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3322
Berâe b. Azib'in naklettiğine göre:

Bir kimse ona: "Ey Ebu Umare! Huneyn günü kaçtınız mı?" diye sormuş,
Berâe da şöyle cevap vermiştir: "Hayır vallahi, Hz. Peygamber (a. s.) asla geriye
dönmedi. Lâkin Peygamberin ashabı içindeki gençler ve acele ile ilerlemek
isteyenler, zırhsız, üzerlerinde silah yahut yeterli silah yokken taarruza geçtiler.
Birdenbire bir tek oku bile boşa atmayacak kadar usta atıcıların olduğu bir grubu
önlerinde buldular. Usta atıcı olan bu grup Hevazin ve Beni Nasr kabileleri idi.
Bunların bizim öncülere attıkları oklann hiçbiri boşa gitmiyordu. Öncü kuvvetleri
bunlara karşı koydular sa da Hz. Peygamber'in (a. s.) olduğu yere doğru geri
dönmeye mecbur kaldılar. Fakat O, beyaz katırının üzerinde hiç korkusuz duruyor,
Ebu Sufyan Ibn Haris Ibn Abdu'l-Muttalip de onu çekiyordu. Hz. Peygamber
inerek Allah'tan yardım ve zafer dileğinde bulundu ve:

"Ben Peygamber'im yalan yok,

Ben o Abdu'l-Muttalip oğluyum!" diyerek bozulan orduyu tekrar harp
düzenine koydu."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3325

275

Abdullah b. Amr (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Taif halkını kuşatmış fakat bir sonuç elde edememişti.
Bunun üzerine "Inşaallah yarın döneceğiz" diyerek kuşatmanın bittiğini haber
verdi. Fakat sahabeler: Taif i fethetmeden nasıl döneriz? dediler. Bu söz üzerine
Hz. Peygamber onlara: "Öyle ise sabah harbe hazır olun" buyurdu. Sabah olunca
saldırı başladı ancak bir çok sahabe yaralandı. Bunun üzerine Hz. Peygamber
yine: "Yarın döneceğiz" buyurdu. Bu karara bu defa sevindiler. Hz. Peygamber de
sahabelerin bu sevincini tebessümle karşıladı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3329
Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamberimiz (a. s.) Mekke'ye girdiğinde Kâbe'nin etrafında ibadet için
konulmuş üç yüz altmış tane put vardı. Hz. Peygamber elindeki değnekle bu
putlara dokunarak şöyle söylüyordu: Hak geldi batıl yıkılıp gitti. Zaten batıl
yıkılmaya mahkumdur.Hak geldi; artık batıl ne bir şeyi ortaya çıkarabilir ne de
geri getirebilir. Hadisin ravilerinden Ibn Ebu Ömer (Peygamberimizin Mekke'ye
girişiyle ilgili olarak) "fetih günü idi" ilâvesini yapmıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3333
Berâe b. Azib (r.a.) şöyle anlatır:

Hudeybiye gününde Peygamber (a. s.) ile müşrikler arasında yapılan barış
antlaşmasını Ali b. Ebu Talip yazıya geçirmişti. Hz. Ali "Bu, Allah'ın elçisi
Muhammed'in antlaşma yaptığı metindir" şeklinde yazmıştı. Kureyş heyeti:
"Allah'ın elçisi yazma! Eğer biz senin Allah'ın elçisi olduğuna inansaydık seninle
savaşmazdık" dediler. Bunun üzerine Peygamberimiz Hz. Ali'ye: "Allah'ın elçisi
sözünü sil" buyurdu. O ise: "Onu ben silemem" dedi: Bunun üzerine
Peygamberimiz kendisi sildi. Antlaşmanın maddeleri arasında, müslümanlarm
(gelecek sene umre için) Mekke'ye geldiklerinde sadece üç gün kalmaları ve

276

Mekke'ye silahları mahfazalarındayken girmeleri şartı vardı. Ebu Ishak'a silahın
mahfazasından ne kastediliyor? diye sorduğumda O; "Km ve içindekiler" cevabını
verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3335

Sehl b. Huneyf in (r.a.) Ebu Vail'den anlattığına göre:

Ebu Vail şöyle dedi: Sehl b. Huneyf Sıffin savaşı esnasında ayağa kalkıp şunları
söylemiştir: Ey insanlar! Kendinizi kınayınız. Hudeybiye gününde Allah Resulü ile
müşrikler arasında yapılan barışta Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber bulunduk. Eğer
bizler harbe lüzum görseydik elbette savaşırdık. O gün Ömer b. Hattab Hz.
Peygamber'e gelip: "Ey Allah'ın elçisi! Onlar batıl yolda, bizler ise hakka tabi değil
miyiz?" dedi. Hz. Peygamber: "Evet, biz hak üzerindeyiz" buyurdu. Hz. Ömer:
"Bizim ölülerimiz Cennette, onlarınki ise Cehennemde değil mi?" dedi.
Peygamberimiz: "Evet öyle" buyurdu. Hz. Ömer: "Öyleyse dinimiz hususunda bu
düşüklüğe nasıl razı oluyoruz ve Allah henüz onlarla bizim aramızda hükmünü
vermemişken biz niçin geri dönüyoruz?" dedi. Peygamberimiz: "Ey Hattab oğlu!
Ben gerçekten Allah'ın elçisiyim, Allah benim koybolup gitmeme asla izin
vermeyecektir" buyurdu. Bu sözler Hz. Ömer'i yatıştırmaya yetmedi ve O, sinirli
bir şekilde çıkıp Hz. Ebu Bekr'in yanma geldi. Ona:" Ebu Bekr! onlar batıl yolda,
biz ise hakka tabi değil miyiz?" dedi. Hz. Ebu Bekr: "Evet öyle"dedi. Ömer:
"Bizim ölülerimiz Cennette, onlarınkiler Cehennemde değil mi?" dedi. Ebu Bekr:
"Evet öyle" dedi. Ömer: "Öyle ise niçin dinimiz hususunda bu zillete razı oluyoruz
ve Allah henüz aramızda hükmünü vermeden geri dönüyoruz?" dedi. Bunun
üzerine Ebu Bekr:" Hattab oğlu! Kuşkusuz O Allah'ın elçisidir. Allah onun sönüp
kaybolmasına asla izin vermeyecektir" dedi. Bu sırada Hz. Peygamber'e fethi
müjdeleyen ayetler (fetih suresi) nazil oldu. Peygamberimiz hemen Ömer'e haber
gönderdi ve bu ayetleri ona okudu. Bunun üzerine Hz. Ömer: "Ey Allah'ın elçisi!
Fetih bu mudur?" dedi. Peygamberimiz: "Evet" deyince Hz. Ömer'in gönlü oldu
ve yatışmış bir halde kalktı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3338

277

CİHAT VE MİLLETLERARASI İLİŞKİLER (SİYER)

Enes b. Malik (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber'in (a. s.) Hudeybiye'den dönüşü sırasında: Biz sana doğrusu
apaçık bir fetih ihsan ettik. Böylece Allah senin geçmiş ve gelecek günahlarını
bağışlar. Sana olan nimetini tamamlar ve seni doğru bir yola iletir. Ve sana şanlı
bir zaferle yardım eder. imanlarını bir kat daha artırsınlar diye müminlerin
kalplerine güven indiren O'dur. Göklerin ve yerin orduları Allah'ındır. Allah
bilendir, her şeyi hikmetle yapandır. (Bütün bu lütuflar) mümin erkeklerle mümin
kadınları, içinde ebedi kalacakları zemininden ırmaklar akan cennetlere koyması,
onların günahlarını örtmesi içindir, işte bu Allah katında büyük bir
kurtuluştur. ayetleri nazil olduğu zaman, müslümanlara bir üzüntü ve gönül
kırıklığı hakimdi. Hz. Peygamber Hudeybiye'de kurbanları kestikten sonra:
"Andolsun üzerime bir ayet indirildi ki o bana bütün dünyadan daha sevimlidir"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3341
Sehl b. Sa'd'm (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber'in Uhud günü yaralanışı hakkında sorulduğunda şöyle cevap
vermişti: O gün Peygamberimizin yüzü yaralandı. Yan dişi kırıldı. Başındaki
miğfer parçalandı. Kızı Fatıma akan kanı yıkıyor, Ali b. Ebu Talip de kalkanı ile
ona su döküyordu. Fatıma suyun kanı fazlalaştırdığmı görünce bir hasır parçası
alıp kül oluncaya kadar yaktı. Sonra da o temiz külü yaraya bastı ve bu şekilde kan
kesildi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3345
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlatır:

Şu anda Peygamberimizi Peygamberlerin birinden bahsederken görüyor
gibiyim. O Peygamber'e, kendi kavmi saldırmış fakat o, hem yüzünden kanı siliyor,
hem de: "Rabbim! Kavmimi bağışla, çünkü onlar cahillik ediyorlar!" diyordu.

278

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3347
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

"Peygamberimiz (kırılmış) yan dişini işaret ederek: "Allah'ın elçisine bunu
yapan bir halka Allah'ın intikamı şiddetli olur" buyurmuştur. Hz. Peygamber yine:
Allah'ın gazabı, onun elçisinin Allah yolunda öldürdüğü kimseye karşı çok şiddetli
olur" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3348

Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Peygamberimiz Kâbe'nin yanında namaz kılarken, Ebu Cehil bazı
arkadaşlarıyla orada oturuyordu. Bir gün evvel de bir dişi deve kesilmişti. Ebu
Cehil yanındakilere: Hanginiz gidip falancaların dün kestiği dişi devenin sargısını
alarak, secde ettiği zaman Muhammed'in sırtına koyar? dedi. Oradakilerin en
azgını koşarak onu getirdi ve Peygamberimiz secdeye vardığında omuzları arasına
koydu. Adamlar gülüştüler ve gülmekten eğilmeye başladılar. Ben ise dikilmiş
bakıyordum. Eğer bir gücüm olsaydı Hz. Peygamber'in sırtından o sargıyı fırlatır
atardım. Peygamber secdeden başını kaldırmıyordu. Nihayet birisi gidip Fatıma'ya
haber verdi. Yetişmiş bir kız olan Fatıma gelerek onu sırtından attı. Sonra da o
adamlara dönüp onlara çıkıştı. Peygamber namazını bitirince sesini yükselterek
onlara beddua etti. Peygamberimiz beddua ve hayır dua ettiği zaman üç defa
tekrar ederdi. Sonra "Allahım! Kureyş'i sana havale ederim!" diye üç kez beddua
eti. Onlar Peygamber'in sesini işittikleri zaman bedduasından korktukları için
gülmeleri kesildi. Peygamberimiz daha sonra (isim sayarak): "Allahım! Ebu Cehl'i
sana havale ederim, Utbe b. Rabîa'yı, Şeybe b. Rabîa'yı, Velid b. Ukbe'yi, Umeyye
b. Halefi ve Ukbe b. Ebu Muayt'ı sana havale ediyorum" dedi. Yedinci bir kişi
daha saydı ama onu hatırlamıyorum. Muhammed'i hak ile gönderen Allah'a
yemin ederim ki Hz. Peygamber'in, isimlerini saydığı kimselerin Bedir gününde
hep yerlere serildiğini gördüm. Sonra bu cesetler çukura, Bedir çukuruna
sürüklendiler.

279

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3349
Hz. Aişe'nin (nah.) anlattığına göre:

O bir defasında Hz. Peygamber'e: Ey Allah'ın Resulü! Uhud gününden daha
sıkıntılı bir gün geçirdin mi? diye sormuş, Hz. Peygamber de şöyle cevap vermiştir:
"Başıma kavmim Kureyş'in çıkardığı birçok zorluk ve sıkıntı geldi. Fakat Akabe
günündeki, hepsinden şiddetli idi. Ben hayatımın korunmasını Abdul Külal oğlu
Ibnu Abdi Yalil'e teklif ettiğim zaman dileğime olumlu cevap vermemişti. Ben de
kederli bir halde yüzümün doğrusuna (Mekke'ye) yollandım ve ancak Karnu
Sealip denilen yere ulaştığımda kendime gelebildim. Burada başımı kaldırıp
baktığımda bir bulutun beni gölgelendirmekte olduğunu ve içinde Cebrail'in
bulunduğunu gördüm. Cebrail bana: "Yüce Allah, kavminin hakkında
söylediklerini işitti ve seni korumayı reddettiklerini gördü. Allah sana şu Dağlar
Meleğini gönderdi. Bu meleğe kavmin hakkında ne dilersen emredebilirsin" dedi.
Bunun üzerine Dağlar Meleği bana nida edip selam verdikten sonra: "Ey
Muhammedi Allah, kavminin sana söylediklerini işitti. Ben Dağlar Meleğiyim.
Rabbin, halkın hakkında istediğin şeyi bana emredesin diye beni gönderdi. Onları
ne yapmamı istersin? Eğer şu iki yalçın dağı birbirinin üstüne Mekke halkı üzerine
yıkmamı istersen, yapayım" dedi. Hz. Peygamber ise: Hayır, ben Allah'ın bu
müşriklerin soyundan yalnız Allah'a ibadet edecek ve ona hiç bir şeyi ortak
koşmayacak bir nesil meydana getirmesini niyaz ederim" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3352
Cündüp b. Sufyan'm (r.a.) anlattığına göre:

Gazvelerin birinde Hz. Peygamber'in parmağı yaralanıp kanamıştı. Bunun
üzerine Hz. Peygamber (a. s.):

"Sen sadece bir parmaksın kanayan,

Allah yolunda gelmiştir başına gelen" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3353

280

Cündüp'ün (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Cebrail'in (a. s.) bir süredir Peygamberimize vahiy getirmesi gecikmişti.
Müşrikler:" Muhammed'i terke ttiler" demeye başladılar. Bunun üzerine Yüce
Allah: Kuşluk vaktine ve sükuna erdiğinde geceye yemin ederim ki Rabbin seni
bırakmadı ve sana darılmadıayetleriyle başlayan sureyi indirdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3354
Usame b. Zeyd (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) bir gün üzerinde semer bulunan bir merkebe binmişti.
Semer fedek dokuması saçaklı bir kadife ile alttan tutturulmuştu. Hz. Peygamber
Usame b. Zeyd'i de terkisine alarak Haris b. Hazrec oğullan mahallesine Sa'd b.
Ubade'ye hasta ziyaretine gitmişti. Bu, Bedir'den önce olmuştu. Giderken, içinde
müslümanlar, müşrikler, Putperestler ve Yahudilerden meydana gelmiş bir topluluk
bulunan bir meclise uğradı. Abdullah b. Ubey ve Abdullah b. Revaha da bu
mecliste bulunuyordu. Merkebin kaldırdığı toz oturanların üzerine gelince
Abdullah b. Ubey, kaftanıyle burnunu kapayarak: "Üzerimize toz kaldırmayın!"
dedi. Peygamber onlara selam vererek durdu ve bineğinden indi. Onları islâm'a
davet etti ve onlara Kur' an okudu. Bunun üzerine Abdullah b. Ubey "Hey adam!
Bu söylediklerinden daha güzeli yok!. Fakat eğer bu söylediklerin doğru ise bizim
toplantılarımıza gelerek bizi rahatsız etme! Evine dön de bizden sana gelen olursa
ona anlat!" dedi. Bunun üzerine Abdullah b. Revaha "Sen bizim toplantılarımıza
gel! Çünkü bizi ziyaret edip Kur'an okumanı istiyoruz" dedi. Bunun üzerine
müslümanlar, müşrikler, Yahudiler birbirlerine küfretmeye başladılar ve birbirleri
üzerine saldırmaya yeltendiler. Peygamberimiz ise onları yatıştırmaya çalışıyordu.
Sonra Peygamber bineğine binip Sa'd b. Ubade'nin evine girdi. Peygamberimiz:
"Saad! (Abdullah b. Ubey'i kastederek) Ebu Hubab'm ne dediğini duydun mu? O
şöyle, şöyle dedi buyurdu. Sa'd b. Ubade: "Ey Allah'ın Resulü! Siz Ibn Ubey'in
kusurunu affedin. Yemin ederim ki Yüce Allah size nasip ettiği nübüvveti zaten
vermiştir. Halbuki şu belde halkı Abdullah b. Ubey'e tac giydirip sarık sararak onu
reis olarak atamak için anlaşmış ve hazırlanmışlardı. Yüce Allah sana ihsan ettiği

281

Peygamberlik ile bunu engelleyince Ibn Übey'in hevesi kursağında kaldı. Bu da
ona gördüğünüz bu çirkin hareketi yaptırmıştır" dedi. Bunun üzerine Peygamber
de onu affetti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3356
Enes b. Malik'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber'e (a. s.) Abdullah b. Ubey'e giderek onunla konuşsanız iyi olur,
denildi. Bunun üzerine Peygamberimiz bir merkebe binip, müslümanlar da kendisi
ile beraber yürüyerek Abdullah b. Ubey'e gittiler. Gidilen yol çorak bir yerdi.
Peygamber Abdullah b. Ubey'in yanma vardığında Abdullah Peygamberimiz'e:
"Benden uzak dur. Vallahi merkebinin pis kokusu beni rahatsız ediyor" dedi.
Bunun üzerine Ensar'dan birisi (Abdullah b. Revaha), Abdullah b. Ubey'e "Vallahi
Hz. Peygamber'in merkebi senden çok daha güzel kokuyor" diye karşılık verdi.
Abdullah b. Ubey'in etrafındakilerden birisi bu söze çok sinirlenerek onun adına
karşılık verdi. Peygamberimiz ve Abdullah'ın yanındaki kişiler biribirlerine
öfkelenerek hurma değnekleri papuçları ve yumruklarıyla kavgaya tutuştular.
Daha sonra: Eğer müminlerden iki grup birbirleri ile savaşırlarsa aralarını bulup
barıştırmaye tinin onlar hakkında nazil olduğu söylendi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3357
Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.): "Ebu Cehil'in ne yaptığını, kim öğrenip gelecek?"
buyurdu. Bunun üzerine Abdullah b. Mesûd (r.a.) gitti ve Ebu Cehil'i Afra'nm iki
oğlu tarafından vurularak yere yığılmış gördü. Ibn Mesûd, Ebu Cehil'in sakalından
tutarak: Ebu Cehil sen misin? dedi. Ebu Cehil: "Sizin öldürdüğünüz kişiden üstün
bir kimse var mıdır?" Yahut da: "Kendi kavmi tarafından öldürülen kişinin
üzerinde bir kimse var mıdır?" demiştir. Ravi Ebu Miclez, Ebu Cehil'in "Keşke
beni öldüren kimse bir çiftçi olmasaydı" dediğini rivayet etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3358

282

Gabir b. Abdullah (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.): bir gün" Kaab b. Eşrefi kim öldürebilir? Çünkü o Allah'a
ve elçisine eziyet etmiştir" diye sordu. Muhammed b. Mesleme ise bunun üzerine:
"Ey Allah'ın elçisi! Onu benim öldürmemi ister misin?" dedi. Peygamberimiz:
"Evet isterim" buyurdu. Ibn Mesleme: "Öyle ise ona bazı şey söylememe (ve
böylece bir hile hazırlamama) izin ver" dedi. Hz. Peygamber: "istediğini söyle"
dedi. Bunun üzerine Muhammed b. Mesleme Kaab'm yanma vardı ve ona şöyle
dedi: "Şu adam (yani Peygamber) bizden zekât istedi ve bizi darlığa düşürdü."
Kaab, bu sözü işitince: "Vallahi daha çok yaka silkeceksiniz" dedi. Muhammed b.
Mesleme: "Bir kere ona tabi olmuş bulunduk. Onun işinin nereye varacağını
görmek için onu şimdi terke tmek istemiyoruz. Şimdi bana biraz ödünç vermeni
istiyorum" dedi. Kaab: "Peki sen bana rehin olarak ne veriyorsun?" dedi.
Muhammed b. Mesleme: "Neyi istersin?" dedi. Kaab: "Bana kadınlarınızı rehin
verin, dedi. "Sen Arabm yakışıklısısm, kadınlarımızı sana nasıl rehin bırakırız?
dedi. Kaab: "Öyle ise bana oğullarınızı rehin verin, dedi. Muhammed: "O zaman
da birimizin oğlu hakkında: "Bu iki deve yükü hurma karşılığında rehin olan
çocuktur," denilerek alay edilir. Fakat biz sana silahımızı, zırhımızı rehin
bırakabiliriz" dedi. Kaab bu teklifi kabul etti ve Ibn Mesleme ona Haris, Ebu Abs
b. Gebr ve Abbad b. Bişr ile gelerek belli bir vakitte rehni teslim edeceğini vadetti.
Bu grup bir gece topluca gelerek Kaab'ı çağırdılar ve O da yanlarına indi. Ravi
Sufyan Amr'm dışındaki ravilerin şöyle dediğini rivayet etmiştir: Kaab onların
yanma inerken, karısı kendisine hitaben: "Dikkatli ol, ben bir ses işitiyorum... sanki
kan dökecek birinin sesi!" dedi. Kaab: "Bu gelen Muhammed b. Mesleme ile onun
süt kardeşi ve Ebu Naile'dir Üstelik mert adam geceleyin kılıçla vurulmaya çağrılsa
bile kabul eder" dedi. Muhammed b. Mesleme arkadaşlarına: "Kaab geldiği
zaman ben elimi onun başına uzatacağım. Onu sımsıkı tuttuğum zaman hemen
öldürünüz" diye talimat verdi. Kaab b. Eşref onların yanma kılıcını kuşanmış
şekilde indi. Onlar: "Güzel kokuyorsun" dediler. O: "Evet, Arap kadınlarının en
güzel kokulusu benim hanımımdır" dedi. Muhammed b. Mesleme: "Koklamama
müsaade eder misin?" dedi. Kaab bunu kabul edince Ibn Mesleme uzanıp kokladı
ve sonra: "Bir daha koklayabilir miyim?" dedi. Bu defa Muhammed b. Mesleme,

283

Kaab b. Eşrefin başını sımsıkı yakaladı. Sonra arkadaşlarına: "Haydi vurunuz!
dedi, ve bu şekilde Ibn Eşrefi öldürdüler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3359

Seleme b. Ekva (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Allah Resulü ile beraber Hayber gazasına çıktık. Bir gece cemaat yürürken

A A

kafileden bir kimse Amir b. Ekva'ya "Hey Amir! Kısa vezinli şiirlerinden bize

dinletmez misin?" dedi. Şair bir kişi olan Amir hayvanından indi ve şiirini
okuyarak kafile develerini yollandırdı:

"Allahım! Sen olmasaydın biz ne hidayete erer,

ne sadaka verir, ne de namaz kılardık.

O halde canımız senin yoluna feda olsun, günahlarımızı affet!
Düşmanla karşılaştığımızda ayaklarımızı sabit kıl.
Gönüllerimize sükunet ve direnç ver.
Çünkü biz savaşa çağrılırsak geliriz.

Yardım istenildiğinde hemen koşarız." Bunun üzerine Hz. Peygamber: "Şiirle

develeri yollandıran kimdir?" diye sordu. Sahabeler:" Amir b. Ekva "dediler. Hz.

Peygamber: "Allah Amir' e rahmet etsin!" dedi. Kafileden bir kimse: "Ey Allah'ın

A A

Resulü! Amir'in şehit olması kesin. Keşke Amir şimdi şehit olmasa da ondan biraz
daha istifade edebilsek" dedi. Nihayet Hayber'e geldik ve Hayber halkını kuşattık.
Kuşatma sırasında şiddetli bir açlıkla karşılaştık. Peygamberimiz: "Yüce Allah
Hayber'in fethini müjdeledi" dedi. Hayber fethi müjdelendiği günün akşamı
olunca mücahitler bir çok ateş yaktılar. Hz. Peygamber: "Bu ateşler nedir? Niçin
yakıyorsunuz?" diye sordu. Sahabe: "Et pişirmek üzere" diye cevap verdiler. Hz.
Peygamber: "Hangi et?" diye sordu. Sahabeler: "Evcil eşeklerin eti dedi." Hz.
Peygamber: "O etleri dökünüz, kaplarını da kırmız!" buyurdu. Sahabelerden biri:
"Etleri döksek ve kaplarını yıkasak olmaz mı? diye sordu. Resulüllah: "Yahut öyle

A A

yapınız" buyurdu. Bu seferde Amir'in kılıcı biraz kısa olduğundan Amir bu kısa
kılıcıyla bir Yahudiye vurmak için baldırına saldırmıştı. Fakat kılıcın keskin yüzü

284

dönüp Amir'in dizine isabet etti ve bu yaradan dolayı vefat etti. Hayber'den
döndükten sonra Peygamberimiz beni sessiz bir halde görünce, iki elimi tutarak:
Ey Seleme "Neyin var?" dedi. Ben de ona: "Annem, babam, sana kurban olsun.

Bazıları Amir'in gazasının boşa gittiğini iddia ediyorlar" dedim. Peygamber: "Bunu
kim söyledi? dedi. Ben: "Falancalar ve Useyd b. Hudayr "dedim. Peygamber:
"Bunu söyleyen kimse yalan söylemiştir, (iki parmağını birleştirerek) Muhakkak ki

A A

Amir için iki ecir vardır" buyurdu ve sonra: "Şu muhakkak ki Amir, hem Allah'a
itaat yolunda gücünü sarfeden bir cahid, hem de bir mücahiddir. Yeryüzünde bu

hasletlerle yürüyen Amir'in benzeri bir Arap pek az bulunur" diye tamamladı.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3363

Berâe (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Hz. Peygamber (a. s.) Hendek savaşında (hendek kazılırken) bizimle beraber
toprak taşıyor ve toprak karnının beyazlığını örtmüşken şöyle şiir okuyordu:

"Yemin olsun ki, Ey Allahım sen olmasaydın biz ne hidayete erer,

ne sadaka verir ne de namaz kılardık.

Şu kâfirler Islâma davetimizi kabul etmediler.

Artık sen onlara karşı bize sekinet indir!" Bazen de

"Bu topluluk Islâma davetimizi kabul etmedi.

Onlar bizim çekindiğimiz fitneyi çıkarmak istediklerinde, onlara karşı bize
sekinet indir!" diyor ve bu sözleri söylerken sesini iyice yükseltiyordu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3365
Sehl b. Sa'd (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

285

Biz hendek kazarak omuzlarımız üzerinde toprak taşırken Peygamberimiz (a. s.)
yanımıza geldi ve: "Allahım! Gerçek hayat Ahiret hayatı! Bu yüzden Muhacir ve
Ensar'a mağfiret eyle!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3366

Enes b. Malik'in rivayet ettiğine göre, Peygamberimiz (a. s.) şöyle buyurmuştur:

"Allahım! Gerçek hayat Ahiret hayatı!

Bu yüzden Muhacir ve Ensar'a mağfiret eyle!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3367

Seleme b. Ekva (r.a.) şöyle anlatır:

Bir gün sabah namazı ezanı okunmadan önce yola çıktım. O günlerde Hz.
Peygamber'in (a. s.) sağmal develeri Zukared merasında otluyordu. Giderken
Abdurrahman b. Avf m hizmetçisi yolda bana rastladı ve: "Hz. Peygamber'in
sağmal develeri kaçırıldı," dedi. Ben: Kim kaçırdı? diye sordum. Köle:" Gatafan
kabilesi" diye cevap verdi. Ben üç kez: Ey erkenciler yetişin! diye, sesimi
Medine'nin iki kara taşlığı arasındaki halka duyuracak şekilde haykırdım. Sonra
yüzümün doğrultusuna arkalarından süratle koştum. Nihayet onlara Zukared
mevkiinde yetiştim. Adamlar develeri sulamaya başlamışlardı. Hemen onlara ok
atmaya başladım çünkü iyi bir atıcıydım. Ok atarken de:

"Ben Ekva oğluyum bu gün alçakların öleceği gündür" diyerek recezler
söylüyordum. Neticede develeri kurtardığım gibi onlardan otuz tane elbiseyi de
ganimet olarak ele geçirdim. Sonra Peygamber (a. s.) ve sahabe geldiler. Ben: Ey
Allah'ın elçisi! Bu adamların su içmelerine bile fırsat vermedim. Şu anda susuz
olduklan için (şimdi su tedariki ile meşgul olacaklardır) peşlerine bir müfreze
gönder dedim. Hz. Peygamber: "Ey Ekva oğlu! Sen alacağını aldın. Artık onlara
yumşaklık göster" buyurdu. Bunun üzerine döndük. Hz. Peygamber beni
Medine'ye kadar devesi üzerinde terkisine aldı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3371

286

Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) (annem) Ümmü Suleym'i harbe götürürdü.
Peygamberimiz harbe gittiği zamanlarda beraberinde Ensardan bazı kadınlar da
bulunurdu. Bunlar su taşırlar ve yaralıları tedavi ederlerdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3375
Bureyde'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) on dokuz gazaya çıkmış ve bunlardan sekiz tanesinde
bizzat savaşmıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3384
Seleme (r.a.) şöyle anlatır:

"Hz. Peygamber (a. s.) ile yedi gazaya katıldım. Hz. Peygamber'in gönderdiği
seriyelerin ise dokuzunda bulundum. Bir seferinde kumandan Ebu Bekr diğer
birinde ise Usame b. Zeyd idi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3386
Ebu Musa (r.a.) şöyle anlatır:

Altı kişilik bir birlik içinde, Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber bir gazaya çıktık.
Sırayla bindiğimiz bir devemiz vardı. Artık ayaklarımız delinmişti. Benim de iki
ayağım delinmiş, tırnaklarım dökülmüştü. Bunun için ayaklarımıza bez parçaları
sarıyorduk. Ayaklarımızı bu şekilde bez parçalarıyla sardığımız için bu sefere
Zatu'r-Rik'a adı verildi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3387

287

YÖNETİMLE İLGİLİ HÜKÜMLER

Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "İnsanlar (Arap kabileleri) şu iş
(Emirlik) hususunda Kureyş'e tabidir. Arapların müminleri, Kureyş'in
müminlerine; müşrikleri de Kureyş'in müşriklerine tabidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3389
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Yeryüzünde iki kişi de kalsa bu iş
(Emirlik) Kureyş'ten ayrılmaz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3392
Cabir b. Semure (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Babam ile beraber Peygamber'in (a. s.) huzuruna girdim ve onun şöyle
buyurduğunu işittim: "Kendilerinden on iki tane halife çıkmadıkça bu iş son
bulmayacaktır." Sonra söylediklerini işitememiştim. Bu yüzden babama: Hz.
Peygamber ne söylemişti? diye sordum. Babam: "Bunların hepsi Kureyş'tendir,
buyurdu" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3393
İbn Ömer (r.a.) şöyle anlatıyor:

Babam yaralandığı zaman yanma gittim. Etrafında toplananlar kendisini
överek, "Allah seni hayırla mükâfatlandırsın" dediler. Babam Ömer "Hem ümitli,
hem endişeliyim" dedi. Yanındakiler: "Yerine birini halef tayin et" dediler. Ömer
"Sizin yapmanız gereken işleri hayattayken yaptığım gibi ölüyken de ben mi
üstleneyim? Bu hilafetten olan payımın ne az ne çok ihtiyaç miktarı kadar

288

olmasını, arzu etmişimdir. Yerime bir halef tayin edersem bu mümkündür, çünkü
benden üstün olan Ebu Bekr böyle yapmıştır. Eğer halef tayin etmezsem, benden
üstünlüğü şüphesiz olan Allah Resulü de halef tayin etmemiştir" dedi. Abdullah
Babam, Hz. Peygamber'i zikrettiği zaman onun da bir halef tayin etmeyeceğini
anladım, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3399
Ebu Musa Eşarî (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Bir defasında amca oğullarımdan iki kişi ile birlikte Peygamberimizin huzuruna
girdim. Bu iki kişiden birisi: "Ey Allah Resulü! Yüce Allah'ın sana verdiği yerlerin
birinin idaresini bana ver" dedi. Öbürü de buna benzer bir talepte bulundu.
Bunun üzerine Hz. Peygamber (a. s.): "Vallahi biz bu işe ne onu açıkça talep eden
birini tayin ederiz, ne de ona tamah edeni" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3402
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Haberiniz olsun ki hepiniz
çobansınız ve her biriniz idaresi altmdakilerden sorumludur: insanların yöneticisi
olan kimse çobandır ve eli altmdakilerden sorumludur. Erkek, ev halkının
çobanıdır ve eli altmdakilerden sorumludur. Kadın, evi ve çocuklarının çobanıdır
ve ailesinden sorumludur. Hizmetçi, efendisinin malının çobanıdır ve ondan
sorumludur. Haberiniz olsun, her biriniz birer çobandır ve elinin altmdakilerden
sorumludur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3408
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Bir gün Allah Resulü (a. s.) aramızda ayağa kalkarak devlet malına hıyanetten
bahsetti. Bunun günahının çok ağır olduğunu anlattı. Sonra şöyle buyurdu: "Sakın

289

hiçbirinizi Kıyamet gününde boynunda böğüren bir deve ile gelerek bana: "Ey
Allah'ın Resulü! Bana yardım et" derken bulup da ona: "Senin için hiç bir şey
yapamam. Sana bunu haber vermiştim" demeyeyim. Sakın hiçbirinizi Kıyamet
gününde boynunda kişneyen bir at ile gelerek bana: "Ey Allah'ın Resulü! Bana
yardım et" derken bulup da ona: "Senin için hiç bir şey yapamam. Sana bunu
haber vermiştim" demeyeyim. Sakın hiçbirinizi Kıyamet gününde boynunda
meleyen bir koyun ile gelerek bana: "Ey Allah'ın Resulü! Bana yardım et" derken
bulup da ona: "Senin için hiç bir şey yapamam. Sana bunu haber vermiştim"
demeyeyim. Sakın hiçbirinizi Kıyamet gününde boynunda çığlık atan bir kimse ile
gelerek bana: "Ey Allah'ın Resulü! Bana yardım et" derken bulup da ona: "Senin
için hiç bir şey yapamam. Sana bunu haber vermiştim" demeyeyim. Sakın
hiçbirinizi Kıyamet gününde boynunda dalgalanan bir elbise ile gelerek bana: "Ey
Allah'ın Resulü! Bana yardım et" derken bulup da ona: "Senin için hiç bir şey
yapamam. Sana bunu haber vermiştim" demeyeyim. Sakın hiçbirinizi Kıyamet
gününde boynunda altın ve gümüş ile gelerek bana: "Ey Allah'ın Resulü! Bana
yardım et" derken bulup da ona: "Senin için hiç bir şey yapamam. Sana bunu
haber vermiştim" demeyeyim."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3412
Ebu Humeyd Saidi'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamberimiz, Esd kabilesinden Ibn Lutbiye denilen bir kimseyi memur
olarak, Ravi Amr ve Ibn Ebu Ömer'e göre ise zekât memuru olarak
görevlendirmişti. Bu kişi görevden dönüp Medine'ye geldiği zaman: "Şu sizin zekât
malınız, bu da bana verilen hediye mal" dedi. Hz. Peygamber, hemen minber
üzerinde kalkıp ve Allah'a hamd ettikten sonra şöyle buyurdu: "Zekât toplamaya
gönderdiğim şu memura ne oluyor! Gelmiş: Şu sizin malınız, bu da bana hediye
verilenler, diyebiliyor. Bu adam babasının yahut annesinin evinde otursaydı
kendisine bir hediye verilir miydi, verilmez miydi, görürdü. Muhammed'in nefsi
elinde olan Allah'a yemin ederim ki, bir kimse kamu malı olan bir şeyi haksız yere
ele geçirirse Kıyamet gününde o malı boynunda taşıyarak getirir. Çaldığı hayvan
deve ise, boynunda böğüre böğüre; sığır ise avaz avaz böğürerek; koyun ise acı acı

290

meleyerek gelir." Bundan sonra Hz. Peygamber iki elini koltuk altı beyazlığı
görünene kadar kaldırdı. Sonra da iki defa: "Allahım! Tebliğ ettim mi?" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3413
Ibn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Ey iman edenler! Allah'a itaat edin, Peygamber'e ve sizden olan idarecilere de
itaat edin. ayeti Peygamberimizin bir birliğin kumandanı olarak gönderdiği
Abdullah b. Huzafe b. Kays ile ilgili olarak nazil olmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3416
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Her kim bana itaat ederse o Allah'a
itaat etmiştir. Her kim de bana isyan ederse, Allah'a isyan etmiştir. Kim de Emîre
(idareciye) itaat ederse o, bana itaat etmiştir. Her kim Emîre isyan ederse, bana
isyan etmiştir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3417
İbn Ömer'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Müslüman bir kimsenin, hoşlandığı
ve hoşlanmadığı hususlarda (amirlerini) dinlemesi ve itaat eylemesi gereklidir.
Allah'a isyan içeren bir işin yapılmasının emrolunması hâli müstesnadir. Böyle bir
durumda ise itaat söz konusu değildir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3423
Ali'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) bir seriye gönderdi ve onlara bir kimseyi kumandan tayin
etti. Kumandan: bir ateş yaktı ve beraberindekilere "ateşe giriniz" diye emretti.

291

insanların bazıları ateşe girmek istediler. Diğerleri ise: Biz zaten ateşten kaçtık
dediler. Bu husus Resulüllah'a anlatılınca Resulülllah ateşe girmek isteyenlere
seslenerek: "Eğer bu ateşe girseydiniz Kıyamet gününe kadar onun içinde
kalacaktınız." Diğerlerine de güzel söz söyledi ve "Allah'a isyan edildiği yerde itaat
olmaz, itaat sadece iyi işlerde olur" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3424
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Devlet başkanı, milleti için bir
kalkandır. Onun ardında (kumandası altında) harp edilir. Onun sayesinde
(düşmandan) korunulur. Eğer o halkına Yüce Allah'a takvayı emreder ve adaletle
hareket ederse, bu emir ve adaleti sebebiyle ecir kazanır. Eğer takva ve adaletle
yönetmezse bundan dolayı günaha girer."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3428
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "İsrail oğullarını Peygamberler idare
ederdi. Bir Peygamber öldüğünde, onun yerine bir başka Peygamber geçerdi.
Şüphesiz ki benden sonra Peygamber gelmeyecektir. Ancak halifeler gelecek ve
sayıları çok olacaktır." Sahabe: "Halifeler birden çok olursa ne yapalım?" diye
sordular. Hz. Peygamber: "Ettiğiniz biate sırasıyla bağlı kalınız ve onlara haklarını
veriniz. Onlar da kendilerine tabi olanların haklarından sorumludurlar" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3429
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Resulüllah (a. s.): "Benden sonra bir takım kayırmalar ve hoşlanmayacağınız
işler meydana gelecek" buyurdu. Sahabeler: "Ey Allah'ın Resulü! Bu işlere

292

erişenler nasıl hareket etmeliler?" dedi. Peygamberimiz, "Üzerinize düşen görevi
yerine getirir, haklarınızı da Allah'tan istersiniz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3430
Useyd b. Hudayr'm (r.a.) anlattığına göre:

Ensar'dan birisi Hz. Peygamber (a. s.) ile başbaşa olduğu bir sırada: "Falanca
gibi bana da bir memuriyet (tahsildarlık ya da valilik) vermez misin?" dedi. Hz.
Peygamber: "Benden sonra bir takım kayırmalara rastlayacaksınız. Ancak sizler
Kevser Havuzu başında bana kavuşuncaya kadar sabrediniz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3432
Huzeyfe b.Yemân (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

insanlar Hz. Peygamber'e (a. s.) iyi şeylerden soruyorlar, ben ise başıma gelir
endişesiyle ona kötü şeyler hakkında soruyordum. Bu endişe ile bir kere: "Ey
Allah'ın Resulü! Biz koyu bir cehalet ve kötülük içinde idik. Sonra Allah bize şu
hayrı (islâm dinini) getirdi. Artık bu hayır ve saadetten sonra gelecek bir şer ve
fitne var mıdır?" diye sordum. Hz. Peygamber: "Evet vardır" buyurdu. Ben: "O
şerden sonra bir hayır gelecek mi?" dedim. Hz. Peygamber: "Evet, ama bunun
içinde bir fesat ve bulanıklık bulunacak" dedi. Ben: "O hayrın bulanıklığı nedir?"
dedim. Hz. Peygamber: "O devrin amirlerinden bir zümre, benim sünnetimden
başka yollar tutacaklar ve ümmeti başka yollara götürecekler. Bazı hareketlerini
tasvip edecek, bazılarını ise yadırgayacaksın" buyurdu. Ben: "Bu bulanık
dönemden sonra yine şer ve fesat devri gelecek mi?" dedim. Hz. Peygamber: "Evet
gelecek. O devirde bir takım kişiler halkı Cehennem kapılarına çağıracak. Onların
davetine icabet edeni Cehenneme sürükleyecek" buyurdu. Ben: "Ey Allah'ın
Resulü!, Bu davetçiler zümresini bize tanıt," dedim. Hz. Peygamber: "Peki
tanıtayım: Onlar bizden bir zümredir ve bizim dilimizle konuşurlar" buyurdu.
Ben: "Ey Allah'ın Resulü! O uğursuz devire yetişirsem nasıl davranayım?" dedim.
Hz. Peygamber: "Müslümanların cemaatından ve onların başında bulunanlardan
ayrılmaz, onlara itaat edersin" buyurdu. Ben: "Onların birlik ve beraberliği ve

293

başlarında bir reis olmazsa?" dedim. Hz. Peygamber: "O takdirde bu fırkaların
hepsinden uzak dur. Bu ayrılman bir ağaç kökünü ısırmak gibi (meşakkatli) olsa
bile. Artık ölüm gelinceye kadar böyle kal!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3434
Ibn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Emîrinin yaptığı bir şeyi kötü bulan,
sabretsin hemen baş kaldırmasın. Çünkü kim islâm camiasından bir karış
ayrılarak ölürse, bu cahiliye ölümüdür."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3438
Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hudeybiye gününde bin dört yüz kişi idik. Ağacın altında Peygamberimize, bir
elini Hz. Ömer tutmakta iken biat ettik. Bu ağaç büyük bir diken ağacı idi. Hz.
Peygamber'e biatimiz ölmek üzerine değil, kaçmamak üzerineydi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3449

Hazn b. Museyyeb (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Babam Museyyeb, ağaç yanında Hz. Peygamber (a. s.) ile biat eden
sahabelerden biri idi. Biz (ertesi sene) hacı kafilesi olarak yola çıktık. (Hudeybiye
mevkiine geldiğimiz zaman) bu ağacın bulunduğu yeri bulamadık. Eğer o ağacı
görmüşseniz, daha iyi anlarsınız.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3459

Seleme b. Ekva'nm (r.a.) azatlısı Yezit b. Ebu Ubeyd şöyle anlatır:

294

Ben Seleme'ye Hudeybiye gününde Hz. Peygamber'e (a. s.) ne üzerine biat
ederek ahitleştiniz? diye sordum. Seleme: "Ölmek üzere" diye cevap verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3462

Abdullah b. Zeyd'in (r.a.) rivayetinde Abbad b. Temim şöyle anlatır:

Birisi Abdullah b. Zeyd' e gelerek: "Şu Ibn Hanzala insanlardan biat alarak
ahitleşiyor" dedi. Ibn Zeyd ise: "Ne üzerine biat alıyor?" diye sordu. O kişi: "Ölüm
üzerine" dedi. Bunun üzerine Abdullah b. Zeyd: "Ben, Hz. Peygamber'den (a. s.)
sonra kimseye ölmek üzere biat etmem!" diye cevap verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3463

Seleme b. Ekva'nm (r.a.) rivayetinde Yezid b. Ebu Ubeyd şöyle anlatır:

Seleme b. Ekva, (Medine'de) Haccac'm yanma gitmiş ve Haccac ona: "Ey Ekva
oğlu! Sen iki ayağının ökçesine basarak gerisin geri döndün ve çöl Arabi mı
(bedevi) oldun?" demiş, Seleme ise: "Hayır (geri dönmedim), fakat Peygamberimiz
çölde oturmama izin verdi" karşılığını vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3464
Mucaşi' b. Mesûd (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Ben, Peygamber'e (a. s.) geldim, hicret etmek üzere kendisine biat edecektim.
Bunun üzerine: "Artık hicret etme dönemi geçmiştir. Fakat islâm'a girmek, cihat
etmek ve iyilik yapmak üzere biat edebilirsin" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3465
İbn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) Mekke'nin fethi günü şöyle buyurmuştur: " (Fetihden
sonra, artık Mekke'den Medine'ye) hicret sona ermiştir. Bundan sonra yalnız cihat

295

için ve cihat niyetiyle (vatandan) çıkılabilir. Bu yüzden cihada çağrıldığınızda
hemen koşunuz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3467
Aişe (r.ah.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber'e (a. s.) hicret hakkında soruldu. Bunun üzerine: "Fetihden sonra
artık (Mekke'den Medine'ye) hicret dönemi sona ermiştir. Bundan sonra
Mekke'den cihada ve cihada niyetle çıkılabilir. Bu yüzden cihada çağrıldığınızda
hemen koşunuz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3468
Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Bir bedevi, Hz. Peygamber'e hicret edeyim mi? diye sordu. Hz. Peygamber
(a. s.): "Vah sana! Hicret çok çetin bir iştir. Senin develerin var mı?" buyurdu.
Bedevi: "Evet" dedi. Hz. Peygamber: "Onların zekâtlarını veriyor musun?" diye
sordu. Bedevi: "Evet veriyorum" dedi. Bunun üzerine Peygamberimiz: "Öyle ise
sen uzak beldelerde çalışabilirsin. Çünkü Allah emeğinden hiç bir şeyi zayi etmez"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3469
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Mümin kadınlar, Hz. Peygamber'in (a. s.) yanma hicret ettikleri zaman Yüce
Allah'ın şu kavli ile imtihana çekilerek biat ederlerdi: Ey Peygamber! Mümin
kadınlar, Allah'a hiçbir şeyi ortak koşmamak, hırsızlık yapmamak, zina etmemek
hususunda sana biat etmeye geldikleri zaman. Hz. Aişe devamla: Mümin
kadınlardan bu şartları kabullenen herkes artık Peygamber'e biat ederek
sorumluluk altına girmiş olurdu. Hz. Peygamber, kadınlar bu şartları kendi dilleri
ile ikrar ettikleri zaman onlara hitaben: "Artık gidiniz, biatinizi kabul ettim!"

296

buyurdu. Allah'a yemin ederim ki Hz. Peygamber'in eli hiçbir kadının eline
dokunmamış onlardan sözlü biat almıştır. Hz. Aişe daha sora: Allah'a yemin olsun
ki, Hz. Peygamber kadınlardan Allah'ın emrettiğinin dışında bir şartla asla biat
almadı. Ve onun avucu da hiçbir kadının avucuna dokunmadı. Hz. Peygamber
kadınlardan biat aldığı zaman onlara hitaben: "Biatinizi kabul ettim" buyururdu,
dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3470
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle anlatır:

Biz Hz. Peygamber'e (a. s.) emirlerini dinlemek ve itaat etmek üzere biat ederdik
de o bize: "Gücünün yettiği kadar" buyururdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3472
Ibn Ömer (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Uhud günü Hz. Peygamber (a. s.) beni savaşla ilgili olarak teftiş etti. O zaman
on dört yaşında olduğum için bana izin vermedi. Sonra Hendek günü beni gözden
geçirdi. O zaman da on beş yaşında idim. Bu defa bana -savaşa girmeğe- izin
verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3473
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) Mushaf ile düşman toprağına sefer edilmesini
yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3474
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

297

Hz. Peygamber (a. s.) idmana çekilmiş atlarla Hafya'dan Seniyyetul-Veda'ya
kadar, idman yaptırılmamış atlarla da Seniyye'den Beni Zurayk Mescidine kadar

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Atların alınlarına dökülen yelelerinde
Kıyamet gününe kadar hayır vardır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3478
Urve Barikî'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Atlar, alınlarına dökülen yelelerinde
Kıyamet gününe kadar hayır bağlı olan hayvanlardır. Bu hayır, (Ahirette) ecir ve
(dünyada) ganimettir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3480
Enes b. Malik'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Atın alnında bereket vardır."
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3482

Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Yüce Allah, Kendi yolunda (cihada)
evinden sırf Allah yolunda cihat için, sırf ona iman ettiğinden dolayı ve
Peygamberini tasdik ettiğinden dolayı çıkan kimseyi Cennete koymayı ya da nail
olduğu sevap ve ganimetle içinden çıkmış olduğu evine sağ salim geri döndürmeyi
teminat vermiştir. Muhammed'in nefsi elinde olan Allah'a yemin ediyorum ki
Allah yolunda açılan her bir yara Kıyamet gününde yeni açıldığı andaki şekli

koşu yarışı yaptı. Abdullah b. Ömer de yarış edenler arasında idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3477

298

üzere gelecek; rengi kan rengi fakat kokusu misk kokusu olacaktır. Muhammed'in
nefsi elinde olan Allah'a yeminle söylüyorum, müslümanlara zorluk vermeyecek
olsa Allah yolunda gaza eden hiçbir seriyeden asla geri kalmazdım. Fakat onların
hepsini bineklere yükleyecek varlığa ne ben ne de onlar sahipler! Bu yüzden
cihattan geri kalmalan onlara ağır geliyor. Muhammed'in nefsi elinde olan Allah'a
yemin ediyorum ki Allah yolunda gaza ederek öldürülmeyi, sonra yine gaza edip
öldürülmeyi, sonra tekrar gaza edip öldürülmeyi ne kadar arzu ederdim!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3484

Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Ölüp de Allah katında bir hayra
malik olan hiçbir nefsi ne takrar dünyaya dönmesi, ne de dünya ve dünyadaki her
şeyin kendisinin olması sevindirebilir, yalnız şehit müstesnadır. Çünkü o, şehit
olmanın faziletini gördüğü için tekrar dönmeği (yani dirilmeği) ve dünyada
yeniden şehit olmayı temenni eder."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3488

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber'e (a. s.): "Hangi ibadet Yüce Allah yolunda yapılan cihada denk
olabilir?" diye soruldu. Hz. Peygamber: "Ona gücünüz yetmez" buyurdu. Bu soru
iki ya da üç defa tekrar edildi. Hz. Peygamber bu suallerin hepsinde: "Ona
gücünüz yetmez" cevabını veriyordu. Üçüncü defasında: "Allah yolunda savaşan
mücahidin benzeri oruç tutan, namaz kılan ve Allah yolunda cihat eden mücahit
evine dönünceye kadar orucundan ve namazından hiç gevşemeyerek Allah'ın
ayetlerine uyan kimsedir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3490

299

Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah yolunda (cihat için) yapılan bir
sabah veya akşam seferi, dünyadan ve bütün dünya varlıklarından daha hayırlıdır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3492
Sehi b. Sa'd Saîdî'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kulun Allah yolunda yürüyeceği bir
sabah yürüyüşü dünyadan ve dünyadaki her şeyden hayırlıdır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3493
Ebu Eyyûb'un (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Sabah veya akşam herhangi bir
zamanda Allah yolunda yürüyüş, üzerine güneş doğup batan her şeyden daha
hayırlıdır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3495
Ebu Saîd Hudrî (r.a) şöyle anlatmaktadır:

Bir kimse Peygamberimize gelip: "insanların en faziletlisi hangisidir?" diye
sordu. Hz. Peygamber: "Malı ile, canı ile Allah yolunda cihat eden kimsedir"
buyurdu. O kişi: "Sonra kimdir?" dedi. Hz. Peygamber: "Kuytu bir yerde Rabbine
ibadet eden ve insanları kendi şerrinden rahat bırakan kimsedir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3501
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Biri diğerini öldürüp sonra Cennete
giren iki kimseyi Allah rızası ile karşılar" buyurdu. Sahabeler: "Bu nasıl olur? Ey

300

Allah'ın Resulü!" dediler, "ilki, Yüce Allah yolunda cihat ederken şehit olur. Sonra
Allah onu öldürene tevbe ve hidayet nasip eder de müslüman olur. Sonunda O da
Yüce Allah yolunda cenk eder ve neticede şehit düşer" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3504
Zeyd b. Halit Gühenî'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah yolunda gaza edecek bir askeri
(teçhizatını temin ederek) hazırlayan kimse de cihat etmiş olur. Yine cihada
gidenin ailesiyle en iyi şekilde ilgilenme hususunda onun yerini alan kişi de cihat
etmiş olur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 351 1
Berâe (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

"Müminlerden (özür sahibi olanlar dışında) (evlerinde) oturanlar ileAllah
yolunda malları ve canları ile savaşanlar bir olamaz. "Bu ayet nazil olduğu zaman
Hz. Peygamber Zeyd'e emir verdi, o da bu ayeti yazacağı bir kürek kemiği getirdi.
Bu sırada Ibn Ummü Mektum körlüğünü Peygamber'e arzetti. Bunun üzerine:
Müminlerden özürsüz olarak oturanlar mücahitlerle eşit olamaz... kaydı nazil oldu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3516
Cabir (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

"Bir kimse (Süveyd'in hadisinde: bir kimse Uhud gününde): Ey Allah'ın Resulü!
(Cihat ederken) öldürülürsem nerede olacağım?" diye sordu. Hz. Peygamber:
"Cennette olacaksın" buyurdu. Bu cevap üzerine o kişi elinde bulunan hurmaları
yere attı ve ölünceye kadar (düşmanla) savaştı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3518

301

Berâe (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Ensar kabilesinin Nebit oğullarından bir kimse Hz. Peygamber'in (a. s.)
huzuruna geldi ve: "Ben şahadet ediyorum ki Allah'tan başka ilah yoktur ve sen
muhakkak onun kulu ve elçisisin" dedi. Sonra ileri atıldı ve şehit düşünceye kadar
savaşmaya davam etti. Peygamberimiz, şehit düşen bu kimse hakkında: "Şu kişi, az
iş yaptı fakat çok ecre nail oldu" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3519
Enes b. Malik (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

ismini almış olduğum amcam (Enes b. Nadr), Bedr'de Hz. Peygamber (a. s.) ile
beraber bulunamamıştı. Bu durum kendisine çok ağır geldiğinden: "Ben
Resulüllah'm katıldığı ilk savaşta bulunamamıştım. Eğer Allah bana bundan sonra
Hz. Peygamber'in yanında şehit olma yeri daha gösterirse Allah benim ne
yapacağımı biliyor" demiş. Ve daha fazlasını söylemekten çekinmişti. Nihayet
Uhud gününde Hz. Peygamber ile beraber hazır bulundu. Bir ara S a d b. Muaz
kıbleye yöneldi. Enes b. Nadr ona hitaben: "Ey Ebu Amr! nereye? Ah şu güzelim
cennet kokusuna! Onu Uhud'da hissediyorum" dedi ve arkasından müşriklerle
savaşmaya başladı, nihayet şehit düştü. Enes b. Nadr'm cesedinde kılıç darbesi,
mızrak dürtmesi ve ok saplanması olmak üzere seksenden fazla yara bulundu. Kız
kardeşi olan halam, Rubey bt. Nadr "Kardeşimi ancak parmaklarından
tanıyabildim" demiştir. Ve şu ayet (bu gibiler hakkında) indi: Müminler içinde
Allah'a verdikleri sözde duran nice erler var! işte onlardan kimi sözünü yerine
getirip o yolda canını vermiştir, kimi de bunu beklemektedir. Onlar hiçbir surette
sözlerini değiştirmediler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3523
Ebu Musa Eşarî (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Bedevi bir kimse Hz. Peygamber'e geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Bir kısım insan
ganimet için, bir kısım ise halk arasında anılmak için, bir kısım insan da ne kadar

302

yiğit olduğu görülsün diye savaşıyor. Acaba Allah yolunda cihat eden kimdir?" diye
sordu. Hz. Peygamber (a. s.): "Kim Allah'ın iradesi en yüksek olsun diye cihat
ederse ancak onun cihadı Allah yolundadır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3524

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Amellerin karşılığı ancak niyete
göredir. Bir kimsenin niyet ettiği ne ise eline geçecek olan ancak odur. Kimin
hicreti Allah'a ve Rasulüne yönelmiş ise, onun hicreti Allah'a ve Resulünedir. Kim
de bir dünyalığa erişmek veya bir kadınla evlenmek için hicret etmişse, onun
hicreti de Allah'ın ve Resulünün rızasına değil hicretine sebep olan şeyedir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3530
Enes b. Malik (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Milhan kızı Ümmü Haram'm ziyaretine gelirdi de o da
kendisine yemek ikram ederdi. O sırada Ümmü Haram, Ubade b. Samit'in
nikâhında idi. Yine bir gün Hz. Peygamber Ummü Haram'm yanma girdi. Sonra
Ummü Haram oturdu ve Hz. Peygamber'in başını tarayıp temizledi. Ardından
Hz. Peygamber bir müddet uyudu. Sonra gülümseyerek uyandı. Ümmü Haram
dedi ki; ben: Ey Allah'ın Resulü! Seni ne güldürüyor?, diye sordum. O da:
"Ümmetimden bazı insanlar deniz üstünde hükümdarların tahtlarına kuruldukları
gibi (yahut tahtlarına kurulmuş hükümdarlar gibi) binerek Allah yolunda deniz
harbine gider halde gösterildi de ona gülüyorum" buyurdu. Ben: Ey Allah'ın
Resulü! Beni de o deniz gazilerinden kılması için Allah'a dua ediniz diye rica
ettim. Hz. Peygamber benim için dua etti. Sonra Resulüllah başını yastığa koyarak
bir müddet daha uyudu. Sonra yine gülümseyerek uyandı. Yine ben: Ey Allah'ın
Resulü! Seni ne güldürüyor? diye sordum. Hz. Peygamber bu defa da önce dediği
gibi: "Bana ümmetimden bir kısım mücahitlerin Allah yolunda gazaya gitmeleri
gösterildi" dedi. Ümmü Haram der ki, ben: Ey Allah'ın Resulü! Seni ne
güldürüyor? Beni o gazilerden kılması için Allah'a dua ediver dedim. Hz.

303

Peygamber: "Hayır, sen birincilerdensin" buyurdu. Enes b. Malik der ki: Ümmü
Haram bt. Milhan, Muaviye b. Ebu Süfyan'm (Şam valiliği) zamanında ve onun
kumandasında (cihada açılan bir) gemiye binmiş fakat denizden çıktığı sırada,
bindirildiği hayvandan düşerek şehit olmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3535
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Vaktiyle biri yolda giderken yol
üstünde bir diken dalı buldu. Onu alıp yoldan dışarıya attı. Yüce Allah da onun bu
amelini hüsnü kabul buyurup günahlarını bağışladı." Sonra Resulüllah şöyle
buyurdu: "Şehitler beş kısımdır: Vebadan, ishalden ve suda boğulmaktan ölenlerle
yıkık altında kalan ve bir de Yüce Allah yolunda şehit olan yani öldürülen."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3538
Enes b. Malik'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

"Hz. Peygamber (a. s.) veba (taun) hastalığından ölen her müslüman şehit
sayılır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3540
Muğire'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Ümmetimden bir grup her tarihte
hakka açıkça sahip çıkmaya devam edecekler. Allah'ın emri (Kıyamet) gelinceye
kadar bu böyle devam edecektir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3545
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

304

Malik' e Peygamberimiz: "Sefer bir tür azaptır. Seferdeki kişinin uyumasını,
yemesini, içmesini engeller. Bu yüzden yolcu olanınız seferdeki işini bitirince biran
önce ailesinin yanma dönsün" buyurduğu sana nakledildi mi? diye sordum. Malik:
"Evet" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3554
Enes b. Malik (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) (seferden dönüşünde) evine geceleleyin girmezdi. Onların
yanma ya sabah ya da akşam vaktinde gelirdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3555

AV VE HAYVAN KESİMİNE AİT HÜKÜMLER İLE ETİ YENEN
HAYVANLAR

Adiy b. Hatim (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Ey Allah'ın Resulü! Ben eğitilmiş köpekleri av peşine salıveririm ve onlar bana
avı tutarlar, onları salıverirken besmele de çekiyorum, dedim. Hz. Peygamber (a. s.):
"Öğretilmiş köpeğini besmele çekerek salıverdiğin zaman o avın etini ye!"
buyurdu. Ben: Köpekler avı öldürürse? diye tekrar sordum. "Başka bir köpekle
beraber tutmamışlarsa, sırf senin köpeğin avı öldürse de yine etini ye!" buyurdu.
Bu sefer ben: Bir de ben ok atıyor ve avı vuruyorum, dedim. Hz. Peygamber:
"Oku attığın zaman avı delerse o avı da ye! Fakat ava okun enli tarafı çarparak
(onu öldürürse) böylesini yemezsin" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3560
Ebu Sa'lebe Huşenî (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Ben Hz. Peygamber'e (a. s.) gelerek: Ey Allah'ın Resulü! Biz kitap ehli bir
kavmin arasında yaşıyor, onların kaplarmdn yemek yiyoruz. Bir de av yerinde

305

bazen yayımla, bazen de eğitilmiş ve eğitilmemiş köpeğimle avlanıyorum.
Bunlardan hangisi helal olur, haber ver dedim. Hz. Peygamber şöyle buyurdu:
"Kitap ehli bir kavmin diyarında bulunduğunuzu, onların kaplanndan yemek
yediğinizi söyledin. Eğer başka bir kap bulursanız, onların kaplarından yemeyin.
Eğer onların kabından başka bulamazsanız, onların kabını yıkadıktan sonra
kullanın. Av yerinde bulunman meselesine gelince, sen yayınla ele geçirdiğin avın
üzerine besmele çekerek ye! Eğitilmiş köpeğinle de her ne avlarsan onu da Allah'ın
ismini an, sonra ye! Eğitilmemiş olan köpeğinle avladığın avı ise henüz
ölmemişken yetişip boğazlayabilirsen onu da ye."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3567
Ebu Sa'lebe'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Oku attıktan sonra avı kaybedersen,
ardından da onu bulursan kokmamış ise onu ye."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3568
Ebu Sa'lebe'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) yırtıcı hayvanların azı dişi olanlarının etini yemeyi
yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3570
Cabir (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) bizleri, üzerimize Ebu Ubeyde'yi kumandan tayin ederek
Kureyş'in kervanını karşılamak üzere bir sefere yollamış ve bizlere azık olarak bir
dağarcık hurma vermiş başka bir şey bulamamıştı. (Sefer esnasında açlık tehlikesi
belirdiğinden) Ebu Ubeyde onları bize teker teker veriyordı. Ravi Ebu Zubeyr dedi
ki: Ben Cabir'e: O hurmalarla nasıl yapıyordunuz? diye sordum. Cabir: Biz o
hurmayı, çocuk gibi emiyor, sonra da üzerine su içiyorduk. Bununla geceye

306

kadarki günlük gıdamızı karşılıyorduk. Bir de sopalarımızla selem ağacının
yapraklarını silkiyor, sonra da onu su ile ıslatarak yiyorduk. Sonra Cabir şöyle
devam etti: Biz sahil boyunca gittik. Sonunda bize yüksek bir kum tepesi gibi bir
şey göründü. Onun yanma geldik. Bir de baktık ki o balina denilen hayvan! Ebu
Ubeyde "Bu murdardır" dedi, sonra da: "Hayır, bizler Allah resulünün elçileriyiz
ve Allah yolundayız. Şimdi de açlıktan ölme tehlikesindesiniz. Bu yüzden bunu
yiyiniz" dedi. Artık biz onun yanında bir ay kaldık. Üç yüz kişi olduğumuz halde
semizledik. Yeminle söylerim ki onun göz çukurundan testilerle yağ
doldurduğumuzu ve ondan öküz büyüklüğünde parçalar kestiğimizi pek iyi
bilmekteyim. Yine yeminle söylerim ki Ebu Ubeyde yanma on üç kişi alarak bu
hayvanın göz çukuruna oturttu. Ve onun kaburga kemiklerinden birini alıp dikti.
Sonra yanımızdaki en büyük deveyi semerledi ve deve bu şekilde onun altından
geçti. Onun etinden haşlama yaptık. Nihayet Medine'ye döndüğümüzde Hz.
Peygamber'in yanma varıp bu olayı anlattık. Bunun üzerine Hz. Peygamber: "O,
Allah'ın sizler için çıkardığı bir rızıktır. Yanınızda onun etinden bir parça varsa
bize de tattırsanız?" buyurdu. Biz de ondan Hz. Peygamber'e gönderdik ve O da
yedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3576

Ebu Sa'lebe'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) eşek etini haram kılmıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3582

Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) eşek etini yemeyi yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3583

Süleyman Şeybani (r.a.) şöyle anlatır:

307

Abdullah b. Ebu Evfa'ya, evcil eşeklerin eti hakkında sorduğumda şöyle cevap
verdi: "Biz Hayber günü Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber bulunurken şiddetli bir
açlığa düştük. Bu sırada şehirden dışarı çıkmakta bulunan düşmana ait eşekler ele
geçirdik ve onları kestik. Artık tencerelerimiz de kaynıyordu. Birden Hz.
Peygamber'in tellalı: "Tencereleri dökünüz, eşek etlerinden yemeyiniz!" diye
duyurdu. Ben: Hz. Peygamber bunları ne sebeple haram kıldı ki? dedim.
Aramızda böyle konuştuk. Neticede kimimiz; Hz. Peygamber onları kati ve ebedi
olarak haram kıldı, kimimiz de; Onların henüz beşte biri alınmadığı için yasakladı
dedik."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3585
Ibn Abbas (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) eşek etini, onlar insanların eşyalarını taşıyan hayvanlar
olduğu ve bu yüzden nakil vasıtalanndan bir kısmının yok olup gitmesini
istemediği için mi, yoksa Hayber günü mü (beşte biri ayrılmadan kesilmiş
olduğundan mı) yasakladı, bu hususu iyi bilmiyorum.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3591
Seleme b. Ekva (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Bizler Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber Hayber seferine çıktık. Bu seferde Allah,
müslümanlara Hayber'in fethini müyesser kıldı. Fethin olduğu gün akşam olunca
mücahitler yer yer bir çok ateş yaktılar. Hz. Peygamber: "Bu ateşler nedir, niçin
yakıyorsunuz?" diye sordu. Sahabeler: "Et Pişirmek için" dediler. Hz. Peygamber:
"Ne eti?" dedi. Sahabeler: "Evcil eşeklerin eti" diye cevap verdiler. Bu cevap
üzerine Resulüllah: "Onları dökünüz, kaplarını da kırmız!" emrini verdi.
Sahabelerden biri (Ömer b. Hattab): "Ey Allah'ın Resulü! Etleri döküp de kabları
yıkasak (olmaz mı)?" dedi. Hz. Peygamber: "O da olur" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3592

308

Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber Hayberi fethettiğinde şehrin dışında bir takım eşekler ele
geçirdik ve onlardan yemek yaptık. Bunun üzerine Hz. Peygamber'in tellalı:
"Dikkat! Allah ve Resulü bunu yasaklıyor. Çünkü bu şeytan işi bir pisliktir" diye
duyurdu. Hemen etlerin kaynadığı kaplar boşaltıldı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3593
Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle nakletmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Hayber gününde evcil eşek etini yasakladı ve at eti yemeye
ise izin verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3595
Esma (r.ah.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) zamanında bir at kestik ve onu yedik.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3597

Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber'e (a. s.) keleri yemenin hükmü sorulunca cevaben: "Ben onu ne
yerim ne de haram kılarım" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3598
Halid b. Velid'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber, Peygamber'in zevcesi Meymune'nin yanma
girmiştir. Meymune onun ve Ibn Abbas'm teyzesidir. Onun yanında kızartılmış bir
keler gördü. Bu keleri Meymune'nin kız kardeşi Hufeyde bt. Haris, Necid'ten
getirmişti. Meymune bu keleri Hz. Peygamber'e takdim etti. Hz. Peygamber'e bir

309

yiyecek takdim edilirse mutlaka o yemekten kendisine anlatılır ve ismi söylenirdi.
Hz. Peygamber elini kelere uzattı. Bu anda orada hazır bulunan kadınlardan biri
Hz. Peygamber'e takdim ettiğiniz yemeğin ne olduğunu kendisine haber verin!
dedi. Kadınlar: O kelerdir Ey Allah'ın Resulü! dediler. Peygamberimiz elini
kaldırdı. Bunun üzerine Halid b. Velid: "Keler haram mıdır?" Ey Allah'ın Resulü!
diye sordu. Hz. Peygamber: "Hayır, fakat o benim halkımın arazisinde bulunmaz.
Ben de kendimi ondan tiksiniyor hissederim" dedi. Halid Ben keleri kendime çekip
yedim, Hz. Peygamber gördüğü halde bunu yasaklamadı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3603
İbn Abbas (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Teyzem Ummü Hufeyd bir kere Hz. Peygamber'e (çöl armağanı olarak) bir
miktar tereyağı, keş ve bir kaç keler hediye etmişti. Hz. Peygamber (a. s.)
tereyağından ve keşten birer miktar yedi de tiksindiği için kelerleri bıraktı. Hz.
Peygamber'in sofrasında keler yenilmiştir. Eğer keler haram olsaydı Hz.
Peygamber'in yemek sofrası üzerinde yenilmezdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3604
Abdullah b. Ebu Evfa (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber yedi gazada bulunduk, (hepsinde) çekirge
yiyorduk dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3610
Enes b. Malik (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Bir seferde yürüyorduk, Merru Zehran'a geldiğimizde bir tavşanı ürkütüp
kaçırdık. Seferde bulunanlar arkasından koştularsa da yorulup onu
yakalayamadılar. Ben koştum ve tavşanı yakaladım. Müteâkiben onu Ebu Talha'ya

310

getirdim. Ebu Talha hayvanı kesti ve uyluğunu ve budunu Hz. Peygamber'e (a. s.)
gönderdi. Bunu Hz. Peygamber'e ben getirdim, o da kabul etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 361 1

Abdullah b. Muğaffel'in (r.a.) rivayetinde İbn Büreyde'nin anlattığına göre:

Abdullah b. Muğaffel arkadaşlarından bir kimsenin sapan ile taş attığını
görünce ona: "Böyle taş atma, iyi bil ki Hz. Peygamber (a. s.) sapanla taş atmayı
hoş karşılamazdı (yahut) yasakladı. Zira sapan ile atılan taşla ne av avlanır, ne de
düşman öldürülür. Ancak bu taş diş kırar ve göz çıkarır" demiştir. Abdullah b.
Muğaffel, aradan bir zaman geçtikten sonra aynı şahsı yine sapanla taş atarken
görünce ona: "Ben sana Hz. Peygamber'in sapanla taş atmayı hoş görmediğini
yahut yasakladığını haber veriyorum ve seni hâlâ sapanla taş atmaya devam ediyor
görüyorum! Bir daha sana böyle bir söz söylemem" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3612
Enes b. Malik (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) hayvanların hapsedilip bağlanarak hedef yapılmalarını ve
bu şekilde öldürülmelerini yasak etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3616
Ibn Ömer'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

İbn Ömer (r.a.) bir tavuğu dikerek ona ok atan bir grubun yanından geçmişti.
Bu gençler, Ibn Ömer'in gelmekte olduğunu görünce dağıldılar. Bunun üzerine
Ibn Ömer "Bu tavuğu kim nişangâh dikti? iyi biliniz ki Hz. Peygamber (a. s.) canlı
bir hayvanı atış hedefi edinenlere lânet etti" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3618

311

KURBAN

Gundub b. Sufyan (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Kurban bayramı günü Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber hazır bulundum.
Namazı kıldı, namazı bitirip de selam verince, namaz bitmeden önce kesilmiş olan
bazı kurban etleri ile karşılaştı. Bunun üzerine: "Kim namazdan önce kurbanını
kestiyse onun yerine bir kurban daha kessin. Kim kesmemiş ise besmele ile kessin"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3621
Berâe (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Dayım Ebu Bürde kurbanını namazdan evvel kesti. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (a. s.): "Senin bu koyunun yalnız et içindir" buyurdu. Ebu Burde: "Ey
Allah'ın Resulü! Bende bir keçi oğlağı var" dedi. Hz. Peygamber: "Onu kurban et.
Fakat senden başkasına yaramaz" buyurdu. Sonra da şunları ilâve etti: "Her kim
namazdan evvel keserse ancak kendi nefsi için kesmiş olur. Her kim namazdan
sonra keserse kurbanı tamam olmuş ve müslümanların sünnetine uymuş olur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3624
Enes (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) kurbanın birinci günü: "Her kim namazdan evvel
kurbanını kesmiş ise iade etsin" buyurdu. Bunun üzerine birisi kalkıp: "Ey Allah'ın
Resulü! Bu, et yeme arzu edilen bir gündür" dedi de komşularının ihtiyacından
bahsetti. Bunun üzerine Hz. Peygamber kendisini tasdik eder gibi oldu. O kişi:
"Bende bir oğlak vardır ki bence et için kesilen iki koyundan daha iyidir. Onu
(kurban olarak) keseyim mi?" diye sordu. Hz. Peygamber da ona müsaade etti. Ben
onun aldığı bu müsaadenin başkasına ulaşıp ulaşmadığını bilmiyorum. Hz.
Peygamber iki koç kesti. Ardından insanlar küçük bir koyun sürüsüne doğru gidip
sürüyü aralarında taksim ettiler yahut parçalara ayırdılar.

312

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3630

Ukbe b. Amir'in (r.a.) haber verdiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.), ona sahabelere vekaleten taksim etmek üzere bir koyun
sürüsü vermişti. (Ukbe de bunları taksim ettikten sonra) geriye bir oğlak kalmıştı.
Ukbe bunu Hz. Peygamber' e söylediğinde: "Onu da sen (Ravi Kuteybe
arkadaşlarına dağıtmak üzere) kurban et" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3633
Enes (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) aklı karalı alaca ve boynuzlu iki koç kurban etti ve bunları
kendi eliyle kesti. Keserken de ayağını onların yanlarına basıp besmele çekti ve
tekbir getirdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3635
Rafı' b. Hadîc (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Ben: Ey Allah'ın Resulü! Yarın düşmanla karşılaşacağız. Halbuki yanımızda
bıçak yok! diye sordum. "Hayvanın kendi kendine ölmemesi için acele davran.
Kesim bol kan akıtan bir şeyle yapılır ve üzerine Allah'ın adı andırsa onu ye.
Yalnız dişle tırnak müstesna. Bunun sebebini anlatayım: Diş bir kemiktir (kesmez),
tırnak ise Habeş halkının bıçağıdır" buyurdu. Rafı' dedi ki: Biz bol deve ve koyun
ganimetine nail olduk. Bu sırada develerden birisi kaçmıştı. Derken mücahitlerden
bir kimse onu ok atıp vurdu da bu suretle hayvanı durdurdu. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (a. s.): "Bu hayvanlar vahşi hayvanlar gibi kaçıyorlar. Bunlardan
herhangi biri kaçarsa işte böyle muamele ediniz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3638
Ebu Ubeyd (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

313

Bayramda Ali b. Ebu Talip ile beraber bulundum. Ali hutbeden önce namazı
kıldırdı ve hutbede: "Hz. Peygamber (a. s.) kurbanlarımızın etlerini (bekleterek) üç
geceden sonra yemeyi bize yasakladı" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3639

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kimse kurbanının etini (bekleterek)
üç günden sonra yemesin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3641
Hz. Aişe'nin (r.ah.) rivayetinde

Abdullah b. Vakıd şöyle anlatır: Hz. Peygamber (a. s.) kurbanların etlerini üç
günden sonraya (bırakıp) yemeyi yasaklamıştır. Abdullah b. Ebu Bekr de: Bu
hususu Amre'ye andım o da bana Abdullah b. Vakıd doğru söylemiştir. Ben Hz.
Aişe'yi şöyle derken duydum: Resulüllah zamanında bedeviden birçok kişi Kurban
bayramına yakın Medine'ye doğru yavaş yavaş yürüyüp geldiler. Bunu gören
Resulüllah "kurban etlerini üç gün tutabilirsiniz sonra kalanı dağıtınız" buyurdu.
Bu yılı takip eden yılda sahabeler "ey Allah'ın Resulü birtakım insanlar
kurbanlarından kaplar dolusu erzak ediniyorlar, kurban etlerinden yağ eritip
biriktiriyorlar" dediler. Resulüllah: "iyi de bunu bana niçin söylüyorsunuz?"
buyurdu. Sahabeler geçen sene kurban etlerinin üç günden sonra yenilmesini
yasaklamıştın da ondan soruyoruz dediler. Resulüllah: "Ben o zaman ancak
kütleler halinde yavaş yavaş akın edip gelen fakir bedeviden dolayı yasaklamıştım,
şimdi kurban etlerinizi yeyiniz, birikiriniz ve tasadduk ediniz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3643
Gabir (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

314

Hz. Peygamber (a. s.), kurbanların etlerini (bekleterek) üç gün geçtikten sonra
yemeyi yasakladı. Bir zaman sonra ise: "Kurban etlerinizi yiyiniz, (kavurup) azık
yapınız ve biriktiriniz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3644
Seleme b. Ekva'nm (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kim kurban keserse bayramın
üçüncü gecesinden sonra evinde kurban etinden bir şey bulunduğu halde
sabahlamasın" buyurdu. Ertesi seneye girdiğimiz zaman sahabeler: "Ey Allah'ın
Resulü! Kurban etlerini geçen sene yaptığımız gibi mi yapacağız (yani dağıtacak
mıyız)?" diye sordular. Hz. Peygamber: "Hayır (bu yıl yiyin, yedirin, azık da edinin)
çünkü geçen sene halk arasında geçim zorluğu vardı. Bu sebeple kurban etlerinin
halk arasında dağıtılmasını arzu ettim" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3648
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Hz. Peygamber (a. s.): "islâm'da fera ve atira yoktur" buyurdu. Ravi Ibn Rafı'
kendi rivayetinde: Fera, hayvanın ilk doğurduğu yavrularıdır. (Cahiliyede müşrikler
bu ilk yavruları putlarına) kurban ederlerdi, izahını ilâve etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3652
İÇECEKLER

Ali b. Ebu Talip (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber bulunduğum Bedr gazası günü yaşlı bir deveyi
ganimet olarak aldım. Hz. Peygamber bana bir yaşlı deve daha vermişti. Bir gün
bu develerimi Ensar'dan bir kimsenin kapısı önünde çöktürdüm. Bunlara boya otu
yükleyip satmak ve parasıyla Fatıma'nm düğün yemeğine yardım etmek

315

istiyordum. Kaynuka kabilesinden bu işe vâkıf bir kuyumcu da benimle beraberdi.
Bu sırada Hamza b. Abdu'l-Muttalip bu Ensari'nin evinde içki içiyor ve
beraberinde de şarkıcı bir kadın şarkılar söylüyordu. Bu şarkıcı kadın:

Ey Hamza! Semiz develere bak! deyince hemen Hamza kılıcı ile bu iki hayvana
doğru sıçrayarak bunları boğazladı. Hörgüçlerini kopardı, böğürlerini yarıp
ciğerlerinden birer parça aldı. Ben Ibn Şihab'a Hörgüçten de mi? diye sordum,
"ikisinin de hörgüçlerini aldı," dedi. Ibn Şihab Ali'nin devamla: Beni çileden
çıkaran bir manzara görmüştüm. Peygamberimizin yanma geldim. Yanında Zeyd.
b. Harise vardı. Ona olanı anlattım. O Zeyd ile beraber dışarı çıktı, ben de
ardından gittim. Hamza'nm yanma giderek ona kızdığını belli etti. Hamza başını
kaldırdı ve: "Siz benim babalarımın kölelerinden başka nesiniz ki?" dediğini
bildirdi. Bunun üzerine Peygamberimiz de gerisin geri çıktı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3660
Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

içkinin haram kılındığı gün ben, Ebu Talha'nm evinde bir içki meclisinde
şakilik yapıyordum. Onların o günkü içkileri hurma koruğu ve hurma şarabıydı.
Derken birisi seslenmeye başladı. Ebu Talha: "Çık bak!" dedi. Ben de çıktım. Bir
münadi "Haberiniz olsun ki şarap haram kılınmıştır" diye duyuruyordu. Hemen
Medine sokaklarında su gibi şarap aktı. Ebu Talha da bana: "Çık şarapları dök"
dedi. Ben de onları döktüm. Bu sırada halk arasında bazı kimseler: (Uhud günü)
Falancalar karınlarında şarap olduğu halde öldürüldüler bunlar ne olacak? dediler.
Ravi: "Bu son söz, Enes'in hadisinden midir? bilmiyorum" demiştir. Bunun üzerine
Yüce Allah şu ayetleri indirdi: iman edip de iyi amellerde bulunan kimselere,
sakındıkları ve imanlarında sebat ile iyi işlere devam ettikleri takdirde (haram
kılınmazdan önce) tattıklarından dolayı günah yoktur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3662
Cabir b. Abdullah'ın (r.a.) anlattığına göre:

316

Hz. Peygamber (a. s.) kuru üzümle hurmayı ve hurma koruğuyle hurmayı
karıştırmayı yasaklamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3674
Ebu Katâde'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Alacalanmış hurma koruğu ile taze
hurmayı birleştirerek şıra yapmayınız. Kuru üzümle hurmayı birleştirerek de şıra
yapmayınız. Fakat bunlardan her birini ayrı şıra yapabilirsiniz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3681
Ali'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) Dubba'da ve müzeffette şıra tutulmasını yasaklamıştır.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3693

Müminlerin annesi Hz. Aişe'nin (r.ah.) rivayetinde Esved şöyle anlatır:

Hz. Aişe'ye; Ey Müminlerin annesi! Bana Hz. Peygamber'in, içinde şıra
tutulmasını nehyettiği şeyleri bildiriver dedim. Hz. Aişe: "Biz ev halkının dubba'da
ve müzeffette şıra kurmamızı yasakladı" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3694

İbn Ömer'in (r.a.) rivayetinde Saîd b. Gübeyr şöyle anlatır:

Ben Ibn Ömer ve Ibn Abbas Resulüllah'm (a. s.) dubba'yı, hantemi, müzeffeti ve
nakiri yasakladığını duyduklarına şahitlik ediyorum.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3705
Abdullah b. Ömer (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

317

Resulüllah (a. s.) bazı kaplara şıra ve şerbet konulup içilmesini yasakladığı
zaman sahabeler: "Herkesin tulum, kırba gibi deri kabı yok ki" dediler. Bunun
üzerine Hz. Peygamber onlara; çömlek, testi, küp gibi kilden yapılmış fakat
ziftlendirilmemiş kaplar içinde şıra, şerbet, sirke kurmalarına müsaade etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3726
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber'e (a. s.) bıt'in hükmü sorulmuştu. O da "Sarhoş eden her içki
haramdır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3727
Ibn Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Her sarhoşluk veren şey (dinde
yasaklanan içki olan) hamr grubundandır ve sarhoşluk veren her şey haramdır.
Her kim dünyada sarhoş edici içki içer ve içkiyi bırakmadan ölürse, o kişi Ahirette
cennet şarabından içemeyecektir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3733
Sehl b. Sa'd (r.a.) şöyle anlatır:

Ebu Useyd Saidî, Hz. Peygamber'i kendi düğün yemeğine davet etmişti. O gün
gelin olan karısı da davetlilere hizmet etmekte idi. Ravi Sehl, şöyle demiştir: Siz o
gelinin Hz. Peygamber'e ne sunduğunu biliyor musunuz? Gelin, Peygamber (a. s.)
için bir kap içinde geceden birkaç hurma ıslattı. Peygamberimiz yemeğini yiyince
bu hurma şırasını ona takdim etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3746
Sehl b. Sa'd'm (r.a.) haber verdiğine göre:

318

"Hz. Peygamber'e Arap bir kadından bahsedildi. Ebu Useyd'e o kadına haber
göndermesini emretti. Ebu Useyd de o kadına haber yolladı. Bunun üzerine kadın
Medine'ye geldi ve Beni Saide kalesine misafir oldu. Hz. Peygamber çıkarak
kadının bulunduğu yere geldi ve yanma girdi. Başını aşağıya doğru eğmiş bir
kadınla karşılaştı. Hz. Peygamber onunla konuşunca kadın: "Senden Allah'a
sığınırım" dedi. Hz. Peygamber (a. s.): "O halde ben seni kendimden korudum"
buyurdu. Bunun ardından oradakiler kadına: "Sen onun kim olduğunu biliyor
musun?" diye sordular. Kadın: "Hayır bilmiyorum" dedi. Oradakiler: "Bu Hz.
Peygamber'dir. Seni istemeye gelmişti" dediler. Kadın: "Ben Peygamber'le evlenme
fırsatını kaçırmaktan dolayı bedbaht oldum" dedi. Sehl der ki: O gün Hz.
Peygamber geldi de kendisi ve sahabeleri Benu Saide sofasına oturdular. Sonra
Hz. Peygamber Sehl'e "Bize su ver! buyurdu. Ben de onlar için su kadehi çıkardım
ve bununla kendilerine su içirdim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3747
Enes b. Malik (r.a.)

Andolsun ki ben şu kadehimle Hz. Peygamber'e (a. s.) bal, nebiz (şıra) su ve süt
gibi bütün içecek şeyleri içirdim, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3748
Ebu Bekr Sıddık (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) ile beraber (hicret sırasında) Mekke'den Medine'ye doğru
yola çıktığımız zaman bir çobana rastladık. Hz. Peygamber susamıştı. Ben Hz.
Peygamber için biraz süt sağdım ve bunu Hz. Peygamber'e getirdim. Kendisi içti,
nihayet ben de susuzluğunu karşıladığımı bilip rahat oldum.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3749
Ebu Humeyd Saidî (r.a.) şöyle nakletmiştir:

319

Ben bir kere Hz. Peygamber'e Naki'den üstü açık bir kase süt getirdim. Hz.
Peygamber (a. s.): "Bu kaseyi bir bezle örtmedin mi? Keşke bunun üzerini çapraz
bir dal parçasıyla olsun örtseydin!" buyurdu. Ebu Humeyd "Tulum ve kırbaların
geceleyin ağızlarının bağlanmasını, kapıların da geceleyin kilitlenmesini
emretmiştir" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3752
Gabir b. Abdullah (r.a.) şöyle anlatır:

Bizler Hz. Peygamber ile beraberdik. Bir aralık kendisi içecek su istedi. Bir
kimse: Ey Allah'ın Resulü! Sana nebiz içireyim mi? dedi. Hz. Peygamber: "Evet
içir" buyurdu. O kişi koşarak çıktı, içinde nebiz bulunan bir kase getirdi. Hz.
Peygamber: "Bu kaseyi bir bezle niye örtmedin? Keşke bunun üzerini enlemesine
bir çalı ile de olsa örtseydin" buyurdu ve içti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3753
Cabir'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Kapları örtün, kırbaların bağlarını
bağlayın, kapıları kilitleyin, kandili söndürün. Çünkü şeytan hiçbir kırba bağını
çözemez, hiçbir kapıyı ve hiçbir kap kaçak ağzını açamaz. Eğer biriniz kap
kaçağını örtmek için onun üzerine enlemesine bir çalı parçası koymaktan başka bir
imkan bulamazsa Allah'ın ismini anarak bunu yapsın. Çünkü küçük fasık (fare), ev
halkı üzerine evlerini yakabilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3755
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) naklettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Uykuya yatacağınız zaman
evlerinizde söndürülmemiş ateş bırakmayınız" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3759

320

Ebu Musa'nın (r.a.) anlattığına göre:

Medine'de içinde oturulan bir ev gece vakti yanmış, bu durum Hz.
Peygamber'e haber verilince: "Şüphesiz ateş sizin düşmanmızdır. Bu yüzden
uyumak istediğiniz zaman ateşi söndürünüz" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3760
Ömer b. Ebu Seleme (r.a.) şöyle anlatır:

Ben Hz. Peygamber'in terbiyesi altında bulunuyordum. Yemek yerken elim
yemek kabının her tarafına dolaşırdı. Hz. Peygamber (a. s.) bana: "Ey oğul! Allah'ın
adını an, sağ elinle ve sana yakın olan taraftan ye!" buyururdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3767
Ebu Saîd (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) tulumların ağızlarını dışanya kıvırmayı yasakladığını
rivayet etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3769
Ibn Abbas (r.a.) şöyle anlatır:

Ben Hz. Peygamber'e (a. s.) zemzem suyu verdiğimde ayakta olduğu halde içti.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3776

Enes (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Hz. Peygamber (a. s.) (su içerken) bir bardak suda üç defa nefes alırdı.

321

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3781

Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatmaktadır:

Hz. Peygamber' e su ile karıştırılmış bir miktar süt getirildi. Resulüllah'm sağ
tarafında bir çöl arabı, sol tarafında ise Ebu Bekr bulunuyordu. Hz. Peygamber
(a.s.) içtikten sonra çöl arabma verdi ve: "Sağa, sıra ile sağa ver!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 3783
FAZİLETLER

Gubeyr b. Mut'im'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Hz. Peygamber (a.s.) şöyle buyurmuştur: "Ben Muhammed'im. Ben Ahmed'im.
Ben o Mahiyim ki küfr benimle mahvedilir. Ben o Haşir'im, ki insanlar benim
arkamda toplanır. Ben Akıb'im. Akıb, kendisinden sonra hiçbir Peygamber
bulunmayandır. "

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4342
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a.s.) bir iş yaptı da o işe ruhsat verdi. Az sonra bu, sahabelerinden
bazı insanların kulağına vardı. Galiba onlar bundan hoşlanmadılar ve onu
yapmaktan çekindiler. Bunu da Allah Resulü duydu. Konuşmak üzere ayağa
kalkarak: "Bazılarına ne oluyor ki benim ruhsat verdiğim bir iş, kulaklarına varıyor
da ondan hoşlanmayıp çekiniyorlar! Allah'a yemin ederim ki ben Allah'ı onların
hepsinden daha iyi bilen ve O'ndan en çok korkanım."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4345
Abdullah b. Zubeyr'in (r.a.) anlattığına göre:

322

Ensar'dan bir kimse hurmalıkları suladıkları Harre su yolları hakkında Allah
Resulü'nün (a. s.) huzurunda Zubeyr b. Avvam'dan davacı olmuş. Ensar dan olan
zat, Zubeyr'e: Suyu sal da geçsin, demiş. Zubeyr buna razı olmamış. Taraflar
Allah Resulü'nün huzurunda muhakeme oldular. Allah Resulü, Zubeyr'e Ey
Zubeyr Sen sula, sonra suyu komşuna salıver, buyurdu. Ensari hiddetlenerek: Ey
Allah'ın Resulü! Bu adam, halanın oğlu diye mi? demiş. Bu sözden Allah
Resulü'nün yüzünün rengi değişti. Sonra Peygamber: Ey Zubeyr! Sula; sonra da
suyu tıka. Ta duvar dibine kadar geri dönsün, buyurmuşlar. Zubeyr Vallahi öyle
sanıyorum ki Hayır, Rabbine and olsun ki, onlar aralarında çekiştikleri hususlarda
seni hakem yapıp sonra da verdiğin hükmü, içlerinde hiçbir sıkıntı duymadan tam
bir teslimiyetle kabullenmedikçe iman etmiş olmazlarayeti bu hadise hakkında
nazil olmuştur dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4347

Sa'd b. Ebu Vakkas'tan (r.a.) rivayet olunduğuna göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Müslümanların müslümanlar hakkında
en büyük suçlusu, müslümanlar üzerine haram kılınmamış bir şeyi sorup da bu
sualinden dolayı o şeyin müslümanlara haram kılnmasma sebep olan kimsedir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4349
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü'ne (a. s.) sahabelerinden bir şey ulaşmıştı. Bunun üzerine bir hutbe
irad edip şöyle buyurdu: "Bana Cennet ve Cehennem gösterildi: Hayır ve şerde
bugün gibisini hiç görmedim. Benim bildiğimi siz bilseydiniz, muhakkak az güler;
çok ağlardınız! " Enes der ki: Allah Resulü'nün sahabeleri üzerine bu günden daha
şiddetli hiçbir gün gelmedi. Herkes başlarına elbiselerini örtmüş, için için
ağlıyorlardı. Derken Ömer b. Hattab kalkarak: Biz Rabb olarak Allah'a, din olarak
islâm'a, Nebi olarak Muhammed'e razı olduk dedi. Bir adam da ayağa kalkıp:
Benim babam kimdir? diye sordu. Allah Resulü: "Baban filandır" buyurdu, işte bu

323

olay üzerine şu ayet nazil oldu: Ey iman edenler, açıklandığında hoşunuza
gitmeyecek şeyleri sormayın...

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4351
Ebu Musa'nın (r.a.) bildirdiğine göre:

Hz. Peygamber'den (a. s.) hoşlanmadığı bazı şeyler soruldu. Bu gibi sualler
çoğalınca öfkelendi. Ondan sonra halka: "Bana istediğinizi sorun!" buyurdu. Birisi
(kalkıp): Benim babam kimdir? dedi. "Baban Huzafe'dir "buyurdu. Bir başkası
kalkarak: Benim babam kimdir, Ey Allah'ın Resulü? diye sordu. "Senin baban
Şeybe'nin azatlısı Salim'dir "buyurdular. Ömer b. Hattab Allah Resulü'nün
yüzünde öfkeyi görünce: Ey Allah'ın Resulü! Biz Allah'a tevbe ediyoruz, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4355
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nü şöyle buyururken işittiğini haber vermiştir: "Meryem oğluna
insanların en yakını benim. Peygamberler baba bir kardeşlerdir. Benimle Isa
arasında başka bir peygamber de yoktur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4360
Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Dünyaya gelen hiçbir çocuk yoktur ki
şeytan ona dokunmuş olmasın. Şeytanın dokunmasından dolayı çocuk feryat
ederek ağlar. Bundan yalnız Meryem oğlu ile annesi müstesnadır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4363
Ebu Hureyre'nin (r.a.) ifade ettiğine göre:

324

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Meryem oğlu Isa hırsızlık etmekte olan bir
kimseyi gördü. Isa Ona: Çaldın mı? diye sordu. O da: Kendisinden başka hiçbir
ilah bulunmayan (Allah)'a yemin ederim ki hayır, diye cevap verdi. Bunun üzerine
Isa: Allah'a inandım, kendimi yalanladım, dedi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4366
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.): "Peygamber olan ibrahim (a. s.) seksen yaşındayken,
(Şam yakınlarındaki) Kadum'da sünnet oldu" buyurduğunu nakletmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4368
Ebu Hureyre'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuşlardır: "Peygamber ibrahim (a. s.) şu üçü
müstesna asla yalan söylememiştir. Bu yalanlardan ikisi Allah'ın zatına aittir. Birisi:
Ben hastayımöbürü de: Belki bu işi, putların şu büyüğü yapmıştır, demesidir. Biri
de, Sare hakkında söylediği sözdür. Şöyle ki: ibrahim, beraberinde Sare olduğu
halde zalim bir hükümdarın memleketine gelmişti. Sare ise insanların en güzeli
idi. ibrahim, Sare'ye: Şu cebbar hükümdar senin, benim zevcem olduğunu bilirse,
seni benden alır. Eğer sana sorarsa, benim kızkardeşim olduğunu haber ver.
Çünkü sen islâm Dininde benim kız kardeşimsin. Zira biliyorum ki yeryüzünde
benden ve senden başka müslüman yoktur, dedi. Nihayet ibrahim o zalimin
memleketine girdiğinde, onun adamlarından biri Sare'yi gördü. Bu adam, zalim
hükümdara: Ülkene, senden başka hiçbir kimseye layık olmayacak bir kadın geldi
dedi. Zalim hükümdar Sare'ye adam gönderip getirtti. Bunun üzerine ibrahim
(a. s.) kalkıp namaza durdu. Sare, zalim'in yanma girince zalim hükümdar elini ona
uzatmaktan kendini alamadı. Fakat eli şiddetli bir şekilde tutuldu. Bunun üzerine
Sare'ye: Allah'tan elimi salıvermesi için dua et, sana hiçbir zarar vermeyeceğim,
dedi. Sare, dediğini yaptı. Zalim tekrar saldırdı. Bu sefer eli birinciden daha
şiddetli bir şekilde tutuldu. Zalim, Sare'ye yine aynı şeyleri söyledi. O da denileni
yaptı. Tekrar saldırınca bu sefer zalimin eli ilk ikisinden çok daha şiddetli bir

325

biçimde tutuldu. Zalim hükümdar Sare 'ye: Allah'a dua et de elimi salıversin; Allah
şahidim olsun sana bir zarar vermeyeceğim dedi. Sare de bunu yaptı ve adamın eli
salıverildi. Zalim, Sare'yi getiren adamı çağırarak: Sen bana insan değil, ancak bir
şeytan getirmişsin. Bu kadını benim topraklarımdan çıkar. Hacer'i de ona ver,
dedi. Ravi diyor ki: Sare yürüyerek ibrahim'in yanma döndü, ibrahim (a. s.) onu
görünce ondan tarafa giderek: Ne haldesin? diye sordu. Sare: Hayırdır, Allah
facirin elini men etti; bana da bir hizmetçi ihsan eyledi, dedi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4371
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Ölüm meleği Musa'ya (a. s.) gönderildi. Melek Musa'ya gelince Musa ona bir
tokat vurdu ve gözünü çıkardı. Bunun üzerine melek Rabbine dönüp: Sen beni
ölmek istemeyen bir kula gönderdin, dedi. Allah, ona gözünü geri verdi ve: Tekrar
Musa'ya dön ve ona şöyle söyle: Elini bir öküzün sırtına koysun, elinin kapladığı
yerdeki her kıl için kendisine bir sene ömür vereceğim, buyurdu. Musa: Ya Rab!
Sonra ne olacak? diye sordu. Allah: Sonra ölüm! buyurdu. Musa: Öyle ise şimdi
öleyim, dedi ve Allah'tan kendisini Mukaddes Arza bir taş atımı mesafeye kadar
yaklaştırmasını, diledi. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.): "Orada olsaydım, onun,
yol kenarında kızıl kum tepesinin altında bulunan kabrini sizlere gösterirdim"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4374
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Bir Yahudi kendisine ait bir ticaret malını satışa sunduğunda karşılığında
hoşlanmadığı yahut razı olmadığı bir şey verilmişti. Bunun üzerine Abdu'l-Uzeyr
Musa'yı insanlar üzerine seçkin kılan Allah'a yemin ederim ki, hayır!, dedi. Bu
sözü duyan Ensar'dan biri Yahudinin yüzüne bir tokat vurup: Allah Resulü
aramızda bulunduğu halde sen, Musa'yı insanlar üzerine seçkin eyleyen Allah'a
yemin ederim, diyorsun ha!? dedi. Bunun üzerine Yahudi Allah Resulü'ne gitti ve:
Ey Ebu'l-Kasım! Ben zimmi ve anlaşmalıyım. Filan kimse yüzüme bir tokat attı

326

dedi. Allah Resulü Ensari'ye hitaben: Bunun yüzüne niçin tokat vurdun? diye
sordu. Ey Allah'ın Resulü! O, Musa'yı bütün beşer üzerine seçkin kılan Allah'a!
diye yemin etti. Halbuki sen bizim aramızda bulunuyorsun dedi. Bunun üzerine
Allah Resulü kızgınlığı yüzünden belli olacak derecede öfkelendi, sonra şöyle
buyurdular: "Allah'ın Peygamberleri arasında üstünlük farkı aramayın. Zira gerçek
şu ki; "Sura üfürülecek, Allah'ın diledikleri müstesna göklerde ve yerde olan herkes
ölecektir. Sonra Sura bir daha üfürülecek" ilk diriltilen, yahut ilk diriltilenler
arasında ben olacağım. Bir de göreceğim ki Musa arşa tutunmuş. Musa, Tur
günündeki çarpılması ile mi hesaba çekildi, yoksa benden önce mi diriltildi?
bilmiyorum. Ve ben: Hiç kimsenin Yunus b. Metta'dan (a. s.) daha faziletli
olduğunu söyleyemem."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4376
Ibn Abbas'm (r.a.) ifade ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Hiç bir kula: Ben Yunus b. Metta'dan daha hayırlıyım
demek yakışmaz" buyurmuşlar ve Yunus'u babası Metta'ya nisbet etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4382
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Ey Allah'ın Resulü! insanların (Allah katında) en çok kerem ve ihsana nail olanı
kimdir? diye sorulmuştu. O da: insanların en muttaki olanıdır buyurdu. Sual
soranlar: Bunu sormuyoruz dediler. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.): Öyle ise,
Halilullah (ibrahim'in) oğlu, Allah'ın Peygamberi Ishak'm, oğlu Allah'ın
Peygamberi Yakub'un oğlu Allah'ın peygamber'i Yusuf dur, buyurdu. Biz size bunu
da sormuyoruz dediler. Bu defa Allah Resulü: Siz Arapların asıllarını mı
soruyorsunuz? Arapların cahiliyet zamanında hayırlı olanları ilim üzere hareket
ederlerse, islâm devrinde de en hayırlılarıdır, buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4383

327

Ubey b. Kaab'm (r.a.) rivayetinde Said b. Cubeyr şöyle anlatır:

Ben, İbn Abbas'a "Nevf Bikali, Beni İsrail'in peygamberi Musa'nın (a. s.),
Hızır'ın arkadaşı olan Musa olmadığını iddia ediyor", dedim. Bunun üzerine Ibn
Abbas: Allah'ın düşmanı yalan söylemiş, dedi. Ben Ubey b. Kaab'tan; Allah
Resulü'nün (a. s.) şöyle buyururken işittiğini duydum: Musa israil oğulları içinde
hutbe okumak için kalkmıştı. Kendisine: insanların en alimi kimdir? diye soruldu.
Musa: En alim benim diye cevap verdi, ilmi (Allah en iyi bilendir diyerek) Allah'a
havale etmediğinden dolayı Allah onu muaheze etti. Allah: "iki denizin bitiştiği
yerde bir kulum var, o senden daha alimdir" diye ona vahyetti. Musa: Ya Rab, ben
onunla nasıl buluşabilirim? dedi. Ona: Sele içinde bir balık taşı. Balığı nerede
kaybedersen o kul oradadır denildi. Musa, hizmetçisi Yuşa b. Nun ve
beraberlerinde de sele içinde bir balık olduğu halde yaya olarak yola çıktılar.
Nihayet bir kayanın yanma geldiklerinde Musa ve hizmetçisi uykuya daldılar.
Derken seledeki balık debelendi. Seleden çıktı ve denize düştü. Allah ondan suyun
akışını kesti. Hatta (su) kemer gibi oldu. Böylece balık için bir kanal meydana
geldi. (Deniz içinde böyle bir yolun meydana gelmesi) Musa ile hizmetçisini çok
şaşırtmıştı. Günlerinin kalan kısmı ile bütün gece yürüdüler. Musa'nın arkadaşı
olan genç, Musa'ya haber vermeği unutmuştu. Sabah olunca Musa, hizmetçisine:
Sabah kahvaltımızı getir, bu yolculuktan çok yorulduk. dedi. Halbuki Musa
emrolunduğu yeri geçinceye kadar yorgunluk duymamıştı. Hizmetçisi: Gördün
mü, kayaya sığındığımız vakit ben balığı unutmuşum. Onu hatırlamamı şeytandan
başkası unutturmadı. O, şaşılacak bir biçimde denizde yolunu tuttu, dedi. Musa
Zaten bizim aradığımız da bu idi dedi. Hemen izlerini takip ederek geriye
döndüler. Kendi izlerini takip ediyorlardı. Nihayet taşın yanma vardıklarında üzeri
elbise ile örtülmüş bir zat gördüler. Musa ona selam verdi. Hızır da Musa'ya:
Senin bulunduğun yerde selam ne gezer? dedi. O da: Ben Musa'yım dedi. Hızır:
israil oğullarının Musa'sı mı? Musa: "Evet" dedi. Hızır: Sen Allah'ın ilminden,
Allah'ın sana öğrettiği bir ilim biliyorsun ki ben onu bilmem. Ben de Allah'ın
ilminden bana öğrettiği bir ilim biliyorum ki onu da sen bilmezsin dedi. Musa
Sana öğretilen hakkı bana öğretmen şartıyla sana tabi olabilir miyim? dedi. Hızır:
Doğrusu sen benimle beraber olmaya asla sabredemezsin. Iç yüzünü
kavrayamadığın bir şeye nasıl sabredersin? dedi. O da: Inşaallah beni sabırlı

328

bulacaksın, sana hiç bir hususta karşı gelmem, dedi. Hızır Eğer bana tabi olacaksan
ben sana bahsedinceye kadar bana hiçbir şey sorma dedi. Musa: Pekâlâ! dedi.
Bunun üzerine Hızır ile Musa deniz kıyısında yürüyerek gittiler. Yanlarına bir
gemi uğradı. Kendilerini gemiye almaları için gemicilerle konuştular. Gemiciler
Hızır'ı tanıdılar ve ikisini de ücretsiz olarak gemiye aldılar. Derken Hızır geminin
tahtalarından birine el atıp söktü. Musa ona: Adamcağızlar bizi gemilerine
ücretsiz almışlarken sen gemilerine kastedip içindekileri batırmak için mi gemiyi
deliyorsun? Gerçekten çok büyük bir iş yaptın! dedi. Hızır: Benimle birlikte
olmaya asla sabredemezsin demedim mi? dedi. Musa Unuttuğum şeyden dolayı
beni muaheze etme ve şu arkadaşlık işinde bana güçlük gösterme dedi. Sonra
gemiden çıktılar. Deniz kenannda yürüdükleri sırada bir de baktılar ki bir oğlan
çocuğu diğer çocuklarla oynuyor. Hızır, hemen çocuğun başını tuttu ve eliyle
koparıp çocuğu öldürdü. Musa Masum bir canı diğer bir can karşılığı olmaksızın
öldürdün ha! Gerçekten sen çok kötü bir şey yaptın dedi. Hızır: Ben, sana benimle
birlikte olmaya asla sabredemezsin demedim mi? dedi. Musa Bu birinciden daha
şiddetlidir dedi. Eğer bundan sonra sana bir şey sorarsam benimle arkadaşlık
etme. Benim tarafımdan özür derecesine vardın. Yine yürüdüler. Nihayet bir köye
vararak ahalisinden yiyecek istediler. Onlar kendilerini misafir etmekten çekindiler.
Derken orada yıkılmaya yüz tutmuş bir duvar buldular. Hızır bunu eliyle
doğrultuverdi. Eliyle işaret ederek, eğrilmiş diyordu. Onu düzeltti. Musa ona:
Bunlar öyle bir kavim ki biz onlara geldik, ne misafir ettiler ne de bizi doyurdular,
isteseydin elbet buna karşı bir ücret alabilirdin, deyince Hızır: işte bu, benimle
senin ayrılışımız dır. Sana sabredemediğin şeylerin tevilini (iç yüzünü) haber
vereceğim dedi. Allah Resulü (a. s.): "Allah Musa'ya rahmet etsin! Çok isterdim ki
Musa sabredeydi de aralarında geçen maceralarını bize anlataydı" buyurdu. Yine
Allah Resulü: "Musa'nın ilk muhalefeti dalgınlıktan idi. O sırada bir serçe gelerek
geminin kenarına kondu. Sonra denizden bir yudum su aldı. Bunun üzerine Hızır
Muhakkak ki benim ilmim ile senin ilmin, Allah'ın ilminden şu serçenin denizden
eksilttiği su kadar bile eksiltmez dedi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4385

329

SAHABELERİN FAZİLETLERİ

Ebu Bekr Sıddık (r.a.) şöyle anlatır:

Biz Mağarada iken başlarımızın üstünde (bizi aramağa gelen) müşriklerin
ayaklarına baktım: "Ey Allah'ın Resulü! Bunlardan biri eğilip de iki ayağı
hizasından baksa bizi muhakkak ayak hizasının altında görecektir" dedim. Allah
Resulü (a. s.): Ey Ebu Bekr! Üçüncüsü Allah olan iki kişiyi ne zannediyorsun?
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4389
Ebu Saîd'in (r.a.) anlattığına göre:

Resulüllah (a. s.) minbere oturdu ve: "Bir kul ki yüce Allah onu, dünyanın
nimetlerinden vermek ile kendi nezdinde olanlar arasında muhayyer bıraktı. O da
Allah nezdindekini seçti" buyurdu. Bu söz üzerine Ebu Bekr ağladı da ağladı:
Atalarımız ve analarımız sana feda olsun! dedi. Ravi der ki: işte Allah Resulü, o
muhayyer kılman kul imiş, Ebu Bekr onu hepimizden iyi biliyordu. Allah Resulü
şöyle buyurdu: "Muhakkak ki bana karşı, malı ve arkadaşlığı hususunda insanların
en cömerti Ebu Bekr'dir. Bir dost edinecek olsaydım, mutlaka Ebu Bekr'i dost
edinirdim. Lâkin din kardeşliği (şahsi dostluktan efdaldir). Mescitte Ebu Bekr'in
kapısından başka hiçbir kapı bırakılmasın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4390
Amr b. As'm (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) onu Zatu Selasil ordusuna kumandan olarak göndermiş.
(Amr diyor ki:) Bu seferden döndüğümüzde Allah Resulü'ne geldim ve: insanlar
içinde sana en sevgili olan kimdir? diye sordum. Allah Resulü: Aişe'dir buyurdu.
Ben: Erkeklerden kimdir? dedim. Allah Resulü: Aişe'nin babası, buyurdu. Sonra

330

kimdir dedim? Allah Resulü: Ömer buyurdu. Sonra bir takım kimselerin adlarını
saydı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4396
Gubeyr b. Mut'im'den (r.a.) bildirildiğine göre:

Bir kadın Allah Resulü'nden (a. s.) bir şey istemişti. Allah Resulü de kadına,
tekrar gelmesini emretmişti. Bunun üzerine kadın: Ey Allah'ın Resulü! Ya gelir de
seni bulamazsam? dedi. Babam Cubeyr Kadın, bu sözü ile sanki ölümü
kastediyordu, dedi. Allah Resulü: Şayet beni bulamazsan Ebu Bekr'e gidersin,
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4398
Hz. Aişe (r.ah.)

Resulü'nün (a. s.) hastalığında kendisine şöyle buyurduğunu nakletmiştir:
"Baban Ebu Bekr ile kardeşini bana çağır da bir yazı yazacağım. Çünkü ben bir
isteklinin temenni etmesinden ve birinin, "ben daha layığım" demesinden endişe
ediyorum. Halbuki Allah ve Müminler bunu kabul etmez. Yalnız Ebu Bekr böyle
yapmaz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4399
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Vaktiyle bir adam,
üzerine yük yüklediği öküzünü götürürken, öküz ona dönerek: Ben bu iş için
yaratılmadım. Lâkin ben ancak çift sürmek için yaratıldım, dedi" buyurdu. Bunun
üzerine insanlar, öküz konuşur mu? diye şaşkınlık ve dehşetle: Sübhanallah!
dediler. Allah Resulü: "Ben buna inanıyorum, Ebu Bekr ile Ömer de" buyurdu.
Ebu Hureyre'nin dediğine göre Allah Resulü şöyle buyurdu: "Bir çoban,
koyunlarının içinde bulunurken sürüye bir kurt saldırdı ve koyunlardan birini alıp

331

götürdü. Çoban da onu takip etti ve nihayet koyunu kurtardı. Bunun üzerine kurt
çobana dönüp: Bu koyunlara yırtıcı günde, benden başka çobanları olmadığı
günde kim bakacak? dedi." Cemaat: Sübhanallah! dediler. Bunun üzerine Allah
Resulü: "Ben buna iman ediyorum, benimle birlikte Ebu Bekr ve Ömer'de
"buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4401
Ali'nin (r.a.) rivayetinde Ibn Abbas şöyle anlatır:

Ömer b. Hattab (vefat ettiğinde) yatağının üzerine konuldu, insanlar etrafına
toplanıp dua, sena ve salat ediyorlardı. Ben de onların içinde bulunuyordum. Beni
arkamdan omuzumu tutan bir adamdan başka hiç bir şey heyecanlandırmadı.
Dönüp baktığımda onun Ali olduğunu gördüm. Ali, Ömer'e rahmet okudu ve
şöyle dedi: Ameli ile Allah'a kavuşmayı sevebileceğim hiç bir kimse bırakmadın.
Allah'a yemin ederim ki Allah'ın muhakkak seni iki dostunla (Resulüllah ve Ebu
Bekr) beraber bulunduracağını zannetmekteyim. Bu zannım şundandır: Ben Allah
Resulü'nü (a. s.): "Ben Ebu Bekr ve Ömer'le geldim, ben Ebu Bekr ve Ömer'le
girdim, ben Ebu Bekr ve Ömer'le çıktım" buyururken işitirdim. Ve Allah'ın seni
onlarla beraber bulunduracağını umuyor ve zannediyordum.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4402
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: Uyuduğum esnada insanların bana
arzolunduklarını gördüm; üstlerinde de gömlekler vardı. Bu gömleklerin kimi
memelere varıyor, kimi daha aşağıya iniyordu. Ömer b. Hattab da geçti;
üzerindeki gömleği yerde sürüyordu. Ey Allah'ın Resulü! Bunu neye yordun? diye
sordular. "Dine" cevabını verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4403

Abdullah b. Ömer (r.ahm.),

332

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Bir defa ben uyurken
bana, içinde süt bulunan bir tas getirildi. Ondan, tırnaklarımın ucuna kadar
kanmcaya dek içtim. Sonra benden artanı Ömer b. Hattab'a verdim." Bunu neye
yordun Ey Allah'ın Resulü? dediler, "ilme" diye cevap verdiler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4404
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyururken işittiğini bildirmiştir: "Bir defa ben
uyurken kendimi bir kuyu başında gördüm. Kuyunun üzerinde bir kova
bulunuyordu. Ben hemen o kuyudan Allah'ın dilediği kadar su çıkardım. Sonra
kovayı Ebu Kuhafe'nin oğlu aldı, o da bir yahut iki kova su çekti. Allah ona
mağfiret eylesin! onun su çekişinde bedence bir zayıflık vardı. Sonra o kova, daha
büyük bir kova hâline dönüştü. Onu Hattab'm oğlu aldı. Ben insanlardan Ömer b.
Hattab gibi su çeken bir yiğit görmedim. Nihayet insanlar develerini ağıllarına
kapadılar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4405

Abdullah b. Ömer'den (r.ahm.) rivayet edildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bana rüyada şöyle gösterildi: Sanki
kendim bir kuyu başında bulunuyor ve deve kovası ile su çekiyordum. Derken Ebu
Bekr geldi, o da bir yahut iki kova su çekti. Allah Tebareke ve Teala ona mağfiret
buyursun! O nisbeten zayıf bir şekilde su çekti. Sonra Ömer geldi ve su çekmeye
başladı. Kova da daha büyük bir kova hâline dönüştü. Artık ben insanlardan onun
yaptığını yapabilecek bir yiğit görmedim. Nihayet bütün insanlar suya kandılar ve
develeri ağıllarına kapadılar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4407
Cabir (r.a.)

333

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: " (Bir kere
rüyamda) ben Cennete girdim ve orada bir ev yahut bir köşk gördüm. Bu
kimindir? diye sordum. Melekler: Ömer b. Hattab'm, dediler. Oraya girmek
istedim, fakat senin kıskançlığını hatırladım" buyurdu. Bunun üzerine Ömer
ağladı ve: Ey Resulüllah! Hiç senden de kıskanılır mı? dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4408
Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Ben bir kere uyurken kendimi Cennette
gördüm. O sırada bir kadın bir köşkün yanında abdest alıyordu. Bu köşk kimin?
diye sordum. Onlar: Ömer b. Hattab'm dediler. Ömer'in kıskançlığını hatırladım
da hemen dönüp geldim." Ebu Hureyre dedi ki: Bunun üzerine Ömer ağladı.
Bizler de topluca bu mecliste Allah Resulü'yle birlikteydik. Sonra Ömer Babam
sana kurban olsun, ya Resulüllah! Senden mi kıskanacağım? dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4409
Sa'd b. Ebu Vakkas'm (r.a.) anlattığına göre:

Bir kere Ömer Allah Resulü'nün huzuruna girmek için izin istemişti. Halbuki
bu sırada Allah Resulü'nün yanında Kureyş (kabilesin) den bir takım kadınlar
vardı. Bunlar Allah Resulü (a. s.) ile yüksek sesle konuşuyorlar ve ondan çok şeyler
istiyorlardı. Ömer izin isteyince bu kadınlar hemen kalktılar ve perdeye doğru
koşuştular. Allah Resulü Ömer'in gelmesine müsaade etti. Ömer huzura girdiğinde
Allah Resulü (kadınların bu hâline) gülüyordu. Bunun üzerine Ömer Ey Allah'ın
Resulü! Allah seni bütün ömrünce güldürsün, dedi. Allah Resulü: Şu yanımda
bulunanlara şaştım. Senin sesini işitince perdeye koştular, buyurdu. Bunun üzerine
Ömer Ey Allah'ın Resulü! Onların çekinmelerine Sen daha layıksın dedi ve Ömer
kadınlara hitaben de: Ey nefislerinin düşmanları! Allah Resulü'nden çekinmeyip
de benden mi çekmiyorsunuz? dedi. Kadınlar: Evet senden çekiniyoruz. Çünkü
sen, Allah Resulü'nden daha sert ve katısın, dediler. Allah Resulü: Hayatım elinde

334

olan Allah'a yemin ederim ki (ya Ömer) şeytan seninle bir yolda karşılaşsa o
muhakkak senin yolundan başka bir yol tutar, buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4410
Ömer b. Hattab (r.a.) şöyle anlatır:

Ben üç şeyde Rabbime muvafakat ettim: Makamu ibrahim hakkında (Bakara,
125), hicap hakkında (Ahzap, 53) ve Bedr esirleri hakkında (Enfâl, 68).

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4412
İbn Ömer (r.a.) şöyle anlatır:

Abdullah b. Ubey b. Selul öldüğü zaman onun oğlu Abdullah b. Abdillah (r.a.)
Allah Resulü'ne (a. s.) gelerek ondan, babasını kefenlemek için gömleğini kendisine
vermesini istedi. Peygamber de gömleğini ona verdi. Sonra cenaze namazını
kıldırmasını da rica etti. Allah Resulü, namazı kıldırmak için davrandığında Ömer
de kalktı ve Allah Resulü'nün elbisesini tutarak: Ey Allah'ın Resulü! Allah sana
onun namazını kılmayı yasakladığı halde sen yine ona cenaze namazı mı
kılacaksın? dedi. Bunun üzerine Allah Resulü: Allah beni sadece muhayyer bıraktı
ve: Onlar için istiğfar et, ya da etme. Onlar için yetmiş defa istiğfar etsen
de... buyurdu. "Ben yetmişten fazla istiğfar edeceğim" dedi. Ömer: Hiç şüphesiz o
bir münafıktır dedi. Neticede Allah Resulü onun namazını kıldı. Aziz ve Celil
Allah da: Onlardan ölen bir kimseye ebediyen namaz kılma; kabrinin başında da
dur maaye tini indirdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4413
Ebu Musa Eşarî'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) Medine'nin bahçelerinden birinde bulunduğu esnada bir
yere dayanmış, yanındaki bir değneği su ile çamur arasına dikmeğe uğraşırken
aniden bir adam kapının açılmasını istedi. Resulüllah: Kapıyı aç ve onu Cennetle

335

müjdele buyurdu. Gelen Ebu Bekr idi. Ona kapıyı açtım ve kendisini Cennetle
müjdeledim. Sonra başka bir kimse daha kapının açılmasını istedi. Allah Resulü
yine: Kapıyı aç ve geleni Cennetle müjdele buyurdu. Ben kapıya gittim, gelen
Ömer idi. Ömer'e kapıyı açtım ve kendisini Cennetle müjdeledim. Sonra bir
başkası daha kapının açılmasını istedi. Bu sefer Peygamber oturdu ve: Kapıyı aç ve
onu, meydana gelecek musibet şartıyla Cennetle müjdele buyurdu. Ben kapıyı
açmaya gittim. Bu gelen de Osman b. Affan idi. Kapıyı açtım da kendisini
Cennetle müjdeledim ve Peygamber'in söylediği sözü söyledim. Bunun üzerine
Osman: Allahım! sabır ihsan et dedi. Yahut da: Yardım istenecek ancak Allah'tır
(Yusuf, 18) dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4416
Sa'd b. Ebu Vakkas'm (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) Ali'ye hitaben: "Senin bana yakınlığın, Harun'un Musa'ya
yakınlığı gibidir. Ancak benden sonra Peygamber yoktur" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4418
Sehl b. Sa'd'm (r.a.) bildirdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) Hayber günü: "Ben şüphesiz bu sancağı öyle birine
vereceğim ki Allah fethi onun eliyle müyesser kılacaktır. O Allah'ı ve Resulünü
sever, Allah ve Resulü de onu sever" buyurdu. Bunun üzerine insanlar geceyi
sancağın kime verileceğini konuşarak geçirdiler. Ertesi gün sabah olunca Allah
Resulü'nün huzuruna vardılar. Hepsi de sancağın kendisine verilmesini umuyordu.
Allah Resulü:" Ali b. Ebu Talib nerededir?" diye sordu. Sahabeler: Ey Allah'ın
Resulü! O gözlerinden rahatsızdır dediler. "Ona haber gönderin" buyurdu.
Akabinde Ali getirildi. Allah Resulü Ali'nin gözlerine tükrüğünü sürdü ve ona dua
etti. Ali hemen iyileşti; sanki hiç ağrısı yokmuş gibi oldu. Allah Resulü sancağı ona
teslim etti. Bunun üzerine Ali Ey Allah'ın Resulü! Onlarla bizim gibi (müslüman)
oluncaya kadar savaşırım! dedi. Allah Resulü de: Onların topraklarına gizlice gir.
Sonra onları islâm'a davet et ve islâm'da üzerlerine vacip olan Allah haklarını

336

onlara haber ver. Allah'a yemin ederim ki Allah'ın senin sayende bir tek kişiye
hidayet vermesi sana, senin bir çok kırmızı develerin olmasından daha hayırlıdır,
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4423
Seleme b. Ekva'nm (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Ali, Hayber'de bir ara gözünden hasta olduğu için Peygamber' den geride
kalmıştı. Ben Allah Resulü'nden geride mi kalacağım! dedi ve Ali hemen yola
çıkarak Peygamber'e yetişti. Nihayet sabahında Allah'ın Hayber'in fethini
müyesser kıldığı gecenin akşamı olunca, Allah Resulü (a. s.): "Muhakkak yarın
sancağı öyle bir kimseye vereceğim yahut, yann sancağı öyle bir kimse eline alacak
ki onu Allah da, Resulü de sever. Yahut da: O, Allah'ı ve Resulünü sever. Allah
fethi ona nasip edecektir" buyurdu. Hiç ummadığımız halde bir de gördük ki bu
zat Ali imiş. Sahabeler, işte Ali! dediler. Allah Resulü sancağı ona verdi ve neticede
Allah fethi ona müyesser kıldı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4424
Sehl b. Sa'd'm (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) bir gün kızı Fatıma'nm evine geldi. Ali'yi evde bulamadı.
"Amcanın oğlu nerde?" diye sordu. Fatıma: Aramızda bir şey geçti, beni kızdırdı.
Bu yüzden gündüz uykusunu yanımda uyumadı; çıkıp gitti, dedi. Allah Resulü bir
adama. "Bak, o nerede?" buyurdu. O zat (gidip) geldi ve: Ey Allah'ın Resulü! O
mescitte uyuyor dedi. Bunun üzerine Allah Resulü mescide Ali'nin yanma geldi.
Ali uzanmış, ridası bir yanından sıyrılmış, vücudu toprağa bulanmıştı! Allah
Resulü: "Ebu Turab! Kalk, Ebu Turab! Kalk" diye diye bedeninden toprağı
silkmeğe başladı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4426
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle dedi:

337

Allah Resulü (a. s.) bir gece uyuyamadı da: "Keşke sahabelerimden uygun bir
kimse bu gece beni korusa" dedi. Biz de tam bu sırada bir kılıç sesi işittik. Bunun
üzerine Allah Resulü: Kim o? diye seslendi, Sa'd b. Ebu Vakkas, ya Resulüllah!
Seni korumaya geldim dedi. Aişe dedi ki: Bunun üzerine Allah Resulü uyudu,
hatta horlamasını işittim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4427
Ali'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü ( a. s.), Sa d b. Malik (yani Sa'd b. Ebu Vakkas) dışında hiç bir kimse
için babasıyla annesini bir arada zikretmemiştir. Çünkü Allah Resulü Uhud günü
ona: "Babam, anam sana feda olsun! at!" demeye başlamıştı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4429
Sa'd b. Ebu Vakkas (r.a.)

Allah Resulü (a. s.) Uhud günü benim için babası ile anasını birlikte zikretti,
dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4430

Talha ve Sa'd'm, Ebu Osman'dan rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü'nün savaş yaptığı günlerin bazısında (öyle anlar oldu ki) Allah
Resulü'nün beraberinde Talha ile Sa'd b. Ebu Vakkas'tan başka kimse kalmadı. Bu
söz onların hadislerinden alınmadır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4435
Gabir b. Abdullah (r.a.)

Allah Resulü (a. s.) Hendek günü insanları bir işe çağırdı. Bu çağrıya Zubeyr
icabet etti. Sonra Allah Resulü insanları tekrar çağırdı. Bu sefer de Zubeyr icabet

338

etti. Sonra onları yine çağırdı, yine Zubeyr icabet etti. Bunun üzerine Peygamber:
"Her peygamberin bir Havarisi vardır. Benim Havarim de Zubeyr' dir "buyurdu,
demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4436
Abdullah b. Zubeyr (r.a.) şöyle anlatır:

Hendek harbi günü ben ve Ebu Seleme'nin oğlu Ömer (küçük olduğumuz için)
Hassan'm kalesinde kadınlarla beraber bulunduk. Orada bir Ömer eğiliyor, ben
dışarıya bakıyordum. Bazen da ben onun için belimi eğer, o bakardı. Atının
üzerinde silahlı olarak Kurayza oğulları tarafına geçtiği zaman babam Zubeyr'i
tanırdım. Ravi şöyle dedi: Keza bana Abdullah b. Urve, Abdullah b. Zubeyr'in
şöyle söylediğini bildirmiştir: Ben bunu babama söyledim de babam: Yavrucuğum,
sen beni gördün mü? dedi Ben: Evet, gördüm dedim. Babam: Allah'a yemin
ederim ki, Allah Resulü (a. s.) o gün benim için babası ile anasını bir arada
zikrederek:" (Zubeyr!) Babam anam sana feda olsun" buyurdu dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4437

Hz. Aişe'nin (r.ah.) rivayetinde Urve b. Zübeyr şöyle dedi:

Aişe bana: "Vallahi, senin iki baban (deden Ebu Bekr ile baban Zubeyr),
yaralandıktan sonra bile yine Allah'ın ve Resulü'ne icabet edenlerdendirdedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4440
Enes b. Malik (r.a.)

Allah Resulü (a. s.): "Her ümmetin bir emini vardır. Ey ümmet! Bizim eminimiz
de Ebu Ubeyde b. Cerrah'dır "buyurdu demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4442

339

Huzeyfe'nin (r.a.) anlattığına göre:

Necran ehli Allah Resulü'ne geldiler ve: Ey Allah'ın Resulü! Bize emin bir
kimse gönder, dedirler. Allah Resulü (a. s.) de: "Size gerçekten ve gerçekten emin
bir kimse göndereceğim" buyurdu. Allah Resulü'nün bu sözü üzerine sahabeler o
yüce emniyete mazhar olmak heyecanı ile beklediler. Allah Resulü ise Ebu Ubeyde
b. Cerrah'ı gönderdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4444
Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) Hasan için şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"Allahım! Ben bunu seviyorum, bunu sen de sev ve bunu seveni de sev!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4445
Berâe b. Azib (r.a.)

Ben Ali'nin oğlu Hasan'ı, Peygamber'in omuzunda gördüm. Peygamber (a. s.):
"Allahım! Ben bunu seviyorum, sen de sev!" buyuruyordu, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4447
Abdullah b. Ömer (r.ahm.)

Biz Zeyd b. Harise'yi, Kur'an'daki Onları babalarının adlarıyla çağırın. Allah
indinde bu daha doğrudur. ayeti nazil oluncaya kadar Zeyd b. Muhammed diye
çağırırdık, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 445 1
Ibn Ömer (r.ahm.) şöyle söylemiştir:

340

Allah Resulü (a. s.) bir ordu gönderdi; başlarına da Usame b. Zeyd'i kumandan
tayin etti. Bazı kimseler onun kumandanlığına itiraz ettiler. Bunun üzerine Allah
Resulü: "Siz şimdi Usame'nin kumandanlığına itiraz ediyorsunuz, siz bundan önce
onun babasının kumandanlığına da itiraz etmiştiniz. Allah'a yemin olsun ki, Zeyd
kumandanlığa layık idiyse ve o bana insanların en sevimlilerinden biri ise hiç
şüphesiz Usame de babasından sonra bana insanların en sevimlilerindendir"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4452

Abdullah b. Cafer'in rivayetinde Abdullah b. Ebu Müleyke şöyle anlatır:

Abdullah b. Cafer, İbn Zübeyr'e Hatırlar mısın, ben, sen ve İbn Abbas Allah
Resulü'nü karşılamıştık, dedi. ibn Zübeyr: Evet, hatırlarım, dedi. (Abdullah): Allah
Resulü (a. s.) bizi terkisine almıştı da seni bırakmıştı, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4454
Abdullah b. Cafer (r.a.)

Allah Resulü (a. s.) bir seferden geldiği zaman Ehl-i Beytinin çocukları
tarafından karşılanırdı. Bir defasında yine bir seferden geldi. Allah Resulü'ne
herkesten önce beni götürdüler. O da beni hayvanının önüne bindirdi. Sonra
Fatıma'nm iki oğlundan biri getirildi. Allah Resulü onu da terkisine aldı. Böylece
bir hayvan üzerinde üç kişi olarak Medine'ye girdik.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4455
Hz. Ali (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Zamanındaki
kadınların en hayırlısı Imran kızı Meryem ve yine zamanındaki kadınların en
hayırlısı Huveylid kızı Hatice'dir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4458

341

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber'in (a. s.) yanma Cibril gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! işte şu
Hatice'dir; sana doğru gelmektedir. Yanında bir kap var, içinde katık yahut yiyecek
veya içecek vardır. Hatice yanma geldiğinde ona Aziz ve Celil olan Rabbinden ve
benden selam söyle. Ve kendisine Cennette inciden yapılmış bir sarayı da müjdele.
Onun içinde ne gürültü olacak, ne de meşakkat" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4460
Abdullah b. Ebu Evfa'nm (r.a.) rivayetinde

ismail şöyle dedi: Abdullah b. Ebu Evfa'ya Allah Resulü, Hatice'ye Cennette
bir ev müjdeledi mi? diye sordum. O da: Evet, ona Cennette inciden, içinde
gürültü ve meşakkat olmayan bir ev müjdeledi, diye cevap verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4461
Hz. Aişe (r.ah.)

Allah Resulü (a. s.) Huveylid kızı Hatice'yi Cennette bir ev ile müjdelemiştir,
demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4462
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Bir kere Hatice'nin kız kardeşi Hâle bt. Huveylid Allah Resulü'nün huzuruna
girmek için izin istemişti. Allah Resulü Hatice'nin izin istemesini hatırladı ve
bundan memnuniyet duyarak: "Allahım! Bu Huveylid kızı Hâle'dir "deyiverdi.
Bunun üzerine ben kıskandım: Ağzının iki tarafı kıpkırmızı olmuş ve ölüp gitmiş
ihtiyar Kureyş kadınlarından bir kocakarıyı ne anıp durursun? Allah sana, ondan
daha hayırlısını vermiştir! dedim.

342

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4467
Hz. Aişe (r.ah.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Bana üç gece
rüyamda gösterildin. Melek senin suretini bana ipekli bir kumaş içinde getirdi: Bu
senin (müstakbel) hanımındır! dedi. Bir de yüzünü açınca baktım ki o senmişsin.
Cibril'in o sözü üzerine ben: Eğer bu Allah'tan ise Allah kendi takdirini yerine
getirir," diyordum.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4468
Hz. Aişe (r.ah.) dedi ki:

Allah Resulü (a. s.) bana: Ben senin benden razı olduğun zamanı ve bana dargın
bulunduğun zamanı pekâlâ biliyorum, dedi. Ben de: Bunu nereden biliyorsun?
diye sordum: Benden razı isen: Muhammed'in Rabbine yemin olsun ki hayır! diye
yemin ediyorsun. Dargın bulunduğun zaman ise: ibrahim'in Rabbine yemin olsun
ki hayır! diyorsun buyurdu. Ben: Evet vallahi, Ey Allah'ın Resulü böyledir. Fakat
senin ancak ismini bırakıyorum, dedim.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4469
Hz. Aişe (r.ah.),

Allah Resulü'nün yanında birçok kızlarla beraber oynadığını, söylemiş ve şöyle
devam etmiştir: Arkadaşlarım benim yanıma gelirlerdi de Allah Resulü'nden (a. s.)
utandıkları için saklanırlardı. Allah Resulü de onları benim yanıma yollardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4470
Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

343

insanlar Peygamber' e hediye takdim etmek için Aişe'nin nöbet gününü
gözetirler, bununla da Allah Resulü'nün memnunluğunu dilerlermiş.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 447 1
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Hz. Peygamber'in hanımları, Allah Resulü'nün kızı Fatıma'yı Allah Resulü'nün
yanma gönderdiler. Allah Resulü (a. s.) benim yanımda, örtümün içinde uzanmıştı.
Fatıma içeri girmek için izin istedi. Allah Resulü ona izin verdi. Girer girmez
Fatıma: Ey Allah'ın Resulü! beni senin yanma hanımların gönderdiler. Onlar
senden Ebu Kuhafe'nin kızı hakkında eşitlik istiyorlar dedi. Ben susuyordum. Allah
Resulü ona: "Ey kızcağızım! Benim sevdiğimi sen sevmez misin?" buyurdu.
Fatıma: Evet severim dedi. Allah Resulü: "Öyle ise Aişe'yi de sev!" buyurdu.
Fatıma Allah Resulü'nden bu sözleri işitince kalkıp Peygamber'in eşlerinin yanma
döndü ve onlara, hem kendi söylediğini, hem de Allah Resulü'nün söylediği sözü
haber verdi. Kadınlar Fatıma'ya: Bizim için bir şey yaptığını zannetmiyoruz. Sen
tekrar Allah Resulü'ne dön ve ona: Gerçekten hanımların, Ebu Kuhafe'nin kızı
hakkında senden adalet istiyorlar de, dediler. Fakat Fatıma Vallahi bu konuda
Allah Resulü'ne kesinlikle bir kelime söylemem, dedi. Aişe der ki: Peygamber'in
kadınları bu defa da Peygamber'in zevcesi Cahş kızı Zeyneb'i gönderdiler. Zeynep,
Allah Resulü'nün yanında, diğer kadınları arasında bana rakip olan bir kadındı.
Din hususunda Zeynep'ten daha hayırlı; onun kadar Allah'tan korkan, onun kadar
doğru sözlü, onun kadar akrabayı ziyaret edip gözeten, onun kadar çok sadaka
veren ve verdiği sadakada ve Allah'a yaklaşmaya vesile olan her türlü hayır
işlerinde nefsini onun kadar horlayan yoktu. Ancak sert mizacından dolayı bir
parlaması vardı ki ondan da çabuk dönerdi. Zeynep Allah Resulü'nün huzuruna
girmek için izin istedi. Allah Resulü de, Fatıma'nm girdiği zaman ki halde, örtüsü
içinde Aişe ile beraber bulunuyordu. Allah Resulü ona izin verdi. Zeynep içeriye
girince: Ey Allah'ın Resulü! Kadınların beni sana gönderdiler. Onlar senden Ebu
Kuhafe kızı hakkında âdil davranmanı istiyorlar, dedi. Sonra benim hakkımda atıp
tuttu ve aleyhime uzun uzun konuştu. Ben de Allah Resulü'nü gözetiyor ve
Zeyneb'e cevap vermem hususunda bana izin verecek mi diye gözüne bakıp

344

duruyordum. Zeynep konuşmasına devam etti. Nihayet anladım ki, Allah Resulü,
benim Zeyneb'e karşı kendimi savunmamı kerih görmeyecek. Ben Zeynep
hakkında konuşmaya başlayınca, ona yaptığım hücumda kendisine aman
vermedim. Bunun üzerine Allah Resulü gülümseyerek: "Bu, Ebu Bekr'in kızıdır"
buyurdular.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4472
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü bakmıyor ve Aişe'nin nöbet günü gecikti düşüncesiyle: "Bugün
neredeyim, yarın nerede olacağım?" diyordu. Benim günüm gelince, Allah O'nun
ruhunu benim ciğerimle boğazım arasında aldı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4473
Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) bir sefere çıkmak istediğinde eşleri arasında kura çekerdi. Bir
seferde kura Aişe ile Hafsa'ya çıktı, iki kadın Allah Resulü'nün maiyetinde
beraberce yola çıktılar. Allah Resulü gece olunca Aişe ile birlikte yürür ve onunla
konuşurdu. Bir gün Hafsa, Aişe'ye Bu gece sen benim deveme binsen, ben de senin
devene binsem de sen görmediklerini görsen, ben de görmediklerimi görsem
olmaz mı? dedi. Aişe: Peki diye cevap verdi. Bunun üzerine Aişe Hafsa'nm
devesine, Hafsa da Aişe'nin devesine bindi. Allah Resulü Aişe'nin devesine geldi.
Üzerinde Hafsa bulunuyordu. Allah Resulü Hafsa'ya selam verdi. Sonra onun
beraberinde yola devam etti. Nihayet bir yerde indiler. Aişe Allah Resulü'nü
kaybettiği için kıskançlığa kapıldı. Durak yerinde indiklerinde Aişe ayağını izhir
otlarının arasına soktu ve: Ey Rabbim! Bana bir akrep ya da yılan musallat et de
beni soksun. Ben Allah Resulü'ne bir şey söyleyemiyorum! demeye başladı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4477
Enes b. Malik (r.a.)

345

Allah Resulü'nden (a. s.) şunları işittiğini söylemiştir: "Aişe'nin sair kadınlara
üstünlüğü, tiridin diğer yemeklere karşı üstünlüğü gibidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4478
Hz. Aişe (r.ah.)

Hz. Peygamber (a. s.) bana: "Cibril sana selam ediyor" dedi. Ben de: Ve
aleyhi's-selamu ve rahmetullah (Selam ve Allah'ın rahmeti onun üzerine de olsun)
dedim, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4479
Hz. Aişe'nin (r.ah.) rivayet ettiğine göre:

Onbir kadın bir yerde oturmuşlar ve kocalarının durumlarından bir şey
saklamamaya dair aralarında söz verip anlaşmışlar. Birinci kadın: Benim kocam
sarp bir dağ başındaki ank bir deve etidir. Kolay değil ki çıkılsm, semiz değil ki
götürülsün! demiş, ikinci kadın: Kocamın hâlini ifşa edemem. Korkarım ki onları
bitiremem. Çünkü onu söyleyecek olsam irisini ufağını sayıp dökmek zorunda
kalacağım, demiş. Üçüncü kadın da: Benin zevcim, upuzundur. Konuşursam beni
boşar, susarsam beni terkeder, demiştir. Dördüncü kadın ise: Kocam Tihame
gecesi gibidir. Ne sıcaktır ne soğuk. Ondan ne korkulur ne de bıkılır, demiştir.
Beşinci kadın: Benim kocam evine geldiğinde sanki bir parstır. Evden çıkınca da
bir arslan kesilir. Güvendiği şeyi sormaz, dedi. Altıncı kadın: Kocam yerken siler
süpürür, içerken de kurutur. Yatarken yorganına bürünür, (evin bir köşesinde tek
başına uyur). Benim üzüntümü anlamak için elbiseme elini sokmaz, demiş.
Yedinci kadın da: Kocam erlik vazifesini yerine getirmekten aciz ve işini bilmez
ahmak bir kişidir. Her dert onu bulur. Baş yarığı mı dersin yahut kol kırığı mı
istersin; ya da her ikisini de senin için bir araya toplayıversin, demiştir. Sekizinci
kadın: Eşimin kokusu hoş kokulu bir bitki gibi, teni de tavşandır, dedi. Dokuzuncu
kadın: Kocamın evinin direği yüksek, kını uzundur. Ocağının külü çok, evi de
meclise yakındır, dedi. Onuncu kadın da: Zevcim maliktir, hem ne malik!
Hayalinizden geçen her hayra sahiptir. Onun çok oturan, az dolaşan bir sürü

346

develeri vardır. Develer ud sesi duyunca boğazlanacaklarını anlarlar, demiştir.
Onbirinci kadın ise: Kocam Ebu Zera'dır. Ama ne Ebu Zera Mücevherden
kulaklarımı şakırdattı. Pazularım yağla doldu. Beni sevindirdi, benim de gönlüm
ferah oldu. O beni dağ başında küçük bir koyun sürüsü sahibinde buldu. Sonra
beni atları kişneyen, develeri böğüren, harman döğen, daneler savuran bir aileye
kattı. Şimdi ben onun yanında konuşurum, horlanmam; uyuyor, sabahlıyorum;
içiyor, kanıyorum, demiştir. (Devam ederek:) Ebu Zera'nm anası da var. Ebu
Zera'nm anası ne kadındır, bilir misiniz? Onun ambarları gayet büyük, evi de
geniştir... Ebu Zera'nm oğlu da ne Ebu Zera'nm oğlu! Onun yatağı, soyulmuş
hurma lifi gibidir. Onu bir kuzunun budu doyurur. Ebu Zera'nm kızı! Ne Ebu
Zera'nm kızı! Ne terbiyeli kızdır, birlir misiniz? Babasına, anasına itaatlidir. O,
elbisesini doldurur; akranlarını çatlatan cinsten... Ebu Zera'nm cariyesi, Ebu
Zera'nm ne cariyesi ama? Laflarımızı yaymaz. Yiyeceğimizi döküp saçmaz.
Evimizi de kuş yuvasına çevirmez, temiz tutar. Ümmü Zera anlatmaya devam
ederek şöyle der: Bir gün Ebu Zera evden çıktı. Her tarafa süt tulumları konmuş,
çalkanmakta idi. Yolda bir kadına rasgeldi. Kadının yanında pars gibi iki çocuğu
vardı. Böğürlerinin altındaki iki nar tanesiyle oynuyorlardı. Beni boşayıp onu
nikâhladı. Ondan sonra ben eşraftan bir adamla evlendim. O da şimşek gibi bir
ata biner, Hatt yapımı mızrağını alırdı. Akşam üstü birçok deve getirirdi. Her
hayvandan bana bir çift verirdi. Bu kocam da bana: Ey Ümmü Zera! istediğin gibi
ye; akrabana da ver derdi. Bununla beraber ben onun bana verdiği her şeyi
toplasam, Ebu Zera'nm en küçük kabını bile dolduramaz. Aişe der ki: Allah
Resulü (a. s.) bana: "Ben senin için Ümmü Zera'ya nisbetle Ebu Zera gibiyim"
buyurdular.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4481
Misver b. Mahreme (r.a.)

Allah Resulü'nü (a. s.), minberde şöyle buyururken işittiğini söylemiştir: "Hişam
b. Muğira oğulları kendi kızlarını Ebu Talib'in oğlu Ali'ye nikâhlamak için benden
izin istediler. Ben onlara izin vermiyorum. Sonra yine izin vermem, sonra yine izin
vermem. Ancak Ebu Talib'in oğlu benim kızımı boşayıp onların kızı ile evlenmek

347

isterse (olur). Çünkü kızım Farıma ancak benden bir parçadır. Ona şüphe veren
şey beni de şüphelendirir, ona eziyet veren şey bana da eziyet verir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4482
Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) kızı Fatıma'yı yanma çağırıp bir şeyler fısıldadı ve Fatıma
ağladı. Sonra Allah Resulü kızma bir şeyler daha fısıldayınca, bu defa Fatıma
güldü. Aişe, Fatıma'ya Allah Resulü sana neler fısıldadı ki ağladın, sonra tekrar bir
şeyler söyledi, güldün? diye sordum. Fatıma: O, bana fısıldayarak öleceğini haber
verdi. Ben de ağladım. Sonra yine gizlice, ailesinden ilk olarak ardından benim
takip edeceğimi söyledi. Bundan dolayı da güldüm, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4486
Üsame b. Zeyd (r.a.) şöyle söylemiştir:

Cibril'in (a. s.) Allah'ın Peygamber'ine geldiğini haber aldım. Bu sırada
Peygamber'in yanında Ummü Seleme bulunuyordu. Cibril Peygamber'le
konuşmaya başladı. Sonra kalkıp gitti. Allah'ın Peygamber'i, Ummü Seleme'ye Bu
kimdir? diye sordu. Yahut nasıl dediyse öyle dedi. Ümmü Seleme: Bu Dıhye'dir
dedi. Ummü Seleme yine şöyle dedi: Allah'a yemin ederim ki Allah Peygamberinin
Cibril ile bizim haberimizi sahabelere haber vermek üzere irat ettiği hutbesini
işitinceye kadar ben Cibril'i kesinlikle Dıhye sanmıştım. (Ravi): Ummü Seleme'ye
böyle veyahut buna benzer bir söz söyledi, dedi. Ben, Ebu Osman'a: Sen bunu
kimden duydun? diye sordum. Usame b. Zeyd'den dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4489
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.): "Sizin (ölümümden sonra) bana en çabuk kavuşacak
olanınız, eli uzun olanmızdır" buyurdu. Aişe dedi ki: Bu söz üzerine kadınlar,

348

hangisinin kolu daha uzundur diye ölçmeye başladılar. Yine Aişe dedi ki: içimizde
kolu en uzun olanımız Zeynep idi. Çünkü o kendi el emeği ile çalışır, sadaka
verirdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4490
Enes b. Malik (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) zevceleri dışında Ümmü Suleym'in yanından başka hiç bir
kadının yanma girmezdi. Peygamber Ümmü Suleym'in yanma girerdi. Bir gün
Peygamber'e bunun sebebi soruldu da Peygamber: "Ben Ümmü Suleym'e çok
acıyorum, çünkü onun kardeşi benim beraberimde şehit oldu!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4493
Gabir b. Abdullah (r.a.) Allah Resulü'nün (a. s.)

şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Bana Cennet gösterildi. Orada Ebu Talha'nm
karısını gördüm. Sonra da önümde bir ayak hışırdaması işittim, bir de baktım ki

Allah Resulü (a. s.) bir sabah namazında Bilâl'e "Ey Bilâl! islâm'da işlediğin ve
senin nazarında en karşılığını beklediğin amelini bana söyle. Çünkü ben bu gece
Cennette önümde senin ayakkabılarının sesini işittim," buyurdu. Bilâl Ben
islâm'da gecenin veya gündüzün herhangi bir anında tertemiz paklanıp bu
temizlikle Allah'ın bana takdir ettiği kadar namaz kılmamın dışında daha fazla
menfaatini beklediğim bir amel yapmadım, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4497

Bilâl imi

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4495

349

Ebu Musa (r.a.) şöyle anlatır:

Ben kardeşim ile beraber Yemen'den geldiğim zaman bir müddet bekledik. Bu
esnada Ibn Mesûd ile annesinin Allah Resulü'nün yanma çok girip çıkmaları ve
onunla çok irtibatta bulunmalarından dolayı biz bu ikisini Allah Resulü'nün ev
halkından zannederdik.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4499
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlatır:

Bana kimin kıraati üzere okumamı emredersiniz? Yemin ederim ki ben
Resulüllah'm (a. s.) huzurunda yetmiş kadar sure okumuşumdur. Gerçekten Allah
Resulü'nün sahabeleri, benim Allah'ın Kitabını en iyi bilenleri olduğumu bilirler.
Eğer benden daha iyi bilen birinin mevcudiyetini bileydim, muhakkak ona
giderdim, ravi Şakik Muhammed'in sahabeleri içinde oturmuştum. Bu sözleri
reddeden ve Ibn Mesûd'u ayıplayan kimseyi işitmedim, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4502

Abdullah b. Amr'm (r.a.) rivayetinde Mesruk şöyle anlatır:

Bizler Abdullah b. Amr'a gelirdik de onunla konuşurduk. Ibn Numeyr Onun
yanında konuşurduk demiştir. Bir gün Abdullah b. Mesûd'u anmıştık. Bunun
üzerine Abdullah b. Amr (r.a.) şöyle dedi: Öyle birini zikrettiniz ki Allah
Resulü'nden (a. s.) işitmiş olduğum bir şeyden sonra artık onu hâlâ seviyorum.
Allah Resulü'nü şöyle buyururken işittim: "Kur'an'ı dört kişiden alınız: Ibnu Ummi
Abd'den Allah Resulü söze Ibn Mesûd'dan başladı Muaz b. Cebel'den, Ubey b.
Kaab'dan ve Ebu Huzeyfe'nin azatlısı Salim'den."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4504
Enes b. Malik (r.a.) şöyle anlatır:

350

Allah Resulü (a. s.) zamanında Kur'an'ı dört zat ezberlemişti ki bunların hepsi
de Ensar'dandı Muaz b. Cebel, Ubey b. Kaab, Zeyd b. Sabit ve Ebu Zeyd.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4507
Gabir b. Abdullah (r.a.)

Allah Resulü ( a.s.J, Sa d b. Muaz'm cenazesi cemaatin önlerinde bulunurken:
"Bu cenaze için Rahmanın arşı titremiştir" buyurdu, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 45 1 1
Bera'nm (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü'ne ipekten yapılmış bir elbise hediye edildi. Allah Resulü'nün
sahabeleri elbiseye dokunmaya ve onun yumuşaklığına hayret etmeğe başladılar.
Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.): "Siz bunun yumuşaklığına mı şaşıyorsunuz?
Sa'd b. Muaz'm Cennetteki mendilleri bundan daha hayırlı ve daha yumuşaktır"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4514
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü'ne ince ipekten yapılmış bir cübbe hediye edildi. Allah Resulü ise
ipek kullanmayı yasaklıyordu, insanlar bu duruma şaşırdılar. Bunun üzerine Allah
Resulü (a. s.): "Muhammed'in nefsi elinde olan (Allah)a yemin ederim ki Sa'd b.
Muaz'm Cennetteki mendilleri bundan daha güzeldir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4515
Cabir b. Abdullah (r.a.) şöyle anlatır:

351

Uhud harbi olduğu zaman babam örtülü olarak getirildi. Müsle yapılmıştı
(burun, kulak gibi azaları kesilmişti). Ben üstündeki örtüyü kaldırmak istedim.
Kavmim beni bundan nehyetti. Sonra tekrar örtüyü kaldırmak istedim. Kavmim
yine beni nehyetti. Derken örtüyü, ya Allah Resulü kaldırdı, yahut emretti de
kaldırıldı. Bu sırada ağlayan veya feryat eden bir kadın sesi işitti. Bunun üzerine:
"Bu kadın kimdir?" diye sordu. Oradakiler: Amr'ın kızı, yahut kız kardeşidir
dediler. Allah Resulü (a. s.): "Niçin ağlıyorsun? Kaldırılana kadar melekler onu
kanatları ile gölgelendirip duruyorlar ya" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 45 1 7
Ebu Zerr (r.a.) şöyle anlatır:

Biz, haram ayı helal kıldıkları için kavmimiz olan Gıfar kabilesinden ayrıldık.
Ben, kardeşim Uneys ve annemizle birlikte yola çıkıp dayımız olan birine misafir
olduk. Dayımız bizlere ikram etti ve ihsanda bulundu. Derken dayımızın kavmi
bize haset etti ve: Sen ailenin yanından dışarıya çıktığında Uneys onlara muhalefet
etti dediler. Dayımız geldi ve hakkımızda söylenen sözleri bize söyledi. Ben de
dayımıza: Bize yaptığın iyiliklerin hepsini berbat ettin. Bundan sonra seninle bir
araya gelinmez, dedim. Hemen develerimizi yanaştırıp üzerlerine bindik. Bu
sırada dayımız elbisesine bürünerek ağlamağa başladı. Biz yola çıktık ve nihayet
Mekke yakınlarında konakladık. Derken Uneys, deve sürümüze karşılık bir o kadar
deve için şiir müsabakasına girdi, ikisi de kâhine geldiler. Neticede kâhin Uneys'i
daha üstün gördü. Bunun üzerine Uneys bizim deve sürümüzü, beraberinde bir
mislini daha ilâve ederek getirdi. Ebu Zerr, ravisi olan ben Abdullah b. Samit'e: Ey
kardeşimin oğlu! Ben Allah Resulü'ne kavuşmamdan üç sene önce namaz
kılmışımdır dedi. Kime? diye sordum. Allah'a, dedi. Nereye doğru yöneliyordun?
dedim. Rabbim beni nereye çevirirse oraya doğru. Yatsı namazını kılıyordum,
gecenin sonu geldiği zaman ta güneş üzerime vuruncaya kadar bir örtü gibi serilir
kalırdım. Bir defa Uneys Benim Mekke'de bir işim var, sen benim işlerimi de gör
dedi. Müteâkiben Uneys yola çıkıp Mekke'ye gitti. Oradan dönmekte biraz gecikti.
Sonra geldi. Ben kendisine: Ne yaptın? diye sordum. Uneys: Mekke'de senin
dininde olan bir adamla karşılaştım. O, Allah'ın kendisini Peygamber olarak

352

gönderdiğini söylüyor dedi. Ben: Ya insanlar onun hakkında ne diyorlar? dedim.
Uneys: Şairdir, kâhindir, sihirbazdır diyorlar dedi. Uneys de şairlerden biri idi.
Uneys Gerçekten ben kâhinlerin sözünü işitmişimdir. Onun sözü kâhinlerin sözü
değildir. Onun sözünü şiir çeşitlerine tatbik ettim. Fakat benden sonra ona şiir
demeye hiçbir kimsenin dili varmaz. Allah'a yemin ederim ki o muhakkak doğru
sözlü bir kimsedir. Ötekiler ise yalancıdırlar dedi. Ebu Zerr dedi ki: Bu sefer sen
benim buradaki işlerime bak da ben gidip onu göreyim dedim. Müteâkiben
Mekke'ye geldim. Mekkelilerden zayıf bir adam buldum ve ona: Kendisine Sabii
dediğiniz kimse nerededir? diye sordum. Beni işaret ederek: işte sabii! dedi. Bunun
üzerine Mekke vadisinin ahalisi bütün kezek ve kemiklerle bana hücum ettiler.
Nihayet ben bayılarak yere kapandım. Sonra kendime gelip de kalktığım zaman
sanki kıpkırmızı olmuş dikili taşlar gibiydim. Hemen zemzeme geldim; üzerimden
kanları yıkadım ve suyundan içtim. Yemin olsun ki kardeşim oğlu, geceli gündüzlü
otuz gün orada kaldım. Zemzem suyundan başka bir yiyeceğim yoktu. Bununla
beraber ben semizlendim, hatta karnımın etleri bükülüp katlandı. Ben karnımda
açlık zafiyeti hissetmedim. Mehtaplı bir gecede Mekke halkı yatıp uyudukları ve
Kâbe'yi hiç kimsenin tavaf etmediği bir sırada Mekkelilerden iki kadın gördüm.
Onlar isaf ve Naile putlarına dua ediyorlardı. Tavafları sırasında benim yanıma
geldiler. Ben: Siz bunların birini diğerine nikâh edin dedim. Fakat onlar
sözlerinden vazgeçmediler. Tekrar benim yanıma geldiklerinde: Odun gibi şey!
yalnız ben kinaye söylemiyorum, dedim. Bunun üzerine kadınlar velvele
kopararak: Keşke neferlerimizden biri burada olsaydı, deyip gittiler. Derken Allah
Resulü ile Ebu Bekr yukardan aşağıya inip gelirlerken bu iki kadınla karşılaştılar.
Allah Resulü: "Size ne oldu?" diye sordu. Kadınlar: Kâbe ile örtüsü arasında
dinsiz var, dediler. Allah Resulü: "O size ne söyledi?" buyurdu. Kadınlar: O bize
karşı ağza alınmayacak bir laf etti dediler. Allah Resulü geldi, Hacer-i Esved'i
istilâm etti. Arkadaşı ile beraber Beyti tavaf ettikten sonra namazını kıldı. Allah
Resulü namazını bitirince Ebu Zerr es-Selamu aleyke ya Resulüllah! diyerek onu
islâm selamı ile selamlayan ilk kişi oldum. Allah Resulü: "Ve aleyke ve
rahmetullah" diyerek selamımı aldıktan sonra: "Sen kimsin?" diye sordu. Gıfar
kabilesindenim dedim. Allah Resulü elini kaldırdı ve parmaklarını alnının üzerine
koydu. Ben içimden: Allah Resulü benim Gıfar kabilesine mensup olmamdan
hoşlanmadı dedim ve elini tutmaya davrandım. Arkadaşı beni bundan menetti. O

353

şüphesiz Peygamber'i benden daha iyi biliyordu. Sonra Peygamber başını kaldırdı
ve arkasından: "Ne zamandan beri buradasın?" dedi. Geceli gündüzlü otuz
gündür buradayım, dedim. Öyle ise seni kim doyuruyordu? buyurdu. Benim
zemzem suyundan başka yiyeceğim yoktu. Böyle iken semizledim. Hatta karnımın
etleri katlanıp büküldü. Karnımda açlık zaafı da hissetmiyorum dedim. Allah
Resulü: O gerçekten mübarektir; yemek gibi doyurucudur, buyurdu. Ebu Bekr Ey
Allah'ın Resulü! Bu gece onu doyurmak için bana izin ver dedi. Müteâkiben Ebu
Bekr ve Allah Resulü yürüdüler. Ben de onlarla birlikte yürüdüm. Nihayet Ebu
Bekr bir kapı açtı ve bizim için Taif in kuru üzümünden avuçlamaya başladı, işte
bu kuru üzüm benim yediğim ilk yemek oldu. Sonra orada kaldığım kadar kaldım.
Sonra Allah Resulü'ne geldim. Allah Resulü: Bana gerçekten hurmalık bir yer
gösterdi. Ben oranın Yesrib'den başka bir yer olacağını zannetmiyorum. Sen
benim adıma kendi kavmine tebliğ eder misin? Umulur ki Allah senin sayende
onlara fayda verir, onlar hakkında da sana karşılığını verir, buyurdu. Sonra
Uneys'e geldim: Ne yaptın? diye sordu. Şunu yaptım ki, müslüman oldum ve
tasdik ettim, dedim. Uneys: Ben senin dinine karşı değilim. Zira ben de müslüman
oldum ve tasdik ettim, dedi. Ardından annemize geldik. O da: Ben sizin dininize
karşı değilim. Çünkü ben de müslüman oldum ve tasdik ettim, dedi. Bunun
üzerine develerimize binerek kavmimiz Gıfar'a geldik. Onların da yarısı müslüman
oldu. Onlara Eyma b. Rahada Gıfari imam oluyordu. Bu zat onların reisleri idi.
Gıfar kabilesinin yarısı da: Biz Allah Resulü Medine'ye geldiği zaman müslüman
oluruz dediler. Nihayet Allah Resulü Medine'ye gelince hakikaten onların geri
kalan yarısı da müslüman oldu. Derken Eşlem kabilesi geldi ve onlar da: Ey
Allah'ın Resulü! Bunlar bizim kardeşlerimizdir. Onların müslüman oldukları
hususlarda biz de müslüman oluruz, diyerek müslüman oldular. Bunun üzerine
Allah Resulü:" Gıfar! Allah ona mağfiret eylesin! Eslem'e de Allah selamet versin!"
buyurdular.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4520
Gerir b. Abdullah (r.a.)

354

islâm'a girdiğimden beri hiçbir vakit Allah Resulü (a. s.) beni huzuruna
girmekten menetmedi. Beni gördüğünde de muhakkak gülmüştür, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4522
Ibn Abbas (r.a.) şunları söylemiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) abdesthaneye gitti. Ben de kendisine su bıraktım. Heladan
çıkınca: "Bunu kim koydu?" diye sordu. Zuheyr'in rivayetinde: Ibn Abbas dediler;
Ebu Bekr'in rivayetinde ise ben: Ibn Abbas dedim. Allah Resulü: "Allahım! onun
anlayışını artır!" buyurdular.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4526
Ibn Ömer (r.ahm.) şöyle anlatır:

Uyku esnasında bir rüya gördüm. Güya elimde ipekten dokunmuş kalın bir
kumaş parçası bulunuyordu. Ben Cennetten bir yer istemeye göreyim, hemen
oraya uçardı. Ben bu rüyamı Hafsa'ya anlattım. Hafsa da Peygamber'e arzetti.
Peygamber (a. s.): "Ben Abdullah'ı iyi bir kimse olarak görüyorum" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4527
Enes'in (r.a.) rivayetinde Ümmü Süleym

Ey Allah'ın Resulü! Enes hizmetçindir. Onun için Allah'a dua buyurunuz,
demiş. Allah Resulü (a. s.) da: "Allahım! Bu çocuğun malını, evladını çoğalt ve
verdiklerinde kendisine bereket ihsan eyle!" diye dua etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4529
Enes b. Malik (r.a.)

şöyle söylemiştir: Ben çocuklarla beraber oyun oynarken Allah Resulü (a. s.)
benim yanıma geldi ve bize selam verdi ve beni bir işe yolladı. Bu yüzden ben

355

annemin yanma dönmekte geciktim. Geldiğim zaman annem bana: Nerede
kaldın? diye sordu. Ben de: Allah Resulü beni bir iş için göndermişti dedim.
Annem: Allah Resulü'nün bu işi ne idi? diye tekrar sordu. Ben: O, bir sırdır dedim.
Annem: Sakın Allah Resulü'nün sırrını hiçbir kimseye söylemeyesin! dedi. Enes,
Sabit'e: Vallahi eğer bunu bir kimseye söyleyecek olsaydım, sana söylerdim ey
Sabit! demiş.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4533
Sa'd b. Ebu Vakkas (r.a.)

Allah Resulü'nün, Abdullah b. Selam dışında yürüyen bir canlı için, "Bu
Cennettedir," buyurduğunu işitmedim, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4535

Abdullah b. Selam'm (r.a.) rivayetinde Kays b. Ubad şöyle anlatır:

Medine'de bir takım insanların arasında bulunuyordum. Aralarında
Peygamberin bazı sahabeleri de vardı. Derken yüzünde huşu eseri bulunan birisi
geldi. Cemaatten biri: işte bu Cennet ehlinden bir kimsedir, işte bu Cennet
ehlinden bir kimsedir dedi. O zat, uzatmadan iki rekât namaz kıldı, sonra dışarıya
çıktı. Ben de peşine düştüm. Evine girdi, ben de girdim. Bir süre konuştuk. Bana
ısınınca ona: Sen insanların yanma girdiğin zaman bir kimse senin hakkında şöyle
şöyle söyledi dedim. Abdullah b. Selam şöyle dedi: Sübhanallah! Hiç bir kimseye
bilmediği şeyi söylemesi yakışmaz. Bunu niçin söylediğini sana anlatayım: Ben
Allah Resulü (a. s.) zamanında bir rüya gördüm ve onu Allah Resulü'ne anlattım.
Şöyle ki: Rüyamda kendimi bir bahçe içinde gördüm. Abdullah, (o bahçenin
genişliğini, çimenlerini ve yeşilliklerini zikretti) Bahçenin içinde demirden bir direk
vardı. Bu direğin alt tarafı yerde, yukarısı gökte idi. Tepesinde bir kulp vardı.
Bana: Haydi bu direğe çık denildi. Ben: Yapamam, dedim. Bunun üzerine yanıma
bir minsaf geldi. (Ravi Abdullah b. Avn Mmsaf, hizmetçi demektir dedi). Ve
arkamdan elbisemi tutup yukarı kaldırdı. Abdullah b. Selam, onun kendisini
arkasından kaldırışını eliyle tarif etmiş Bunun üzerine ben direğin ta tepesine

356

kadar çıktım ve kulpu yakaladım. Bana: iyi tut, denildi. Bir de uyandım ki kulp
elimdedir. Bu rüyamı Allah Resulü'ne anlattım. Peygamber: "O bahçe islâm'dır.
Direk de islâm'ın direğidir. O kulp da Urve-i Vuska'dır. Sen vefat edinceye kadar
islâm üzere kalacaksın" buyurdu. Ravi: içeriye gelen huşulu adam Abdullah b.
Selam'dı dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4536

Hassan b. Sabit'in (r.a.) rivayetinde Sait b. Museyyib şöyle anlatır:

Bir kere Hassan b. Sabit mescitte şiir okurken Ömer yanma uğradı. Bunun
üzerine Hassan: Ben bu mescitte senden daha hayırlısı varken de şiir okurdum,
dedi. Sonra Hassan Ebu Hureyre'ye dönerek: Allah aşkına sana sorarım. Sen
Allah Resulü'nün Hassan'a: "Benim adıma sen cevap ver!" dediğini ve: "Allahım!
Onu Ruhul Kuds ile destekle" buyurduğunu işittin mi? dedi. O da: Allahım! evet,
dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4539
Berâe b. Azib (r.a.)

Allah Resulü'nü (a. s.) Hassan b. Sabit'e "Sen de onları hicvet ya da onlara
hücum et; Cibril seninle beraberdir" buyururken işittiğini söylemiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4541

Hz. Aişe'nin (r.ah.) rivayetinde Urve şöyle anlatır:

Hassan b. Sabit, Aişe aleyhine çok konuşanlardan idi. Bundan dolayı ben de
ona sövdüm. Bunun üzerine ben: Ey bacımın oğlu! Onu bırak. Çünkü Allah
Resulü'nü (a. s.) müdafaa ederdi, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4542

357

Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

Hassan Ey Allah'ın Resulü! Ebu Süfyan'a hicvedip kötülemek hususunda bana
izin ver, dedi. Allah Resulü (a. s.): Benim akrabalığım varken nasıl olacak? buyurdu.
Hassan da: Seni kerim kılan Allah'a yemin ederim ki, seni onlardan tereyağından
kıl çeker gibi çeker çıkarırım, dedi. Ardından Hassan şu kasidesini söyledi:

Muhakkak şerefin en yükseği Haşim oğullarında, Mahzum kızının
oğullarındadır. Senin baban ise köledir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4544
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Siz zannediyorsunuz ki Ebu Hureyre Allah Resulü'nden çok hadis rivayet
ediyor. Varılacak yer Allah'ın huzurudur. Ben fakir bir adam idim. Muhacirler
çarşılarda alışverişle meşgul olurlarken, Ensar da mallarının başında dururken,
ben karın tokluğuna Allah Resulü'ne hizmet ediyordum. Bir gün Allah Resulü:
"Kim elbisesini açıp yayarsa artık benden işittiği hiçbir şeyi asla unutmayacaktır"
buyurdu. Bunun üzerine ben Allah Resulü sözünü bitirinceye kadar hemen
elbisemi yaydım. Sonra da onu kendime doğru toplayıp dürdüm. Bir daha
kendisinden işitmiş olduğum hiçbir şeyi unutmadım.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4547

Hz. Aişe (r.ah.) Urve b. Zübeyr'e hitaben şöyle demiştir:

Ebu Hureyre sana hayret vermiyor mu? Geldi odamın yanı başına oturdu da
Peygamberden hadis söylüyor ve bunu bana da işittiriyordu. Ben de nafile namaz
kılıyordum. Ben namazımı bitirmeden gitti. Eğer ona yetişseydim O'nu red
edecektim. Çünkü, Allah Resulü (a. s.) sizin yaptığınız gibi sözü uzatmazdı,
demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4548

358

Hz. Ali (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) benimle Zubeyr ve Mikdad'ı gönderdi ve: "Hemen Hah
bahçesine gidin. Orada mahfe içinde yolcu bir kadın var. Yanında da bir mektup
vardır. O mektubu ondan alın," buyurdu. Biz hemen çıktık, atlarımızı koşturarak
bahçeye vardık. Hakikaten orada kadınla karşılaştık. Kadına: Mektubu çıkar
dedik. Kadın: Yanımda mektup yoktur dedi. Biz kadına: Ya mektubu çıkarırsın,
yahut da elbiseni soyunursun dedik. Bunun üzerine kadın mektubu örülü saç
bağları arasından çıkardı. Biz de onu Allah Resulü'ne getirdik. Bu mektubta:
"Hatıb b. Ebu Beltea'dan, Mekkeli müşriklerden bazı insanlara!" deniliyor, onlara
Allah Resulü'nün bazı işlerini haber veriyordu. Bunun üzerine Allah Resulü: Ey
Hatıb! Bu ne? diye sordu. Hatıb: Ey Allah'ın Resulü! Üzerime varmakta acele
etme. Ben Kureyş içinde alâkası olan bir kimseyim. (Ravi Süfyan Onların müttefiki
idi, fakat Kureyş'ten değil idi dedi). Maiyetinde bulunan Muhacirlerin Mekkelilere
akrabalıkları vardır. Mekke'deki ailelerini o sebeple himaye ederler. Benim ise
Mekkelilere nesep bakımından münasebetim olmadığı için, yakınlarımı himaye
edecek bir dost kazanmak istedim. Yoksa ben bunu ne bir küfür, ne dinimden
dönmek, ne de islâm'dan sonra kâfirliğe razı olmak için yaptım, dedi. Peygamber
de: Doğru söyledi, buyurdu. Ömer Ey Allah'ın Resulü! Beni bırak da şu münafığın
boynunu vurayım! dedi. Allah Resulü de: Hatıb, Bedr gazasında hazır bulundu.
Ne biliyorsun, Allah'ın Bedr ehli hakkında bir bildiği var ki onlara: Dilediğinizi
yapın, sizi affettim, buyurdu. Bunun üzerine Aziz ve Celil Allah: Ey iman edenler,
düşmanımı ve düşmanınızı dost edinmeyin! ayetini indirdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4550
Ebu Musa (r.a.) şöyle söylemiştir:

Hz. Peygamber (a. s.) Mekke ile Medine arasındaki Girane mevkiine indiğinde
ben onun yanında idim. Yanında Bilâl da vardı. Bu sırada Allah Resulü'ne bir
bedevi geldi ve: Ey Muhammed! Bana yaptığın vaadi hâlâ yerine getirmeyecek
misin? dedi. Allah Resulü ona: Müjde! buyurdu. Bedevi Arab da Allah Resulü'ne:
Bana karşı bu "müjde" sözünü çok söyledin dedi. Bunun üzerine Allah Resulü
kızgın bir şekilde Ebu Musa ile Bilâl'e dönerek: Bu adam müjdeyi reddetti. Sizler

359

kabul ediniz, buyurdu. Onlar derhal: Kabul ettik ya Resulüllah! dediler. Sonra
Allah Resulü içi su dolu bir kap istedi, bu kap içinde ellerini ve yüzünü yıkadı,
içine püskürdü. Sonra Ebu Musa ile Bilâl'e: Bundan içiniz ve yüzlerinize,
göğüslerinize serpiniz, size müjdeler olsun, buyurdu, Ebu Musa ile Bilâl de su
kabını aldılar ve Allah Resulü'nün emrettiğini yaptılar. Ummü Seleme perde
arkasından: Kabınızın içindekinden annenize de bırakınız! diye seslendi. Bunun
üzerine onlar, o sudan bir miktar da Ummü Seleme'ye bıraktılar.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4553

Ebu Musa'nın (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) Huneyn gazasından döndükten sonra, Ebu Amir'i bir

fırka asker üzerine kumandan yaparak Evtas'a gönderdi. Ebu Amir, Dureyd b.
Sımme ile karşılaştı. Dureyd öldürüldü. Askerlerini de Allah hezimete uğrattı. Ebu

Musa rivayetine devam ederek dedi ki: Allah Resulü beni de Ebu Amir ile beraber

göndermişti. Ebu Amir dizinden vuruldu. Cuşem oğullarından bir adam ok atıp

dizine isabet ettirmişti. Ben hemen Ebu Amir'in yanma koştum ve: Ey amca! Sana

kim ok attı? diye sordum. Ebu Amir Ebu Musa'ya Benim katilim şudur; görüyor
musun, işte beni o vurdu, diye işaret edip gösterdi. Ben hemen katile doğru yönelip
koştum ve ona yetiştim. Katil beni görünce dönüp kaçmaya başladı. Ben onun
peşine düştüm: Utanmıyor musun? Sen Arap değil misin? Yerinde dursana? diye
demeye başladım. Adam kaçmaktan vazgeçti: Biribirimizle karşı karşıya geldik.
Her ikimiz de kılıçlarımızla vuruşmaya başadık. Nihayet ona kılıcımla bir darbe

indirip öldürdüm. Sonra Ebu Amir'in yanma döndüm ve: Allah senin düşmanını
öldürdü dedim. Amcam bana: Şu oku dizimden çek, çıkar dedi. Ben de hemen o
oku çıkardım. Fakat okun yerinden pek çok kan boşandı. Bana: Ey kardeşim oğlu!

Allah Resulü'ne git ve ona benden selam söyle de ona: Ebu Amir sana "benim için

Allah'tan mağfiret isteyiver" diyor de! dedi. Ebu Amir beni, kendi yerine
kumandan yaptı. Ve az bir zaman yaşadıktan sonra vefat etti. Ben peygamber'in
yanma dönüp geldiğimde, huzuruna girdim. Allah Resulü bir ev içinde, hurma
dallarından örülmüş bir divan üzerindeydi. Divanda bir şilte vardı. Hurma dalı
örgüleri Allah Resulü'nün sırtında ve yanlarında iz bırakmıştı. Ben kendisine,

360

haberlerimizi ve Ebu Amir'in başına gelenleri bildirip: Allah Resulü benim için
Allah'tan mağfiret istesin! diye vasiyet ettiğini arzettim. Bunun üzerine Allah
Resulü su istedi ve abdest aldı. Sonra ellerini kaldırıp: "Allahım! Kulcağızm Ebu

Amir' e mağfiret eyle!" diye dua etti. Dua ederken ellerini o kadar kaldırdı ki ben,
iki koltuğunun beyazlığını gördüm. Sonra Allah Resulü: "Allahım! Kıyamet

gününde Ebu Amir kulunu yarattığın halkın yahut insanların çoğundan üstün kıl!"
niyazında bulundu. Bunun üzerine ben: Ey Allah'ın Resulü! Benim için de
mağfiret dile! diye rica ettim. Peygamber benim için de: "Allahım! Abdullah b.
Kays'm günahını mağfiret eyle ve onu Kıyamet gününde makbul bir makama
koy!" diye dua etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4554
Ebu Musa'nın (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Ben Eşarî cemaatının geceleyin evlerine
girdikleri zaman okudukları Kur'an seslerini pek iyi tanırım. Her ne kadar
gündüzleyin evlerine girdiklerini görmemiş olsam bile onların evlerini yine gece
vakti Kur'an seslerinden bilirim. Onlardan biri de Hakim'dir. O, süvarilere veya
düşmana rastladığı zaman onlara: Arkadaşlarım size burada kendilerini
beklemenizi emrediyor! der."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4555

Ebu Musa (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Hakikaten Eş'ariler,
gazada azıkları biter yahut Medine'de ailelerinin yiyeceği azalırsa hemen
yanlarındaki erzakı bir örtü içine toplayıp, sonra bir kap içinde (ölçerek) aralarında
eşit surette taksim ederler. Binaenaleyh Eş'ariler bendendir, ben de
Eş'arilerdenim. "

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4556

361

Ebu Musa (r.a.) şöyle anlatır:

Biz Yemen'de iken Peygamber efendimizin ortaya çıkışı haberi bize ulaştı. Ben,
iki ağabeyim, Ebû Bürde ve Ebû Rûhem ve Eş'arî kabilesinden 52 kişi bir gemiye
bindik ve Resûlullahı görmek için yola çıktık. Ancak gemimiz hava muhâlefeti
sebebiyle bizi Habeşistan'a çıkardı. Burada oturmamızı emretti Habeşistan'da
Ca'fer bin Ebû Tâlib ile buluştuk ve Müslüman olduk.

(Buhari ve Müslim'in ittifak ettiği hadisler bkz.)
İYİLİK, SILA VE EDEPLER

Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü'ne bir kimse geldi ve: Benim güzel hizmet ve ülfet etmeme
insanlar içinde en layık ve en haklı olan kimdir? diye sordu. Allah Resulü: Anandır
buyurdu. Sonra kimdir? dedi. Allah Resulü: Sonra anandır buyurdu. Sonra
kimdir? dedi. Allah Resulü: Sonra anandır buyurdu. Sonra kimdir? deyince Allah
Resulü: Sonra babandır, buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 462 1
Abdullah b. Amr b. As (r.a.) şöyle dedi:

Bir adam cihada gitmek hususunda izin istemek için Peygamber'e (a. s.) geldi.
Peygamber: Anan baban sağ mıdırlar? diye sordu. Evet, dedi. Peygamber: Şu
halde sen (evvela) onlar için çalış buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4623
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

362

Güreye, bir manastırda ibadet ediyordu. Derken annesi geldi. Humeyd dedi ki:
Ebu Rafı', Allah Resulü'nün Cureyc'in annesinin, Cureyc'i çağırdığı sıradaki hâlini,
kadının elini kaşının üstüne nasıl koyduğunu, sonra da oğlunu çağırırken başını
nasıl kaldırdığını tarif etmesini Ebu Hureyre'nin nasıl gösterdiğini bize vasfetti.
Sonra kadın: Ey Cureyc! Ben senin ananım. Benimle konuş dedi. Annesi ona
namaz kılarken tesadüf etmişti. Bunun üzerine Güreye: Allahım! Biri annem, biri
namazım? diye düşündü ve neticede namazını tercih etti. Cevap alamayınca anası
geri döndü. Sonra ikinci defa çağırmaya geldi ve: Ey Cureyc! Ben senin annenim;
benimle konuş, dedi. Cureyc yine kendi kendine: Allahım! Annem ve namazım?
dedi ve yine namazını tercih etti. Bunun üzerine annesi: Allahım! Şüphesiz ki bu
benim oğlum Cureyc'dir. Kendisiyle konuştuğum halde o benimle konuşmaktan
çekinmiştir. Allahım! Sen ona fahişeleri göstermedikçe canını alma, dedi. Allah
Resulü: Eğer annesi onun aleyhine fitneye uğratılmasmı dua etmiş olsaydı Cureyc
muhakkak fitneye uğratılırdı, buyurdu. Allah Resulü devamla şöyle dedi: Bir koyun
çobanı vardı ki bunun manastırına sığınırdı. Bir gün köyden bir kadın çıkmış.
Çoban bu kadınla zina etmiş. Kadın gebe kaldı ve sonunda bir oğlan doğurdu.
Kadına: Bu nedir? diye sorulduğunda kadın: Şu manastırın sahibindendir, dedi.
Bunun üzerine halk baltaları ve çapaları ile manastıra geldiler ve Cüreyc'e
seslendiler. Fakat onu namaz kılarken çağırdıkları için, Cüreyc onlarla konuşmadı.
Bunun üzerine onun manastırını yıkmaya başladılar. Cüreyc bunu görünce onların
yanma indi. Halk Cüreyc'e: Şu kadına sor dediler. Cureyc, gülümsedi. Sonra da
çocuğun başını eliyle sıvazlayıp: Senin baban kim? diye sordu. Çocuk: Babam
koyun çobanıdır diye cevap verdi. Halk çocuktan bunu işittiklerinde: Biz senin
manastırından yıktığımız yerleri altın ve gümüşle bina edelim dediler. Cureyc:
Hayır, eskiden olduğu gibi onu tekrar topraktan yapınız deyip yukanya çıktı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4625
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: Allah, mahlûkatı
yaratıp bunların takdiratmı tamamlayınca, akrabalık ayağa kalkarak: (Ya Rabbi!)
Burası, akrabalık münasebetlerini kesmekten sana sığınanların makamıdır dedi.

363

Cenab-ı Hak: Evet. Sana sıla yapana benim de sıla yapmama; senden alâkayı
kesenlerden benim de kesmeme razı olmaz mısın? buyurdu. Akrabalık: Evet, diye
cevap verdi. Yüce Allah: "Bu sana verilmiştir" buyurdu. Bundan sonra Allah
Resulü: isterseniz şu ayetleri okuyunuz buyurdu: Geri dönerseniz hemen
yeryüzünde fesat çıkaracak, akrabalık bağlannızı keseceksiniz, öyle mi? Onlar öyle
kimselerdir ki Allah onları lânetlemiş, sağırlaştırmış ve gözlerini kör etmiştir. Onlar
Kur'an'ı düşünmüyorlar mı? Yoksa kalblerinde kilitler mi var?

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4634
Hz. Aişe'nin (r.ah.) rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Rahim Arşa asılmış der ki: Beni gözeteni Allah gözetsin,
beni terk edeni Allah terk etsin" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4635
Gubeyr b. Mut'im'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Akraba ziyaretini kesen kimse Cennete giremez"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4636
Enes b. Malik (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyururken işittiğini söylemiştir: "Her kim rızkının
bollaştırılmasmı yahut ecelinin geciktirilmesini arzu ederse, sıla-i rahim yapsın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4638

Enes b. Malik'ten (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Resulü (a. s.): "Biribirinize kin tutmayın, biribirinizle hasetleşmeyin,
biribirinizden sırt çevirmeyin. Ey Allah'ın kulları! kardeşler olunuz. Bir

364

müslümanm din kardeşine küsüp, üç günden fazla ayrı durması helal değildir"
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4641
Ebu Eyyûb Ensari'den nakledildiğine göre:

Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bir müslümanm din kardeşine üç günden
fazla küsüp ayrı durması helal olmaz. Birbirleriyle karşılaştıklarında birisi yüzünü
şu tarafa çevirir, öbürüsü de öte tarafa çevirir. Halbuki bunların en hayırlısı önce
selam vermeye başlayandır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4643
Ebu Hureyre'den (r.a.) bildirildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Su-i zandan çekininiz. Çünkü su-i zan
sözlerin en yalanıdır. Birbirinizin eksikliğini görmeye ve işitmeye çalışmayınız.
Birbirinizin özel hayatını araştırmayınız. Menfaatte bencillik yapmayınız.
Hasetleşmeyiniz. Birbirinize nefret etmeyiniz. Birbirinize arka dönmeyiniz. Ey
Allah'ın kulları! Hepiniz kardeşler olunuz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4646
Hz. Aişe (r.ah.)

"Hastalığı, Allah Resulü'nden (a. s.) daha şiddetli olan hiçbir kimse görmedim"
dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4662
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü'nün huzuruna girdim; kendisi şiddetli hasta idi. Elimle ona
dokundum ve: Ey Allah'ın Resulü! Siz gerçekten çok ızdırap çekiyorsunuz dedim.

365

Allah Resulü (a. s.): Evet Ben sizden iki kişinin çektiği kadar şiddetli bir ızdıraba
maruz bulunuyorum dedi. Ben: Bu yüzden sizin için muhakkak iki kat ecir vardır,
dedim. Bunun üzerine Allah Resulü: Evet dedikten sonra şöyle buyurdu:
"Kendisine hastalık ve daha başka neviden herhangi bir eza isabet eden hiçbir
Mümin yoktur ki Allah bu eza sebebiyle onun günahlarını, ağacın yapraklarını
döktüğü gibi dökmesin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4663
Hz. Aişe (r.ah.)

Allah Resulü'nü (a. s.) şöyle buyururken işittiğini söylemiştir: "Kendisine bir
diken yahut ondan büyük bir şey batan hiç bir müslüman yoktur ki onun sebebiyle
kendisine bir derece verilmesin ve bir günahı silinmesin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4664
Ebu Saîd Hudrî,

Allah Resulü'nü şöyle buyururken işitmiştir: "Müslümana bir ağrı, bir
meşakkat, bir hastalık, bir üzüntü, hatta kendisini bunaltan bir iç sıkıntısına
varıncaya kadar herhangi bir şey isabet ederse günahlarından bir kısmı yokedilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4670
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Her kim bir kötülük yaparsa onun cezasını görürayeti nazil olunca bu ayet
müslümanlara çok ağır geldi. Bunun üzerine Allah Resulü şöyle buyurdu:, "işlerde
orta bir yol tutunuz, daima doğru olanı arayınız. Müslümanm başına gelen her
musibette bir keffaret vardır. Hatta meydana gelen bir sıyrıkta, yahut batan bir
dikende bile."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4671

366

Atâ b. Ebu Rebah

Ibn Abbas bana: Sana Cennet kadınlarından bir kadın göstereyim mi? dedi:
Ben de evet göster dedim. Ibn Abbas şöyle dedi: Şu siyah kadındır. Bu kadın bir
kere Peygamber' e geldi ve: Ben sara hastalığına tutuluyorum, sara tuttuğu zaman
üzerimi açıyorum. Allah'a benim için dua ediver dedi. Allah Resulü (a. s.): istersen
hastalığına sabret. Bunun mukabilinde sana Cennet vardır, istersen sana şifa
vermesi için Allah'a dua edeyim buyurdu. Kadın: Sabrederim, ancak ben
açılıyorum. Allah'a dua et de açılmayayım, dedi. O da kendisine dua etti.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4673
Abdullah b. Ömer (r.ahm.)

Allah Resulü (a. s.): "Muhakkak ki zulüm Kıyamet gününde meşakkattir"
buyurdu, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4676
Ibn Ömer'den (r.ahm.) rivayet edildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Müslüman müslümanm kardeşidir. Ona
zulmetmez ve onu tehlikeye atmaz. Her kim bir kardeşinin ihtiyacını giderirse,
Allah da onun ihtiyacını giderir. Her kim bir müslümanm sıkıntısını giderirse,
Allah da o kimseden Kıyamet gününün sıkıntılarından bir sıkıntısını giderir. Her
kim bir müslümanm kusurunu örterse, Allah da Kıyamet gününde onun kusurunu
örter."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4677
Ebu Musa'nın (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.): "Şüphesiz Aziz ve Celil Allah zalime mühlet verir. Ama bir
de onu yakalarsa bırakmaz" buyurdu. Sonra da: Rabbin, zulmeden memleketlerin

367

halkını yakaladığı zaman böyle yakalar; yakalaması da şidettli ve elimdirayetini
okudu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4680
Cabir'in (r.a.) anlattığına göre:

Biri Muhacirlerden, öbürü de Ensar'dan iki genç biribiriyle dövüştü. Derken
Muhacir yahut Muhacirler Ey Muhacirler! Yetişin! diye bağırdı. Ensari de: Ey
Ensar, Yetişin! diye seslendi. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.) dışarı çıktı ve: "Ne
bu cahiliyet ahalisinin davası?" diye sordu. Orada bulunanlar: Hayır, öyle birşey
yok ya Resulüllah! Yalnız şu iki genç dövüşmüş de, biri diğerinin kıçına vurmuş,
dediler. Allah Resulü: "O halde zararı yok. Kişi, zalim olsun, mazlum olsun
kardeşine yardım etsin. Eğer kardeşi zalim ise onu zulmünden alıkoysun. Şüphe
yok ki bu da o zalim için bir yardımdır. Kardeşi mazlum olmuş ise ona da yardım
etsin" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4681

Ebu Musa'nın (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.): "Müminin Mümine bağlılığı, birbirini perçinleyen bina
gibidir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4684

Numan b. Beşir (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Birbirlerini sevmekte,
birbirlerine acımada, birbirlerine şefkât hususlarında müminlerin misali, vücut
gibidir. O vücuttan bir organ hastalanınca vücudun diğer azaları, uykusuzluk ve
ateşle ona katılmaya çağrışırlar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4685

368

Hz. Aişe'nin (r.ah.) ifade ettiğine göre:

Bir kimse Peygamber'in huzuruna gelmek için izin istedi. Peygamber: "Ona izin
veriniz. O, aşiretin ne kötü oğludur, yahut aşiretin ne kötü kişisidir" buyurdu. O
kimse yanma girince Peygamber ona karşı yumuşak sözler söyledi. Aişe Ey Allah'ın
Resulü! Onun için söylediğini söyledin. Sonra da ona yumuşak konuştun? diyerek
bunun sebebini sordum. Allah Resulü (a. s.): "Ey Aişe! Kıyamet günü Allah katında
mevkii bakımından insanların en şerlisi kötülüğünden korunmak için insanların
veda ettiği veya terk ettiği kimsedir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4693
Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Ey Aişe! Şüphesiz ki Allah Refik'tir. Rıfkı
(yumuşak huyluluğu) sever. Şiddet (sertlik ve kabalık) ve başka hiçbir şey için
vermediğini rıfka verir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4697
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle dua etti: "Allahım! Ben ancak bir insanım.
Müslümanlardan herhangi bir kimseye ağır söz söylemiş, lânet etmiş, veya vurmuş
isem bunları onun için bir temizlik ve rahmet kıl."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4706
Ümmü Külsum bt. Ukbe (r.ah.)

Hz. Peygamber'i (a. s.): "insanların arasını düzelten, bunun için hayırlı söz
söyleyen ve hayırlı söz ulaştıran kimse yalancı değildir" buyururken işitmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 47 1 7

369

Abdullah b. Mesûd (r.a.)

Hiç şüphesiz Muhammed (a. s.) "Adh'm ne olduğunu size haber vereyim mi? O,
insanlar arasında koğuculuktur, insanlar arasında söz taşıyıp yaymaktır" buyurdu.
Ve yine hiç şüphesiz Muhammed (a. s.) "Muhakkak ki kişi doğru söyleye söyleye
nihayet Sıddık (pek doğru sözlü olarak) yazılır. Ve yalan söyleye söyleye de nihayet
yalancı yazılır" buyurdu, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4718
Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Pehlivan, herkesi yenen kimse değildir. Pehlivan ancak öfke
zamanında kendini tutan kimsedir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4723
Süleyman b. Surad'm (r.a.) anlattığına göre:

iki kişi Peygamber'in yanında birbirlerine sövdüler. Bunlardan birinin gözleri
kızarmaya ve şah damarları şişmeye başladı. Bunun üzerine Allah Resulü (a. s.):
"Ben bir kelime biliyorum ki eğer şu kimse o kelimeyi söylese bu hâl ondan
giderdi. O kelime: "Kovulmuş şeytandan Allah'a sığınırım" sözüdür, buyurdu.
Buna karşılık o öfkeli kimse: Yoksa bende bir delilik mi görüyorsun?" dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4725
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü (a. s.): "Biriniz kardeşi ile kavga ettiği zaman yüze vurmaktan
çekinsin" buyurdu, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4728
Gabir'in (r.a.) anlattığına göre:

370

Bir adam okları ile mescide uğradı. Allah Resulü (a. s.) ona: "Okların
demirlerinden tut (da kimseye dokunmasınlar) " buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4736
Ebu Musa'dan (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Sizden biriniz elinde oklarla bir mescit
yahut bir çarşıdan geçerse, okların demirlerinden tutsun, sonra okların
demirlerinden tutsun, sonra okların demirlerinden tutsun."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4739
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Ebu'l-Kasım (a. s.): "Her kim kardeşine bir demir parçası ile işaret ederse, hiç
şüphesiz ana baba bir kardeşi olsa da bırakmcaya kadar melekler ona lânet eder"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4741
Hz. Aişe (r.ah.)

Resulü'nden (a. s.) şunları işittiğini söylemiştir: "Cibril bana komşu hakkına
riayet olunmasını o kadar vasiyet etti ki, onu mutlaka mirasçı yapacak sandım."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4756
Ibn Ömer (r.ahm.),

Allah Resulü (a. s.): "Cibril, bana komşuyu o derece tavsiyede bulundu ki onu
mutlaka mirasçı yapacak zannettim" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4757

371

Ebu Musa (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.), bir ihtiyacının yerine getirilmesini isteyen bir kimse geldiği
zaman, yanında oturanlara döner ve: "Sizler şefaat ediniz ki ecir kazanasmız.
Allah Peygamberinin dilinden istediğini yerine getirsin" buyururdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4761
Ebu Musa'dan (r.a.) nakledildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "İyi kimse ile oturup kalkan ve kötü
kimse ile arkadaş olanın misali tıpkı misk taşıyanla körük üfıiren kimse gibidir.
Misk taşıyan ya sana da verir, ya sen ondan satın alırsın, yahut da ondan güzel bir
koku duyarsın. Fakat körük üfüren ise, ya senin elbiseni yakar, yahut da ondan
fena bir koku duyarsın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4762

Hz. Peygamber'in zevcesi Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Bir kere beraberinde iki kız çocuğu bulunan bir kadın yanıma geldi. Benden
birşeyler istedi. Fakat o sırada yanımda bir tek hurmadan başka bir şey
bulamadım. Onu kadına verdim. Kadın hurmayı aldı ve onu iki kızı arasında
taksim etti, kendisi ondan hiç bir şey yemedi. Sonra kızlarıyla beraber kalktı gitti.
Müteâkiben yanıma Peygamber (a. s.) girdi. Ben kadının hikayesini Peygamber'e
söyledim. Bunun üzerine Peygamber: "Bir kimse, kız çocukları yüzünden bir
sıkıntıya düşer de onlara iyi davranırsa, kızlar kendisine Cehennem ateşine karşı
perde olurlar" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4763
Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Müslümanlardan üç çocuğu ölen
kimseye, yemini yerini bulacak kadar müstesna Cehennem ateşi dokunmaz."

372

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4766
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) ifade ettiğin göre:

Bir kadın Allah Resulü'ne gelerek: Ey Allah'ın Resulü! Senin sözlerini hep
erkekler alıp gidiyorlar. Bize de kendiliğinden bir gün tahsis et de o günde sana
gelelim. Allah'ın sana öğrettiği şeylerden bizlere öğretirsin! dedi. Allah Resulü
(a. s.): Şu günde ve şu günde toplanınız buyurdu. Kadınlar toplandılar. Allah
Resulü de geldi ve onlara Allah'ın kendisine öğretmiş olduğu şeylerden öğretti.
Sonra da: Hiç bir kadın yoktur ki evladından üç tanesini (Ahirete) yollasın da bu
çocukları kendisi için Cehenneme karşı birer perde olmasınlar buyurdu. Bunun
üzerine bir kadın: iki tanesi de, iki tanesi de, iki tanesi de! dedi. Allah Resulü
cevaben: iki tanesi de, iki tanesi de, iki tanesi de, buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4768
Ebu Hureyre'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Şüphesiz Allah bir kulu sevdiği zaman,
Cebrail'i çağırır ve: Ben filanı seviyorum, sen de onu sev diye emreder. Cibril de
onu sever. Sonra Cibril semada seslenip: Allah filan kimseyi seviyor, binaenaleyh
siz de onu seviniz! der. Artık gök ahalisi de onu severler. Sonra yeryüzüne onun
için (Allah tarafından) kabul konulur. Allah bir kula buğz edince de Cibril'i çağırır
ve: Ben filanı sevmiyorum, sen de onu sevme diye emreder. Cibril de onu sevmez.
Sonra Cibril gök halkı içinde: Allah filan kimseyi sevmiyor, siz de onu sevmeyiniz
diye nida eder. Göktekiler de o kimseyi sevmezler. Sonra onun için yeryüzüne
(Allah tarafından) buğz ve nefret konulur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4772
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

373

Bir A'rabi Allah Resulü'ne: Kıyamet ne zaman kopacak? dedi. Allah Resulü
(a. s.) ona: Kıyamet için ne hazırladın? diye sordu. Bedevi: Allah'ın ve Resulünün
sevgisini dedi. Allah Resulü: Sen sevdiklerinle berabersin buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4775
Abdullah b. Mesûd (r.a.)

Allah Resulü'nün huzuruna bir adam geldi ve: Ey Allah'ın Resulü! Henüz
içlerine katılmadığı bir kavmi seven kimse hakkında ne buyurursunuz? diye sordu.
Allah Resulü (a. s.): Kişi sevdiği ile beraberdir buyurdu, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4779
KADER

Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlatır:

Bize daima doğru söyleyen ve kendisine de doğru bildirilen Allah Resulü (a. s.)
şöyle buyurdu: "Sizin birinizin yaratılışı kırk gün anasının karnında toplanır. Sonra
orada bir o kadar zaman içinde asılı bir parça hâlini alır. Sonra yine o kadar
zaman içinde bir çiğnem ete dönüşür. Sonra bir melek gönderilir ve kendisine ruh
üfürür. Melek, dört kelime yani rızkını, ecelini, amelini şaki ve said olduğunu
yazmakla emrolunur. Kendisinden başka ilah olmayan Allah'a yemin ederim ki,
sizden biriniz Cennet ehlinin ameli ile amel etmekte devam eder, nihayet kendisi
ile Cennet arasında bir arşından başka mesafe kalmaz. Bu sırada yazısı o kişinin
önüne geçer de Cehennem ehlinin ameli ile amel etmeğe devam eder ve
Cehenneme girer. Ve yine sizden biriniz Cehennem ehlinin ameli ile amel eder,
nihayet kendisi ile Cehennem arasında ancak bir arşın mesafe kalır. Bu sırada
yazısı önüne geçer de Cennet ehlinin ameli ile amel eder ve Cennete girer."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4781

374

Enes b. Malik (r.a.) hadisi Allah Resulü'ne nisbet ederek:

Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur, demiştir: "Şüphesiz Aziz ve Gelil Allah rahime
bir melek görevlendirmiştir. Melek: Ey Rabbim! Bir nutfedir. Ey Rabbim! Bir
alakadır. Ey Rabbim! Bir çiğnem ettir der. Allah bir mahluk yaratmak istediğinde
melek: Ey Rabbim! Erkek mi, yoksa dişi mi? Bedbaht mı, yahut mesut ve bahtiyar
mıdır? Rızık ne olacak? Ecel ne olacak? Sorularını sorar. Böylece bunlar anasının
karnında iken yazılır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4785
Hz. Ali (r.a.) şöyle anlatır:

Bakiu'l-Garkad mezarlığında bir cenazede idik. Allah Resulü (a. s.) yanımıza
gelip oturdu, biz de etrafına oturduk. Beraberinde bir asa vardı. Allah Resulü
başını eğdi. Elindeki asayla yeri çizmeye başladı. Sonra: Sizden hiç bir kimse ve
yaratılmış hiç bir nefis yoktur ki, muhakkak Cennetteki ve Cehennemdeki yerini
Allah yazmış olmasın. Ve herkesin bedbaht veya bahtiyar olduğu muhakkak
yazılmıştır! buyurdu. Bunun üzerine bir kimse: Ey Allah'ın Resulü! Öyle ise bizler
ameli terk edip yazımız üzere durmayalım mı? dedi. Allah Resulü: "Saadet
ehlinden olan kimse saadet ehlinin ameline varacak, şekavet ehlinden olan ise
şekavet ehlinin ameline varacaktır," buyurdu ve şunu ilâve etti: "Sizler amel edip
çalışın. Çünkü herkese imkan verilmiştir. Saadet ehline, saadet ehlinin ameli
müyesser olacaktır. Şekavet ehline de, şekavet ehlinin ameli kolay gelecektir."
Sonra Allah Resulü şu ayetleri okudu: Bundan sonra kim verir ve sakınırsa, en
güzeli de tasdik ederse, biz de onu en kolaya hazırlarız. Ama kim cimrilik eder,
kendisini müstağni görür ve en güzeli yalan sayarsa biz de onu en güç olana
hazırlarız.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4786
Imran b. Husayn (r.a.) şöyle anlatır:

375

Ey Allah'ın Resulü! Cennet ehlinin ateş ehlinden ayrıldığı bilindi mi? diye
soruldu. Evet, buyurdu. Öyle ise amel edenler niye böyle amel edip duruyorlar?
denildi. Allah Resulü: "Herkese niçin yaratıldıysa onun için imkan verilmiştir,"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4789
Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: Adem ile Musa münakaşa ettiler. Musa Ey
Adem! Sen bizim babamızsm. Sen bizi mahrumiyete düşürdün ve Cennetten
çıkarttın! dedi. Adem de ona: Sen, Allah'ın kelamı ile seçip mümtaz kıldığı ve
eliyle yazdığı Musa'sın Öyle iken sen, Allah'ın beni yaratmasından kırk sene evvel
üzerime takdir buyurduğu bir işten dolayı mı beni kınıyorsun? dedi. Bunun
üzerine Peygamber: "Böylece Adem, Musa'ya galip geldi. Adem, Musa'ya galip
geldi," buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4793

Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah, Adem oğluna zinadan nasibini
takdir etmiştir. Hiç şüphesiz bu akıbete erişecektir, imdi göz zinası bakmaktır, dil
zinası da konuşmaktır. Nefis temenni eder ve iştahlanır. Tenasül uzvu ise bunu ya
tasdik eder gerçekleştirir, yahut (bırakarak) yalanlar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4801
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Her doğan ancak
fıtrat üzere doğar. Bundan sonra anası, babası onu Yahudi yaparlar, Hristiyan

376

yaparlar, Mecusi yaparlar. Nitekim hayvanın, derli toplu bir hayvan doğurduğu
gibi. Bu hayvanda hiç bir kesik aza görüyor musunuz?"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4803
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a.s.)'ne müşriklerin çocuklarından soruldu. Allah Resulü (a. s.):
"Allah onlann ne işleyeceklerini en iyi bilendir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4808
İLİM

Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) şu ayeti okudu: Sana kitabı indiren O'dur. Onun bir kısım
ayetleri muhkemdir ki bunlar kitabın esasıdır. Diğer bir kısmı da müteşabihlerdir.
işte kalblerinde eğrilik bulunanlar, sırf fitne çıkarmak ve onu tevil etmek için
ondaki müteşabihlerin peşine düşerler. Halbuki onun tevilini Allah'tan başkası
bilmez, ilimde yüksek payeye erenler ise: Biz ona inandık. Hepsi Rabbimiz
karındandır derler. (Bunları) aklı selim sahiplerinden başkası iyice düşünmez. Aişe
devamla: Bundan sonra Allah Resulü: "Kur'an'm müteşabih ayetlerine uyan
kimseleri gördüğünüzde (ki Allah onları Kur'an'da zikretmiştir) onlardan
sakınınız!" buyurdu, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4817
Cündeb b. Abdullah Beceli (r.a.)

Allah Resulü (a. s.): "Üzerinde gönülleriniz birleştikçe, Kur' an okuyunuz. Kur' an
hakkında ihtilaf ettiğinizde de artık kalkıp dağdınız" buyurdu, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4819

377

Hz. Aişe'nin (nah.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.): "Erkeklerden, Allah'a en sevimsiz olan şiddetle düşmanlık
yapandır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 482 1
Ebu Saîd Hudrî (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu bildirmiştir: "Şüphesiz ki sizler,
kendinizden önce gelen milletlerin yoluna karışı karışma, arşını arşınına muhakkak
uyacaksınız. O kadar ki şayet onlar bir kelerin deliğine girseler, siz de muhakkak
onların arkasından gideceksiniz." Biz: Ey Allah'ın Resulü! bunlar Yahudilerle
Hristiyanlar mıdır? diye sorduk. Allah Resulü: "Başka kim olacak" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4822
Enes b. Malik'in (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "ilmin kaldırılması, cehlin kökleşmesi, içkinin içilmesi,
zinanın açıktan yapılması Kıyamet alâmetlerindendir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4824
Ebu Musa (r.a.)

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu, demiştir: "Şüphesiz Kıyametin kopmasından
önce öyle günler vardır ki ilim kaldırılır ve cehalet iner. O günlerde here çoğalır;
here adam öldürmedir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4826
Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

378

Allah Resulü (a. s.): "Zaman yaklaşacak, ilim alınacak, fitneler zuhur edecek.
Aşırı cimrilik yerleşecek ve here çoğalacaktır" buyurdu. Sahabeler: Here nedir?
dediler. Allah Resulü: "Öldürmektir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4827
Abdullah b. Amr b. As (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu işittiğini söylemiştir: "Şüphesiz
Allah, ilmi insanlardan çekip almakla değil, alimlerin ruhlarını kabzetmek suretiyle
kaldıracaktır. Nihayet hiç bir alim bırakmayınca insanlar kendilerine cahil bir
takım kimseleri başkanlar edinirler. Bunlara sorulur, onlar da bilgisizce fetva
verirler de hem kendileri saparlar, hem halkı saptırırlar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4828
ZİKİR, DUA, TEVBE VE İSTİĞFAR

Ebu Hureyre'nin (r.a.) haber verdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Şüphesiz Aziz ve Gelil Allah şöyle
buyurur: Ben kulumun beni zannettiği gibiyim. Kulum beni anarken ben
muhakkak onunla beraber bulunurum. Eğer o beni gönlünde gizlice zikrederse,
ben de onu gönlümde zikrederim. Eğer o beni bir cemaat içinde zikrederse, ben
de onu o cemaatten daha hayırlı bir cemaat içinde zikrederim. Kulum bana bir
karış yaklaşırsa, ben ona bir arşın yaklaşırım. Kulum bana bir arşın yaklaşırsa, ben
ona bir kulaç yaklaşırım, o bana yürüyerek gelirse, ben ona koşarak varırım."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4832
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Allah'ın kendine has doksan dokuz ismi vardır. Her kim
bunları ezberlerse Cennete girer. Şüphesiz Allah tektir, teki sever" buyurmuştur.

379

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4835

Enes b. Malik (r.a.)

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Sizden biriniz dua ettiği zaman azimli ve
kararlı olsun. Ve sakın: Allahım, dilersen bana ver! demesin. Çünkü Allah'ı
zorlayacak (hiç bir kuvvet) yoktur" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4837
Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Biriniz dua ettiği zaman sakın: Allahım,
dilersen beni affet demesin. Kesin, kararlı ve azimli istesin, rağbeti büyültsün.
Çünkü Allah'a, vereceği hiçbir şey büyük gelmez."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4838
Enes b. Malik (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Sizden biriniz başına
gelen herhangi bir zarardan dolayı sakın ölümü temenni etmesin. Mutlaka
isteyecekse: Allahım, yaşamak benim için hayırlı ise beni yaşat. Benim için ölmek
hayırlı ise beni öldür! desin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4840

Habbab (r.a.) rivayetinde Kays b. Ebu Hazım şöyle dedi:

Habbab'm (r.a.) yanma hasta ziyareti için girmiştik. Karnına yedi dağlama
yapılmıştı. Habbab hastalığının şiddetli ızdırabmı ifade ederek: Eğer Allah Resulü
bizim ölümü istememizi yasaklamış olmasaydı muhakkak ölümü isterdim, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4842

380

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Sizden hiç biriniz ölümü temenni etmesin ve
ölüm kendisine gelmeden evvel ölümü dilemesin. Çünkü biriniz öldüğü zaman
ameli kesilir. Ve muhakkak ki ömür, Müminin ancak hayrını artırır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4843
Ubade b. Samit'ten rivayet edildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Her kim Allah'a kavuşmayı severse,
Allah da ona kavuşmayı sever. Her kim de Allah'a kavuşmayı istemezse, Allah da
ona kavuşmayı istemez."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4844
Hz. Aişe (r.ah.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Her kim Allah'a
kavuşmayı severse, Allah da ona kavuşmayı sever. Her kim de Allah'a kavuşmaktan
hoşlanmazsa, Allah da ona kavuşmayı hoş görmez," buyurdu. Ben: Ey Allah'ın
Peygamberi, bu, ölümden hoşlanmamak mıdır? Öyle ise bizler hepimiz ölümden
hoşlanmayız dedim. Bunun üzerine Allah Resulü: "Öyle değil, lâkin Mümin
Allah'ın rahmeti ile, rızası ile ve Cenneti ile müjdelendiği zaman, Allah'a
kavuşmayı sever, Allah da o mümin kula kavuşmayı sever. Kâfir olan ise Allah'ın
azabı ile, hoşnutsuzluğu ile müjdelendiği zaman Allah'a kavuşmaktan hoşlanmaz,
Allah da ona kavuşmaktan hoşlanmaz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4845
Ebu Musa (r.a.)

381

Hz. Peygamber'in (a. s.): "Her kim Allah'a kavuşmayı severse, Allah da ona
kavuşmayı sever. Her kim de Allah'a kavuşmaktan hoşlanmazsa, Allah da ona
kavuşmaktan hoşlanmaz" buyurduğunu bildirmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4848
Enes'in (r.a.) bildirdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) müslümanlardan zayıflıktan kuş yavrusu kadar kalmış hasta
bir kimseyi ziyaret etti. Allah Resulü ona: "Sen Allah'a herhangi bir şeyle dua
ediyor, yahut sadece Allah'tan bir şey istiyor muydun?" dedi. Evet, ben: Allahım!
Bana Ahirette bir ceza verecek isen o cezayı bana dünyada ver diye dua
ediyordum dedi. Bunun üzerine Allah Resulü: "Sübhanallah! Ona takat
getiremezsin (yahut senin buna gücün yetmez) sen: Allahım! Bize dünyada da iyilik
ver, Ahirette de iyilik ver ve bizi ateş azabından koruîdiye dua etsen ya" buyurdu.
Müteâkiben o hasta için Allah'a dua etti, Allah da şifasını verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4853

Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayetinde Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurdu:

"Allah Teala'nm yeryüzünde seyahat eden bir takım fazla melekleri vardır.
Bunlar zikir meclislerini araştırırlar, içinde Allah'ın zikredildiği bir meclis
bulduklarında onlarla beraber otururlar ve birbirlerini kanatları ile kuşatırlar. Ta ki
onlarla sema arasındaki mesafeyi doldururlar. Cemaat dağıldığında, yükselip
semaya çıktıkları zaman Aziz ve Celil olan Allah onları pek iyi bildiği halde
meleklere: "Sizler nereden geldiniz?" diye sorar. Melekler: Biz yeryüzünde senin
bir takım kullarının yanından geldik ki onlar seni teşbih ediyorlar, seni tekbir
ediyorlar, tehlilde bulunuyorlar, sana hamd ediyorlar ve senden istiyorlar derler.
Allah: Benden ne istiyorlar? buyurur. Melekler: Senden Cennetini istiyorlar derler.
Allah: Onlar benim Cennetimi görmüşler mi? buyurur. Melekler: Hayır,
Rabbimiz! Eğer onlar Cennetimi görmüş olsalardı nasıl olurdu? buyurur.
Melekler: Senden eman dilerler, derler. Benden niçin eman diliyorlar? diye sorar.
Senin Cehenneminden Ya Rabbi! diye cevap verirler. Onlar benim Cehennemimi

382

görmüşler mi? der. Hayır, cevabını verirler. Acaba Cehennemimi görmüş olsalar
ne yaparlar? der. Senin mağfiretini talep etmektedir derler. Bunun üzerine Allah:
Ben onlara mağfiret eyledim. Onlara bütün istediklerini ihsan ettim ve eman
istedikleri şeyden de kendilerine eman verdim buyurur. Melekler: Ya Rabbi! O
zikredenlerin içinde günahı çok olan filan kimse de vardı. Sadece oradan
geçiyordu da onlarla beraber oturuvermiştir derler. Allah: Ben onu da mağfiret
ettim. O cemaat öyle kemal sahibi kimselerdir ki onlarla beraber oturan kimseler
şaki olamaz! buyurur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4854
Ebu Hureyre'den rivayet edildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Her kim günde yüz kere Bir ve ortaksız
olarak Allah'tan başka hiç bir ilah yoktur. Mülk onundur, hamd onundur, o
herşeye kadirdir! derse bu dua o kimse için on köle azat etme sevabına denk olur.
Ve kendisine yüz hasene yazılır, yüz günah da silinir. O gün akşamlayana kadar
şeytandan korunmuş olur. Ve hiç bir kimse onun yaptığından daha faziletli bir iş
yapamaz. Meğer ki ondan daha çok okuyan bir kimse olsun. Ve her kim günde
yüz kere: Subhanallah ve bi-hamdihi (Allah'ı, ona hamd ederek teşbih ederim)
derse o kimsenin günahları deniz köpüğü kadar bile çok olsa dökülür."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4857
Ebu Eyyûb Ensari (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: Her kim on kere "Tek
ve ortaksız olan Allah'tan başka hiç bir ilah yoktur. Mülk onundur, hamd onundur.
O, her şeye kadirdir!" derse ismail Peygamber'in neslinden dört kişi azat etmiş gibi
olur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4859

Ebu Hureyre (r.a.)

383

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu, demiştir: "Dile hafif, mizanda ağır, Allah'a
sevgili olan iki kelime (iki cümlecik) vardır. Bunlar: Subhanallahi ve bi-hamdihi,
subhanallahi'l-azim (Allah'ı, ona hamd ederek teşbih ederim, büyük Allah'ı teşbih,
ederim)'dir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4860
Ebu Musa (r.a.) şöyle dedi:

Biz bir seferde Peygamber'in maiyetinde bulunduk, insanlar tekbir getirirken
seslerini yükseltmeğe başladılar. Bunun üzerine Peygamber (a. s.): "Ey insanlar,
kendinize acıyınız! Çünkü siz ne sağıra dua ediyorsunuz, ne de gaibe. Muhakkak
ki siz, en iyi işiten ve size çok yakın olana dua ediyorsunuz. Ve O her zaman sizinle
beraberdir" buyurdu. Ebu Musa dedi ki: Bu sırada ben Peygamber'in arkasında
idim ve: Güç ve kuvvet ancak Allah'a mahsustur! sözlerini söylüyordum. Allah
Resulü: "Ey Abdullah b. Kays! Ben sana Cennet hazinelerinden bir hazineyi
göstereyim mi?" buyurdu. Ben de: Evet, Ya Resulüllah! dedim. Resulüllah: "La
havle ve la kuvvete illa bi'llah de" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4873
Ebu Bekr (r.a.)

Bir defa Allah Resulü'ne: Bana bir dua öğret de namazımda okuyayım demiş.
Allah Resulü (a. s.) da: "Şüphesiz ben kendime büyük (Kuteybe: çok) zulmettim.
Günahları mağfiret edecek de ancak sensin. Öyle ise makamından bana mağfiret
ve bana merhamet eyle. Şüphesiz ki Gafur ve Rahim sensin! de" cevabını
vermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4876
Enes b. Malik (r.a.)

384

Allah Resulü (a. s.): "Allahım! Ben acizlikten, tembellikten, korkaklıktan,
bunaklık derecesine varan ihtiyarlıktan ve cimrilikten sana sığınırım. Kabir
azabından, hayatın ve ölümün fitnelerinden de sana sığınırım!" buyururdu,
demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4878
Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.), kötü hükümden, bedbahtlık erişmesinden, düşmanların
gülmesinden ve belanın çetinliğinden Allah'a sığınırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4880
Bera b. Azib'in (r.a.) bildirdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Yatağına vardığın zaman evvela namaz
abdesti gibi bir abdest al. Sonra sağ tarafına yat. Sonra da: Allahım! Kendimi sana
teslim ettim, işimi sana ısmarladım. Arkamı sana dayadım. Çünkü ümidim de
sendedir, korkum da sendendir. Senden sığınacak ve Senden kurtulacak yer varsa
yine sensin, indirdiğin Kitabına ve gönderdiğin Peygamber'ine iman ettim, de.
Bunlar son sözün olsun. Şayet o gece ölecek olursan fıtrat üzere ölmüş olursun."
Bera: Bu sözleri iyice ezberlemek için onları Peygamber'in huzurunda tekrar ettim
de: "Gönderdiğin Resulüne iman ettim" dedim. Allah Resulü (duadaki resul ve
nebi kelimelerinin değiştirilerek söylenmesine razı olmayıp): "Gönderdiğin
Peygamberine iman de" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4884
Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Biriniz yatağına girdiği zaman izarmın
kenarıyla yatağını tutup silksin ve besmele çeksin. Çünkü kendisinden sonra (yani
dünden beri) yatağında ne kaldığını bilemez. Yatmak istediği zaman, sağ yanı

385

üzerine yatsın da şöyle dua etsin: Allahım! Seni bütün noksan sıfatlardan tenzih
eylerim. Ya Rabbim! Ancak seninle yan tarafımı yatağıma koydum. Ve onu ancak
seninle kaldırırım. Eğer canımı alacaksan sen ona mağfiret eyle. Ve eğer bırakacak
isen, sen onu, salih kullarını muhafaza ettiğin himayenle muhafaza eyle!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4889
İbn Abbas'tan (r.a.) nakledildiğine göre:

Resulüllah (a. s.) şöyle der idi: "Allahım! Kendimi yalnız sana verdim, yalnız
sana iman ettim. Yalnız sana güvendim. Yalnız sana yöneldim. Ancak senin
uğrunda düşmanla mücadele ettim. Allahım! Beni dalalete düşürmenden senin
izzetine sığınırım. Senden başka hiçbir mabud yoktur. Sen hiç ölmeyecek olan
ebedi dirisin. Halbuki cinler ve insanlar öleceklerdir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4894
Ebu Musa'nın (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle dua ederdi: "Allahım! Günahımı, bilgisizliğimi, her
işimde israfımı ve benden daha iyi bildiğin bütün kusurlarımı mağfiret eyle.
Allahım! Ciddi hâlimi, şakamı, hatamı ve bilerek işlediğimi affeyle. Bunların hepsi
bende vardır. Allahım! evvelden yaptığım, sonradan yapacağım, gizlediğim, açığa
vurduğum ve benden daha iyi bildiğin bütün günahlarımı mağfiret eyle. Öne
geçiren ancak sensin. Geriye bırakan da sensin ve sen her şeye kadirsin."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4896
Ebu Hureyre'nin (r.a.) ifade ettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) her zaman şöyle der idi: "Bir Allah'tan başka hiçbir ilah
yoktur. Allah, ordusunu aziz kıldı, kuluna da yardım etti. Tek başına da kavimlere
galebe çaldı. Allah'tan başka hiç bir şey yoktur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4903

386

Ali'nin (r.a.) anlattığına göre:

Fatıma, değirmen taşı çevirmekten dolayı elinde meydana gelen rahatsızlıktan
şikâyet etmişti. O sırada Peygamber' e de bir çok esirler gelmişti. Fatıma gittiyse de
babasını bulamadı. Aişe'ye rastladı ve derdini ona haber verdi. Peygamber (a. s.)
geldiğinde Aişe, Fatıma'nm geldiğini ona haber verdi. (Ali dedi ki:) Bunun üzerine
Peygamber bize geldi. Biz de yataklarımıza girmiştik. Hemen kalkmaya davrandık.
Peygamber: "Yerlerinizde durun!" buyurdu ve ikimizin arasına oturdu. Hatta ben
göğsümün üzerine ayağının soğukluğunu hissettim. Sonra Allah Resulü: "iyi
dinleyiniz! Ben size, benden istediğinizden daha hayırlı olan bir şey öğreteyim mi?
Siz yatağınıza girdiğiniz zaman otuz dört defa "Allah'ü ekber" dersiniz. Otuz üç
defa "sübhanallah" dersiniz. Otuz üç defa da "elhamdülillah" dersiniz. Bunları
söylemeniz sizin için bir hizmetçiden daha hayırlıdır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4906
Ebu Hureyre'den (r.a.) bildirildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Sizler horozun ötmesini işittiğiniz
zaman Allah'ın fazlından isteyiniz. Çünkü o melek görmüştür. Merkebin
anırmasını işittiğinizde de şeytandan Allah'a sığınınız. Çünkü o şeytan görmüştür."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4908
Ibn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Allah'ın Peygamber'i (a. s.) sıkıntı esnasında şöyle buyururdu: "Azamet ve vakar
sahibi Allah'tan başka ilah yoktur. Büyük Arş'm sahibi Allah'tan başka ilah yoktur.
Göklerin Rabbi, yerin Rabbi ve kıymetli Arş'm Rabbi Allah'tan başka mabud
yoktur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4909

387

Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Biriniz acele ederek: Ben dua ettim fakat kabul olunmadı
demedikçe duası kabul edilir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4916

Usame b. Zeyd'ten (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Cennet kapısının önünde durdum. Bir de gördüm ki
Cennete girenlerin çoğu fakirlerdir. Mevki sahipleri ise hapsolunmuşlardır. Yalnız
Cehennemlikler müstesna. Onların Cehenneme konulmaları daha önce
emrolunmuştu. Cehennem kapısı önünde de durdum. Bir de baktım ki
Cehenneme girenlerin çoğu kadınlardır" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4919

Imran b. Husayn (r.a.

Allah Resulü'nün (a. s.): "Cennet sakinlerinin en azı kadınlardır" buyurduğunu
rivayet etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 492 1

Usame b. Zeyd (r.a.) şöyle dedi:

Allah Resulü: "Benden sonra erkeklere, kadınlardan daha zararlı bir fitne ve
imtihan sebebi bırakmadım" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4923

388

Ibn Ömer'den (r.ahm.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Bir zamanlar üç kişi yolda giderlerken
yağmura tutulmuşlar. Bunlar hemen dağdaki bir mağaraya sığınmışlar. Derken
mağaranın ağzı, dağdan kopup düşen büyük bir kaya ile kapanmış. Bunun üzerine
birbirlerine: Bakın, hayatınızda sırf Allah için işlediğiniz bir takım iyi ameller
varsa onlar vasıtasıyla Allah'a dua ediniz. Belki Allah bu kayayı açar! dediler.
Bunlardan birisi: Allahım! Bilirsin ki benim, yaşlı ihtiyar anamla babam, bir karım
ve bir kaç küçük çocuğum vardı. Ben her gün onlar için koyunları otlatırdım.
Koyunları onların yanma sürüp getirdiğim zaman sütlerini sağar, evvela ana
babamdan başlayarak çocuklarımdan önce onlara süt içirirdim. Şu var ki bir gün
ağaçlık beni uzağa götürmüştü de akşama kadar gelememiştim. Geldiğimde de
anam ile babamı uyumuş halde bulmuştum. Her gün sağmakta olduğum gibi
sütleri sağdım ve süt bakracını getirdim. Baş uçlarında durdum. Onları
uykularından uyandırmaya kıyamıyor, anam ve babamdan önce çocuklara
içirmeyi de istemiyordum. Halbuki çocuklar ayağımın dibinde ağlaşıyorlardı. Ta
fecr doğuncaya kadar benim ve çocukların hâli devam etmişti. Hiç şüphe yok sen
pek iyi bilmektesin ki ben ana babama yaptığım bu derin hizmeti yalnız senin
rızan için yapmıştım. Şu kayayı bir parça arala da oradan gök yüzünü görelim!
diye dua etti. Bunun üzerine Allah kayayı araladı ve o delikten gökyüzünü
gördüler. Onlardan bir diğeri: Allahım! Şu muhakkak ki benim amcamın bir kızı
vardı. Ben onu, erkeklerin kadınları sevmekte oldukları sevginin en şiddetlisi ile
sevmiştim. Ben kendisiyle evlenmek istedim. O, ben kendisine yüz dinar
getirmedikçe kabul etmedi. Ben bu parayı kazanmak için yoruldum. Nihayet yüz
dinarı toplayıp amcamın kızma getirdim. Bacaklarının önüne oturduğum zaman
kız bana: Ey Allah'ın kulu! Allah'tan kork. Mührü haksız yere açma! dedi. Bunun
üzerine ben de kalktım. Sen pek iyi bilmektesin ki bu işi sırf senin rızan için
yapmadığımı biliyorsun. Bu kayadan bir delik aç dedi. Bunun üzerine Allah onlar
için biraz daha açtı. Öteki de: -Allahım! Ben bir ölçek pirinç mukabilinde bir işçi
tutmuştum, işçi işini bitirdiği zaman: Bana hakkımı ver dedi. Ben de ona ölçeğini
verdim. Fakat o adam bunu istemedi, bırakıp gitti. Ben onu ekmeye devam ettim.
Nihayet ondan çobanlarıyla birlikte bir sürü sığır elde ettim. Bir müddet sonra o
işçi geldi ve: Allah'tan kork, benim hakkıma zulmetme dedi. Ben: Şu sığırların ve

389

çobanların yanma git ve onları al, dedim. Bunun üzerine işçi: Allah'tan kork,
benimle alay etme dedi. Ben: Hayır seninle alay etmiyorum. Şu sığırları ve
çobanlarını al, dedim. Bunun üzerine alıp götürdü. Şüphesiz sen biliyorsun ki ben
bunu senin rızanı talep için yaptım. Bizim için deliğin kalanını da aç diye dua etti.
Allah onlar için mağaranın kalan deliğini de açtı."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4926
TEVBE

Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlatır:

Ben, Abdullah hasta iken onu ziyaret etmek maksadıyle yanma girdim. Kendisi
bize biri kendinden, biri de Allah Resulü'nden olmak üzere iki hadis söyledi: Allah
Resulü'nü (a. s.) şöyle buyururken işittiğini söyledi: "Muhakkak Allah mümin
kulunun tevbesi sebebiyle şu kimseden daha fazla sevinir: Öyle bir kimse ki çorak
bir arazide devesi ile birlikte bulunuyor. Devesinin üzerinde yiyeceği ve içeceği
vardır. Derken uyuya kalır. Uyandığında bir de bakar ki devesi gitmiş. Devesini
aradı. Nihayet kendisine şiddetli bir susuzluk erişti. Sonra kendi kendine: Artık ben
ilk bulunduğum yere döneyim de orada ölünceye kadar uyuyayım dedi. Gitti,
ölmek üzere başını kolunun üzerine koydu. Bir aralık uyandı. Bir de baktı ki devesi
yanıbaşmda. Bütün azığı, yiyeceği ve içeceği de devenin üzerinde! işte Allah
mümin kulunun tevbesine bu kimsenin devesini ve azıklarını bulması anındaki
sevincinden daha fazla sevinir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4929
Enes b. Malik (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Allah'ın, kulu kendisine
tevbe ettiğinde sevinmesi: Birinizin, çorak bir arazide devesi üzerinde
bulunduğunda, üzerinde yiyeceği ve içeceğinin bulunduğu devesi kaçar. Devesini
bulmaktan ümidi kesip de nihayet bir ağacın gölgesinde yatar; devesinden ümidini

390

kesmiştir. Tam bu haldeyken birdenbire devesini yanıbaşmda dikiliyor bulur.
Hemen devesinin ipini tutar. Sonra sevincinin şiddetinden dolayı: Allahım! Sen
benim kulumsun, ben de senin Rabbinim! diyerek sevincinin şiddetinden dolayı
böyle hata etmesindeki sevincinden daha fazladır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4932
Ebu Hureyre'nin (r.a.) ifade ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Allah mahlûkatı yarattığı zaman
kendi nezdinde Arş'm üzerinde bulunan kitabına: "Muhakkak benim rahmetim
gazabıma üstün gelir" yazmıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4939
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nden (a. s.) şöyle buyurduğunu işitmiştir: "Yüce Allah rahmetini
yüz parçaya ayırıp doksan dokuz parçasını kendi yanında tuttu, bir parçasını da
yer yüzüne indirdi, işte bu bir parça rahmet sebebiyle bütün mahluklar
birbirlerine merhamet ederler. Hatta hayvan, üzerine basarım endişesiyle ayağını
yavrusundan kaldırır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4942
Ömer b. Hattab (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü'nün huzuruna bir takım esirler gelmişti. Bunların içinde bir kadın
vardı ki çocuğunu aramakta idi. Kadın esirler arasında çocuğu bulunca hemen
onu aldı bağrına bastı ve emzirmeye koyuldu. Allah Resulü (a. s.) bize: "Şu kadının,
kendi çocuğunu ateşe atacağını sanır mısınız?" dedi. Biz de: Hayır vallahi.
Atmamak elinden geldiği sürece atmaz, dedik. Bunun üzerine Allah Resulü: "işte
muhakkak ki yüce Allah, kullarına bu kadının çocuğuna acımasından daha
merhametlidir" buyurdu.

391

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4947
Ebu Hureyre'den (r.a.) bildirildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Asla hiçbir iyilik yapmamış olan bir
adam ailesine: Öldüğüm zaman beni yakın. Sonra külünün yansını karaya,
yarısını da denize doğru savurun. Allah'a yemin ederim ki eğer Allah ele
geçirmeğe kadir olursa alemlerden hiç bir kimseye azap etmediği bir azaba
çekecektir, dedi. Bu kimse öldüğü zaman emrettiği işleri yaptılar. Neticede Allah
karaya emretti. Kara hemen kendisinde bulunanları topladı. Allah deryaya
emretti, o da derhal kendisinde bulunanları toplayıverdi. Sonra Allah o kimseye:
Bunu niçin yaptın? diye sordu. Adam: Senden korktuğumdan dolayı ya Rabb! Sen
daha iyi bilirsin! dedi. Bunun üzerine Allah onu affetti."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4949
Ebu Saîd Hudrî (r.a.)

Hz. Peygamber'den (a. s.) şunları nakletmiştir: Sizden önceki ümmetlerden bir
kimse vardı. Allah ona mal ve evlat ihsan etmişti. Bir gün evladına hitaben: Vallahi
ya benim emredeceğim şeyi yaparsınız, yahut da ben mirasımı sizden başkalarına
vasiyet ederim: Öldüğüm zaman beni yakınız. (Zannederim şunu da söylemiştir:)
Sonra beni öğütüp rüzgârda savurunuz. Çünkü ben Allah katında hiç bir hayır
biriktirmedim. Şüphe yok ki Allah beni azap etmeğe kadirdir, diyerek bu hususta
çocuklarından söz aldı. Rabbime yemin ediyorum ki çocukları da vasiyet ettiği
şeyleri yaptılar. Nihayet yüce Allah; Bu yaptığına seni sevk eden nedir? diye sordu.
O zat: Senden korktum, dedi. Allah Teala: "Zaten bunu da başkası affedemez
dedi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4952
Ebu Hureyre (r.a.)

392

Hz. Peygamber'in (a. s.) Aziz ve Gelil olan Rabbmdan rivayet ederek şöyle
buyurduğunu rivayet etmiştir: "Bir kul bir günah işledi. Müteâkiben: Allahım!
Günahımı bağışla, dedi. Yüce Allah: Kulum bir günah işledi, fakat günahı
mağfiret eden ve günah sebebiyle cezalandıracak bir Rabbı olduğunu bildi
buyurdu. Sonra kul tekrar dönüp günah işledi. Ardından: Ey Rabbim! Günahımı
affet diye yalvardı. Yüce Allah yine: Kulum bir günah işledi, fakat günahı mağfiret
eden ve günah sebebiyle cezalandıracak bir Rabbı olduğunu bildi buyurdu. Sonra
kul tekrar dönüp günah işledi. Ve: Ey Rabbim! Günahımı mağfiret et diye
yalvardı. Yüce Allah bu sefer yine: Kulum bir günah işledi, fakat günahı mağfiret
eden, günah sebebiyle ceza veren bir Rabbı olduğunu gereği gibi bildi. Sen
istediğini yap, ben seni mağfiret ettim, buyurdu." Ravi Abdul Ala "istediğini yap!"
sözünü üçüncü yahut dördüncü defa da mı söyledi, bilmiyorum dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4953
Abdullah b. Mesûd (r.a.)

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu demiştir: "Allah kadar medh ve sena
olunmayı seven hiç bir kimse yoktur. Bunun için Allah kendisini medh etmiştir.
Allah'tan daha kıskanç hiç bir kimse de yoktur. Bundan dolayı Yüce Allah bütün
çirkin fiilleri haram kılmıştır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4955
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Şüphesiz ki Allah kıskanır. Mümin de
kıskanır. Allah'ın kıskanması, haram kıldığı şeyleri müminin işlemesidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4959
Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) anlattığına göre:

393

Yabancı bir kadını öpen biri Hz. Peygamber'e geldi ve olayı anlattı. Bunun
üzerine: Gündüzün iki tarafında ve gecenin bazı saatlerinde dosdoğru namaz kıl.
Şüphesiz ki iyilikler kötülükleri giderir. Bu, öğüt almak isteyenlere büyük bir
hatırlatmadırayeti nazil olunca o zat: Ey Allah'ın Resulü! Bu yalnız benim için mi?
diye sordu. Allah Resulü (a. s.): "Ümmetimden onu yapan herkes içindir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4963
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber'e bir adam geldi ve: Ey Allah'ın Resulü! Ben had cezası
gerektirecek bir kabahat işledim. O cezayı bana tatbik et dedi. Ravi der ki: Bu
anda namaz vakti de gelmişti. Adam da Allah Resulü ile beraber namaz kıldı.
Namaz bitince yine: Ey Allah'ın Resulü! Ben ceza gerektirecek bir kabahat
işledim. Binaenaleyh hakkımda Allah'ın Kitabı'nı tatbik eyle! dedi. Allah Resulü
(a. s.): "Sen bizimle birlikte namazda bulundun mu?" diye sordu. Evet bulundum
dedi. Allah Resulü: "Sen affolundun" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4965

Ebu Saîd Hudrî'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Allah'ın Peygamber'i (a. s.) şöyle buyurdu: "Sizden evvelki ümmetler içinde bir
adam vardı ki doksan dokuz insan öldürmüştü. Bu zat, yeryüzü insanlarının en
aliminin kim olduğunu sordu. Kendisine bir rahip gösterildi. O da rahibe gelerek
kendisinin doksan dokuz kişi öldürdüğünü ve tevbesinin kabul edilip
edilmeyeceğini sordu. Rahip: Hayır, edilmez diye cevap verdi. Bu cevap üzerine
katil o rahibi de öldürdü. Bununla sayıyı yüze tamamladı. Sonra yine yeryüzü
halkının en alimini sordu. Alim bir kimse gösterildi. Onun yanma gelince: Bu
adam yüz tane insan öldürmüştür. Acaba Onun için bir tevbe yolu var mıdır?
dedi. O: Evet vardır, insan ile tevbesi arasına kim girebilir? Sen filan yere git.
Çünkü orada Allah'a ibadet etmekte olan bir takım insanlar vardır. Sen de onlarla
beraber Allah'a ibadet et ve sakın bir daha kendi memleketine dönme. Çünkü
orası kötü bir çevredir, dedi. Bunun üzerine adam gitti. Nihayet yolun yarısına

394

vardığı zaman eceli geldi. Bu sefer rahmet melekleri ile azap melekleri çekişmeye
başladılar: Rahmet melekleri: Bu adam tevbe ederek ve kalbi ile Allah'a yönelerek
geldi dediler. Azap melekleri de: Bu adam hiç bir hayır işlememiştir dediler. Bu
sırada insan kılığında başka bir melek geldi. Her iki taraf bu meleği aralarında
hakem yaptılar. O melek: Şimdi siz buradan itibaren geldiği yer ile gideceği yerin
mesafesini ölçün. Bulunduğu bu yer, hangisine daha yakın ise bu kimse oraya ait
olur dedi. Melekler mesafeleri ölçtüler ve adamın gitmek istediği yere daha yakın
olduğunu gördüler. Bunun üzerine onun ruhunu rahmet melekleri aldılar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4967
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) bir sefere çıkmak istediği zaman kadınları arasında kura
çekerdi. Kura kime düşerse Allah Resulü onunla birlikte sefere çıkardı. Aişe
devamla: Gazaya gitmek istediği bir gazvede de aramızda kura attı ve bu kurada
benim ismim çıktı. Ben Resulüllah ile beraber sefere çıktım. Bu sefer, hicap ayeti
indirildikten sonra idi. Ben havdecimin içinde bindirilir ve (konak yerine) onun
içinde indirilirdim. Bütün yolculuğumuzda böyle oldu. Nihayet Resulüllah bu
gazasından ayrılıp da döndüğü ve Medine'ye yaklaştığımızda bir gece yürüyüşü
bildirdi. Hareket izni verildiği zaman ben kalkıp yürüdüm. Hatta orduyu geçtim.
Hacetimi yerine getirdiğim zaman dönüp yerime geldim. Bir de göğsümü
yokladım. Baktım ki Yemen'in gözboncuğundan dizilmiş gerdanlığım kopup
düşmüş. Hemen dönüp gerdanlığımı aradım. Fakat onu aramak beni yoldan
alıkoymuştu. Benim devemi hazırlayan kimseler gelip havdecimi yüklemişler ve
havdecimi bindiğim deve üzerinde götürmüşlerdi. Onlar beni havdecin içinde
sanıyorlarmış. O zaman kadınlar hafif idiler, şişmanlamazlardı. Et ve yağ onları
bürüyüp kaplamazdı. Çünkü onlar az yemek yerlerdi. Bu cihetle bana hizmet
edenler havdeci yüklemek üzere kaldırdıklarında havdecin ağırlık derecesinin
farkına varmayarak yüklemişler. Bilhassa ben küçük yaşta genç bir kadındım.
Deveyi kaldırmışlar ve gitmişler. Ordu gittikten sonra ben gerdanlığımı buldum.
Akabinde konakladıkları yerlere geldim fakat oralarda ne bir çağıran, ne de bir
cevap veren kalmıştı. Bunun üzerine ben orada evvelce bulunduğum konak yerime

395

geldim. Ve onlar beni havdecde bulamazlar da beni aramak üzere dönüp yanıma
gelirler diye düşündüm. Yerimde otururken uykum geldi ve uyumuşum. Safvan b.
Muattal Şulemi sonra Zekvani, ordunun arkasında mola vermişti. Bu zat sabaha
yakın yürümüş, benim bulunduğum yere gelmiş, uyuyan bir insan karaltısı
görünce benim yanıma gelmiş ve beni görünce tanımış. Beni tesettür farz
kılınmadan önce görür idi. Ben onun beni tanıdığı sırada onun istirca sözlerini
söylemesi ile uyandım. Uyanınca hemen çarşafıma bürünüp yüzümü örttüm.
Allah'a yemin ediyorum ki o bana bir tek kelime söylemiyordu. Ben ondan, istirca
sözünden başka hiç bir kelime işitmedim. Devesini ıhtırıp çöktürdü, ön ayağına
bastı. Ben de deveye bindim. Safvan bindiğim deveyi önünden çekerek yürüdü.
Nihayet kafile konak yerine indikten sonra öğlen sıcağında orduya yetiştik. Bu
sırada benim yüzümden helak olan helak olmuştu, iftiranın çoğunu Abdullah b.
Ubey b. Selül yapmıştı. Müteâkiben Medine'ye geldik. Medine'ye geldiğimizde
ben bir ay hasta oldum. Meğer bu sırada halk iftiracıların sözlerine dalmışlar. Ben
ise bunlardan hiç bir şeyin farkında değildim. Yalnız hastalığımda beni
işkillendiren bir cihet vardı: Peygamber'den, hastalandığım başka zamanlarda
gördüğüm lütuf ve şefkâti bu hastalığımda görmüyordum. Ancak yanıma giriyor,
selam veriyor, sonra da: "Nasılsınız?" diyordu. Bu hâl beni işkillendiriyordu. Fakat
bir kötülük hissetmiyordum. Nihayet iyileştikten sonra dışanya çıktım. Benimle
beraber Mistah'm annesi de çıktı. Biz, Menası tarafına doğru çıktık. Bu yer bizim
helamızdı. Buraya biz ancak geceden geceye çıkardık. Bu âdet evlerimizin
yakınında helalar edinmemizden önce idi. O zamanlar bizim hâlimiz ilk Arapların
âdeti idi. Biz evlerimizin yakınında helalar yapmaktan eziyet duyardık, işte ben
Mistah'm annesi ile dışarı çıkıp gittim. Bu kadın, Ebu Ruhm b. Muttalib b. Abdu

Menafin kızıdır. Annesi de Sahr b. Amir'in kızıdır ki bu kadın da Ebu Bekr
Sıddık'm teyzesidir. Ebu Ruhm kızının oğlu da Mistah b. Usase b. Abbad b.
Muttalib'dir. Orada hacetimizi gördükten sonra ben ve Ebu Ruhm kızı evimden
tarafa dönüp gelirken Mistah'm annesinin ayağı çarşafı içinde sürçtü. Kadın:
Mistah helak olsun! dedi. Ne fena söyledin! Bedir'de hazır bulunan bir kimseye mi
sövüyorsun? dedim. Kadın bana: Ah kadın! Sen onun söylediği sözü duymadın
mı? dedi. Ben: O ne dedi ki? diye sordum. Bunun üzerine o bana iftiracıların
sözünü haber verdi. Artık hastalığım kat kat arttı. Evime dönünce yanıma Allah
Resulü geldi. Selam verdikten sonra: Nasılsınız? diye sordu. Ben de: Ebeveynimin

396

yanma gitmek üzere bana izin verir misin? dedim. Ben o sırada bu haberi
ebeveynim tarafımdan tahkik etmek istiyordum demiştir. Allah Resulü bana izin
verdi. Ben de ebeveynimin yanma gittim ve anneme: Ey anneciğim! insanlar ne
konuşuyorlar? dedim. Annem: Ey yavrucuğum! Sakin ol. Vallahi bir erkeğin
yanında sevgili, parlak, güzel bir kadın olsun ve onun bir çok ortaklan bulunsun da
onun aleyhinde çok laf etmesinler pek nadirdir dedi. Ben de: Subhanallah!
insanlar bunu mu konuşuyorlarmış? dedim. Bunun üzerine bütün gece ağladım.
Sabaha kadar gözümün yaşı dinmiyor, gözüme de uyku girmiyordu. Sonra
ağlayarak sabahladım. Allah Resulü de o sabah Ali b. Ebu Talib'i ve Usame b.
Zeyd'i yanma çağırmıştı. Vahy gecikince ailesi ile ayrılması hususunda onlarla
istişare etmişti. Usame b. Zeyd, Peygamber'in ailesinin beraatını bildiğini ve onlara
karşı beslediği sevgiye işaret ederek: Ey Allah'ın Resulü! Onlar senin ailendir. Biz
onun hakkında hayırdan başka bir şey bilmeyiz dedi. Ali b. Ebu Talib'e gelince, o
da: Allah senin başını dara sokmaz. Aişe'den başka kadınlar çoktur. Cariyeye de
sorsan sana doğruyu söyler demişti. Bunun üzerine Allah Resulü Berire 'yi çağırıp:
Ey Berire Aişe'de sana şüphe veren bir hâl gördün mü? diye sordu. Berire de: Seni
Hak Peygamber olarak gönderen Allah'a yemin ederim ki ben Aişe'den kendisini
ayıplayabileceğim hiç bir şey görmüş değilim: Yalnız, Aişe yaşı küçük, genç bir
kadındı. Ailesinin hamurunu yoğururken uyurdu da evin besi koyunu gelir
hamuru yerdi demiş. Bunun akabinde Allah Resulü minber üzerinde ayağa kalktı
ve Abdullah b. Ubey b. Selul'den özür dilemesini istedi. Kendisi minber üzerinde
şöyle hitabetti: Ey Müslümanlar topluluğu! Ev halkıma verdiği ezası son dereceye
varan bir şahıs için bana kim yardım eder? Vallahi ben ailem hakkında hayırdan
başka bir şey bilmiş değilim. Bir adamın da ismini ortaya koydular ki bu zat
hakkında da ben hayırdan başka bir şey bilmiyorum. Bu kimse ailemin yanma da
ancak benimle beraber girerdi. Bunun üzerine Ensar'dan Sa'd b. Muaz ayağa
kalkarak: Ey Allah'ın Resulü! O kimseye karşı sana ben yardım edeceğim. Eğer
Evs'ten ise biz onun boynunu vururuz. Eğer Hazrec kardeşlerimizden ise yapılacak
işi sen bize emredersin biz de emrini yerine getiririz demiş. Bu defa Sa'd b. Ubade
ayağa kalkmış. Bu da Hazrec kabilesinin büyüğü idi. Ve bu vakıadan evvel iyi bir
kimse idi. Fakat bu defa kabile hamiyeti onu cahilliğe sürükledi de Sa'd b. Muaz'a
karşı: Sen yalan söylüyorsun. Allah'ın ebediyetine yemin ediyorum ki sen onu (yani
Abdullah b. Ubey'i) öldüremezsin ve onu öldürmeye muktedir olamazsın! demiş.

397

Bu defa da Sa'd b. Muaz'm amcasının oğlu olan Useyd b. Hudayr ayağa kalkarak
Sa'd b. Ubade'ye karşı: Allah'ın beka ve ebediyetine yemin ediyorum ki sen yalan
söylüyorsun. Vallahi biz onu elbette öldürürüz. Sen mutlaka münafıksın ki,
münafıklar hesabına bizimle mücadele ediyorsun diye mukabele etmiş. Bu suretle
Evs ve Hazrec kabileleri ayaklanmışlar. Hatta birbirleri ile vuruşmaya
niyetlenmişler. Allah Resulü ise henüz minber üzerinde ayakta duruyordu. Allah
Resulü onları yatıştırmaya devam etti. Nihayet onlar susunca sustu. (Bana gelince:)
Ben o gün ağladım. Ne gözümün yaşı dindi, ne de gözüme bir uyku girdi. Sonra
ertesi gecemde de ağladım. Yine gözümün yaşı dinmiyor gözüme hiç uyku
girmiyordu. Babam ile anam, ağlamak ciğerimi parçalayacak sanıyorlardı. Bu
şekilde Ebeveynim yanımda oturdukları, ben de ağlamakta bulunduğum sırada
Ensar'dan bir kadın izin istemişti. Ben de o kadına izin vermiştim. O da oturup
benimle ağlıyordu. Biz bu hâl üzere iken Allah Resulü yanımıza girdi, selam
verdikten sonra oturdu. Halbuki Allah Resulü bundan evvel hakkımda dedikodu
başladığı günden beri yanımda oturmamıştı. Ve Allah Resulü bir ay beklediği
halde kendisine hakkımda bir şey vahyolunmamıştı. Allah Resulü oturduğu
zaman, şahadet kelimelerini söyledikten sonra: Ey Aişe! Hakkında bana şöyle şöyle
sözler geldi. Eğer suçsuz isen yakında Allah seni muhakkak beraat ettirecektir. Yok
eğer bir günah işledinse Allah'tan mağfiret dile ve Allah'a tevbe et! Çünkü kul,
günahını itiraf ve sonra tevbe edince Allah da onun tevbesini kabul edip mağfiret
buyurur dedi. Allah Resulü sözlerini bitirince gözümün yaşı kesildi. Hatta göz
yaşından bir damla bulamıyordum. Hemen babama: Allah Resulü'nün söylediği
sözlere benim adıma cevap ver dedim. Babam: Vallahi Allah Resulü'ne ne
diyeceğimi bilmiyorum dedi. Sonra Anneme: Allah Resulü'nün söylediği söze
benim adıma cevap ver dedim. O da: Vallahi Allah Resulü'ne ne diyeceğimi
bilmiyorum dedi. Bunun üzerine ben, henüz Kur'an'dan çok şey bilmeyen küçük
yaşta bir genç olduğum halde şöyle dedim: Vallahi ben kesinlikle anladım ki siz bu
dedikoduyu işitmişsiniz. Hatta bu söz sizin gönüllerinizde yer etmiş ve ona
inanmışsınız. Şimdi ben size suçsuzum desem (ki Allah suçsuzluğumu biliyor) bu
konuda bana inanmazsınız. Ve eğer ben size bir itirafta bulunsam (ki Allah suçsuz
olduğumu bilir) sizler beni hemen tasdik edeceksiniz. Vallahi ben kendimde size
verecek bir misal bulamıyorum. Ancak Yusuf un babasının dediği gibi: Artık (bana
düşen) hakkıyla sabretmektir. Sizin şu söylediklerinize karşı yardımına sığınılacak

398

ancak Allah'tır.Aişe şöyle devam etmiştir: Sonra dönüp yatağıma yattım. Halbuki
vallahi o zaman ben suçsuz olduğumu ve Allah'ın da muhakkak beni temize
çıkaracağını biliyordum. Lâkin vallahi hakkımda okunan bir vahy indirileceğini
hiç zannetmiyordum. Benim hâlim de kendimce Aziz ve Celil Allah'ın hakkımda
okunan bir şeyle konuşmasından daha aşağı idi. Lâkin Allah Resulü'nün uykuda
bir rüya göreceğini ve Allah'ın da o rüya ile beni beraat ettireceğini umuyordum.
Vallahi Allah Resulü oturduğu yerden kalkmamıştı. Ev halkından bir kimse de
dışarı çıkmamıştı. Aziz ve Gelil Allah Peygamber'ine vahy indiriverdi. Kendisini
vahy inerken basan şiddet yine bastı. Kendisine indirilen kelamın ağırlığından kış
gününde bile inci tanesi gibi ter dökülürdü. Allah Resulünden vahy hâli kalkınca
kendisi sevincinden gülüyordu. Söylediği ilk söz şu oldu: "Müjde ya Aişe! Allah
seni beraat ettirdi." Bunun üzerine annem bana: Kalk, O'nun yanma git, dedi.
Ben: Vallahi ne ona kalkarım, ne de beraatımı indiren Allah'tan başkasına hamd
ederim dedim. Aziz ve Celil Allah şu on ayeti indirdi: "O uydurma haberi
getirenler içinizden bir cemaattir. (ayetinden itibaren) on ayet indirdi (Nûr, 1 1-21).
Aziz ve Celil Allah işte bu ayetleri benim beraatım hakkında indirmiştir. Ebu Bekr,
akrabalığından ve fakirliğinden dolayı infak etmekte bulunduğu Mistah b. Usame
için: Aişe hakkında bunları söyledikten sonra vallahi ben de Mistah'a bir şey
vermem! diye yemin etti. Bunun üzerine de Aziz ve Celil Allah: Sizden fazilet ve
servet sahibi olanlar, akrabasına, yoksullara, Allah yolunda hicret edenlere
yardımda bulunmayacağına yemin etmesin... "ayetini, "Allah'ın size mağfiret
etmesini arzu etmez misiniz?" sözüne kadarindirdi. Hibban b. Musa'nın dediğine
göre, Abdullah b. Mübarek işte bu, Allah'ın kitabı içinde en ümit bahşeden ayettir,
demiştir. Bunun üzerine Ebu Bekr Vallahi, ben Allah'ın beni mağfiret etmesini
isterim, dedi ve Mistah'a vere geldiği yardımı tekrar vermeye başladı ve: Ben bunu
ondan ebediyen kesmem dedi. Aişe Allah Resulü, zevcesi Zeynep bt. Cahş'a benim
durumumu sormuş: Ne bilirsin, ne gördün? demişti. O da: Ey Allah'ın Resulü!
Ben kulağımı, gözümü muhafaza ederim. Vallahi hayırdan başka bir şey bilmem,
diye cevap verdi. Bu hususta Aişe Zeynep, Peygamber'in hanımları arasında bana
rekabet eden bir kadındı. Fakat Allah onu vera ve takvası sebebiyle muhafaza
buyurdu. Kızkardeşi Hamne bt. Cahş ise onunla mücadele etmeye başladı da bu
sebeple helak olanlar içinde helak oldu. (Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4974)

399

MÜNAFIKLARIN SIFATLARI VE HÜKÜMLERİ

Zeyd b. Erkam (r.a.) şöyle anlatır:

Biz Allah Resulüyle birlikte bir sefere çıktık. Bu seferde halka bir kıtlık isabet
etti. Bunun üzerine Abdullah b. Ubey arkadaşlarına: Allah Resulü'nün yanında
bulunan kimseleri beslemeyin ki etrafından dağılıp gitsinler dedi.Ravi Züheyr: Bu
"havlehu" kelimesini mecrur okuyanın kıraatidir dedi. Ubey devamla: Eğer
Medine'ye dönersek andolsun kuvvetli olan, en hakir olanı muhakkak oradan
çıkaracaktırdedi. Ben hemen Peygamber'e geldim ve bu sözleri kendisine haber
verdim. Peygamber, Abdullah b. Ubey'e adam gönderip bunu kendisinden sordu.
Ubey, bunu söylemediğine var kuvvetiyle yemin etti ve: Zeyd, Allah Resulüne
yalan söylemiş dedi. Onların söyledikleri şeyden gönlüme şiddetli bir hüzün düştü.
Nihayet Allah beni tasdik ederek: Münafıklar sana geldiği zaman... suresini indirdi.
Sonra Peygamber onları kendileri için istiğfar etmeğe davet etti de onlar başlarını
çevirdiler. Bir de şu ayet indi: Onlar dayanmış keresteler gibidirler. Zeyd: Onlar en
güzel adamlardı dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4976
Cabir'in (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.), Abdullah b. Ubey'in kabrine geldi. Onu kabrinden dışarı
çıkardı, iki dizi üzerine koydu. Onun üzerine tükürüğünden üfledi ve ona
gömleğini giydirdikten sonra "Allah en iyi bilir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4977
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlatır:

Kâbe'nin yanında üç kişi toplandılar. Bunların ikisi Kureyş'li, biri Sakif li yahut
da ikisi Sakif li, biri Kureyş'li idi. Kalplerinin anlayışı az, karınlarının yağı çoktu.

400

Bunlardan biri: Allah'ın bizim konuştuklarımızı işittiğini zannediyor musunuz?
dedi. Diğeri: Eğer açıktan söylersek işitir, gizli söylersek işitmez dedi. Öteki ise:
Eğer açıktan söylediğimiz zaman işitirse gizli söylediğimiz zaman da işitir dedi.
işte bunun üzerine Aziz ve Celil Allah: Siz, ne kulaklarınız, ne gözleriniz, ne de
derilerinizin aleyhinize şahidlik etmesinden sakınmıyordunuz... ayetini indirmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4979
Zeyd b. Sabit'ten (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) Uhud harbine çıktı. Bu sırada yanında bulunanlardan bir
takım insanlar geriye döndüler. Peygamber'in sahabeleri de bunlar hakkında iki
grup oldular. Bir kısmı: Onları öldürelim dedi. Bir kısmı da: Hayır öldürmeyelim
dedi. Bunun üzerine: Size ne oldu da münafıklar hakkında iki fırka oldunuz?ayeti
indi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4980
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) bildirdiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) zamanında münafıklardan bir takım kimseler, Peygamber
gazaya çıktığı vakit arkaya kalırlardı ve Allah Resulü'nün arkasında kalıp
(evlerinde) oturduklarına sevinirlerdi. Peygamber geldiği zaman da ona bir takım
özürler beyan edip yemin ederler ve yapmadıkları bir şeyle övülmelerini arzu
ederlerdi. Bunun üzerine şu ayet nazil oldu: Yaptıklarına sevinen, yapmadıkları ile
de övülmelerini isteyenleri zannetme. Evet, bunları sakın azabtan kurtulacak
zannetme!

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4981

Ibn Abbas'm (r.a.) rivayetinde Humeyd b.Abdurrahman b. Avf şöyle anlatıyor:

Mervan (r.a.), kapıcısına: Ey Rafı'! Ibn Abbas'a git ve ona: Eğer biz
müslümanlardan, yaptığına sevinen ve yapmadığı bir işle övülmek isteyen herkes

401

azap olunacak ise, hepimiz azap olunacağız (demektir)? diye sor dedi. Ibn Abbas
bu suale: Bu ayetten size ne? Bu ayet ancak Kitap Ehli hakkında nazil olmuştur,
diye cevap verdi. Sonra: Hani Allah kendilerine Kitap verilenlerden, onu insanlara
açıklayacaklarına ve gizlemeyeceklerine dair söz almıştı. ayetini okudu. Yine Ibn
Abbas Yaptıklarına sevinen, yapmadıklarıyla da övülmelerini arzu edenleri

zannetme. "(Al-i Imrân, 188) ayetini okudu. Ibn Abbas bundan sonra şöyle dedi:
Peygamber (a. s.) bir kere onlara bir şey sordu. Onlar da sualin cevabını ondan
sakladılar da başkasını haber verdiler. Müteâkiben Peygamber'in kendilerinden
sormuş olduğu şeyi sanki ona haber vermişler göstererek dışarı çıktılar ve
kendisinden bundan dolayı övülmelerini istediler. Sorduğu şeyi gizlemiş olmaktan
da sevindiler.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4982
Enes b. Malik (r.a.):

Bizden, Neccar oğullarından bir kimse vardı. Bu zat, Bakara ve Ali Imran
surelerini okumuştu. Allah Resulü'ne de katiplik yapıyordu. Derken bu adam kaçıp
gitti ve Kitap Ehline katıldı. Onlar kendisini yüksek makamlara çıkardılar ve: Şu
adam Muhammed'e katiplik yapıyordu diyerek kendisini pek beğendiler. Aradan
çok zaman geçmeden Allah onun boynunu helak etti. Onun için bir mezar
kazdılar ve onu gömdüler. Fakat sabah olunca yer onu dış yüzüne atmıştı. Sonra
döndüler ve onun için yine bir çukur kazdılar ve onu tekrar gömdüler. Arz tekrar
onu yeryüzüne attı. Sonra döndüler, bir çukur daha kazdılar ve yine gömdüler.
Fakat yer onu yine dış yüzüne atmıştı. Bunun üzerine artık onu atıldığı vaziyette
bıraktılar.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4987

402

KIYAMET, CENNET VE CEHENNEMİN SIFATI

Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Kıyamet gününde iri cüsseli, semiz bir kişi
gelir. Fakat Allah yanında, bir sivrisineğin kanadı kadar ağırlığı olmayacaktır." Şu
ayeti okuyunuz: Biz de onlar için hiç bir tartı tutmayacağız.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4991
Abdullah b. Mesûd (r.a.)

Hz. Peygamber'in huzuruna bir alim geldi ve: Ey Muhammedi yahut da: Ey
Ebu'l-Kasım! Hiç şüphesiz yüce Allah Kıyamet gününde gökleri bir parmağında,
yerleri bir parmağında, bütün dağları, ağaçları bir parmağında, suları ve
toprakları bir parmağında, diğer mahlukları da bir parmağında tutacak. Sonra
onları sallayarak: Melik benim! Melik benim! buyurur dedi. Allah Resulü (a. s.),
alimin söylediklerine şaşarak onu tasdik olmak üzere güldü. Sonra şu ayeti okudu:
Onlar Allah'ı hakkıyla takdir edemediler. Halbuki Kıyamet günü bütün yer onun
bir elindedir. Gökler de onun sağ elinde dürülmüştür. Tenzih ederim; O, onların
koştukları ortaklardan münezzehtir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4992
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Yüce Allah Kıyamet günü bütün yeri
avucuna alır. Göğü de sağ elinde dürer. Sonra: "Melik benim. Hani yeryüzünün
hükümdarları neredeler!" diye hitap eder."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4994
Abdullah b. Ömer (r.ahm.),

403

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu bildirmiştir: "Aziz ve Celil Allah
Kıyamet günü bütün gökleri dürer. Sonra onları sağ eli ile tutar. Sonra da: "Melik
benim! Zalimler nerede? Mütekebbirler nerede?" buyurur. Sonra sol eliyle de
gökleri dürer. Ardından: "Melik benim! Zalimler nerede, mütekebbirler nerede?"
buyurur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4995
Sehl b. Sa'd (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.): "Kıyamet günü insanlar beyaz unun çöreği gibi
bembeyaz, kızıl beyaz bir yerde toplanacak. Orada hiç bir kimse için bir alâmet
olmayacak" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 4998
Ebu Saîd Hudrî (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Kıyamet gününde yer,
tek bir çörek gibi olur. Cebbar olan Allah, onu herhangi birinizin yolculukta
çöreğini evirip çevirdiği gibi Cennet ahalisi için bir ikram olmak üzere çevirir."
Ebu Saîd dedi ki: Bu sırada Yahudilerden biri geldi ve: Ey Ebu'l-Kasım! Rahman
olan Allah sana bereket versin! Cennet ahalisinin Kıyamet gününde azığının ne
olduğunu sana haber vereyim mi? dedi. Allah Resulü: Evet, buyurdu. Yahudi
Allah Resulü'nün dediği gibi: Yer, bir tek çörek olur dedi. Bunun üzerine Allah
Resulü bizlere baktı, azı dişleri görülünceye kadar güldü. Sonra Yahudi: Sana
onların katığını da haber vereyim mi? dedi. Allah Resulü: Evet dedi. Yahudi:
Onların katığı balam ve nun'dur dedi. Sahabeler: Bunlar nedir? diye sordular.
Yahudi: Öküz ile balıkdır. Bunların ciğerinin kenarından yetmiş bin kişi yiyecektir,
dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5000
Abdullah b. Mesûd (r.a.) şöyle anlatır:

404

Bir gün Peygamber'le birlikte bir tarlada yürüyordum. Kendisi bir hurma
dalma dayanıyordu. Derken bir kaç Yahudiye tesadüf ettik. Birbirlerine: Ona ruhu
sorun dediler ve şöyle konuştular: Neden O'na sorma gereği duyuyursunuz? Sizin
karşınıza hoşunuza gitmeyen bir şeyle çıkmıyor ki. Fakat yine de O'na sorun
dediler. Bunun üzerine biri kalktı ve Peygamber' e ruhu sordu. Peygamber sükut
etti. Anladım ki kendisine vahy geliyor. Yerimde durdum. Vahy nazil olunca: Sana
ruh hakkında soruyorlar. Onlara de ki: Ruh, Rabbimin işidir. Sizlere ancak pek az
bir bilgi verilmiştirbuyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5002
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Ebu Cehil Allahım! Eğer bu hakikaten senin tarafından gelen hak bir (din) ise,
bize gökten taş yağdır veya bize acı bir azap ver! dedi. işte bunun üzerine şu
ayetler nazil oldu: Sen aralarmdayken Allah onlara azap edecek değildir, istiğfar
ettikleri müddetçe de Allah onlara azap edecek değil. Onlar Mescid-i Haram'dan
menedip dururken Allah ne diye kendilerine azap etmeyecekmiş.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5004
Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) şöyle rivayet etmiştir:

Biz Abdullah'ın yanında oturuyorduk. Abdullah aramızda yaslanmıştı. Derken
kendisine bir kimse geldi ve: Ey Ebu Abdurrahman! Hikayeci bir adam Kind'e
kapıları yanında hikaye anlatıyor ve Duman mucizesi gelerek kâfirlerin nefesini
keseceğini, müminlerin ise ondan nezle kadar etkileneceklerini iddia ediyor, dedi.
Abdullah b. Mesûd kızgın bir halde oturarak şöyle dedi. Ey insanlar! Allah'tan
korkun. Sizden her kim bir şey biliyorsa bildiğini söylesin. Bilmeyen de "Allah
bilir" desin. Çünkü O, birinizin bilmediği bir şey için Allah bilir demesini en iyi
bilendir. Aziz ve Gelil Allah Peygamber'ine: Ben buna karşı sizden hiçbir ücret
istemiyorum. Ve ben yapmacık davrananlandan da değilim deîbuyurdu. Allah
Resulü (a. s.) insanlarda islâm'a karşı bir gerileme görünce: "Allahım! Yusuf un yedi
(kıtlık) yılı gibi yedi (kıtlık yılı olsun)!" buyurmuştu. Bunun üzerine Kureyş'i şiddetli

405

bir kıtlık yılı yakaladı ki her şeyi silip süpürdü. Hatta açlıktan hayvan derilerini,
leşleri yediler. Onlardan biri gökyüzüne bakardı da duman şeklinde bir şey
görürdü. Ebu Süfyan hemen Peygamber'in yanma geldi ve: Ey Muhammedi Sen
geldin, Allah'a itaati ve akrabalık bağlannı gözetmeyi emrediyorsun. Kavmin ise
helak oldular. Artık onlar için Allah'a dua et! dedi. Aziz ve Celil Allah: Şimdi sen,
Sema'nm insanlan bürüyecek apaşikâr bir duman getireceği günü gözetle. Bu pek
yaman bir azap! "ayetini, "Siz hiç şüphe yok ki tekrar döneceksinizsözüne kadar
buyurdu. Allah'ın: Fakat biz büyük bir şiddetle yakalayacağımız gün, kesinlikle
intikamımızı alırızbuyurulan günde Ahiret azabı kaldırılır mıydı? Ayetindeki batşe
(yakalamak) günü, Bedr günüdür. Demek ki Duhânayeti, batşe, lizam ve Rum ayeti
geçmişlerdir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5006
Abdullah b. Mesûd (r.a.)

Allah Resulü (a. s.) zamanında ay iki parçaya bölündü de Allah Resulü: "Şahid
olunuz!" buyurdu, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5010
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Mekke halkı Allah Resulü'nden (a. s.) kendilerine bir mucize göstermesini
istemişler. O da onlara ayın yarılmasını iki kere göstermiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5013
Ibn Abbas (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) zamanında ay yarıldı demiştir.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5015

406

Ebu Musa (r.a.)

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu, demiştir: "işitmekte olduğu ezaya karşı Aziz
ve Celil Allah'tan daha sabırlı kimse yoktur. Kendisine şirk koşulur, çocuk nisbet
edilir de sonra Allah onları yine selamette kılar ve rızıklandırır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5016
Abdullah b. Kays'm (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "işittiği ezaya karşı Yüce Allah'tan daha
sabırlı hiç bir kimse yoktur. Onlar Allah'a eş koşuyorlar, ona çocuk isnat ediyorlar
da bununla beraber, Allah onları rızıklandırıyor, selamette kılıyor ve onlara
veriyor."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5017
Enes b. Malik'ten (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Yüce Allah Cehennemliklerin en
hafif azablısma: Dünya ve dünyadaki her şey senin olsa onu fidye eder miydin?
buyurur. O kul: Evet, der. Bunun üzerine Allah: Sen Adem'in sulbünde iken ben
senden daha hafif bir şeyi: Bana ortak tanımamanı istemiştim. (Ravi, şöyle
dediğini de zannediyorum dedi) Ben de seni ateşe atmayacaktım. Fakat sen şirkten
başkasını kabul etmedin, buyurur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5018
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Bir adam: Ey Allah'ın Resulü! Kâfir Kıyamet gününde yüzüstü nasıl
haşrolunur? diye sordu. Allah Resulü: Dünyada onu iki ayağı üzerine yürüten
Kıyamet gününde yüzüstü yürütmeğe kadir değil midir? buyurdular.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5020

407

Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Müminin misali
ekin gibidir. Rüzgâr onu sallar durur. Mümine de bela ve sıkıntı gelmeye devam
eder. Münafığın misali de sedir ağacı gibidir ki kesilmedikçe sallanmaz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5024
Kaab b. Malik (r.a.)

Allah Resulü (a. s.): "Müminin misali, bir deste ekin gibidir. Rüzgâr onu eğiltir
durur. Bazen yere vurur, bazen doğrultur. Kâfirin misali ise, kökü üzerinde dimdik
duran sedir ağacı gibidir. Kökünden bir defada sökülünceye kadar, onu hiç bir şey
eğiltemez."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5025
Abdullah b. Ömer'in (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.): "Ağaçlardan bir ağaç vardır ki yaprağı düşmez. O ağaç
müslümanm benzeridir. O nedir? Bana söyleyiniz" buyurdu, insanların aklı
kırlardaki ağaçlara takıldı. Abdullah Bunun hurma ağacı olduğu hatırıma geldi.
Fakat utandım. Ondan sonra insanlar: Ey Allah'ın Resulü! Bize söyle, o nedir? diye
sordular. Allah Resulü: "O hurma ağacıdır" cevabını verdi. Ben bunu Ömer'e
söyledim. O hurma ağacıdır deseydin, benim için şundan ve şundan daha makbul
olurdu, dedi, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5027
Ebu Hureyre'den (r.a.) bildirildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Sizden hiç kimseyi ameli kurtaramayacaktır" buyurdu. Bir
kimse: Ey Allah'ın Resulü! Seni de mi? diye sordu. Allah Resulü: "Evet beni de. Şu

408

kadar ki Allah'ın beni kendinden bir rahmet ile örtmesi vardır. Lâkin sizler daima
doğruyu isteyin," buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5036
Muğire b. Şu'be'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) ayaklan şişinceye kadar namaz kıldı. Kendisine: Allah
senin gelmiş geçmiş bütün günahlarını mağfiret eylemiş iken, niçin bu külfete
katlanıyorsun? denildi. Allah Resulü buna: "Şükreden bir kul olmayayım mı?" diye
cevap verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5044
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) namazı kıldığı zaman ayakları çatlayıncaya kadar kıyam
yapardı. Aişe "Ey Allah'ın Resulü! Senin gelmiş geçmiş bütün günahların mağfiret
edildiği halde, bunu niçin yapıyorsun?" diye sordu. Peygamber: "Ey Aişe! Ben
Allah'a çok şükreden bir kul olmayayım mı?" buyurdular.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5046

Abdullah b. Mesûd'un (r.a.) rivayetinde Şakik şöyle anlatır:

Abdullah b. Mesûd'un kapısı yanında onu beklerken oturuyorduk. Derken
yanımızdan Yezid b. Muaviye Nehai geçti. Ona: Abdullah'a burada
bulunduğumuzu bildiriver dedik. Yezid, Abdullah'ın huzuruna girdi. Çok
geçmeden Abdullah bizim yanımıza çıktı ve: Sizlerin burada bulunduğunuzu
haber aldım. Fakat yanınıza çıkmama sizleri bıktırırım endişesi engel oldu. Çünkü
Allah Resulü (a. s.) vaaz ve nasihat hususunda bıktırır endişesiyle bazı günler
bizden söz alırdı, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5047

409

CENNET, CENNET NİMETLERİ VE CENNETLİKLERİN SIFATI

Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Peyamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Aziz ve Celil Allah: Ben iyi kullarım için
hiç bir gözün görmediği, hiç bir kulağın işitmediği ve hiç bir insanın kalbinden
geçmeyen şeyler hazırladım, buyurdu." Allah'ın kitabında bunu tasdik eden delil şu
ayettir: Artık yaptıklarına karşılık olarak, onlar için ne sevinçler saklandığını hiç
kimse bilemez.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5050
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.): "Şüphesiz Cennette bir ağaç vardır ki bir süvari onun
gölgesinde yüz sene yürür" buyurduğunu rivayet etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5054
Sehl b. Sa'd (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Şüphesiz Cennette bir
ağaç vardır ki bir süvari onun gölgesinde yüz sene yürüse de gölgesini bitiremez."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5055
Ebu Saîd Hudrî'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Şüphesiz Cennette öyle bir ağaç vardır ki bir süvari,
süratli, talimli, iyi cins bir at ile yüz sene yürüse de onu bitiremez" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5056

410

Ebu Saîd Hudrî'den (r.a.) bildirildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Allah, Cennet ahalisine: Ey Cennet ahalisi! diye hitap
buyurur. Onlar: Ey Rabbimiz! Sana iki defa icabet ederiz ve kullukta daimiz.
Hayır senin iki elindedir derler. Allah: Razı oldunuz mu? buyurur. Kullar: Ya Rab!
Nasıl razı olmayalım? Sen bize mahlûkatmdan hiç bir kimseye vermediğini ihsan
buyurdun! derler. Allah: Bundan daha kıymetlisini vereyim mi? buyurur. Onlar:
Ey Rabbimiz! Bundan daha kıymetli ne olabilir ki? derler. Bunun üzerine Allah:
Ben size rıdvanımı (razımı) helal kılıyorum ve artık bundan sonra sizlere ebediyen
kızmam! buyurur."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5057
Sehl b. Sa'd'dan (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.): "Şüphesiz Cennet ehli Cennetteki köşkü, sizin gökte
yıldızı gördüğünüz gibi göreceklerdir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5058
Ebu Hureyre (r.a.)

Ebu'l-Kasım (a. s.) "Cennete ilk girecek zümre ayın on dördüncü gecesindeki
sureti üzere girecekler. Bunların peşi sıra girenler de semadaki parlak yıldız
suretinde geleceklerdir. Her birine iki zevce vardır. Bunların bacağının iliği etinin
üstünden görünür. Ve Cennette bekar yoktur" buyurmuştur, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5062
Ebu Musa Eş'ari'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Muhakkak mümin için Cennette içi
boş bir tek inciden bir çadır vardır. Boyu altmış mildir. Mümine mahsus aileler
vardır ki mümin onlan dolaşıp ziyaret eder, fakat onlar birbirlerini görmezler."

411

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5070
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Aziz ve Celil Allah Adem'i kendi
suretinde yarattı. Onun boyu altmış arşındır. Adem'i yaratınca: Haydi git de şu
cemaate selam ver. Onlar oturan bir grup melekti. Sana ne cevap vereceklerini iyi
dinle. Çünkü bu, hem senin, hem de zürriye tinin selamı olacaktır, buyurdu. Bunun
üzerine Adem gitti ve melekler topluluğuna: -esselamu aleyküm (selam size) dedi.
Onlar da: -esselamu aleyke ve rahmetullah (selam ve Allah'ın rahmeti senin
üzerine olsun) diye karşıladılar. Ve selamlarına "Ve Rahmetullah" cümlesini ziyade
ettiler. Cennete giren herkes Adem'in suretinde ve altmış arşın uzunluğunda
olacaktır. Ama Adem'den sonra insanlar ta şimdiye kadar kısalmaya devam
etmiştir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5075
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Siz Adem oğullarının yakmakta olduğunuz şu ateşiniz
Cehennem ateşinin yetmiş cüzünden bir parçadır" buyurdu. Sahabeler: Ey
Allah'ın Resulü! Vallahi bu bile yetecekmiş, dediler. Allah Resulü: "Cehennem
ateşi her biri dünya ateşi sıcaklığı derecesinde olmak üzere üzerine altmış dokuz
kat daha fazla kılındı" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5077
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Cehennem ile Cennet
münakaşa ettiler. Cehennem: Bana zalimler ve mütekebbirler girer dedi. Cennet:
Bana zayıflar ve miskinler girer dedi. Aziz ve Celil Allah Cehenneme: Sen benim
azabımsm. Dileyeceğim kimselere seninle azap ederim buyurdu. (Belki de:
Dilediğime seninle isabet ederim demiştir). Cennete de: Sen benim rahmetimsin.

412

Dilediğim kimselere seninle merhamet ederim, ikinizi de dolduracak vardır
buyurdu."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5081
Enes b. Malik'in (r.a.) bildirdiğine göre:

Allah'ın Peygamber'i (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Cehennem durmadan: Daha
var mı? diyecek. Nihayet izzetin Rabbine Pak ve Yüce Allah ona ayağını koyar.
Bunun üzerine Cehennem: izzetine yemin ederim ki yeter, yeter! der ve parçaları
birbirine dürülür."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5084
Ebu Saîd'in (r.a.) anlattığına göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurdu: "Kıyamet günü ölüm, alaca bir koç suretinde
getirilir. (Ebu Kureyb şunu ziyade etti:) Cennet ile Cehennem arasında durdurulur.
(Hadisin kalan kısmında ittifak etmişlerdir). Müteâkiben: Ey Cennet ahalisi! Sizler
bunu tanıyor musunuz? denilir. Cennetlikler hemen başlarını kaldırıp bakarlar ve:
Evet, bu ölümdür derler. Sonra: Ey Cehennem ahalisi! Sizler bunu tanıyor
musunuz? diye sorulur. Onlar da başlarını kaldırarak bakarlar ve: Evet, bu
ölümdür derler. Bunu takiben koçun kesilmesi emrolunur ve derhal boğazlanır.
Bundan sonra: Ey Cennet halkı! Cennette ebedi yaşıyacaksınız, artık ölüm yoktur.
Ve ey Cehennem halkı! Sizler de ebedisiniz, artık ölüm yoktur denilir." Bundan
sonra Allah Resulü şu ayeti okudu: Onlan hasret günü ile korkut. Çünkü onlar
hâlâ gaflet içinde ve hâlâ iman etmemişken iş bitmiş olur.Allah Resulü bu ayeti
okurken eliyle dünyaya işaret etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5087

Abdullah b. Ömer (r.a.)

413

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu söylemiştir: "Allah, Cennetlikleri
Cennete, Cehennemlikleri de Cehenneme sokar. Sonra aralarında bir tellal kalkıp:
Ey Cennet ahalisi! Artık ölüm yoktur; ve: Ey Cehennem ahalisi! Artık ölüm yoktur.
Herkes bulunduğu yerde ebedidir! diyecektir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5088
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.): "Kâfirin avurt dişi (yahut azı dişi) Uhud (dağı) kadar,
derisinin kalınlığı da üç günlük mesafedir" buyurduğunu bildirmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5090

Ebu Hureyre (r.a.) Allah Resulü'ne isnat ettiği hadiste Allah Resulü (a. s.):

"Cehennemde kâfirin iki omuzu arası, hızlı giden bir süvarinin üç günlük yolu
kadardır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5091
Harise b. Vehb Huzai (r.a.)

Hz. Peygamber (a. s.) den şunları işittiğini söylemiştir: Peygamber: "Size Cennet
ehlini haber vereyim mi?" buyurdu. Sahabeler: Evet, dediler. Allah Resulü: Zayıf
olan ve halk tarafından zayıf görülen her mümin (Cennetlik) dir. Allah'a yemin
etse, muhakkak ki Allah onu yemininde doğru çıkarır, buyurdu. Sonra da: "Size
Cehennem ehlini haber vereyim mi?" buyurdu. Sahabeler: Evet, dediler. Allah
Resulü: Her katı yürekli, düşman ve kibirli kimsedir, buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5092
Abdullah b. Zema (r.a.) şöyle anlatır:

414

Allah Resulü (a. s.) hutbe okudu da deveyi ve onu boğazlayanı anarak şöyle
buyurdu: Semud kavminin en aşağılığı fırladığı zaman... "Buna, Ebu Zema gibi
kuvvetli, şirret bir adam kalkıştı" buyurdu. Sonra Allah Resulü kadınlardan
bahsederek onlar hakkında öğütler verdi ve: "Sizden biriniz karısını ne zamana
kadar dövecek?" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5095
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.): "Ben şu Kaab oğullarının atası Amr b. Luhay b. Kama b.
Hmdifi, Cehennemde bağırsaklarını sürüklerken gördüm" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5096
Hz. Aişe (r.ah.),

Allah Resulü'nden (a. s.) şunları işittiğini söylemiştir: "insanlar Kıyamet
gününde yalınayak, çıplak ve sünnetsiz olarak haşrolunurlar." Ben de: Ey Allah'ın
Resulü! Kadın ve erkekler beraber olup birbirlerine bakacaklar mı? dedim. Allah
Resulü: "Ey Aişe! Mesele, birbirlerine bakmalarından çok daha vahim"
buyurdular.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5102
Ibn Abbas (r.a.)

Hz. Peygamber'i (a. s.) hutbede şöyle buyururken işitmiştir: "Muhakkak ki sizler
Allah'a yürüyerek, yalınayak, çıplak ve sünnetsiz olarak kavuşacaksınız!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5103
Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

415

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "insanlar üç fırka olarak
haşredilecekler: Birinci fırka, istekliler, korkanlar, ikinci fırka, iki kişi bir deve
üzerinde, üçü bir deve üzerinde, dördü bir deve üzerinde ve on kişi bir deve
üzerinde olanlar. Geri kalanlarını da Cehennem toplayacak; nerede geceyi
geçirirlerse, o ateş de onlarla beraber geceler. Onlar nerede istirahat ederlerse o da
onlarla beraber istirahat eder. Sabahladıkları yerde onlarla beraber sabahlar.
Akşamladıkları yerde, onlarla beraber akşamlar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5105
Abdullah b. Ömer (r.ahm.),

Hz. Peygamber'in (a. s.) insanlar alemlerin Rabbi için kalkacağı günayeti
hakkında şöyle buyurduğunu haber vermiştir: "insanlardan her biri kulaklarının
yarı yerlerine kadar tere batmış olarak kalkacaktır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5106
Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Şüphesiz Kıyamet günü ter, yerin içine
yetmiş kulaç işleyecektir. Ve hiç şüphesiz insanların ağızlarına yahut kulaklarına
kadar ulaşacaktır." Ravi Sevr, bunların hangisini söylediğinde tereddüt etmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5107
Ibn Ömer'in (r.ahm.) bildirdiğine göre:

Resulüllah (a. s.) şöyle buyurdu: "Sizden biriniz vefat ettiğinde, sabah ve akşam
ona oturacağı makamı gösterilir. O kimse Cennet ehlinden ise, Cennetlik; ateş
ehlinden ise Cehennemlik olacaktır. Ve ona: Kıyamet günü Allah seni oraya
gönderinceye kadar işte senin yerin budur, denilir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5110

416

Ebu Eyyûb (r.a.)

Bir gün güneş battıktan sonra Allah Resulü (a. s.) dışarı çıktı ve bir ses işitti:
Bunun üzerine: "Yahudiler kabirlerinde azap görüyorlar" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5114
Enes b. Malik (r.a.)

Allah'ın Peygamber'i (a. s.) şöyle buyurdu demiştir: "Kul, kabrine konduğu ve
arkadaşları geri dönüp gittikleri zaman onların ayakkabılarının seslerini şüphesiz
işitir. Buyurdular ki: iki melek gelip onu oturtarak: Şu adam hakkında ne derdin?
diye sorarlar. Mümin: Onun Allah'ın kulu ve Resulü olduğuna şahadet ederim diye
cevap verir. Bunun üzerine ona: Cehennemdeki yerine bak! Allah onun yerine
sana Cennetten bir yer verdi, denilir." Allah'ın Peygamber'i: "O iki makamını
birden görür" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5115
Bera b. Azib'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): Allah, iman edenleri sabit sözle yerlerinde tutarayeti kabir
azabı hakkında indi. Kabirde ölüye: Rabbin kimdir? diye sorulur. O da: Rabbim
Allah ve Peygamberim Muhammed'dir der. işte, Aziz ve Celil Allah'ın: Allah,
iman edenleri dünya hayatında da Ahirette de sözlerinde sabit tutar... ayeti budur,
buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5117
Hz. Aişe (r.ah.)

Allah Resulü (a. s.): "Kıyamet gününde kim hesaba çekilirse azap görecektir"
buyurdu. Bunun üzerine ben: Aziz ve Celil Allah işte kolayca bir hesaba

417

çekilirbuyurmamış mı? dedim. Resulüllah: "O hesap değildir. Bu dediğin ancak
arzdır. Kıyamet gününde hesapta tartışılan kimse azap görecektir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5122
Abdullah b. Ömer (r.ahm.)

Allah Resulü'nü (a. s.) şöyle buyururken işittiğini söylemiştir: "Allah bir kavme
azap etmek isteyince o kavim içinde bulunan her ferde azap isabet eder. Sonra
herkes amellerine göre diriltilirler."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5127

Zeynep bt. Cahş'm (r.ah.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.) bir kere uykusundan: "Allah'tan başka ilah yoktur. Vukuu
yaklaşan şerden dolayı vay Arab'ın haline! Bugün Ye'cüc ve Me'cüc şeddinden şu
kadarı açıldı" diyerek uyandı. Süfyan eliyle on işareti yapmıştır. Ben: Ey Allah'ın
Resulü! içimizde bunca iyi kimseler varken biz helak olur muyuz? dedim. Allah
Resulü! "Evet. Pislik ve kötülük çoğaldığı zaman" diye cevap verdi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5128
Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.): "Bu gün Ye'cüc ve Me'cüc şeddinden şunun gibi bir
delik açıldı" buyurdu. Ravi Vuheyb, eliyle doksan işaretini yapmıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5130
Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

FİTNELER VE KIYAMET ALÂMETLERİ

418

Allah Resulü (a. s.) uykusunda sıçradı. Biz Ey Allah'ın Resulü uykunda şimdiye
kadar yapmadığın bir şey yaptın dedik. Bunun üzerine: "Şaşacak şey!
Ümmetimden bir takım insanlar Kâbe'ye sığınmış Kureyşli bir adam sebebiyle
Kâbe'ye kastediyorlar. Nihayet onlar Beyda'ya ulaştıkları zaman yere batırıldılar"
buyurdu. Biz: Ey Allah'ın Resulü! Şüphesiz ki yolda bir çok insan olabilir, dedik.
Resulüllah: "Evet, onların arasında bilerek gelenler, zorlananlar ve yolcular da
vardır. Bunların hepsi birden helak olacaklar da farklı yerlerden çıkacaklar. Allah
onları niyetlerine göre diriltecektir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5134
Usame'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) Medine'nin burçlarından birine çıkıp baktı da sonra: "Benim
gördüğümü görebiliyor musunuz? Ben evlerinizin aralarında fitnelerin yerlerini, su
gözleri gibi görüyorum" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5135
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: "Gelecekte bir
takım fitneler olacaktır. Fitne zamanında oturan kişi ayakta durandan; ayakta
duran yürüyenden; yürüyen koşandan hayırlıdır. Her kim fitnelerin başına dikilirse
fitneler onu yıkar. Her kim fitne zamanı sığınacak bir yer bulursa hemen oraya
sığınsın."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5136
Ebu Bekre (r.a.)

Allah Resulü'nü (a. s.): "iki müslüman kılıçları ile karşı karşıya geldikleri zaman
öldüren de ölen de Cehennemdedir" buyururken işittim, demiştir. Bunun üzerine

419

ya ben ya da bir başkası: Ey Allah'ın Resulü! Öldüren böyle ama ölene ne oluyor?
dedi. Allah Resulü: "Ölen de arkadaşını öldürmek istemiştir" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5139
Ebu Hureyre'nin (r.a.) rivayet ettiğine göre:

Resulüllah (a. s.) şöyle buyurdu: "iki büyük fırka savaşıp aralarında büyük bir
harp olmadıkça Kıyamet kopmayacaktır. Halbuki ikisinin davası da birdir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5142
Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Here vakıaları çoğalmadıkça Kıyamet kopmaz" buyurdu.
Sahabeler: Ey Allah'ın Resulü! Here nedir? diye sordular. Allah Resulü:
"Öldürmek, öldürmek!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5143
Huzeyfe b. Yeman (r.a.) şöyle anlatır:

Allah'a yemin ederim ki benimle Kıyametin kopması arasında olacak her
fitneyi insanların en iyi bileni benimdir. Bu da bende, Allah Resulü'nün bana
gizlice söylediği, benden başkasına da söylemediği bir sır olmasındandır. Lâkin
Allah Resulü, benim de içinde bulunduğum bir mecliste fitnelerden bahsederken
bunu söylemiştir. Allah Resulü (a. s.) fitneleri sayarken şöyle buyurdu: "Onlardan
üçü var ki hemen hemen hiç bir şey bırakmayacaktır. Yine onlardan yaz rüzgârları
gibi öyle fitneler vardır ki bir kısmı küçük, bir kısmı da büyüktür."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5146
Ebu Hureyre'den (r.a.)

420

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğu nakledilmiştir: "Fırat nehri (suları
gitmesi sebebiyle) altın bir dağı meydana çıkarmadıkça Kıyamet kopmaz, insanlar
onun için savaşacak ve her yüz kişiden doksan dokuzu öldürülecektir. Onlardan
her bir kimse: Keşke kurtulan ben olsaydım! diyecektir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5152
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: "Hicaz
toprağından, Busra'daki develerin boyunlarını aydınlatan bir ateş çıkmadıkça
Kıyamet kopmayacaktır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5164
Abdullah b. Ömer (r.ahm.),

Allah Resulü'nü (a. s.) doğu tarafına yönelmiş bir halde: "Haberiniz olsun ki
fitne işte şuradadır, iyi biliniz ki fitne bu tarafta, şeytanın boynuzunun çıktığı
yerdedir" buyururken işitmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5167
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.): "Devs kabilesi kadınlarının kalçaları Zu'l-Halasa'nm
etrafında çalkalanmadıkça Kıyamet kopmaz," buyurdu. Zu'l-Halasa, Tebale'de,
cahiliyet devrinde Devs kabilesinin taptığı bir put idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5173
Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "insan, diğer bir insanın kabrinden geçerken: Keşke onun
yerinde ben olsaydım! demedikçe Kıyamet kopmaz" buyurdu.

421

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5175

Ebu Hureyre'nin (r.a.) ifade ettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Kahtan oğullarından bir kişi çıkıp da insanları sopasıyla
sürmedikçe Kıyamet kopmayacaktır" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5182
Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.) şöyle buyurduğunu bildirmiştir: "Sizler, yüzleri deri
kaplanmış kalkanlar gibi olan bir kavimle muharebe etmedikçe Kıyamet kopmaz.
Ve yine siz, ayakkabıları keçe olan bir kavimle harp etmedikçe Kıyamet kopmaz"
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5184
Ibn Ömer'den rivayet edildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Sizler Yahudilerle muhakkak muharebe edecek ve onları
öldüreceksiniz. Hatta taş bile: Ey müslüman! bu Yahudidir; gel de onu öldür!
diyecektir" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5200
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu bildirmiştir: "Müslümanlarla
Yahudiler arasında çok kanlı bir muharebe olmadıkça Kıyamet kopmaz. O
muharebede müslümanlar Yahudileri tamamiyle öldürürler. Hatta bir Yahudi taş
ve ağaç arkasına saklanacak da o taş veya ağaç: Ey Müslüman! Ey Allah'ın kulu!
Şu arkamdaki bir Yahudidir. Hemen gel de onu öldür, der. Yalnız Garkad ağacı
müstesnadır. Çünkü o Yahudilerin ağaçlarmdandır."

422

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5203
Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'in (a. s.): "Kendilerinin Allah'ın peygamberi olduğunu iddia
eden otuza yakın yalancı Deccal gönderilmedikçe Kıyamet kopmaz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5205
Ebu Saîd Hudrî (r.a.)

şöyle anlatır: Ben Mekke yolunda Ibn Saîd'e yoldaşlık ettim. Bana: Benim
Deccal olduğumu iddia eden bazı insanlarla karşılaştım. Sen Allah Resulü'nün
(a. s.): "Deccal'in çocuğu yoktur" buyurduğunu işitmedin mi? dedi. Ben de: Evet
dedim, işte benim çocuğum doğdu! Sonra sen Allah Resulü'nü "Deccal,
Medine'ye ve Mekke'ye giremeyecektir" buyururken işitmedin mi? dedi. Ben: Evet
diye cevap verdim. Ibn Saîd: Muhakkak ki ben Medine'de doğdum ve işte şimdi de
Mekke'ye gitmek istiyorum dedi. Ve sonra sözünün sonlarında bana: Fakat vallahi
ben Deccalin nerede ve ne zaman doğduğunu ve şimdi nerede bulunduğunu pek
iyi bilirim dedi. Böyle söyleyerek kafamı karıştırdı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5209

Cabir b. Abdullah'ın (r.a.) rivayetinde anlatıldığına göre: Muhammed b.
Münkedir

Ben Cabir b. Abdullah'ı, Ibn Saîd'in Deccal olduğunu Allah'a yemin ederek
söylerken gördüm. Ben de: Allah'a yemin mi ediyorsun? dedim. Cabir: Ben, Ömer
b. Hattab (r.a.) da Peygamber'in yanında Ibn Sayyad'm Deccal olduğuna yemin
ettiğini işittim. Peygamber (a. s.) onun bu yeminine karşı çıkmadı, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5214
Abdullah b. Ömer'in (r.ahm.) anlattığına göre:

423

Ömer b. Hattab (r.a.) Allah Resulü (a. s.) ile beraber bir cemaat içinde Ibn
Sayyad'm bulunduğu tarafa gitti. Allah Resulü, Ibn Sayyad'ı Benu Meğale
soyunun kalesi yanında çocuklarla oynarken buldu. Ibn Sayyad o sırada henüz
büluğ çağma yaklaşmıştı. Allah Resulü onun sırtına eliyle dokununcaya kadar
farkına varmadı. Allah Resulü: Benim Allah Resulü olduğuma şahadet eder misin?
diye sordu. Bunun üzerine Ibn Sayyad Allah Resulü'ne baktı ve: Senin ümmilerin
Peygamberi olduğuna şahadet ederim, dedi. Sonra Ibn Sayyad Resulüllah'a: Sen
de benim Allah Resulü olduğuma şahadet eder misin? dedi. Resulüllah (a. s.) onu
reddetmiş ve: Ben Allah'a ve Allah'ın Resullerine iman ettim buyurdu. Sonra Allah
Resulü ona: Ne görüyorsun bakalım? diye sordu. Ibn Sayyad Bana doğrucu da
gelir, yalancı da, diye cevap verdi. Bunun üzerine Allah Resulü: Senin işin çok
kanşık, buyurdu. Sonra Allah Resulü Ibn Sayyad'a: Ben gönlümde senin için bir
şey sakladım, dedi. Ibn Sayyad O dumandır, diye cevap verdi. Bunun üzerine
Allah Resulü ona: Sus! Sen asla değerini aşamazsın, buyurdu. Bu sırada Ömer b.
Hattab Ey Allah'ın Resulü! Müsaade buyur da şunun boynunu vurayım dedi.
Allah Resulü de ona: Eğer bu Deccal ise sen ona asla musallat olamazsın. Deccal
değil ise onu öldürmekte senin için bir hayır yoktur, buyurdu. Abdullah'ın oğlu
Salim, Abdullah b. Ömer'i (r.ahm.) şöyle derken işittim demiştir: Allah Resulü (a. s.)
bundan sonra Ubey b. Kaab Ensari ile beraber Ibn Sayyad'm bulunduğu
hurmalığa gitti. Nihayet Allah Resulü hurmalığa girdiği zaman hurma
gövdeleriyle gizlenmeye başladı. Allah Resulü Ibn Sayyad kendisini görmeden Ibn
Sayyad'dan bir şeyler işitmek istiyordu. Allah Resulü onu kadife örtüsü içinde bir
şilteye yaslanmış, bir şeyler mırıldanırken gördü. Tam bu sırada Ibn Sayyad'm
annesi, hurma ağacının arkasına gizlenmiş bulunan Allah Resulü'nü gördü ve
hemen Ibn Sayyad'a Ey Safi! işte Muhammed! diye seslendi. Safi, Ibn Sayyad'm
ismidir. Ibn Sayyad hızla kalktı. Bunun üzerine Allah Resulü yanındaki
sahabelerine: "Kadın onu bıraksaydı ne olduğunu beyan edecekti" buyurdular.
Salim b. Abdullah, Abdullah b. Ömer'in şöyle dediğini söylemiştir: Bunun üzerine
Allah Resulü (a. s.) insanlar içinde ayağa kalktı ve Allah'ı gerektiği şekilde övdü.
Sonra Deccali zikredip şöyle buyurdu: "Ben sizleri ona karşı uyarırım, istisnasız
bütün Peygamberler kavmini Deccal'den sakındır mıştır. Nuh da kavmini ondan
sakındırmıştır. Fakat şimdi ben size onun hakkında, hiç bir Peygamber'in

424

söylememiş olduğu bir şey söyleyeceğim: iyi biliniz ki onun bir gözü kördür. Yüce
Allah ise kör değildir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5215

Enes b. Malik'ten (r.a.) bildirildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Ümmetini tek gözü kör ve pek yalancı
olan (Deccal)dan sakındırmamış hiç bir Peygamber yoktur. Dikkat edin ki onun bir
gözü kördür. Rabbiniz ise tek gözlü değildir. Onun iki gözünün arasında -Kefere -
yazılmıştır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5219

Huzeyfe (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.): "Deccal sol gözü kör, gür saçlı bir kimsedir. Beraberinde
Cennet ve Cehennem vardır. Onun Cehennemi Cennet, Cenneti de
Cehennemdir" buyurduğunu söylemiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5222

Ebu Hureyre'den (r.a.) nakledildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.): "Dikkat edin! Size Deccal hakkında öyle bir şey bildireceğim
ki hiç bir Peygamber kendi kavmine söylememiştir. Onun bir gözü kördür. Hem
Cennetin, hem Cehennemin bir benzeri de onunla beraber gelecektir. Fakat onun
Cennet dediği Cehennemdir. Nuh, ona karşı kavmini nasıl uyardıysa, ben de sizi
uyarıyorum" demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5227

425

Ebu Saîd Hudrî (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) bir gün bize Deccal hakkında uzun bir konuşma yaptı.
Söyledikleri arasında şu da vardı: Buyurdular ki: "Deccal gelecektir. Fakat Medine
yollarına girmek ona haram kılınmıştır. Medine etrafındaki bazı işlenmeyen
arazilere kadar varacaktır. O günün en hayırlı bir siması yahut insanların en
hayırlılarından birisi Deccale karşı çıkar ve: Şahadet ederim ki muhakkak sen,
Allah Resulü'nün bize haber vermiş olduğu Deccalsm! der. Bunun üzerine Deccal
Şimdi ben bu adamı öldürür, sonra diriltirsem ne dersiniz? Bu işte şüphe eder
misiniz? diye sorar. Hayır, derler. Deccal o kimseyi hemen öldürür, sonra da diriltir.
Ve diriltir diriltmez o kimse: Vallahi senin hakkında hiç bir zaman şimdiki kadar
basiretli olmamışımdır, der. Bunun üzerine Deccal onu tekrar öldürmek ister.
Fakat ona musallat olamaz."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5229
Muğire b. Şu'be (r.a.) şöyle anlatır:

Hiç bir kimse Peygamber'e Deccal hakkında benim kadar çok sual sormamıştır.
Allah Resulü (a. s.) bana: Ondan seni yoran nedir ki? O sana zarar veremez,
buyurdu. Ben de: Ey Allah'ın Resulü! Onun yanında yiyecekler ve nehirler var,
diyorlar dedim. Allah Resulü: O, Allah nezdinde bundan daha değersizdir
buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5231
Enes b. Malik (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu bildirmiştir: "Mekke ile Medine
dışında Deccal'm ayak basmayacağı hiç bir belde yoktur. Medine'nin bütün
yollarında, orayı koruyan saf saf melekler vardır. Deccal, Sıbha'ya (çorak bir
araziye) iner. Medine üç defa sarsılır. Bütün kâfir ve münafıklar Deccal'm yanma
doğru Medine'den çıkarlar."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5236

426

Sehl b. Sa'd (r.a.)

Ben Peygamber'i (a. s.), şahadet parmağı ve orta parmağı ile işaret ederek:
"Kıyamet günü ile ben şöyle gönderildim" buyururken işittim demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5244
Enes b. Malik (r.a.)

Allah Resulü (a. s.): "Kıyamet günü ile ben şu iki parmak gibi gönderildim"
buyurdu demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5245
Hz. Aişe'nin (r.ah.) anlattığına göre:

Bedevi Araplar Allah Resulü'nün yanma geldikleri zaman: Kıyamet ne zaman
kopacak, diye Kıyameti sorarlardı. Allah Resulü de onlardan en genç olana bakar
ve: "Eğer şu yaşarsa; o ihtiyarlamadan Kıyametiniz kopabilir" buyururdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5248
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Bir adam, Resulüllah'a: Kıyamet ne zaman kopacak? diye sordu. Bu sırada
yanında Ensar'dan Muhammed adında bir çocuk bulunuyordu. Allah Resulü (a. s.):
"Eğer bu çocuk yaşarsa umulur ki o ihtiyarlamadan Kıyamet kopar" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5249
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü (a. s.): "İki üfıirme arasında kırk vardır" buyurdu dedi. Ey Ebu
Hureyre, kırk gün mü? dediler. Cevap vermekten çekindim. Onlar: Kırk ay mıdır?

427

diye sordular. Ben çekindim. Bu, kırk sene mi? diye sordular. Ben yine çekindim.
Allah Resulü: "Sonra Allah semadan su indirir de onlar sebzenin bitmesi gibi
biterler" buyurdu. Keza Allah Resulü: "Bir tek kemik müstesna, insanın
çürümeyecek hiç bir yeri yoktur. O da kuyruk sokumu kemiğidir. Kıyamet
gününde tekrar yaratma ondan terkip edilecektir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5253
ZÜHD VE REKAİK

Enes b. Malik (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Ölüyü üç şey takip
eder. ikisi geri döner, biri orada onunla beraber kalır: Ölüyü ailesi, malı ve ameli
takip eder. Neticede ailesi ve malı geriye döner. Sadece ameli kalır."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5260
Amr b. Avf (r.a.) şunları anlatmıştır:

Allah Resulü (a. s.) Ebu Ubeyde b. Cerrah'ı, cizye mallarını getirmek üzere
Bahreyn'e gönderdi. Harp etmeksizin Allah Resülü, Bahreyn halkı ile bir sulh
yapmıştı. Allah Resulü bunlara Ala b. Hadrami'yi emir tayin etmişti. Ebu Ubeyde
cizye mallarını alarak Bahreyn'den Medine'ye geldiğinde Ensar Ebu Ubeyde'nin
gelişini işittiler. Allah Resulü ile birlikte sabah namazına geldiler. Allah Resulü
sabah namazını kılıp ayrılınca sahabeler hemen onun önüne koşuştular. Allah
Resulü onları bu halde görünce gülümsedi. Sonra: Öyle sanıyorum ki sizler, Ebu
Ubeyde'nin Bahreyn'den bir şeyler getirdiğini duydunuz, buyurdu. Sahabeler: Evet
ya Resulüllah! dediler. Bunun üzerine Allah Resulü: "O halde sevinin ve sizi
sevindirecek şeyi umunuz!... Allah'a yemin ediyorum ki, bundan sonra sizin
adınıza fakirlikten korkmuyorum. Fakat sizin için dünyanın sizden öncekilere
serildiği gibi size de serilmesinden ve onların dünya için yarıştıkları gibi sizin de

428

yarışmanızdan, dünyanın onları helak ettiği gibi sizi de helak etmesinden
korkuyorum," buyurdular.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5261
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.): "Sizden biriniz mal ve halk (evlat) hususlarında
kendisinden üstün olan kimselere baktığında bir de kendisinin üstün olduğu daha
aşağı kimselere baksın" buyurduğunu bildirmiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5263
Ebu Hureyre (r.a.)

Hz. Peygamber'i (a. s.) şöyle buyururken işitmiştir: "israil oğullarında biri alaca,
biri kel ve biri de kör olmak üzere üç kişi vardı. Allah bunları imtihan etmek istedi
de onlara bir melek gönderdi. Melek alacalıya geldi ve: Sence en makbul şey
nedir? dedi. Abraş: Güzel bir renk, güzel bir ten ve insanların tiksindikleri
hastalığın benden gitmesi dedi. Melek onun vücudunu sıvazladı ve hemen ondan
bu iğrençliği gitti ve ona güzel bir sima, güzel bir ten verildi. Bundan sonra melek
ona: Hangi malı çok seversin? diye sordu. Deve dedi. (Yahut da: inek dedi.
Hadisin ravisi Ishak tereddüt etmiştir. Ancak alacalı ile kelden birisinin deve,
öbürüsünün inek istediğini söylemiştir). Deve isteyene on aylık gebe bir deve verildi
de bunun üzerine melek: Allah sana bu devede bereket ihsan eylesin! diye dua etti.
Sonra melek kel adamın yanma vardı. Ona da: Sen en çok neyi seversin? diye
sordu. O da: Güzel bir saç ve insanların tiksindiği hâlin benden gitmesi dedi.
Müteâkiben melek onun başını sıvazladı da ondan kellik gitti ve ona güzel bir saç
verildi. Melek ona da: En çok hangi malı seversin? diye sordu. O da: inek dedi.
Ona da gebe bir inek verildi. Ve melek ona: Allah bu ineği sana bereketli eylesin!
diye dua etti. Melek sonra körün yanma geldi ve ona da: Sence en makbul şey
nedir? diye sordu. O da: Allah'ın gözümü bana iade etmesi ve benim de onunla
insanları görmemdir dedi. Melek onun gözünü sıvadı da Allah ona gözünü verdi.
Melek köre: Hangi malı çok seversin? diye sordu. O da: Koyun dedi ve kendisine

429

kuzulu bir koyun verildi. Bir müddet sonra deve ve sığır sahihlerinin devesi ve sığırı
yavruladı. Koyun sahibinin de koyunu kuzuladı. Bu suretle birinin bir vadi dolusu
devesi; ötekinin bir vadi dolusu sığırı, diğerinin de bir vadi dolusu koyunu oldu.
Sonra günün birinde o melek ilk şeklinde alacalı kişiye geldi ve ona: Ben fakir bir
kişiyim. Yolculuğumda bütün imkanlanm kesildi. Bugün önce Allah, sonra da
senden başka beni (evime) ulaştıracak yoktur. Şimdi, sana güzel bir renk, güzel bir
cilt ve bir çok mal veren aşkına senden bir deve isterim ki bu yolculuğumda onun
üzerinde muradıma erişebileyim! dedi. Alacalı: Haklar çoktur, dedi. Melek ona:
Ben seni tanır gibiyim. Sen halkın iğrendiği alacalı adam değil misin? Hani
fakirdin de bu malı sana Allah vermişti, dedi. O da: Ben bu mala ancak atadan
ataya intikal ederek varis olmuşumdur dedi. Melek de ona: Eğer yalancı isen Allah
seni eski hâline çevirsin! dedi. Sonra melek ilk suretinde kel adama geldi ve
alacalıya dediği gibi ona da söyledi. Alacalının reddettiği gibi bu kel de reddetti.
Melek ona: Eğer yalancı isen Allah seni eski hâline çevirsin! dedi. Bu defa melek
yine ilk sureti üzere âmâya gelerek: -Ben fakir ve yolda kalmış, zavallı bir
kimseyim. Yolculuğumda bütün çarelerim tükendi. Bu gün önce Allah, sonra da
senden başka beni (evime) ulaştıracak yoktur. Gözlerini iade eden aşkına, senden,
yolculuğumda gayeme ulaşabileceğim bir koyun istiyorum dedi. Kör: Gerçekten
ben kör idim. Allah bana gözlerimi iade buyurdu. Dilediğini al, dilediğini de bana
bırak. Allah'a yemin ederim ki: Bu gün Allah için alacağın bir şeyde sana güçlük
vermek istemem dedi. Bu cevap üzerine melek ona: Malını muhafaza et. Siz
imtihan edildiniz. Senden razı olundu. Fakat iki arkadaşın hışıma uğradılar, dedi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5265
Sa'd b. Ebu Vakkas (r.a.) şöyle anlatır:

Vallahi ben, Araplardan Allah yolunda ilk ok atan kimseyim. Allah Resulü (a. s.)
ile birlikte, huble ile şu semur ağacının yaprağından başka yiyeceğimiz olmadığı
halde gaza ederdik. Hatta, her birimiz koyun gibi defi hacet ederdi. Sonra Beni
Esed din konusunda beni tazir eder oldu. Şu halde ben hüsrana uğradım ve
amelim boşa gitti demektir. Ibn Nümeyr, "şu halde" sözünü söylememiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5267

430

Hz. Aişe (r.ah.)

Muhammed'in (a. s.) ev halkı, kendisi Medine'ye geldikten vefat edinceye kadar,
arka arkaya üç gün buğday ekmeğinden doya doya yemediler, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5274
Hz. Aişe (r.ah.)

Gerçekten Muhammed'in ev halkı olan bizler bir ay ateş yakmadan dururduk.
Yiyeceğimiz hurma ile su idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5280
Hz. Aişe (r.ah.)

Allah Resulü (a. s.) benim rafımda bir ciğer sahibinin yiyeceği bir şey yok iken
vefat etmiştir. Rafımda sadece yarım ölçü arpa vardı. Uzun zaman ondan yedim.
Nihayet bir defasında o arpayı ölçtüm de tükeniverdi, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5281
Hz. Aişe (r.ah.)

Allah Resulü (a. s.), iki siyah denilen hurma ile suya doydukları zaman vefat etti,
dedi. (İnsanlar, iki siyah ile doydukları zaman vefat etti. Bunlar; su ve hurma,
dedi.)

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5284
Ebu Hureyre (r.a.) şöyle anlatır:

Nefsim elinde olan Allah'a yemin ederim ki (Ibn Abbad: Ebu Hureyre'nin nefsi
elinde olan Allah'a yemin ederim ki demiştir) Allah Resulü (a. s.) dünyadan

431

ayrılıncaya kadar aile halkını üç gün arka arkaya buğday ekmeğiyle
doyurmamıştır.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5286
Abdullah b. Ömer (r.ahm.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.) Hicr ashabı hakkında: "Şu azap gören kavmin yanma
ağlayarak gidiniz. Eğer ağlayamıyorsanız, onlara isabet edenin benzerinin sizlere
de isabet etmemesi için, sakın onların yurtlarına gitmeyiniz" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5292
Ebu Hureyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre:

Hz. Peygamber (a. s.) şöyle buyurmuştur: "Dul kadın ve yoksul için çalışan,
Allah yolundaki mücahid gibidir. (Ravi: Şöyle dediğini de zannediyorum dedi)
Yahut gevşemeksizin namaz kılan ve bırakmadan oruç tutan kimse gibidir."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5295
Cündüb Alaki (r.a.) şöyle anlatır:

Allah Resulü (a. s.): "Her kim duyulsun diye bir iş yaparsa, Allah o kimseyi
duyurur. Her kim gösteriş olsun diye bir iş yaparsa, Allah da onun içyüzünü ortaya
koyar" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5302
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nü (a. s.) şöyle buyururken işitmiştir: "Kul (bazen) bir söz söyler ki
onun sebebiyle Cehenneme; doğu ile batı arasından daha uzağa iner!"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5303

432

Üsame b. Zeyd (r.a.)

Allah Resulü şöyle buyururken işittiğini söylemiştir: "Kıyamet gününde bir kişi
getirilip Cehenneme atılır da bağırsakları karnından dışarıya çıkar. Onları, eşeğin
değirmen taşını döndürdüğü gibi döndürecek. Derken Cehennem halkı toplanırlar
da: Ey filan! Ne bu hâl? Sen iyiliği emreden, kötülükten de nehyeden biri değil
miydin? derler. O da: Evet, öyle idim. Fakat ben iyiliği emrederdim; kendim
yapmazdım. Yine ben kötülükten nehyederdim de kendim işlerdim, der."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5305
Ebu Hureyre (r.a.)

Allah Resulü'nün (a. s.): "Ümmetimin hepsi affolunmuştur, yalnız açıktan açığa
günah işleyenler müstesna. Açık günahlardan biri de: Kul geceleyin bir günah işler.
Sonra Rabbi o günahı örtbas ettiği halde sabaha erer. Fakat kul: Ey filan! Ben dün
gece şöyle şöyle yaptım diye söyler. Halbuki kendisi, Rabbi onun günahını örtbas
ederek gecelemişti. Rabbi onun günahını örttüğü halde geceler de sabahlayınca
Allah'ın örttüğünü açar" buyurduğunu işittiğini söylemiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5306
Enes b. Malik'in (r.a.) anlattığına göre:

Bir kere Peygamber'in yanında iki kişi aksırdı. Peygamber (a. s.) bunlardan
birisine hayır dua etti, öbürüne de etmedi. Peygamber'in hayır dua etmediği kimse
Peygamber'e: Filan kimse aksırdı da ona hayır dua ettin. Ben aksırdım, fakat bana
hayır dua etmedin! dedi. Peygamber: Muhakkak ki bu Allah'a hamd etti. Sen ise
Allah'a hamd etmedin, buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5307
Ebu Hureyre (r.a.)

433

Allah Resulü (a. s.): "Esnemek şeytandandır. Binaenaleyh herhangi biriniz
esneyeceği zaman gücü yettiği kadar kendini tutsun" buyurdu, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5310
Ebu Hureyre'den (r.a.) bildirildiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "israil oğullarından bir ümmet
kaybolmuştur. Ne yaptığı bilinmiyor. Ben zannetmem ki o ümmet fareden başka
bir şey olsun. Görmez misiniz? O, kendisi için deve sütü konulduğunda içmez de
koyun sütü konulduğu zaman onu içer"

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5315
Ebu Hureyre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber (a. s.): "Mümin aynı şeye iki defa aldanmaz" buyurmuştur.
Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5317

Ebu Bekre'nin (r.a.) anlattığına göre:

Hz. Peygamber'in huzurunda bir kimse başka birini övdü. Bunun üzerine
Peygamber (a. s.) birkaç defa: "Yazık sana! Arkadaşının boynunu kestin.
Arkadaşının boynunu kestin!" buyurdu. Sonra da: "Herhangi biriniz arkadaşını
mutlaka övmek durumunda kalırsa: Filanı zannediyorum; Allah ona kâfidir; ben
Allah'a karşı kimseyi temize çıkaramam (şayet onu biliyorsa), onu şöyle şöyle
zannederim desin" buyurmuştur.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5319
Ebu Musa'nın (r.a.) anlattığına göre:

434

Hz. Peygamber (a. s.) birisinin bir adamı övdüğünü ve onu övmede aşırı gittiğini
duydu da bunun üzerine: "Andolsun ki siz o adamı helak ettiniz. Yahut bu adamın
belini kırdınız!" buyurdu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5321
Hz. Aişe'nin (r.ah.) rivayetinde

Urve şöyle dedi: Ebu Hureyre hadis rivayet ediyor ve: Ey Hücrenin sahibesi!
Dinle! Ey Hücrenin sahibesi, dinle! diyordu. Aişe de bu sırada namaz kılıyordu.
Namazı bitirince Urve'ye Şu adamı ve biraz evvelki söylediklerini işitmez misin?
Peygamber (a. s.) bir söz söylerdi. Eğer biri onları saymak isteseydi, muhakkak
sayabilirdi, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5325
TEFSİR

Ebu Hureyre'nin (r.a.) naklettiğine göre:

Allah Resulü (a. s.) şöyle buyurmuştur: "İsrail oğullarına Kapıdan secde ederek
girin ve hıtta (dileğimiz günahımızı affetmendir) deyin ki size günahlarınız
affolunsun, denildi. Fakat onlar bu emri tebdil ettiler de kapıdan kıçları üzerinde
sürünerek girdiler ve (hıtta yerine) "Kılın içinde bir tane" dediler."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5330
Enes b. Malik'in (r.a.) haber verdiğine göre:

Aziz ve Celil Allah, vefatından önce Allah Resulü'ne (a. s.) arka arkaya vahiy
indirdi. Nihayet vefat etti. Vahyin en fazla olduğu zaman, Allah Resulü'nün vefat
ettiği gün idi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5331

435

Ömer'in (r.a.) rivayetinde Tarık b. Şihab şöyle anlatır:

"Yahudiler Ömer'e Sizler bir ayet okumaktasınız ki eğer o ayet bize indirilmiş
olsaydı, biz onun indirildiği günü muhakkak bir bayram edinirdik dediler. Bunun
üzerine Ömer (r.a.) "Muhakkak ki ben onun indirildiği yeri, hangi günde
indirildiğini ve o indirildiği zaman Allah Resulü'nün nerede bulunduğunu pek iyi
biliyorum: O ayet Arafat'ta, Allah Resulü (a. s.) Arafat vakfesi yaparken
indirilmiştir." Sufyan: "Bugün dininizi bütünledim ve size nimetimi tamamladım"
ayetinin Cuma günü mü yoksa başka gün mü indiğinden emin değilim, dedi."

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5332

Hz. Aişe'nin (r.ah.) rivayetinde anlatıldığına göre: Urve b. Zubeyr,

Hz. Aişe'ye, Allah'ın Eğer yetimlerin haklarını gözetemeyeceğinizden
korkarsanız size helal olan kadınlardan ikişer, üçer, dörder nikâh edin... ayetini
sordu. Aişe (r.ah.) şöyle cevap verdi: Ey bacımın oğlu! Ayetteki yetimler ile murad
olunan, velisinin terbiyesinde bulunan öksüz kızdır. Malında veliye ortak olur.
Onun da malı ve güzelliği velisinin hoşuna gider, ve velisi mehrinde adalet
gözetmeyip ona başkasının verdiği kadar mehir vererek onunla evlenmek ister. Bu
sebeple, onlar hakkında adalet gösterip mehirlerinin âdet olanın en üst derecesine
ulaşması dışında, velilerin onları nikâh etmeleri yasak edildi ve bunlardan başka
kendilerine helal olan kadınlardan nikâh etmeleri emredildi. Uvre dedi ki: Aişe
(devam ederek) şöyle dedi: Kadınlar hakkındaki bu ayet nazil olduktan sonra
insanlar, Allah Resulü'nden fetva istediler. Bunun üzerine Aziz ve Celil Allah şu
ayeti indirdi: Kadınlar hakkında senden fetva isterler. De ki: Allah onlar hakkında
ve Kitab'ta size okunan mehirlerini vermediğiniz halde kendilerini nikâhlamak
istediğiniz yetim kızlar hakkında fetva verecektir.Aişe şöyle dedi: Yüce Allah'ın
Kitapta size okunmakta olandiye zikretmiş olduğu birinci ayettir ki Allah bunda:
Eğer yetim kızlar hakkında adaleti yerine getiremeyeceğinizden korkarsanız, size
helal olan kadınlardan nikâh edin... buyurmuştur. Aişe (devamla) der ki: Diğer
ayetteki Allah'ın: Onları nikâh etmek istersenizsözü, himayesindeki öksüz kızın
malı ve güzelliği az olunca velinin ona rağbet göstermemesidir. Böylece veliler

436

bunlara rağbet etmediklerinden dolayı malına ve güzelliğine rağbet ettikleri yetim
kızları, adalete riayet etmedikçe nikâhlamaktan nehyolundular.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5335
Hz. Aişe (r.ah.),

Her kim fakir ise meşru surette yesin... ayetinin tefsirinde: Bu ayet yetimin
malına bakan, onu ıslah eden velinin muhtaç olduğu zaman o maldan yiyebileceği
hakkında indirildi demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5339
Hz. Aişe (r.ah.),

Aziz ve Gelil Allah'ın: Size hem üstünüzden, hem altınızdan geldikleri ve gözler
şaşırıp, yürekler boğazlara dayandığı vakit... ayeti hakkında: Bu hâl Hendek harbi
günü oldu demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5341
Hz. Aişe (r.ah.) şöyle anlatır:

Ve eğer bir kadın kocasının serkeşliğinden veya aldırışsızlığmdan endişe
ederse... ayeti şöyle bir kadın hakkında indirildi: Kadın, bir erkeğin nikâhında olur
ve uzun zaman geçinir. Neticede erkek o kadını boşamak ister, işte böyle olan
kadın kocasına: Sen beni boşama da beni yanında alıkoy buna karşılık sen benden
yana serbest ol! der. işte bu ayet bunun için nazil oldu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5342

Ibn Abbas'm (r.a.) rivayetinde Saîd b. Cubeyr (r.a.) şöyle anlatır:

437

Kufe halkı şu, Kim bir mümini kasten öldürürse onun cezası
Cehennemdir. ayetinde ihtilaf ettiler. Bunun üzerine ben, Ibn Abbas'm yanma
giderek ona sordum. Ibn Abbas: Andolsun ki bu ayet indirilen ayetlerin sonuncusu
olarak indirilmiştir. Sonra da bu ayeti hiç bir şey neshetmemiştir, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5345
İbn Abbas'm (r.a.) anlattığına göre:

Müslümanlardan bir takım insanlar, kendine aid küçük bir koyun sürüsü içinde
bulunan bir kimseye rastladılar. Adam: es-selamu aleyküm! diye selam verdi. Fakat
onlar adamı yakalayıp öldürdüler ve beraberinde bulunan küçük koyun sürüsünü
aldılar. Bunun üzerine şu ayet nazil oldu: Size selam veren kimseye, sen mümin
değilsin demeyin... Ibn Abbas bu ayetteki (selem sözünü) selam şeklinde okudu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5350
Bera'nm (r.a.) anlattığına göre:

Ensar, hacca gidip döndükleri zaman evlere ancak arka taraflarından girerlerdi.
Bir kere Ensar' dan bir kimse geldi ve evinin kapısından girdi. Bundan ötürü
kendisine dedikodu edildi, işte bunun üzerine: Evlere arka taraflarından gelmeniz
iyilik ve itaat değildir. ayeti nazil oldu.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5351
Abdullah b. Mesûd (r.a.)

Aziz ve Celil Allah'ın şu: Onların yalvardıkları da (hangisi Rablerine daha
yakın olacak diye) vesile ararlar, ayeti hakkında şöyle demiştir: Cinlerden bir
topluluk müslüman olmuşlardı. Halbuki daha evvel kendilerine tapınılıyordu.
Cinlerden olan bu topluluk islâm'a girdikleri halde de onlara tapan kimseler yine
onlara kulluk etmekte kalmışlardı.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5356

438

Ibn Abbas'm (r.a.) rivayetinde Saîd b. Cubeyr şöyle anlatır:

Ibn Abbas'a suresi nedir? diye sordum. O, Tevbe mi? Hayır o Fatiha süresidir.
Zira o devamlı surette: Onlardan bazıları, onlardan bazıları diyerek nazil
oluyordu. Sonunda halk, "bizlerden zikredilmedik hiç kimse kalmayacak
zannettiler" dedi. Ben: Enfâl suresi nedir? dedim. Ibn Abbas: Bu, Bedr süresidir,
dedi. Ben: Ya Haşr? dedim. Ibn Abbas: O Beni Nadr hakkında nazil oldu, dedi.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5359
Ibn Ömer'in (r.ahm.) anlattığına göre:

Ömer b. Hattab (r.a.) Allah Resulü'nün minberi üzerinde hutbe verdi: Evvela
Allah'a hamd ve sena eyledi. Sonra şöyle dedi. Bundan sonra. Haberiniz olsun ki
içkinin haram kılınması nazil olmuştur. Haram hükmünün indiği gün şarap şu beş
şeyden yapılıyordu: Buğdaydan, arpadan, kuru hurmadan, kuru üzümden ve
baldan. Hamr aklı örten şeydir. Ey insanlar! Uç şey var ki Allah Resulü'nün onlar
hakkında bize bir bilgi vermiş olmasını çok arzu ederdim. Bunlar: Dede, kelâle ve
ribanm bazı çeşitleridir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5360

Ebu Zerr'in (r.a.) rivayetinde anlatıldığına göre: Kays b. Ubad,

Ebu Zerr'i "Şu ikisi, Rableri hakkında mücadele eden iki hasımdırlar..." ayeti,
Bedr savaşında teke tek dövüşe çıkan Hamza, Ali Ubeyde b. Haris ile Rebia'nm iki
oğlu Utbe ile Şeybe ve Velid b. Utbe hakkında nazil olmuştur, diye yemin ederken
işittim, demiştir.

Sahih-i Müslim'deki hadis numarası: 5362

439

2 yorum:

annonymous5 Ekim 2022 08:47
Adım Eliza, 5 yıllık kocam beni 2 yaşında bebeğimiz ile terk etti çünkü onu gece geç saatlere kadar dışarıda kaldığı için aldatmakla karşı karşıya kaldım, daha ne olduğunu anlamadan kocam başka bir kadınla yaşıyordu, beni tanıştıran bir arkadaşla tanıştım Dr. Ajayi'ye güçlü bir büyü tekeri. Ajayi'ye durumumu anlattım ve bir aşk büyüsü yapıldı, 3 gün içinde kocam eve döndü ve yeniden mutlu bir hayat yaşıyoruz. Evlilik sorunlarının çözümü için Whatsapp: +2347084887094 numaralı telefondan Dr. Ajayi ile iletişime geçin.
YanıtlaSil
Yanıtlar
annonymous8 Ekim 2022 08:48
Benim adım Eren Demir, yardıma ihtiyacınız olduğunda koşabileceğiniz güçlü bir ruhsal adam olan Dr. Ajayi'yi yazma fırsatı buldum, o, yaşam sorunlarınızı çözmenize yardımcı olabilecek mükemmel bir büyü ustası. Ona e-posta adresinden ulaşabilirsiniz: drajayi1990@gmail.com ve ayrıca WhatsApp / Viber numarasından da iletişime geçebilirsiniz: +2347084887094 5 aylık ayrılıktan sonra eski karımı geri almama yardım etti, şüpheliydim ama Dr Ajayi iyi sonuçlarla şüpheleri giderebildi. Dr Ajayi ayrıca her türlü hastalık için şifalı otlar hazırlar, Erkeklerde iktidarsızlığı tedavi etmek için otlar, Fibroidleri iyileştirmek için otlar, Hamile kalmak için otlar, böbrek hastalığı için otlar, Diyabet için şifa ve her türlü sağlık sorunu için Dr Ajayi'nin şifalı otları vardır.
YanıtlaSil
Yanıtlar

Yorum ekle

Yavuz Tellioğlu

29 Ekim 2017 Pazar

KIYAMET, CENNET VE CEHENNEMİN SIFATI / EL-LU'LUU VE'L-MERCAN (Buharî ve Müslim'in ittifak ettikleri Hadis'ler)

2 yorum:

Blog Arşivi

Hakkımda